Straffen

Wat zou in maart 2003 de beslissing in de zaak Lucia de (toen nog) B. geweest zijn als het Openbaar Ministerie vóór het bepalen van de strafeis eerst de 'de burgers' (of brancheverenigingen en maatschappelijke organisaties) geraadpleegd had over de hoogte van de gevraagde straf? Het OM is namelijk van plan dat te gaan doen, want 'wij' vinden dat er te lage straffen worden geëist en uitgesproken.

Door mensen die daarvoor doorgeleerd hebben - rechercheurs, forensisch deskundigen, officieren van justitie en rechters - werd na langdurige bestudering van de feiten geconcludeerd dat Lucia schuldig was aan een reeks moorden. Tot welke conclusie zouden 'wij' gekomen zijn? Gaan 'wij' (zonder specifieke kennis) ook alle dossiers doorspitten of baseren 'wij' ons op de summiere samenvattingen in de media en de commentaren die daarop worden gegeven?

Stel: je relatie bevindt zich op een hellend vlak. Dat heeft zijn negatieve weerslag op je werk. Je moet bij de baas komen: die heeft alle begrip voor jouw situatie, maar als je zo doorgaat kan je naar een andere baan uitkijken. Je hebt de pest in en gaat uit je werk naar de kroeg en drinkt een paar pilsjes. Wat je anders nooit doet, doe je nu: je gaat toch in je auto naar huis. Je rijdt een kind aan dat plotseling oversteekt en voor het leven gehandicapt raakt. Je alcoholpromillage was te hoog. 'Wij' hebben er niets mee te maken dat jij een altijd brave burger bent die eigenlijk door de omstandigheden een beetje 'zielig' is. Dat verhaal kennen 'wij' zo langzamerhand wel. Er moet nu maar eens opgetreden worden! Dat vond jij trouwens zelf ook altijd. Hoe voelt het als die eerste steen een keer in jouw richting wordt geworpen?

Het is een wat makkelijk voorbeeld, dat weet ik. Maar laten we nou niet doen of we te maken hebben met een politie, OM en rechterlijke macht die volkomen buiten de maatschappij staan.  Die mensen lezen ook wel eens een krant en kijken ook wel eens naar de tv. Die praten of feestjes of andere bijeenkomsten met mensen buiten hun werk. Die hebben echt wel enig idee van wat er bij 'ons' leeft. Het is echter hun taak om zo objectief mogelijk te werk gaan. Ze hebben ook hun emoties, net als 'wij', maar die moeten ze juist opzij zetten om hun werk goed te doen. Wanneer een officier van justitie mij zou vragen wat ik als straf zou willen eisen, zou mijn antwoord zijn: "Als ik straffen zou willen eisen was ik wel officier van justitie geworden. Doe het werk waarvoor ik je heb ingehuurd."
X