zaterdag 7 mei 2011

Afschrift

Van:Evert van Wijk
Datum:vrijdag 6 mei 2011 12:10
Aan:info@draagmoederschap.com
Onderwerp: discussie

Beste Lisanne, Tjibbe en Jolande,
(Bij gebrek aan echte gebruik ik jullie door Trouw gefingeerde namen.)

Dit wordt waarschijnlijk een redelijk lang verhaal. Dat betekent in de eerste plaats dat ik jullie serieus neem. Jullie website en de publiciteit waaraan jullie meewerken (Trouw, de KRO) leid(d)en, jullie zullen niet anders verwacht hebben, tot reacties van allerlei aard: spontaan, empathisch, afkeurend, bewonderend, noem maar op.

Jullie besluit om, in samenwerking met een goede vriendin, een moeilijke weg af te leggen naar het verkrijgen van een genetisch eigen kind is allereerst een zeer persoonlijk besluit, waaraan jullie geen enkele ruchtbaarheid hadden hoeven geven buiten de directe familie- en vriendenkring. Zouden de media er toch achter gekomen zijn dan hadden jullie kunnen volstaan met: "Geen commentaar." Jullie hebben een andere keuze gemaakt. Met die keuze kan ik het eens zijn. Wat je ook van jullie besluit kan zeggen, niet dat het alledaags is. Jullie keuze voor 'going public' leidt dus tot een publieke discussie over enkele niet
onbelangrijke zaken:
heeft eenieder recht op nageslacht, ook wanneer 'de natuur' anders voorzien heeft?
heeft eenieder, ook in een overbevolkte omgeving, recht  op het door hem/haar gewenste aantal kinderen?
heeft eenieder te allen tijde recht op de medische hulp die kan voldoen aan haar/zijn wens, ook al heeft die wens geen betrekking op de fysieke gezondheid, maar op het persoonlijk levensgeluk?
zijn anderen, ongeacht hun eigen opvattingen, gehouden hun medewerking, ook in financiële zin, te verlenen aan het realiseren van deze specifieke kinderwens?
(Vragen van religieuze aard laat ik hier buiten beschouwing, omdat over religieuze antwoorden geen discussie mogelijk is.)

Jullie hebben inmiddels heel wat reacties over je heen gekregen. Een aantal daarvan zullen jullie als hartverwarmend hebben ervaren, een aantal andere als bemoeizuchtig, veroordelend, niet-begrijpend, niet-empathisch, oncoöperatief of anderszins negatief. Dat begrijp ik. Ik wil er echter wel op wijzen dat over positieve reacties niet noodzakelijkerwijs langer nagedacht is dan over negatieve. Een negatieve reactie kan het gevolg zijn van een eerste emotionele impuls, maar ook van enig nadenken.

Ik durf de stelling aan dat ik (en wellicht anderen), met alle begrip voor een afschuwelijke ervaring, de daarop volgende teleurstelling en daarop weer volgende hoop, tot een ander besluit zou zijn gekomen. Een ander (theoretisch) besluit betekent niet, ook niet bij het gemis van die ervaring, een makkelijk oordeel. Ik hoef geen oordeel te geven. De mensen van het VUmc moesten dat wel. De politiek moet dat wel. De zorgverzekeraars moeten dat wel. Zij kunnen, op grond van allerlei overwegingen en na rijp beraad, tot een andere slotsom komen dan jullie. Mogen zij op begrip van jullie rekenen? Mag ik op jullie begrip rekenen als ik de hierboven gestelde vragen anders beantwoord dan jullie? Ik beantwoord ze hier niet, dat zou een wel heel erg lang verhaal opleveren. Interpreteer ik de teksten op jullie website goed, dan zouden wij waarschijnlijk in alle vriendelijkheid ertoe komen t.a.v. enkele aspecten "to agree to disagree".

Met vriendelijke groet,

Evert van Wijk.

PS
Morgen, 7 mei 2011, publiceer ik deze e-mail integraal in 'Beggartalk'.

Ik ontving de volgende reactie die ik in overleg met de afzenders eveneens integraal en zonder commentaar publiceer.

Van:info@draagmoederschap.com
Datum:vrijdag 6 mei 2011 15:28
Aan:Evert van Wijk
Onderwerp: reactie

Hieronder de reactie van Jolanda, onze draagmoeder.

Mvg,

-------------------------------

Beste Evert,

Mijn naam is in Trouw niet gefingeerd, blijkbaar vind je het nodig om dit alsnog te doen?

Toch hartelijk dank voor je e-mail. Persoonlijk ben ik van mening dat ik met niemand de discussie aan hoef te gaan over de keuzes die ik heb gemaakt. Dit zijn immers mijn keuzes, en met draagmoederschap of het  meewerken aan aandacht van de media voor dit issue doe ik geen dingen die niet mogen.
Je hebt gelijk wat betreft het 'going public', de publieke discussie die ontstaat is een van de doelen hierachter. Maar niet alleen publiek, ook politiek gezien wordt het tijd dat er een discussie over hoog-technologisch draagmoederschap los komt.

De punten die je vervolgens noemt zijn echter in de meeste gevallen niet eens een discussie waard. En als die er dan toch is, is het een discussie die niet geheel eerlijk verloopt. Om een paar punten te geven:
- Wie bepaalt of je recht hebt op nageslacht? Waarom mag een heterostel waarbij de wensouders een samengesteld gezin van 5 kinderen hebben, maar dat ene kind van hun samen missen, wel voor een 6e kindje gaan middels HTDM? Waarom komen homostellen niet voor HTDM in aanmerking? Waarom is er geen enkel ziekenhuis dat de deur dichtgooit als je voor een 7e kindje een IVF-procedure op wilt starten, maar waarom is het in dit geval wel zo? Om terug te komen op je eerste vraag: in feite is het antwoord simpel als het om HTDM gaat. In Nederland bepaalt slechts 1 persoon, dr Schats van het VUmc, of je wel of niet dat recht hebt. Een verdere discussie over wie bepaalt of je het recht wel of niet hebt, is er simpelweg niet. Een second opinion bij een andere arts of een ander ziekenhuis ook niet. Dit vind ik een veel groter probleem, en veel meer de discussie waard. Want is het terecht dat slechts deze ene arts, dit ene ziekenhuis, het beleid bepaald?
Veel van de stellen die in het VUmc geweigerd worden zoeken uiteindelijk hun heil over de grens. Die situatie lijkt me ook niet wenselijk, maar niet meer dan logisch.
- Heeft een ieder, ook in een overbevolkte omgeving, recht op het door hem/haar gewenste aantal kinderen? Dr Schats is zelf vader van 4 dochters. Hij heeft ook niet na de tweede bedacht dat er wel genoeg mensen op de wereld rondliepen. Een gezin wat op de normale manier zwanger wordt van een vierde, wordt het kind niet afgepakt of geaborteerd. In Nederland mag je zoveel kinderen krijgen als je zelf wilt, zoals eerder aangegeven zou bijvoorbeeld IVF, ICSI, of laag-technologisch draagmoederschap voor bijvoorbeeld een 7e kind geen enkel probleem zijn. Wil je een grens stellen, stel die dan voor iedereen.
- Heeft een ieder te allen tijde recht op de medische hulp die kan voldoen aan haar/zijn wens, ook al heeft die wens geen betrekking op de fysieke gezondheid, maar op het persoonlijk levensgeluk? Pfoe, dan zouden we heel veel praktijken voor plastische chirurgie kunnen sluiten. Veel ondersteunende zorg als maatschappelijk werk of in sommige gevallen van een psycholoog, zou volkomen overbodig zijn. En misschien moeten we maar
terug naar de tijd waarin IUI, IVF, ICSI etc. gewoon niet meer toegestaan zijn.
- Zijn anderen, ongeacht hun eigen opvattingen, gehouden hun medewerking, ook in financiële zin, te verlenen aan het realiseren van deze specifieke kinderwens? Het antwoord is simpel: nee. Net zoals elke hulpverlener in Nederland hulp mag weigeren. Of dit klopt met de eed die is gezworen is maar de vraag, maar het recht op zich heb je. Daarnaast snap ik het probleem over de centen niet zo. De wensouders hebben namelijk van begin af aan aangeboden om alle procedures volledig zelf te betalen. Zo kost het niemand gemeenschapsgeld, en is er ook niemand die hierdoor niet aan de beurt zou komen omdat het potje leeg is. Echter blijkt dit helemaal niet nodig, zowel de verzekering van de wensmoeder als van mij dekken vrijwel alle rekeningen. Om terug te komen op de IVF voor een 7e kindje, ook dit wordt volledig door willekeurig welke verzekering dan ook vergoed! Maar hoe zit het met een arts, of misschien een lid van het team van VUmc, wat ons wél graag zou willen helpen? Mag dat, zoals nu, onmogelijk gemaakt worden? Is dat terecht?

Iedereen mag een mening hebben, iedereen mag andere keuzes maken dan wij zouden doen. Het zou mijn keus ook niet zijn om op deze manier moeder te moeten worden. Maar daar gaat het niet om, het is niet mijn situatie of mijn kinderwens, het is de wens van deze specifieke wensouders. En als ik dan kijk naar de instanties die je noemt in je rijtje mensen die er een oordeel over moeten vormen, dan blijkt het volgende: de politiek legt niemand een strobreed in de weg, wat wij met z'n 3-en willen is volgens de wetten toegestaan. 't Is niet allemaal even makkelijk, maar uiteindelijk mag en kan het wel. Daarnaast ziet de politiek ook dat er een veel groter deel voor HTDM naar het buitenland vertrekt dan er in Nederland geholpen wordt. En dit lijkt ook geen wenselijke situatie te zijn. Wat hier aan gedaan kan worden zal snel blijken, er staan binnenkort discussies in de Tweede Kamer op de agenda.
Zoals gezegd maakt ook de verzekeringsmaatschappij er geen enkel probleem van. Zij vergoeden vrijwel alle procedures voor zowel de wens- als de draagmoeder, ongeacht het aantal kinderen dat zij al dan niet hebben. Het enige wat niet vergoed wordt is de kraamzorg voor de wensmoeder. De enige die hier een probleem mee heeft is het VUmc. En daar is deze casus niet eens in het behandelend team besproken, het is slechts de beslissing van 1 arts geweest en nog voor de deur op een communicatief en empathisch arme manier medegedeeld.

Stel nou dat in Brussel het behandelend team ook besluit dat dit een grens te ver is? Voor ons zou dit heel anders aanvoelen. Omdat we daar alledrie ons woord hebben mogen doen, omdat er naar ons geluisterd is, omdat we serieus zijn genomen, omdat we weten dat deze casus door het hele team besproken, gewikt en gewogen is. Die aspecten zijn ook een onderdeel van de zorg die je geeft. Als mensen iets anders willen dan je als arts voor ogen hebt, geeft je dit nog niet het recht om mensen schandalig te behandelen.

Ik wil naast de punten uit je e-mail nog even reageren op je stukje over het niet uit narcose willen ontwaken. Gelukkig begrijpen de artsen in het Belgische ziekenhuis, net als vrijwel elke arts in Nederland dit ook zal begrijpen, dat ontwaken op de IC niet een alledaagse ervaring is. Op het moment dat iemand verteld wordt dat er, geheel onverwacht welk lichaamsdeel dan ook verwijderd is, is de primaire reactie van vrijwel elke patiënt hetzelfde. De reactie zoals de wensmoeder deze ervaren heeft is volstrekt normaal in een dergelijke situatie. Op het moment dat haar eerste reactie geweest zou zijn: "Gelukkig leef ik nog!" was er iets niet goed geweest en zou dit voor de verpleging een alarmsignaal zijn geweest.
Ik begrijp dat zulke reacties heftig kunnen over komen op iemand die dit niet van nabij heeft meegemaakt. Toch is het dan niet netjes om (als je blijkbaar nooit dergelijke situaties van nabij hebt meegemaakt) op basis van die eerste gedachte iemand door te verwijzen naar een psychiater of iemand op grond daarvan een slechte moeder te noemen (zoals in sommige reacties is gebeurd). Als je niet weet wat voor gevolgen dergelijke heftige operaties op je hebben, oordeel daar dan ook niet over, maar verdiep je eerst even wat meer in de zaken voor je zomaar iets roept. Een dergelijke reactie vind ik niet neerkomen op 'in alle vriendelijkheid to agree or disagree'. Je hoeft het niet met de wensouders eens te zijn. Je hoeft niet dezelfde keus te maken als zij doen. Dat doe ik immers ook niet. Maar besef wel dat jij nu op basis van 'goed nadenken' een oordeel vormt, terwijl ik werkelijk en oprecht van mening ben dat je dat niet kunt. Je wéét namelijk niet waar je het over hebt, hoe het precies zit met de regels rondom HTDM, rondom de kosten, rondom medewerking van artsen e.d. Wees je hiervan bewust, je baseert je mening op een artikel in een krant, een persoonlijk verhaal van twee mensen met een kinderwens, en hebt blijkbaar niet de moeite genomen je meer te verdiepen in de problematiek rondom het HTDM op zich.

Uiteindelijk hoeft niemand het eens te zijn met deze kinderwens, de beslissing van de wensouders, of mijn beslissing om voor deze ouders draagmoeder te worden. Uiteindelijk zijn alleen wij degenen die de beslissing nemen. Het zou alleen wel netjes zijn als er in Nederland een eerlijk en humaan beleid mogelijk was, en in de praktijk blijkt dit niet zo te zijn. Of je het er mee eens bent of niet, dit kindje gaat er hoe dan ook komen. De wereld is gelukkig groter dan Nederland.

Groet, Jolanda

x