donderdag 25 november 2010

Slagen

Een kind dat bij het vmbo de zogenaamde 'theoretische leergang' (vergelijkbaar met de vroegere mavo) volgt en het diploma haalt, kan overstappen naar de vierde klas van de havo. Maar wat blijkt in de praktijk? Een kwart van die vmbo'ers haalt het havo-diploma niet, terwijl slechts 10% van de kinderen die van havo-3 naar havo-4 gaan dat diploma niet haalt. Dus zijn die vmbo'ers toch iets dommer dan havisten? Dat ligt wat genuanceerder.

Het Expertisecentrum Beroepsonderwijs (ECBO) heeft eens onderzocht waar dat verschil in prestatieniveau nu aan ligt. Wat blijkt? Op meer dan de helft van de scholen mag een ex-vmbo'er niet blijven zitten in de havo-4. Mocht dat toch gebeuren, dan moet zhij de school meteen verlaten. Zhij mag het niet overdoen. Maar de klasgenoot/havist die het diploma niet in één keer haalt, mag het nog wel een keer opnieuw proberen. Op scholen waar de ex-vmbo'ers het nog wel een jaartje mogen overdoen, blijkt de meerderheid van hen alsnog te slagen voor het diploma, waardoor voor hen ook de weg naar hbo open ligt.

Schoolbesturen en leerkrachten klagen nog al eens - en terecht - over alle regeltjes die van het ministerie van Onderwijs komen. Hier hebben we te maken met een regeltje dat de meerderheid van de scholen zelf maakt en dat duidelijk van invloed is op de toekomstkansen van een kind en dat ook nog eens op onterechte gronden.

Al toen ik, vijftig jaar geleden, mijn onderwijzersdiploma haalde was bekend dat het kunnen volgen van een bepaald type vervolgonderwijs (na de lagere school) niet uitsluitend te maken had met intelligentie. Doorzettingsvermogen speelt een belangrijke rol. De gezinsomgeving (stimulering door de ouders bijvoorbeeld, of het opleidingsniveau van die ouders zelf) spelen ook een niet te onderschatten rol. Een jaartje blijven zitten kan gunstig zijn, omdat daardoor de vele andere ontwikkelingsaspecten van een kind meer in overeenstemming komen met de intellectuele ontwikkeling. Ik kan me niet goed voorstellen dat dit nu zoveel anders ligt.

We worden tegenwoordig allemaal 'afgerekend' op de 'targets' die gesteld worden, of die we zelf stellen. Hoe hoger het percentage geslaagde havo-leerlingen, hoe meer de school daarmee kan opscheppen. Als ex-vmbo'ers dat percentage een enkel procentje naar beneden halen, dan schop je ze gewoon van school af. Maar de scholen zijn er toch voor de kinderen en niet andersom, hoor ik daar iemand denken? Ga jij wel een beetje met je tijd mee?
x