maandag 25 oktober 2010

Jury

Afgelopen week was er zowel in België als hier enige ophef over de uitspraak in de zaak van de zogenaamde 'parachutemoord'. De jury achtte, ondanks het ontbreken van enig materieel bewijs, de verdachte vrouw schuldig. De jury was, met andere woorden, simpelweg overtuigd van haar schuld. Wat ik niet wist en me hogelijk verbaasde: na een juryuitspraak is hoger beroep niet mogelijk. De achterliggende gedachte is dat 'het volk' zich niet kan vergissen. De Amerikaanse cabaretier Tom Lehrer heeft ooit gezegd dat de meeste 'folksongs' daarom zo slecht zijn, omdat ze geschreven zijn door 'het volk'. ("I should like to consider the folk song and expound briefly on a theory I have held for some time to the effect that the reason most folk songs are so atrocious is that they were written by the people.")

Ik heb ook wel wat ideeën over juryrechtspraak, maar daar ga ik het deze keer niet over hebben. Ik stel me de situatie voor dat we ook in Nederland (in niet alleen bij zeer ernstige misdaden als moord en doodslag) juryrechtspraak hebben en dat het proces tegen Geert Wilders dus voor een jury gevoerd zou worden. Die twaalf mensen zouden dan, idealiter, een dwarsdoorsnede van de Nederlandse bevolking moeten vormen. Het is vrijwel onvoorstelbaar dat die twaalf mensen voorafgaande aan hun benoeming tot jurylid geen enkel oordeel hadden over het al dan niet schuldig zijn van Wilders aan het hem ten laste gelegde. De discussie daarover woedde inmiddels al maanden in alle media en aan alle borreltafels. Er was geen enkele kans dat Wilders voor twaalf onbevooroordeelde mensen zou staan, al waren de vooroordelen dan verschillend van aard. Over de feiten in deze zaak (de uitspraken van Wilders) bestond ook weinig twijfel. Wilders zelf zou de laatste zijn die uitspraken te ontkennen. Uiteindelijk moest er een oordeel geveld worden: waren/zijn die uitspraken haatzaaiend, discriminerend, beledigend op oproepend tot geweld?

Het zou wel heel vreemd zijn als de rechters vóór het begin van het proces geen enkel oordeel gehad zouden hebben. De fout die zij gemaakt hebben is dat zij de schijn hebben gewekt al van de schuld van Wilders overtuigd te zijn. Een jury kan geen schijn wekken want geen van leden zegt een woord tijdens het proces. Wat zou de reactie van Wilders geweest zijn als een jury hem op alle aanklachten schuldig had bevonden? Vox populi vox dei?
x