zaterdag 13 september 2008

Mooi!

Vind ik Paul de Leeuw een goed artiest? Ja. Kijk ik wel eens naar een programma met Paul de Leeuw? Zelden of nooit. De enkele keer dat ik naar (een deel van) een programma van Paul kijk doe ik dat om weer eens te checken of ik nog steeds gelijk heb met het zo veel mogelijk mijden van zijn programma's. Tot nu toe was dat het geval.

Wat druist mij dan zo tegen de borstharen in als ik 'Mooi! Weer De Leeuw' zie? Ik vind dat Paul meestal ver onder zijn niveau werkt. Dat is zijn keuze en een aanzienlijk deel van tv-kijkend Nederland is het volledig met die keuze eens. Dan moet ik niet verder elitair zitten zeuren. Als op tv alleen te zien is wat ik mooi, interessant, boeiend, aangrijpend of gewoon ontspannend vind, zou
a. ik teveel tv kijken;
b. de rest van de tv-kijkers klagen over het beperkte aanbod.

Wordt Paul de Leeuw - van mijn belastingcenten - te duur betaald? Ik vind van wel. Nu worden in de publieke, de semipublieke en de private sector talloze mensen naar mijn mening te duur betaald. (Ik vind elk inkomen boven een ton per persoon per jaar onzin.) Die worden allemaal mede door mij betaald omdat ik nu eenmaal ergens goederen of diensten moet afnemen en het inkomen van al die (naar mijn mening) te duur betaalde mensen zit in de tarieven of prijzen verwerkt. Ik lig daar nooit wakker van. Af en toe maak ik mij daar korte tijd kwaad over, als de verhouding prestatie/prijs naar mijn oordeel weer eens heel scheef is. Ik denk overigens ook dat de grote massa van mensen met middeninkomens, die zich nu, bijvoorbeeld in reacties op een blog van de Volkskrant druk maken over die exorbitante inkomens, geen seconde aarzelen als hun de kans geboden werd zo'n inkomen te 'verdienen'. Je bent toch geen dief van je eigen portemonnee?

Geld heeft, ook als je het niet nodig hebt - omdat je geen idee hebt wat je nog meer zou moeten aanschaffen - een merkwaardig fascinerende werking op mensen. Het meeste geld dat we gebruiken zien we niet eens meer. Ik behoor denk ik tot de laatste generatie die nog heeft meegemaakt dat het salaris in bankbiljetten en munten werd overhandigd. We typen cijfertjes in op onze pc. We toetsen een pincode in bij winkels. Ergens in heel grote computers veranderen saldo's, cijfertjes. En 'mannetjes' worden natuurlijk nog contant betaald, want zo houden we dat magische getal dat ons vermogen aangeeft wat hoger. We zijn de hemel te rijk als er vóór de komma in dat magische getal een cijfertje bijkomt. Een tweede huis is leuk, maar is een derde huis nog leuker? Een gouden Rolex, de wijzerplaat versierd met diamanten en saffieren, heb je tweedehands al voor zo'n tienduizend euro om je pols. Als het ding je ontfutseld wordt, weet je precies hoe laat het is. Dat weet ik ook als ik op mijn horloge van 170 euro kijk en het loopt ook nog eens continu gelijk met de wereldatoomtijd.

Geld was oorspronkelijk een symbool. Het is al geruime tijd niet meer mogelijk voor iets nieuws in natura te betalen (een prijsstier voor een Mercedes). Maar het symbool is een geheel eigen leven gaan leiden. Het is al lang niet meer een betaalmiddel. We zijn gaan denken dat het ook een symbool is van onze waarde als persoon. Dat klopt wel enigszins: het geeft onze marktwaarde aan. Diezelfde Paul de Leeuw gaf dat met zoveel woorden aan. Zijn (naar mijn zeer persoonlijke oordeel) ondermaatse prestaties doen het goed op de amusementsmarkt. Ga ik vanavond naar hem kijken? Mooi niet!