vrijdag 3 juli 2020

STRAATNAMEN

De Admiraal de Ruyterweg  doet je denken aan Michiel de Ruyter, de Witte de Withstraat aan Witte de With. Beide historische figuren zijn inmiddels omstreden i.v.m. de slavenhandel. Moet je naar hen en andere omstreden figuren wel straten noemen?  Het Parool schrijft: Denk en GroenLinks pleiten al langer voor een nieuwe naam voor de (Coen)tunnel, ook de Partij voor de Dieren en de SP zijn daar voor. Maar wie denkt er bij Coentunnel aan Jan Pieterszoon Coen? De tunnel dankt zijn naam aan de nabijgelegen Coenhaven, die wel naar J.P. Coen is genoemd.

Burgemeester Halsema is niet tegen een naamsverandering, maar wil eerst stadsgesprekken voeren over discriminatie en racisme en (...)  de bevolking zelf de gelegenheid geven om een keuze te maken. Het zit er naar mijn idee dik in dat na afloop van die stadsgesprekken de Coentunnel een andere naam krijgt. Ze moeten dan niet vergeten ook de Coenhaven een andere naam te geven.

Er zijn wel eerder straten van naam veranderd. Sinds 1922  liep in de Amsterdamse Rivierenbuurt van Berlagebrug tot Daniël Willinkplein de Amstellaan, die zich bij het plein splitste in Noorder en Zuider Amstellaan. In 1946 werden de straatnamen gewijzigd in resp. Stalin-, Chrurchill- en Rooseveltlaan, de naam van het plein werd Victorieplein.


In 1956, na de Russische inval in Hongarije, vervingen buurtbewoners in een spontane actie de straatnaambordjes 'Stalinlaan' door 'Vrijheidslaan'. Het gemeentebestuur heeft die naamswijziging nog in hetzelfde jaar overgenomen. Ik kan me die naamswijziging nog goed herinneren, want in mijn jeugd woonde ik op een steenworp afstand van die lanen en dat plein.

Niet ver van de Rooseveltlaan loopt de Kennedylaan. Die heette vroeger de Rivierenlaan. De naamswijziging vond plaats na de moord op Kennedy. Als we toch aan het wijzigen zijn lijkt het mij logisch de naam weer te wijzigen in Rivierenlaan.

Maar Kennedy was toch een groot man, die ons voorging in het in toom houden van de communistische Russen? Dat ligt eraan vanuit welke optiek je het bekijkt. Onder Kennedy begon de Amerikaanse inmenging in Zuid-Vietnam, die uiteindelijk leidde tot een oorlog van twintig jaar en een Amerikaanse troepenmacht van meer dan een half miljoen manschappen. Onder Kennedy werd begonnen met de ontbladering van de Vietnamese bossen, maar ook die van de buurlanden Laos en Cambodja (dat allemaal om te voorkomen dat Noordvietnameze troepen ongezien langs de zogenaamde Ho Chi Minroute Zuid-Vietnam zouden binnenvallen) . Voor die ontbladering werd gebruik gemaakt van Agent Orange (ook wel dioxine genoemd). Het is een zeer giftige stof, waarvan Wikipedia zegt: Agent Orange veroorzaakt onder andere de volgende ziektes: chlooracne, de ziekte van Hodgekin, verschillende soorten kanker in de luchtwegen, prostaatkanker, disfunctioneren van het perifere zenuwstelsel spina . Door het gebruik van Agent Orange werden er duizenden kinderen met bijvoorbeeld spina bifida (open rug) en andere misvormingen aan de wervelkolom geboren. In de Vietnamoorlog vielen in totaal 2,5 miljoen burgerslachtoffers, meer dan door toedoen van J.P. Coen en Van Heutz samen. De meeste onder opvolgers van Kennedy, maar hij heeft wel de aanzet gegeven.

Toen de Rivierenlaan Kennedylaan werd, heb ik wel eens gezegd dat de naamsverandering nooit had plaatsgevonden als Kennedy niet vermoord zou zijn, maar gewoon zijn ambtstermijn en een eventueel volgende had uitgezeten. Maar hij heeft toch ook goede dingen gedaan? Ja, dat zeggen ze ook van Coen en Van Heutz.