donderdag 21 augustus 2008

Citaat

"Wel ja, leg ze maar weer eens in de watten!" Dat zal bij velen de reactie zijn op het volgende bericht in Trouw: Levenslang moet menselijker. Een forum van vooraanstaande juristen en wetenschappers pleit voor een tussentijdse beoordeling na 15 jaar. Dat zou tot strafvermindering of vrijlating kunnen leiden. "De nabestaanden hebben ook levenslang." Dat is een van de redenen voor het huidige beleid: levenslang IS levenslang. Het is de enige straf die niet verminderd wordt. Om aan 'onze' gevoelens voor een juiste straftoedeling tegemoet te komen wordt levenslang de laatste jaren in toenemende mate opgelegd. Het leidt niet tot minder moorden, maar komt in ieder geval tegemoet aan onze behoefte aan wraak.

Levenslang krijg je niet zomaar in Nederland. Daarvoor moet je moord met voorbedachte rade gepleegd hebben. Een vrij grote minderheid van de bevolking zou nog liever de doodstraf opleggen in dat geval. Nu dat niet kan zal bijvoorbeeld Mohammed B., geboren in 1978, tot ongeveer 2058 in de gevangenis moeten vertoeven. Hij kan zich bekeren tot het boeddhisme of lid van de pinksterbeweging worden, hij kan pacifist worden en elke vorm van geweld afzweren, hij zal toch tot zijn dood achter de tralies moeten blijven. Als hij uiteindelijk op tachtigjarige leeftijd overlijdt, zal een kort berichtje daarover en over wie Mohammed B. ook weer precies was, door vrijwel iedereen over het hoofd gezien worden. Er zijn dan al twee generaties opgegroeid voor wie Theo van Gogh en Mohammed B. niet meer dan onopgemerkte voetnoten in de vaderlandse geschiedenis zijn.

Moordenaars begaan een uiterst inhumane, om niet te zeggen: de ultiem inhumane, daad. Moeten wij daarom een deel van onze humaniteit inleveren? Is een deel van onze humaniteit juist niet dat wij zonder te vergeten toch kunnen vergeven? Willen we nooit en te nimmer accepteren dat iemand na vijftien jaar een ander mens met andere inzichten en meer humaniteit is geworden? Hoe sterk staan we zelf in onze morele schoenen?

Trouwe lezers van 'Beggartalk' hebben eerder dit citaat van de Engelse rechter Sir Thomas Noon Talfourd (1795 - 1854) gelezen: "Fill the seats of justice with good men, not so absolute in goodness as to forget what human frailty is." Dit citaat las ik voor het eerst toen ik nog op school zat. Het was het onderschrift bij een foto die deel uitmaakte van een grote tentoonstelling: "The Family of Man". Mijn oudste broer had het boek van die tentoonstelling gekocht. Meer dan veel lessen en preken heeft dit citaat een deel van mijn kijk op het leven en op andere mensen bepaald.