maandag 10 januari 2011

Materie

Mag ik nog even doorzeuren over 'Moerdijk'? OK! Gaan we!

Ik ben meer een alfa- dan een bètatype, maar op de middelbare school heb ik wel iets geleerd van natuur- en scheikunde en sommige dingen heb ik ook nog onthouden. Een van de dingen die ik geleerd heb is: materie gaat nooit verloren, zij verandert slechts van vorm. Voorbeeldje: terwijl ik dit zit te typen, ben ik tabak en papier aan het verbranden. Weliswaar 'verdwijnen' tabak en papier, maar daar komt heel wat voor terug, zoals (ik noem maar een paar dingen) koolmonoxide, arseen, benzeen, cadmium, dioxines, lood, polycyclische aromaten en ga zo nog maar even door. De meeste van die stoffen zijn giftig. Een deel van mijn bureau ziet er af en toe uit als de omgeving van de Vesuvius kort na een uitbarsting. Dat kun je simpelweg 'as' noemen, maar een beetje scheikundige kan dat ontleden in diverse andere stoffen.

Henk Jans, las ik in de Volkskrant, is milieuarts. Hij gaf afgelopen zaterdag aan inwoners van Moerdijk voorlichting over de (mogelijke) gevolgen van die brand. Hij zei onder meer: 'De brand was zo hevig dat de meeste chemische afvalstoffen gewoonweg verbranden en dan hou je, hoe gek dat ook mag klinken, alleen maar een restproduct over.' Fijn Henk, bedankt, maar ik heb nog één vraagje: welk(e) restproduct(en) houden we nu precies over? Zijn dat alleen elementen die we kennen in ons periodiek systeem (waarvan sommige - cadmium, kwik en lood bijvoorbeeld - al niet zo best voor ons zijn) of zitten daar ook bepaalde verbindingen onder die ongezond zijn? Ik mag op heel wat plekken niet roken hoewel ik na verbranding van tabak en papier alleen maar wat restproducten achterlaat. Dat zijn wel restproducten waarover de WHO, het RIVM, het ministerie van Volksgezondheid, het Koningin Wilhemina Fonds, Stivoro, ouders van jonge kinderen en hele volksstammen overige gewone burgers zich zorgen maken.

Burgemeester Peter van der Velden van Breda (...) had het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gevraagd naar het nut van zo'n (grootschalig) onderzoek.

Volgens het RIVM kunnen omwonenden met klachten naar hun huisarts en werknemers en hulpverleners naar de bedrijfsarts als ze klachten hebben. Ze moeten dan ook een vragenlijst invullen over de klachten, zodat het verloop ervan centraal in de gaten kan worden gehouden. Ik wil de kennis van huis- en bedrijfsartsen niet onderschatten, maar weten die eigenlijk welke producten er verbrand zijn en welke restproducten er achtergebleven zijn?

Henk Jans zei ook nog: 'Natuurlijk is er na het blussen een chemische soep achtergebleven, maar die heeft voor de lokale omgeving geen gevolgen.' Om daar zeker van te zijn, worden ook de komende dagen nog metingen verricht. Van tweeën één: óf Henk Jans verkoopt bullshit, óf er zijn geen metingen nodig.

Misschien zitten 'we' ons over een paar dagen collectief zorgen te maken over de hoge waterstand in de rivieren en zijn 'we' Moerdijk vergeten. Eén troost hebben we: overstromingen (behoudens verdrinking) vormen geen risico voor de volksgezondheid.
x