dinsdag 1 november 2016

EUFEMISME

Tering werd tuberculose. Tuberculose werd tbc. Tbc werd tb. Kanker werd K, of 'de gevreesde ziekte'. Als we iets naars of iets ergs niet bij de naam willen noemen, gebruiken we een verzachtende term, oftwel een eufemisme. Overigens durven we kanker wel weer bij de naam te noemen. Je hoort nog wel eens zeggen dat iemand na een langdurige of slopende ziekte is overleden, maar dat hoeft geen kanker te zijn. Het kan ook Parkinson, MS of ALS zijn.

De ChristenUnie-SGP in de Rotterdamse gemeenteraad wil af van het woord laagopgeleid. Dat schrijft de Volkskrant. 'Ik stoor me daar mateloos aan', zegt raadslid Setkin Sies. 'Alsof iemand die met zijn handen werkt minder waard zou zijn dan iemand die achter een bureau zit.'

Ik stoor me matelos aan mensen als die Setkin. Ik heb ongetwijfeld het woord laagopgeleid diverse malen in woord of geschrift gebruikt. Ik heb daarbij nooit de relatie gelegd met 'met de handen werken' en/of 'minder waard zijn'. Ik vermoed haast dat Setkin die relatie zelf legt en dat niet netjes van zichzelf vindt. Maar goed, Setkin c.s. willen dus liever de term 'praktisch geschoold' gebruiken.  Hoogopgeleid wordt dan 'theoretisch geschoold'. Bekt misschien niet zo lekker, geeft hij onmiddellijk toe. 'Maar dat is een kwestie van wennen. We moeten de talenten van ieder individu waarderen. Je bent niet hoger of belangrijker omdat je toevallig net iets meer hebt geleerd.' 

Als, vroeger, iemand het over K had, dacht iedereen meteen aan kanker. Als Setkin en de zijnen het in het vervolg in de gemeenteraad over praktisch geschoolden hebben, zullen toehoorders ongetwijfeld meteen denken: 'O, je bedoelt de laaggeschoolden van de schoonmaakdienst en van de postkamer.'


xxx