zondag 21 december 2008

Machten

De Belgische regering is opgestapt. Terecht: in een democratische rechtstaat, waarin de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht, de 'trias politica', strikt gescheiden dienen te zijn, is het een onvergeeflijke fout dat de regering zich met de rechterlijke macht bemoeit.

Italië wordt ook geacht een rechtstaat te zijn. Maar daar heeft Maurizio Sacchoni, de minister van gezondheidszorg, geen boodschap aan de uitspraak van de hoogste rechter, het Hof van Cassatie. Trouw schrijft over Eluana Englaro, die - na een ongeluk - al sinds 1992, ze was toen 21, in een onomkeerbaar coma ligt. Jaren lang heeft haar vader ervoor gestreden het kunstmatig in 'leven' houden van Eluana te beëindigen. Nadat het Hof van Cassatie de rechtmatigheid van deze handeling heeft bevestigd en een kliniek bereid is gevonden deze uit te voeren, heeft de minister de kliniek gedreigd met sancties. Dat krijg je als je zo dicht bij het Vaticaan zit. Het Vaticaan benadrukt herhaaldelijk dat het stopzetten van voeding gelijk staat aan moord.

Er zijn momenten dat ik oprecht blij ben in Nederland te leven. Toen hier rechterlijke uitspraken de discussie losmaakten, hebben we gedaan wat je in een democratie hoort te doen: de euthanasie wettelijk regelen. Dat is - terecht - een langdurig proces geweest. Over levensbeëindiging beslis je niet op een namiddag. Even terecht hebben onze parlementariërs hun opvattingen niet laten bepalen door een vierde macht: de bisschop van Rome. Nog zeer recent heeft het parlement van Luxemburg de macht van de groothertog beperkt nadat hij weigerde een wet die euthanasie legaliseerde te ondertekenen. Als de uitvoerende macht het oneens is met de wetgevende macht zijn er twee keuzemogelijkheden: zich er bij neerleggen of opkrassen.

Ook nog zeer recent heeft onze Eerste Kamer, met een meerderheid van één stem, een initiatiefwetsvoorstel van GroenLinks aangenomen, die mogelijk moet maken wat ik al jaren vind en waarin ik het volledig eens ben met de Amerikanen en Duitsers: dat rechters wetten mogen toetsen aan de Grondwet. Die wet is er nog lang niet, want daarvoor is een Grondwetswijziging noodzakelijk. Daarvoor moeten eerst verkiezingen worden gehouden, waarna het parlement met tweederde meerderheid zijn goedkeuring moet geven. Ik vrees dat in de verkiezingsstrijd dit voorstel niet tot de 'hot items' zal worden gerekend.