UITLENEN

Een bibliotheek is (een plaats waar) een verzameling boeken (bewaard wordt). Bibliotheek komt van het Griekse bibliothèkè, samestelling van biblion (=boek) en thèkè (=bewaarplek). Daar kan nog bijkomen dat je op die plek uit die verzameling, al of niet tegen een vergoeding, een boek kunt lenen.

Waar gaat dit nu weer over? Over taalgebruik. In Het PAROOL las ik:

Spullenbibliotheek opent in Kolenkitbuurt.

Voor niet-Amsterdammers: de 'Kolenkit' is de bijnaam voor de Opstandingskerk in Amsterdam-West. De kerk werd gebouwd in de tijd (mijn jeugd) dat de meeste huizen nog verwarmd werden met kolenkachels en de kolenkit was dus in vrijwel elk huishouden te vinden.

Volgens mij is de Kolenkitbuurt de buurt met de (gemiddeld) laagste inkomens in Amsterdam. Het daar ontwikkelde initiatief lijkt me dus zeer welkom. Wie een dagje een klopboor, grasmaaier of kunstschaatsen nodig heeft, hoeft voortaan niets meer aan te schaffen: in de Spullenbibliotheek in de Kolenkitbuurt kun je voor een schertsbedrag de spullen lenen van je buren.


Dure dingen die je maar een enkele keer nodig hebt niet aanschaffen maar voor even lenen, prima idee. Alleen de naam vind ik verkeerd gekozen. Bij 'spullenbibliotheek denk ik aan een verzameling van boeken over spullen. Een plaats waar je cd's kunt lenen noem je toch ook geen  cd-bibliotheek, maar een discotheek.

Noem die uitleen dus gewoon spullenuitleen, desnoods spullentheek of spul-o-theek.

BROEDPLAATS

Broedplaats de Modestraat op het Buikslotermeerplein is op zoek naar Noorderlingen die vraag en aanbod uit de buurt in de Modestraat bij elkaar brengen. Dat lees ik dan in Het PAROOL. De Modestraat is als broedplaats een plek in de buurt waar creativelingen een studio hebben en vanuit daar ontmoetingen organiseren tussen kunstenaars, ondernemers en buurtbewoners.

Normaliter zou mijn reactie op zo'n berict zijn: 'Ja, en?' Maar het Buikslotermeerplein is nu eenmaal de plek waar ik dagelijks mijn boodschappen doe. Ik geef direct toe: ik ben geen creatieveling, noch kunstenaar, noch ondernemer, maar ik ben wel een buurtbewoner. Kennelijk willen al die personen die ik niet ben mij ontmoeten, in die broedplaats.

De artistiek leider van de broedplaats, Gwen van Zaane, is op zoek naar een groep van twaalf bewoners uit Noord van verschillende pluimage die de buurt goed kennen (...) "We hopen dat ze straks de buurt in duiken, hun oor te luister leggen en uitvinden waar de behoeftes liggen." Het is de bedoeling dat ze deze informatie vervolgens delen naar de Modestraat.

Van Zaane hoopt dat de 'Buurt Buddy's en Beppies' uiteindelijk de programmering van de studioruimte op zich nemen. "Mocht er bijvoorbeeld behoefte zijn aan een salsa-avond, dan kan gezocht worden naar een docent."

Mocht ik een keer onvindbaar zijn, dan weten jullie waar je me in ieder geval NIET moet zoeken. Mocht ik iemand ontmoeten, waarvan ik vermoed dat zhij de buurt is ingedoken om het oor te luisteren te leggen, dan zeg ik niets over mijn behoeftes. Mijn boodschappen doen als het pestweer is, zal wel niet tot de taken van de Modestraat horen.

DEMOCRATISCH

"Koopt Nederlandsche waar." "Eigen volk eerst!" Daar moest ik aan denken toen ik gisteren de eerste speech van (nu) president Trump hoorde. Maar het was niet allen Trump waaraan ik me stoorde. Er waren nog wat sprekers, onder wie ik geloof wel 6 geestelijken, behoorlijk veel voor wat in feite een seculier land is, waar kerk en staat gescheiden zijn.

Wanneer je een Amerikaans politicus, van welke partij ook, hoort spreken, weet zhij altijd de indruk te wekken, dat ze in de Verenigde Staten de democratie hebben uitgevonden en dat er ook geen democratischer land te wereld is. Nou, dat valt behoorlijk tegen. Een aantal jaren geleden publiceerde het blad The Economist een Democracy Index. Aan de hand van een aantal criteria werd bepaald hoe democratisch een land is en daarbij kwam een zekere rangorde tot stand. Op de plaatsen 1, 2 en 3 stonden Zweden, IJsland en, jawel, Nederland. De VS kwamen niet hoger dan plaats 17.

Ik zal echt niet beweren dat de VS geen democratisch land zijn, maar ze hebben ons en andere democratieën echt niets te leren. Hier in Europa hebben we nog niet zo lang geleden een muur afgebroken, Trump wil er weer een bouwen. Er zijn ongetwijfeld Amerikaanse banen naar lagelonenlanden verdwenen, maar dat was niet het beleid van de Amerikaanse overheid, maar van de zakenwereld, waarvan Trump geen onbelangrijk onderdeel was en is.

Ik heb de indruk dat Amerika onder Trump zich wat minder nadrukkelijk met (het beleid van) andere landen wil bemoeien. Dat werd wel eens tijd.

SMULLEN

Gisteravond was op NPO1 een programma te zien over BROOD. Als ik het goed heb was het het eerste deel van een serie. Ik heb niet gekeken. Ik vind het niet verantwoord te kijken naar een (serie) programma('s) over een produkt waarvan zo langzamerhand toch iedereen zou moeten weten dat het, ten onrechte, God mag weten hoe lang, een soort volksvoedsel is geweest.

Je zou toch denken dat de meeste mensen zo langzamerhand wel weten dat je via het Internet voldoende informatie kunt vinden. Ook over het BROOD dat bijna iedereen bijna dagelijks eet.

Goed, ik zet wat feiten op een rijtje:

• Veel gerespecteerde gezondheidsprofessionals beweren nu dat brood en andere bronnen van granen met gluten op zijn best onnodig zijn en mogelijk schadelijk.
• Tarwe bevat een grote hoeveelheid van een eiwit genaamd gluten. Het bewijs dat een groot deel van de bevolking gevoelig is voor gluten stapelt zich op.
• De meeste granen bevatten ook het antinutriënt fytinezuur. Dit is een stof die essentiële mineralen zoals calcium, ijzer en zink aan zich bindt, waardoor die mineralen niet in het lichaam kunnen worden opgenomen.
• In brood zit GEEN ÉÉN voedingsstof die je niet uit ander voedsel kunt halen, zelfs in grotere hoeveelheden. Zelfs volkorenbrood is niet zo voedzaam als je misschien denkt.
• Volkorentarwe is echt slecht voor het bloedlipidenniveau en het risico op hart- en vaatziekten drastisch zou drastisch kunnen verhogen. Ja, dat sneetje ‘gezond-voor-het-hart’ volkorenbrood zou wel eens je dood kunnen betekenen.
• Kortom: Iedereen die wil afvallen, spijsverteringsproblemen heeft of op de één of andere manier een nadelige invloed ondervindt van het westerse dieet, zou brood en andere bronnen van granen met gluten moeten vermijden.

Als je nog moet ontbijten, doe het dan eens met wat anders dan brood, bijvoorbeeld een kom sojamelk met zeewier. Smullen!

PUUR

Eindelijk! Gisteren was het dan zover: Noord-Laren viel de eer te beurt de eerste (schaats)marathon van 2017 op natuureis te mogen organiseren. En wat het mooiste was, het vond plaats in een puur Hollandse omgeving: overal zag je UNOX vlaggen en bijna iedereen droeg een UNOX muts. Ik heb het op basis van de TV-beelden niet kunnen vaststellen, maar ik neem aan dat in de soep en cokie oer-Hollandse UNOX soep werd verkocht. Jammer dat de vorst al weer snel verdwijnt.

NEP

In een artikel in Trouw over Facebook lees ik: En na een ronde 's ochtends langs de algemene tijdlijn hoef ik mijn krantje bijna niet meer te lezen, zó up-to-date ben ik dan. Ja, zo wordt door meer mesen gedacht. In dezelfde Trouw lees ik een artikel onder de kop:

Kijk uit, nepnieuws!

In onze digitale wereld worden bijna al onze activiteiten geregistreerd en gebruikt om persoonlijke profielen van ons op te bouwen. Die profielen bepalen vervolgens wat wij online te zien krijgen, bijvoorbeeld op onze tijdlijn in Facebook. (...) Hou je van katten, dan krijg je vooral kattenvideo's op je tijdlijn. We moeten constateren dat vergaande personalisering op internet heeft geleid tot eilanden van informatie-clusters, waar gelijkgezinden zich aangenaam bevestigd voelen in hun eigen koker.

Je krijgt dus dat te lezen wat je volgens een computeralgoritme graag leest. Je bent dan net iets minder kritisch en zo vatbaar voor nepnieuws. Zo was er nieuws als: 'de FBI-agent die de e-mails van Hillary Clinton onderzocht is dood aangetroffen'. Dit bericht is onwaar, maar is desondanks bijna tien miljoen keer gedeeld op sociale media. (Onderstreping toegevoegd.) Verondersteld wordt dat dit soort nepnieuws, verspreid door Russische hackers, een belangrijke rol heeft gespeeld in de recente Amerikaanse presidentsverkiezingen. Hier en daar wordt gevreesd dat ook de komende Nederlandse verkiezingen op die manier vertroebeld (kunnen) worden.

Volgens mij hoef je helemaal geen doorgewinterde hacker te zijn om nepnieuws te verspreiden. Stel je even voor dat Beggartalk een zeer populair, veelgelezen blog is. Stel je vervolgens voor dat ik hier schrijf dat 'uit gedegen onderzoek' gebleken is dat Geert Wilders een pedofiel is, die het vooral voorzien heeft op Somalische jongetjes. Enkele lezers verwijzen hiernaar via Facebook of Twitter en voor je het weet gaat het bericht 'viral'. Het komt ter sprake bij de Nieuwstrend van Eenvandaag. Het NOS-journaal deelt mee dat het bericht er is en zegt erbij dat Wilders alles ontkent en een aanklacht wegens smaad heeft ingediend. Dat kan allemaal, maar "Waar rook is vuur" en veel mensen die bij Facebook hebben gelezen dat Geert pedofiel is, gaan dan toch misschien maar op Mark Rutte stemmen. Dat was nou ook weer niet mijn bedoeling. Van Geert weet ik tenminste zeker dat hij niet in het Torentje komt.

STORING

Het was, denk ik, een uur of half vijf toen ik gewekt werd door mijn alarmapparaat. Dat apparaat dat een alarmdienst waarschuwt, als ik op het knopje druk, dat ik overdag  altijd om mijn nek heb hangen en 's nachts aan de rollator naast mijn bed hangt. Het apparaat riep, dat de alarmoproep geactiveerd was. Dat vond ik vreemd. Ik heb wel eens, bij wijze van proef op die knop gedrukt. Dan hoor je de telefoon overgaan en krijg je na enige tijd een echt mens aan de lijn, met wie je draadloos kunt communiceren. Nu  bleef dat apparaat voortdurend dezelfde boodschap herhalen.

Ik ging mijn bed uit om te kijken of ik er iets aan kon doen. Het licht in de huiskamer ging niet aan. Vreemd, want dat werkte gewoon toen ik naar bed ging. Het licht op het toilet werkte ook niet, de keuken idem dito. Door het kijkgaatje in de deur van de hal zag ik dat ook het licht in de gemeenschappelijke ruimte niet werkte. Pas daarna viel het mij op dat ik ook buitenshuis nergens licht zag. Een algemene stroomstoring dus.

Ik ging maar weer in bed liggen, maar dat apparaat bleef maar roepen dat de alarmdienst gewaarschuwd  was. En dat is echt een luide mededeling, want je moet door het hele huis via dat ding kunnen communiceren. Ik besloot met mijn mobieltje de alarmdienst te bellen. Het duurde geruime tijd voor ik iemand aan de lijn kreeg, want alle medewerkers waren in gesprek. Ik begreep dat ik niet de enige was die belde. Toen ik iemand aan de lijn kreeg werd mij verteld dat inderdaad in heel Amsterdam een stroomstoring heerste. De alarmdienst moest nu alle aangeslotenen bellen, want er konden natuurlijk ook echte alarmoproepen geweest zijn. Mij konden ze dus afstrepen. Gelukkig werd die mededeling beëindigd en ging ik weer naar bed. Ik vroeg me wel af of de deurbel wel zou gaan en of ik de deur bij de straat wel zou kunnen openen voor de thuiszorg. Zou de lift wel werken?

Ik viel niet meteen in slaap, dus het viel me direct op dat het licht in de woonkamer aanging. Storing beëindigd om een uur of kwart over zes. Ook mijn modem werkte weer, dus kon ik toch deze Beggartalk op tijd publiceren.