maandag 9 november 2009

Modewoord

Het is niet mijn ding modewoorden te gebruiken. Sterker nog: het irriteert me als ik ze door anderen hoor of zie gebruiken. Een van de meer recente modewoorden is 'wellness'. Het wordt wel in verband gebracht met gezondheidszorg, maar dan met name met de zogenaamde alternatieve of complementaire zorg. Ga met het woord googelen en je komt hele rijen beautycentra, sauna's en thermen tegen. Het heeft dus ook gewoon iets te maken met 'je lekker voelen', of 'lekker in je vel zitten'. Op een website lees ik: "Wellness is de nieuwe levensstijl". Toemaar! Op de website van een HBO-opleiding lees ik: "Binnen het toerisme ontwikkelt zich een nieuwe markt met veel kansen, de markt van vitaliteit en wellness." Met andere woorden: plak ergens het woord 'wellness' op en de klanten - en de centen - stromen binnen.

Het woord is van Engelse oorsprong, maar ook in die originele taal is het van nog tamelijke recente datum. In de twee al wat oudere (verklarende) Engelse woordenboeken die ik heb - Concise Oxford Dictionary en New Webster's Dictionary and Thesaurus - komt het nog niet voor. Het feit dat het woord uit een andere taal komt biedt ook meteen de gelegenheid er allerlei betekenissen aan toe te kennen, die allemaal in de buurt van 'goed' of 'lekker' komen. Er zijn ook associaties met 'luxe' en 'verwennerij' en ziedaar: de commerciële link is gelegd. Eén keer per week naar de sportschool om de hoek gaan heeft niets met wellness te maken; dat is gewoon je conditie op peil houden. Het wordt wellness als je dezelfde activiteiten uitoefent gedurende een weekend in een veel duurder centrum ergens op de Veluwe, in de Achterhoek of Zuid-Limburg, waar je er een luxe glossy folder bij krijgt, die door een aangenaam ogend persoon nog eens toegelicht wordt bij het welkomstdrankje van fijngemalen spitskool, broccoli en wortelen in Nepalees bronwater.

Het kan nog gekker: ik zag een tv-reclame voor Pickwickthee. Bij Pickwick zijn ze voortdurend bezig om wat nieuws te bedenken. Nu dus weer thee met kruiden en fruit. En wat komt er op het doosje te staan? Wellness! Met een variatie op een tekst van Multatuli (in Max Havelaar): "Stik in je thee en verdwijn!
x