Kiesstelsel

Aan de andere kant van de Noordzee gaan ze nog wat eerder dan wij naar de stembus. De 'issues' daar zijn niet veel anders dan hier: waarop gaan we bezuinigen en hoeveel en hoe beperken we de immigratie? Alleen de uitslag - in parlementszetels - is (nog) wat minder voorspelbaar dan bij ons vanwege het districtenstelsel. In Trouw las ik dat Labour op zijn grootste verlies sinds 1918 afstevent. Dankzij het districtenstelsel kan dat verlies nog meevallen. In de tabel hieronder zie je in de linkerkolom hoe het Lagerhuis momenteel is samengesteld. In de rechterkolom zie je hoe het eruit zou zien als er bij de de verkiezingen in 2005 sprake was geweest van een evenredige vertegenwoordiging.
Labour had dan geen absolute meerderheid en er zou een coalitieregering zijn gekomen van óf Labour óf de Conservatieven met de Liberal Democrats. Juist die laatste partij wordt door het districtenstelsel sterk onderbedeeld. In de peilingen krijgen de Liberal Democrats momenteel zelfs meer stemmen dan Labour, volgens sommige peilingen zouden ze zelfs, in aantal stemmen, de grootste worden. Het is dan ook niet uit te sluiten dat deze keer noch Labour, noch de Conservatieven een absolute meerderheid in het Lagerhuis behalen en de Liberal Democrats op de, voor hen comfortabele, politieke wip komen te zitten: ze kunnen hun huid duur gaan verkopen.

Van tijd tot tijd wordt er in Nederland ook wel eens gepleit voor een districtenstelsel. Je bent dan af van al die kleine partijen en dat maakt ons land dan 'regeerbaarder'. Ik moet er niet aan denken, want het resultaat zou zijn dat pakweg 130 van de 170 zetels in de Tweede Kamer bezet zouden zijn door CDA, PvdA en VVD. We zouden dan voortdurend door een coalitie van twee van deze drie partijen geregeerd worden, want ik zie geen van deze, zelfs bij een districtenstelsel, een absolute meerderheid behalen. Het betekent wel dat de verschillen tussen twee opeenvolgende regeringen alleen onder een vergrootglas merkbaar zullen zijn en de belangstelling voor het politieke gebeuren nog verder afneemt.

Ik heb eens uitgerekend hoe de gemeenteraad van Amsterdam (45 zetels) eruit gezien zou hebben als die afgelopen maart volgens het districtenstelsel zou zijn gekozen: 41 zetels voor de PvdA en vier voor de VVD. De PvdA had nog net geen 30% van het aantal stemmen. Ik denk niet dat de nog al divers samengestelde Amsterdamse bevolking zich in zo'n gemeenteraad 'herkend' had.

PS
Er zijn ook weer nieuwe 'Prognoses' voor de Tweede-Kamerverkiezingen. 
x