NATUUR

De provincie (Flevoland) denkt van de Oostvaardersplassen een 'etalagegebied' te maken met hotels, lodges en recreatiewoningen voor de talloze toeristen die zullen afkomen op de herstelde vogelrijkdom en een enkele grote grazer. Op natuur zoals natuur in Nederland bedoeld is, zeg maar: vreedzaam, gezellig en zonder lijden.

Het is winter dus is het weer tijd om te zeuren over het zogenaamde natuurgebied de Oostvaardersplassen. Bert Wagendorp schrijft erover in de Volkskrant. Het ziet er slecht uit voor de grote grazers in de Oostvaardersplassen. De duizenden edelherten, konikpaarden en heckrunderen tussen Almere en Lelystad zijn niet te benijden. Of er valt niks meer te grazen en ze komen massaal om van de honger, of ze worden in groten getale afgeknald door jagers op grote grazers.

Toen de Flevopolder was ingericht bleek in een uithoek een stukje te grond te liggen, waar nog niets mee gebeurd was en dat door (trek)vogels in gebruik was genomen. Onbedoeld had de mens een stukje natuur gecreëerd. Maar dat vonden de mensen niet genoeg. Die brachten er edelherten, heckrunderen en konikpaarden heen.

Ik heb op school geleerd: elk ingrijpen van de mens in de natuur is cultuur. De Oostvaardersplassen zijn dus geen natuurgebied' (meer), maar - net als vrijwel heel Nederland - een cultuurgebied. Cultuurgebieden moet je 'beheren'. Die moeten geen geld kosten, die moeten geld opleveren. Daar moeten toeristen geld gaan uitgeven aan hotels, lodges, recreatiewoningen, patatjes, biertjes en toeristenbelasting. Die toeristen komen niet naar dode grote grazers kijken. Die zien ze liever helemaal niet. Natuur moet mooi zijn, zoals in de film 'De Nieuwe Wildernis', niet dood.

Wagendorp denkt wel enigszins in mijn lijn: De Oostvaardersplassen zijn een omheind natuurparkje van 5.600 hectare, waarvan 2.000 hectare voor de grote grazers. Die kunnen geen kant op. Daar horen talloze toeristen bij die zullen afkomen op de herstelde vogelrijkdom en een enkele grote grazer. Op natuur zoals natuur in Nederland bedoeld is, zeg maar: vreedzaam, gezellig en zonder lijden.

PUBLIEK

Er wordt dit weekend veel geschaatst en dus zit ik het hele weekend naar de tv te kijken, want schaatsen is nu eenmaal de sport, waarnaar ik het liefste kijk. De laatste pakweg 45 jaar heb ik nauwelijks een WK of Ek allround gemist.

Nederland is wel het enige land, vermoed ik, ter wereld, waar schaatstournooien integraal door de publieke omroep op tv worden uitgezonden. Het is ook het enige land waar schaatsstadions (vrijwel) geheel vol zitten met publiek. Als je toevallig onlangs de World Cup wedstrijden in plaatsen als Harbin en Astana hebt gezien, dan heb je ook gezien dat de tribunes vrijwel leeg waren. Geen mens die niet zelf ooit schaatst of geschaatst heeft gaat daar naar schaatswedstrijden kijken.

Thialf zit dit weekend weer helemaal vol met enthousiast publiek. Het aardige van het Nederlandse schaatspubliek is dat het niet zo chauvinistisch is als, bijvoorbeeld, het voetbalpubliek. Tegenstanders worden niet, als ze beter zijn dan Nederlandse schaatsers, uitgefloten of uitgejouwd, laat staan met vuurwerk of bierblikjes bekogeld. Integendeel, ze worden net zo hard bewonderd en toegejuicht als Nederlandse winnaars. Kijk nog eens naar beelden van het WK Allround van 1987 in Heerenveen, de eerste die in een overdekt stadion werden gereden.

Wereldkampioen werd de Rus Nikolaj Guljajev, die al eerder ook Europees kampioen was geworden. Er stond geen enkele Nederlander op het erepodium. Het Russische volkslied werd (het was nog steeds Koude Oorlog) door het publiek 'meegezongen'. Als ik me goed herinner gebeurde hetzelfde toen Annie Friesinger wereldkampioene werd, toen in Thialf het Duitse volkslied werd meegzongen. Daar kunnen voetbalfans nog watvan leren!

ONVOLDOENDE

Als je met de trein of bus naar het buitenland wil reizen, zul je er binnenkort waarschijnlijk rekening mee moeten houden dat je, net als bij vliegreizen, twee uur van tevoren op het vertrekpunt aanwezig moet zijn, om je te legitimeren en je bagage en jezelf op wapens en explosieve stoffen te laten controleren. Dat zal wel een veilig gevoel geven, maar het lijkt me onvoldoende.

We hopen natuurlijk dat ons omringende landen dezelfde maatregelen nemen, zodat het terroristen moeilijk wordt gemaakt ons land in te komen. Nou, dat is natuurlijk fijn, maar we maken het terroristen ook moeilijk ons land te verlaten. Die terrorist die in die buitenwijk van Milaan is doodgeschoten, had dus eigenlijk in Nijmegen of Amsterdam doodgeschoten moeten worden.

Wat doen we met terorristen van Nederlandse komaf? Die zullen ook niet zo makkelijk meer naar het buitenland reizen. Die gaan dichter in de buurt naar doelen voor een aanslag zoeken. Geef ze eens ongelijk. Daarom vind ik de maatregelen die nu genomen worden totaal onvoldoende. We moeten niemand in welke soort van openbaar vervoer dan ook toelaten zonder controle van identiteitsbewijs en tas of koffer. Hetzelfde moet gelden voor al die gelegen waar meer dan, pakweg, 1000 personen bij elkaar komen voor cuturele of sportieve doeleinden. De politie moet de bevoegdheid krijgen elke (fiets)tas, koffer, rugzak, autokofferbak in te zien. Ik wil onbekommerd de straat op kunnen!

KOUD

Wat doe je, als er, voorlopig tenminste, geen Elfstedentocht verreden zal worden? Dan ga je, liever gezegd: dan ging je, gisteren, kijken naar een integrale uitzending op nos.nl van de laatste Elfstedentocht tot nu toe, die van 1997. Volgens een artikel in Trouw zou dat zelfs wel eens de allerlaatste Elfstedentocht kunnen zijn. Een Elfstedentocht kan doorgaan als het ijs overal 15 centimeter dik is. Twintig jaar geleden was dat nog zo, maar de kans dat het nog eens zo hard zal vriezen wordt steeds kleiner.

Er zijn nog altijd mensen die hardnekkig weigeren te geloven dat de gemiddelde temperatuur op aarde steeds hoger wordt. Die verruilen hun hybride auto weer voor een traditionele CO₂ uitstotende benzineauto, want de subside op die hybride wordt afgeschaft en de zeespiegel wordt pas echt te hoog als jouw klein- of achterkleinkinderen volwassen zijn en wie dan leeft, wie dan zorgt, toch?

De toekomst ziet er voor (de liefhebbers van) de Elfstedentocht somber uit. Winters warmen toch al sterker op dan zomers. Bovendien wordt de kans op een stevig hogedrukgebied boven Midden-Europa, nodig voor een constante aanvoer van koude oostenwind, in de klimaatmodellen kleiner. En ten slotte: als er al zo'n hogedrukgebied ligt, is de wind niet meer zo koud. Siberië en het Arctisch gebied warmen immers veel sneller op.

Mocht er toch weer een Elfstedentocht komen, dan ga ik echt wel de hele dag naar het verslag ervan kijken, maar ik vind het prima als hij niet komt. Ik houd namelijk niet zo erg van het koude weer, waarmee die tocht noodzakelijkerwijs gepaard gaat. Van mij hoeft de temperatuur niet lager dan hij nu is; niks mooi, helder vriezend weer en de sneeuw mag helemaal wegblijven!

FENOMEEN

Subkop in de Volkskrant: Fenomeen uit Amerika rukt op in Nederland. Ik ben dan geneigd te zeggen: 'Het zoveelste fenomeen'. 'We' kunnen het immers niet laten om allerlei dingen die de Amerikanen massaal doen over te nemen. Het fenomeen waar we het nu over hebben is het 'bootcamp'. Dat is een van oorsprong Amerikaans militair verschijnsel, nl. de opleiding van militaire recruten, de periode waarin ze van slappe jongetjes tot echte kerels gevormd worden. Dat word je dan door veel te hollen, over hindernissen heen te klimmen of springen, in touwen te klimmen, grote afstanden te lopen en meer fysieke ongein.

Ik ben ook, daartoe gedwongen door de staat, recruut geweest. Ik was al een beetje een flinke vent, want voordat ik in dienst ging had ik al eens de Vierdaagse in Nijmegen gelopen (4 X 40 km) en een voettocht van ruim twee weken door de bergen van Noord-Zweden gemaakt. Veel flinker ben ik overigens niet geworden in het leger. Het ministerrie van defensie roept tegenwoordig sollicitanten op met de leuze: "Je moet het maar kunnen". Destijds werd van iedere Hollandse jongen verwacht dat hij het kon en dus werd hij opgeroepen, tenzij je de vierde zoon of daarop volgende zoon uit een gezn was.

Ik was een echte Hollandse jongen in die zin dat ik 21 maanden lang behoorlijk de pest in had dat ik soldaatje moest spelen. Maar als je in Weert sport wilt beoefenen ga je niet wat joggen of naar een sportschool, je laat je door ene Aye in het Molenakkerpark over klimrekken jagen en je optrekken aan de vastgebonden mega-elastieken.

Soldaten, noemt hij (Aye) de leden van zijn sportklasje. En toen zijn vakantie erop zat, meldde hij dat 'de sergeant' was teruggekeerd en het  weer tijd was om de hel in te gaan met z'n allen. (...) 'Van mensen machines maken', daar draait het volgens Ay om. Het past volgens hem bij de no nonsene-cultuur van het bootcampen . Geen nonsens, maar je moet die 'sergeant' er we voor betalen. Die runt een soort sportschool met weinig investering, want hij gebruikt het gemeentelijke park. Hij neemt wel een soortement geluidsinstallatie mee, wat door andere parkgebruikers en omwonenden niet op prijs wordt gesteld. Door de gemeente ook niet.

Dat 'fenomeen' vindt niet alleen in Weert plaats. Het gebeurt door het hele land. De prijzen verschillen per stad en per locatie. Zo rekent Health Club Open Air 28 euro voor een bootcamples per week in het Amsterdamse Vondelpark, als je per maand betaalt. Dat maakt duidelijk dat ze in Amsterdam net zo gek zijn als overal in het land.

PELGRIMS

Nu is het al voortdurend (TE, vinden velen) druk in Amsterdam (gisteren schreef ik daar nog over), maar nu wil ene Mathé Reijnierse dat ook nog eens miljoenen pelgrims de weg naar Amsterdam vinden. Hij wil, las ik in Het PAROOL, op een nu nog braak liggend stuk grond bij de Zuidelijke Wandelweg, aan de rand van de Amsterdamse Rivierenbuurt, een bedevaartskerk voor Maria, 'Vrouwe van Alle Volkeren' laten verrijzen. Hoe dat zo ineens?

Ik ben opgegroeid in de Rivierenbuurt, heb daar jaren gewoond, maar ik heb nooit geweten dat in die buurt, in de Uiterwaardenstraat, in de jaren 1945 - 1959 tientallen malen Maria (beweerdelijk de moeder van Jezus) verschenen is aan Ida Peerdeman een 40-jarige Amsterdamse vrouw, administratief medewerkster bij een zeepfabriek aan de Haarlemmerweg. De Rivierenbuurt dus als het Lourdes van Amsterdam, of van Nederland. Dan was ze daar opeens, in de bovenwoning in de Uiterwaardenstraat. Niet als hologram - hoewel ze wel licht uitstraalde - maar als een tastbare en onbeschrijflijk mooie vrouw. "Gij, mensenkind," zo noemde Maria haar steevast, als ze een boodschap doorgaf en Ida Peerdeman een beetje tegensputterde, omdat ze bang was dat mensen haar niet zouden geloven. (...) Daardoor is de 'mirakelstad' - zoals Amsterdam volgens Peerdeman werd genoemd door Maria - het religieuze epicentrum van een devotie die vooral in het buitenland wordt beoefend.

In India, op de Filipijnen en in Zuid-Amerika met name, niet in Nederland. En dat is de grote frustratie van Mathé Reijnierse, een 54-jarige cv-storingsmonteur.

De rooms-katholieke kerk was aanvankelijk niet zo enthousiast over die beweerde verschijningen van Maria. Bisschop Bomer onthield zich destijds wel van een oordeel over het 'bovennatuurlijk karakter' van de verschijningen. 'Het staat een ieder vrij zich hierover naar eigen geweten een oordeel te vormen,' schreef hij in een verklaring.

Zijn opvolger, bisschop Punt, ging in 2002 een stap verder. Na gesprekken met psychologen en theologen ging hij in gebed en kwam hij tot de conclusie 'dat in de verschijningen van Amsterdam een bovennatuurlijke oorsprong gegeven is'. Waar een gebed al niet toe leiden kan.

Volgens Reijnierse is er haast bij de bouw van de kerk. Elk vrij plekje in de stad wordt in rap tempo volgebouwd en hij vreest dat er straks langs de Zuidelijke Wandelweg geen ruimte meer is. Ik denk dat de gemeente Amsterdam geen haast zal maken met het verlenen van allerlei vergunningen. Het zou best kunnen dat er een bestemminnsplan moet worden gewijzigd, inspraakprocedures gevolgd. In een tijd dat nog slechts 25% van de bevolking tot de rooms-katholieke kerk behoort lijkt een nieuwe kerk me ook niet direct nodig. Misschien kunnen ze een extra kaarsje branden tijdens de Stille Omgang.

BELASTING

Ik heb het er hier al vaker over gehad: veel Amsterdammers (vooral die in het centrum) en het gemeentebestuur vinden dat het veel te druk wordt in de stad. Er komen veel te veel te veel toeristen. D66-wethouder Udo Kock van Financiën wil daar wat aan doen, las ik in Het PAROOL. Hij gaat de toeristenbelasting verhogen. Dat levert in de eerste plaats een hoop geld op, maar het houdt ook de budgettouristen buiten de stad.

Paroollezer R. Brokmann reageert. (...) Kock wil alleen nog 'gezinnen of stelletjes die in een wat duurder hotel slapen, naar een museum gaan en op tijd in bed liggen'. Die budgettoeristen (zal Kock denken, vermoed ik) logeren op goedkope adresjes en zullen hun weinige centjes vooral uitgeven aan drank, hash en patat. En tussendoor zwerven ze stoned en lam door de stad met hun rolkoffertjes. Die armoedzaaiers willen we niet.