woensdag 3 november 2010

Vertrouwen


De grafiek hierboven heb ik ontleend aan een net verschenen rapport van het CBS. De grafiek geeft aan hoeveel vertrouwen men heeft in diverse maatschappelijke 'instituties'. Het is duidelijk dat mensen met alleen basisonderwijs heel wat minder vertrouwen hebben dan mensen met een HBO- of universitaire opleiding. Alleen in kerken hebben de eerste iets meer vertrouwen dan de laatste, maar ook daar houdt het niet over. Verbind er je eigen conclusies maar aan.
x

Kernwapens

Na afloop van de Koude Oorlog is er heel wat veranderd. Landen die vroeger deel uitmaakten van het door de USSR geleide Warschau Pact, zoals Polen en Hongarije, zijn nu leden van de NATO. Amerika en Rusland hebben afspraken gemaakt over de vermindering van de aantallen kernwapens, die voorheen zo'n belangrijke rol speelden in de wederzijdse 'afschrikking'. Momenteel is een gewapend conflict tussen Amerika en bondgenoten enerzijds en Rusland en bondgenoten anderzijds nauwelijks voorstelbaar, laat staan dat daarbij kernwapens gebruikt worden. Het daadwerkelijk gebruik van kernwapens immers heeft effecten die voortduren tot lang na beëindiging van welke conflict of welke oorlog dan ook.

Wanneer je de meer recente grootschalige krijgsverrichtingen in ogenschouw neemt - Irak en Afghanistan - zou je de indruk kunnen krijgen dat 'we' over behoorlijk geavanceerde middelen beschikken om in wat we dan maar een 'conventionele oorlog' noemen 'de tegenpartij' buiten gevecht te stellen. Een land in het Midden-Oosten met gebruik van kernwapens te verslaan zou wat onverstandig zijn, want het wordt dan gedurende geruime tijd wat moeilijk om in een radioactief besmet gebied de olie uit de grond te pompen die we nog steeds zo hard nodig hebben.

In het licht van het bovenstaande vond ik het, op z'n zachtst gezegd, wat merkwaardig in de Volkskrant te lezen dat Groot-Brittannië en Frankrijk gaan samenwerken bij het ontwikkelen en testen van kernwapens. Dat testen gebeurt niet door daadwerkelijk kernkoppen te laten ontploffen - dat is dan nog een meevaller - maar door simulatietechnieken.

'Ontwikkelen' betekent hier, vermoed ik, het ontwerpen van nieuwe kernwapens. Wat moet ik me daarbij voorstellen? Efficiëntere kernwapens: meer vernietiging, maar minder (radio-actieve) fall-out? Wie zijn de vermoedelijke tegenstanders tegen wie ze gebruikt gaan worden? Voorshands kan ik alleen maar denken aan de 'schurkenstaten' Noord-Korea en Iran, die dreigen met het gebruik van kernwapens, respectievelijk ontkennen kernwapens te ontwikkelen. Los daarvan denk ik dat zelfs schurken niet zo stom zijn als eerste kernwapens te gebruiken, omdat ze mogen aannemen dat ze die dan per kerende post terugkrijgen, hetzij uit de bestaande voorraad, hetzij recent ontwikkelde. Je kunt je voorstellen (er zijn al diverse films over gemaakt) dat een groepje terroristen de hand op een kernwapen weet te leggen. Maar kun je terroristen bestrijden met kernwapens?

Ook een conventionele oorlog, al wordt hij met hakmessen gevoerd, is een verschrikking voor allen die er onder te lijden hebben: de burgers die kunnen kiezen tussen vluchten of sterven, de soldaten die bevelen opvolgen die ze liever helemaal niet zouden opvolgen. Je vindt ze bij alle strijdende partijen. Rod McKuen zong het lang geleden:
Soldiers who want to be heroes number practically zero
But there are millions who want to be civilians.

Ik weet niet of Uri Rosenthal al een reisje naar een buitenland gemaakt heeft. Zo niet, dan zou hij eens naar Londen en Parijs kunnen gaan om daar bij onze bondgenoten te informeren waar die kernwapens nou precies voor nodig zijn.
x