vrijdag 12 november 2010

Openingstijden

 Wie als Nederlander het buitenland bezoekt zal het al snel niet ontgaan dat in de meeste buitenlanden veel winkels op zondag gewoon open zijn. Dat is al zo lang ik 55 jaar geleden voor het eerst naar een buitenland ging. Omdat wij hier zo'n rijke christelijke traditie hebben, waren bij ons de winkels op de dag des Heren gesloten. Daarin is nog niet eens zo lang geleden verandering in gekomen. Dat begon met een aantal koopzondagen per jaar, waarover een gemeente kon beslissen. Vervolgens mocht een gemeente beslissen dat in toeristisch gebieden de winkels op alle zondagen open mogen zijn. Dat begrip 'toeristisch gebied' werd hier en daar nogal opgerekt. Zo is in Nieuw Vennep (Haarlemmermeer) de AH op zondag open van 16.00 tot 20.00 uur, maar het is mij niet geheel duidelijk wat er toeristisch gezien nou zo boeiend is aan Nieuw Vennep. De AH bij mij om de hoek is inmiddels ook al weer een paar maanden elke zondag open van 10.00 tot 20.00 uur, hoewel ik bij mij in de buurt zelden toeristen tegenkom.

Voor het kabinet-Rutte is elke stem meegenomen, dus om SGP en ChristenUnie wat vriendelijk te stemmen werd in het regeerakkoord afgesproken de touwtjes weer wat strakker aan te trekken. Dat was overigens in het vorige kabinet al afgesproken, omdat de PvdA lief wilde zijn voor CDA en ChristenUnie. Dat had zelfs al tot een wetsvoorstel geleid dat volgende week in de Eerste Kamer behandeld wordt. Maar nu lees ik in de Volkskrant dat er een grote kans is dat de VVD in de Eerste Kamer tegen dat voorstel gaat stemmen.

Natuurlijk kan ik dat niet bewijzen, maar ik vermoed dat van de koopzondagen meer door ingezetenen dan door toeristen gebruik gemaakt wordt. Ik maak er zelden gebruik van, eigenlijk alleen als ik op zaterdag iets vergeten ben, koffiemelk of zoiets. Dan zie ik mensen met afgeladen karretjes, die perfect Nederlands spreken. Die hebben gewoon hun inkoopgedrag gewijzigd, of die willen zo vers mogelijk brood en groenten, of er stond onverwacht een kudde (schoon)familie voor de deur.

De principiële bezwaren tegen winkelopening op zondag komen voornamelijk uit protestants-christelijke hoek. Daartoe rekent zich minder dan 20% van de bevolking. Een belangrijk deel van deze christenen echter zal ook zelf gebruik maken van de mogelijkheid of er geen bezwaar tegen hebben dat anderen dat doen. Gerekend naar het stemmental van SGP en ChristenUnie bij de laatste verkiezingen en wat CDA'ers meetellend, denk ik dat maximaal 10% van de bevolking om religieuze redenen tegen de koopzondag is. Als die in gemeentes in de Biblebelt, waar ze meerderheid in de gemeenteraad verkrijgen, de winkels op zondag weten dicht te houden, moeten ze dat vooral doen. Zit je toevallig in een bungalow in Garderen of Elspeet en je hebt op zondag geen koffiemelk, dan heb je dus pech.

Democratie betekent dat de meerderheid beslist, maar ook dat met belangen van minderheden rekening gehouden wordt. Ik denk dat ik voldoende rekening houd met de belangen - en zelfs met de overtuiging - van de orthodoxe christenen als zij op die plekken waar ze min of meer geclusterd zijn de winkels en uitgaansgelegenheden op zondag gesloten kunnen houden. Eén dag in de week niet kunnen winkelen of zwemmen is voor andersdenkenden niet zo'n zware opgave. Maar in mijn wereldse omgeving wil ik op een zonnige zondag gewoon op een terrasje kunnen zitten en op mijn weg huiswaarts die koffiemelk kunnen kopen.
x