zondag 5 september 2010

Concept

Er zijn van die mensen met wie je het vaak en grondig oneens bent, maar als zo iemand een idee heeft waar je het wel mee eens bent, moet je niet te beroerd zijn om dat ook te zeggen. Wat mij betreft is Mark Rutte zo iemand. Qua politieke visie (VVD en SP) staan we op heel wat punten nogal ver van elkaar vandaan. Met het rechtse kabinet dat hij graag wilde zou hij mij niet blij maken en dat is nu gelukkig ook van de baan. En dan komt die gekke Mark ineens met een plan waar ik het volledig mee eens ben: hij schrijft zelf een concept-regeerakkoord en vraagt de andere partijen of ze daarover willen onderhandelen. Wie wel eens de moeite neemt de dingen te lezen die ik op mijn website publiceer, heeft kunnen zien dat ik een soortgelijk idee al lang geleden (18 mei 2008) opperde in het artikel over 'Bestuurlijke hervorming'. De beoogd premier stelt een plan op en vraagt wie bereid is dat, na mogelijke wijzigingen, met hem uit te voeren. Wat is daar mis mee? Waarom vinden Halsema en Pechtold dat "voorbarig"? Waarom wil Cohen zo nodig meeschrijven? Die drie fractieleiders moeten nu niet ineens gaan doen of Rutte geen idee zou hebben van hun openbare en verborgen agenda's. Waarom wordt de SP - Roemer stelde die vraag terecht - consequent buiten elk overleg gehouden?

Om de een of andere reden vinden we in dit land minderheidskabinetten maar niks. Dat geeft kennelijk te weinig zekerheid. Als het even kan spijkeren we alles voor vier jaar dicht. Het moet toch wel eens opgevallen zijn dat aan gene zijde van de Atlantische oceaan een president nog wel eens met een parlement zit waarin de partij die niet de zijne is de meerderheid heeft. Je kunt het op vele gebieden met de politiek van de VS oneens zijn, maar je kunt moeilijk beweren dat in zo'n situatie dat land onbestuurbaar is. Het aardige is juist dat niet de regering, maar de door het volk gekozen vertegenwoordigers uitmaken hoe het beleid eruit gaat zien. Daar is heel wat overleg en dus tijd mee gemoeid. In het Amerikaanse systeem is het dan ook nog eens zo dat Huis van Afgevaardigden en Senaat ieder hun eigen besluit nemen en vervolgens met elkaar gaan overleggen om tot één gelijkluidend besluit te komen. We klagen hier wel eens dat ons parlement er zo lang over doet, maar in de VS gaat het echt niet veel sneller. Ook in Denemarken doen ze het al een paar jaar met een minderheidskabinet en niets wijst erop dat het daar een hopeloze janboel is.

Ik durf de stelling aan: uit democratisch oogpunt verdient een minderheidskabinet de voorkeur boven een parlementair kabinet. Immers, het kabinet kan niet achterover leunen: "We hebben toch de meerderheid?" Het zal steeds goed moeten luisteren naar de oppositiepartijen, omdat die immers in wisselende combinaties het voorgenomen beleid (ietwat bijgesteld) aan een meerderheid moeten helpen. Ik vermoed dat de burgers die zich met een oppositiepartij verwant voelen, dat ook op prijs zouden stellen. Zou dat politiek en burger weer wat dichter bij elkaar kunnen brengen?

Een mooie optie lijkt me nu een minderheidskabinet van VVD en PvdA. Zij hebben samen 61 zetels. De SP alleen al (15 zetels) kan zo'n kabinet aan een - zij het nipte - meerderheid helpen. De discussies worden weer gevoerd en de besluiten genomen waar het hoort: in het parlement.
x