zaterdag 6 december 2008

Keurmerk


In het algemeen ben ik niet het prototype van de 'bewuste consument'. Ik let dus niet voortdurend op waar of waarmee ik het goedkoopste uit ben. Ik kom pas in actie als ik echt belazerd wordt en dan kan ik doodvallen op een cent.

Het taxivervoer was jarenlang een grote rotzooi, nadat de regelgeving geliberaliseerd was. In tegenstelling tot de verwachting rezen de prijzen de pan uit en ieder beunhaas kon een taxibedrijf beginnen. Dus de overheid greep weer in: er kwam een uniform tarief en het zogenaamde TX-keur. Dat TX-keur krijgt een taxibedrijf als het aan bepaalde eisen voldoet. De gebruiker kan zo'n 'gekeurd' bedrijf herkennen aan de sticker die je hier ziet en die op diverse plaatsen op de taxi moet zijn geplakt. Inmiddels beschikt Amsterdam bij het Centraalstation over een zogenaamde 'Taxistandplaats-plus'. Die taxistandplaats is "alleen toegankelijk voor TX-keurtaxi's."

Afgelopen donderdagavond kwam ik rond 11 uur op Amsterdam Centraal aan. Ik had geen zin om kleumend op de tram te wachten en besloot een taxi te nemen. Uit ervaring weet ik dat sinds de invoering van het nieuwe tariefsysteem een rit van daar naar huis mij tussen de 11 en 12 euro kost. Ik weet dat ik voor de eerste aanslag van 7,5 euro precies tot de brug bij de Nassaukade kom.

Goed, donderdagavond liep ik naar de taxi die naar mijn idee 'aan de beurt' was.
"Waar moet u heen?"
Die vraag hoort een taxichauffeur (zeker een met een TX-keur) niet te stellen. Hij mag namelijk geen korte ritten weigeren. Ik leg geen zout op elke slak en zei dat ik naar de Geuzenkade wilde. De chauffeur keek wat wazig, al moet hij, in het bezit zijnde van een TX-keur, over stratenkennis beschikken. Ik was weer zo vriendelijk hem te vertellen dat die Geuzenkade in de buurt van de Willem de Zwijgerlaan is. Die kennen ze meestal wel. Hij ging mij voor naar zijn taxi, die niet vooraan stond. Toen ik eenmaal zat zei de chauffeur dat de rit mij 15 euro zou kosten. Ik zei dat ik dat teveel vond en stapte weer uit om een andere te nemen. De eerste de beste die ik aansprak wilde mij voor 20 euro naar de Geuzenkade brengen. Die mocht van mij ook proberen een andere klant te belazeren. Ik vond een chauffeur die bereid was mij voor het gewone tarief naar huis te brengen. Zoals veel taxichauffeurs wilde hij via Prins Hendrikkade en Marnixstraat rijden. Ik zei dus dat hij via Nieuwe Zijds en Raadhuisstraat moest gaan. Dat is net even korter.
"Maar de De Clerqstraat straat is afgesloten door werkzaamheden, meneer."
"Nee, beste man, de De Clerqstraat is niet meer afgesloten." Over stratenkennis gesproken!
Bij huis aangekomen moest ik 11,30 euro afrekenen. Dat klopte dus.

Gisterochtend ging ik maar eens op informatie uit bij de gemeente Amsterdam. Tegenwoordig heeft die een algemeen 'vragennummer', waarvandaan ze je, zo nodig, doorverbinden. De eerste die ik aan de lijn kreeg vond mijn verhaal te gek voor woorden. Hij verbond me door met de 'Stichting TX-keur' in Den Haag. Die vond het net zo gek en zou het 'meenemen' in het periodiek overleg met de gemeente Amsterdam. Dat vond ik allemaal leuk en aardig, maar ik wilde weten wie er nou eigenlijk toezicht houdt op die 'Taxistandplaats-plus'. Ik weet dan wel van die tariefregeling en het TX-keur en ik weet in Amsterdam ook de kortste weg van A naar B, maar de eerste de beste buitenlandse toerist - en dat zijn er nogal wat bij Amsterdam Centraal - wordt belazerd waar hij bijzit. De man van TX-keur was zo vriendelijk mij het nummer te geven van de Amsterdamse ambtenaar van de dienst 'Infrastructuur en Vervoer' die zich met dit soort zaken bezighoudt.

Vooraf had ik bedacht dat de crux van de zaak ligt in het feit dat bij een taxi met TX-keur "vooraf bekend is voor de consument voor welk tarief hij of zij vervoerd wordt." Strikt genomen hadden die 'dure' chauffeurs zich aan die regel gehouden: ze hadden me vooraf verteld voor welke prijs zij me naar huis wilden brengen. Mijn toegespitste vraag was dus: "Mag ik van een taxi bij een Taxistandplaats-plus verwachten dat hij me vervoert tegen het standaardtarief?" Dat mag ik dus niet!

De betrokken ambtenaar wond er overigens geen doekjes om. Ook de gemeente is zeer ongelukkig met de feitelijke gang van zaken bij de Taxistandstandplaats-plus, waar ook 'onbevoegde' taxi's door een truc kunnen gaan staan. Er is onvoldoende gelegenheid tot handhaving. Met name in de avond en nacht staan er zoveel 'slechte' chauffeurs, dat de 'goede' zich daar liever niet onder mengen. In de praktijk wordt door veel chauffeurs een soort 'zonetarief' gehanteerd, wat niet verboden is, als de klant ermee instemt. Er zijn nochtans gevallen bekend dat ook dat tarief 'soepel' gehanteerd wordt. Genoemd werd een voorbeeld van toeristen die voor de rit Centraal - Rembrandtplein (niet veel meer dan 2 km) 30 euro per persoon moesten betalen.

De situatie is dus zo: de prijs van een taxirit is, waar dan ook, in principe een kwestie van onderhandelen. De gemeente Amsterdam beraadt zich op technische mogelijkheden die moeten voorkomen dat 'onbevoegde' taxi's zich op de Taxistandplaats-plus kunnen bevinden. Steeksproefgewijs worden taxichauffeurs gecontroleerd op het volgen van de regels.

O ja, de gemeente, althans de betrokken ambtenaar, was het geheel met me eens dat de - door regering en parlement gewenste - liberalisering van het taxivervoer een volledige mislukking is geworden.

Taxivervoer is, naar mijn idee, een essentieel onderdeel van alle voorzieningen voor openbaar vervoer. Daar mag de overheid eisen aan stellen. Ik verwacht maar een paar dingen:

Het maakt mij niet uit op grond waarvan het tarief bepaald wordt: afstand, tijdsduur of zone, zolang het maar duidelijk is. Als ik tram, bus, trein of pont neem weet ik vooraf precies wat ik moet betalen. Dat zijn intussen allemaal private ondernemingen, waarmee ik niet over de prijs per rit kan onderhandelen. Waarom moet dat bij een taxirit wel?