dinsdag 19 mei 2009

Werkelijkheid

Ruim vóór de meteorologische zomer en nog ruimer vóór de 'echte' zomer is bij de publieke omroepen de tv-zomer al begonnen. Gisteravond bleken Pauw & Witteman dus ineens weer veranderd in Knevel & Van den Brink. Ik kan me voorstellen dat Jeroen en Paul wel weer eens een tijdje op een gewone tijd naar bed willen. Maar waarom denken netwerkbeheerders, of hoe die mensen ook heten, eigenlijk dat het Nederlandse publiek tussen elf en twaalf niets anders wil zien dan twee mannen die gesprekken voeren met "gasten uit de politiek, showbizz, cultuur en sport"? Als je toch wat verandert, waarom laat je dan niet, om te beginnen, twee vrouwen gasten ontvangen uit de techniek, de landbouw, de gezondheidszorg en het openbaar vervoer? Je maakt mij niet wijs dat op die terreinen geen spraakmakende gasten te vinden zijn.

Nu is landbouw misschien niet zo'n goed voorbeeld, want die komt al ruim aan zijn trekken. Immers, sinds afgelopen zondagavond kunnen we weer wekelijks genieten van tien boeren die genoeg hebben van het leven in hun eentje op de boerderij. Daar kan ik me iets bij voorstellen. Het leven in je eentje in een Amsterdams appartementje is al niet alles, maar je wordt in ieder geval niet voortdurend gestoord door geloei, geknor, gekakel of gekraai.

Van alle voorgaande edities van dat populaire programma heb ik af en toe een heel klein stukje gezien. Kennelijk mis ik iets, waardoor het gemankeerde amoureuze leven van tien willekeurige agrariërs me maar niet kan boeien. Ik vermoed dat de populariteit van het programma iets te maken heeft met het aanbod aan en aandacht voor zogenaamde realityprogramma's. Ik heb dat eens gecheckt. Over een periode van vijf dagen (afgelopen zaterdag t/m a.s. woensdag) kon/kan je op Nederlandse zenders tussen 18.00 en 24.00 uur maar liefst 24 realityprogramma's bekijken. Dan heb ik het alleen over realityprogramma's die als zodanig worden aangekondigd. Programma's waarin je klein medisch leed kunt zien, of waarin huizen verbouwd worden heb ik dan nog niet meegeteld.

'Reality' betekent 'werkelijkheid'. Die willen 'we' kennelijk graag zien. Dat wil zeggen: op tv. Als je buren gaan verbouwen geeft dat een tijd lang veel kolereherrie. En als je toch zo begaan bent met alleenstaande boeren, waarom zoek je er niet eens een op? Wat denk jij als je al een tijd in de polikliniek zit te wachten en er gaat weer iemand voor je die van een ladder is gelazerd, zoals je gisteren bij 'Ingang Oost' had kunnen zien? Waarom komen al die knarsetandende polikliniekbezoekers nooit in beeld?

'Reality' is sterk ingedikte werkelijkheid. Een producer of regisseur maakt uit welk stukje van de werkelijkheid je mag zien. Het is ook gemanipuleerde werkelijkheid. Van de vele opnamen die er van die tien boeren gemaakt zijn worden alleen de meest interessante uitgezonden. "Wacht even, IJsbrand, je moet geen arm om haar heupen, maar om haar schouders leggen. En kijk daar een beetje vrolijk bij, Teuntje! This is teevee, baby! Klaar? Actie! Boer zoekt vrouw, scene 251."
x