donderdag 15 mei 2014

Nieuw

In Trouw lees ik: 'Aandachtshoer', 'anusfissuur', 'legerhoer', 'bitchfight', 'twaiku': enkele van de meer opvallende woorden die De Dikke Van Dale (voorlopig) aan zijn online woordenboek heeft toegevoegd. In totaal gaat het om bijna duizend nieuwe woorden.

Nu eerst even wat anders. Op de website van 'Onze Taal' lees ik de volgende zin: "We gaan straks naar de Efteling en komen we pas laat in de avond thuis." Je hoeft geen groot taalkundige te zijn om te voelen dat er er iets wringt in deze zin. Deze zin bestaat uit twee nevengeschikte (hoofd)zinnen, verbonden door 'en'. In de tweede zin treedt foutieve inversie op, d.w.z.  persoonsvorm ( komen) en onderwerp (we) staan in de verkeerde volgorde. We noemen deze stijlfout een 'tante betje'. Deze naam is bedacht door de taaalpurist Charivarius (1870-1946) die zei dat zijn tante Betje die fout nogal eens maakte. De naam van deze stijlfout is dus al minstens 68 jaar oud. Ik ken hem al sinds mijn HBS-tijd.

Nu weer naar Trouw. Een van de 'nieuwe' woorden in De Dikke Van Dale: Tantebetje: taalfout door foutieve inversie, zoals in de tantebetjestijl. De samenstellers van Van Dale zijn, naar ik aanneem, taalkundigen, die in ieder geval tijdens hun studie met het fenomeen 'tante betje' kennis gemaakt moeten hebben. Is het ineens een nieuw woord omdat het als één woord geschreven wordt, althans in de samenstelling 'tantebetjestijl'? 'Onze taal' heeft het enerzijds over 'tante betje' en anderzijds over tantebetjeconstructie en tantebetjezinnen. Als 'tantebetje' als nieuw woord beschouwd wordt, kunnen we nog heel wat nieuwe woorden tegemoet zien, want zulke samenvoegingen in samenstellingen zullen nog veel vaker voorkomen.
x