Waarom?

'Waarom houdt God rampen niet tegen?'
Als God al-goed, alwetend en almachtig is, waar komt dan het kwaad vandaan?

Die vragen zijn kennelijk nog steeds actueel, want daarover liet Trouw een paar theologen van diverse pluimage aan het woord. Voor mij zijn die vragen niet nieuw, want daar zat ik meer dan vijftig jaar geleden al over na te denken. Immers, van jongs af aan werd mij thuis, op school, in de kerk en in kerkelijke clubjes voorgehouden, dat God alles kon, alles vooraf wist, alles al beslist had, niets liever wilde dat wij Hem aardig zouden vinden en als wij dat ook nog eens zouden doen, zouden wij als beloning na onze dood voor alle eeuwigheid in zijn nabijheid mogen zijn. Tel uit je winst!

Over natuurrampen gesproken: toen God klaar was met het scheppen van hemel en aarde, zag Hij, volgens de Bijbel, dat het goed was. Noem dat maar goed! Over gotspe gesproken! Als hier iemand iets aflevert waarin met sombere regelmaat breuken voorkomen, waaruit van tijd tot tijd buitengewoon hete, levensbedreigende stoffen naar buiten komen, waarvan de omringende lucht zich soms met verwoestende kracht voortbeweegt en waarvan het vloeibare gedeelte van het oppervlak op veel plaatsen even verwoestend zijn gang kan gaan, krijgt zhij te maken met de Consumentenbond, Konsumenten Kontakt, Radar en Kassa. Die zullen de dringende vraag voorleggen: wanneer worden die mankementen nou eens, nadat Hij miljoenen jaren de tijd heeft gehad, definitief gerepareerd? Dan moet Hij niet gaan zeuren over een inspanningsverplichting, wij hebben het over een resultaatverplichting.

God heeft mij een vrije wil gegeven, werd mij geleerd. Dat hoor(de) ik graag, want de uitdrukking "Dat maken wij wel uit!" ligt mij als het ware in de mond bestorven. Maar ik bleef met een probleem zitten. God weet alles van te voren, dus ook dat ik met mijn vrije wil de, volgens Hem, verkeerde beslissing neem. Sterker nog: omdat Hij alles beslist, heeft Hij ook al bedisseld dát ik de verkeerde beslissing neem. Er moet een hele knappe theoloog komen die mij kan uitleggen wat het verschil is tussen mijn opvatting van vrije wil en de opvatting die God daarover heeft.

Ik zat met nog een probleem. Mij werd geleerd dat ik verantwoordelijk ben voor alles wat ik doe of nalaat. OK, daar heb ik geen enkele moeite mee, vind ik zelfs logisch. Ik ga niemand, zelfs God niet, de schuld geven van de miskleunen die ik maak. Maar wat vertelden ze mij nog meer? Als ik iets fout doe is dat helemaal mijn schuld, maar als ik toevallig een keer iets goed doe, is dat dankzij Gods genade. Ja, hoor eens even: óf ik ben voor niets verantwoordelijk, óf ik ben voor alles verantwoordelijk. En ik houd er al helemaal niet van als anderen, al is dat God, goede sier gaan lopen maken met iets wat ik gepresteerd heb.

God houdt er een beloningssysteem op na: als je in Hem gelooft, of je nou flink je best doet of niet, of je er een puinzooi maakt of niet, kom je na je dood voor eeuwig in de hemel, wat een plezierige locatie schijnt te zijn. Daar kan ik me nog iets bij voorstellen. Maar als je niet in Hem gelooft en je leidt een, naar menselijke begrippen, voorbeeldig leven, kom je - ook voor eeuwig - in de hel, een buitengewoon onplezierige locatie. Als ik er even van uitga dat christenen, joden en moslims in principe allemaal in dezelfde God geloven, vormen de 'gelovigen' nog altijd een minderheid van de mensheid. Dat betekent dat God de meerderheid, die Hij in feite in een handomdraai kan omturnen, voor eeuwig naar de hel verwijst. Dat kun je niet 'je gram halen' noemen, dat noem ik sadisme.

Sherlock Holmes zei: "When you have eliminated the impossible, whatever remains, however improbable, must be the truth." Als je die regel toepast op de hierboven gestelde vragen, wat houd je dan, na het elimineren van het onmogelijke, over als de waarheid, hoe onwaarschijnlijk ook? Inderdaad: niets. "Elementary, my dear Watson."
x

Oprotten

In het algemeen ventileer ik in 'Beggartalk' opvattingen die hier en daar als 'links' betiteld zullen worden en begrijp me goed: ik heb er geen bezwaar tegen 'links' genoemd te worden. Je zult me ook niet horen zeggen: "Ik ben er trots op 'links' te zijn." Zo bijzonder is dat nou ook weer niet. Door mijn opvoeding en ervaring heb ik, net als iedereen, een aantal normen meegekregen en (verder) ontwikkeld, die ik hanteer als ik denk dat ik ergens een mening over moet hebben en naar buiten wil/moet brengen. In het huidige maatschappelijke bestel word ik op grond daarvan ingedeeld in de categorie 'links'. Prima. Ik zal wel eens miskleunen. Dat hoor ik dan graag. Dan ga ik nog eens verder nadenken. Ik hanteer daarbij de volgende regel: als de feiten niet overeenkomen met de normen, bekijk je normen dan nog een keer.

'Links' is een ruim begrip. Wouter Bos noemt zich links, Femke Halsema noemt zich links en Agnes Kant noemt zich links, maar ik hoef niemand te vertellen dat ze in de dagelijkse praktijk voor één probleem wel eens verschillende oplossingen hebben. Zo zijn er linkse personen en organisaties die acties ondernemen, waarmee ik voor geen prijs geassocieerd wens te worden. Als bijvoorbeeld een groepje neonazistische jongeren toestemming krijgt ergens in een buitenwijk zijn verwerpelijke ideeën te uiten, kun je er vergif op innemen dat een groepje 'linkse' lieden zal gaan proberen dat te verhinderen. Als zij daarbij enig geweld menen te moeten gebruiken, gaan ze dat niet uit de weg. Ik word daar niet helemaal goed van, want in mijn simpele opvatting is geweld altijd 'rechts'. Extreem links en extreem rechts zijn wat mij betreft één pot nat.

Afgelopen zaterdag besteedde ik hier enige aandacht aan het vijfde 'World Congress of Families', dat gisteren in Amsterdam begon en waaraan Trouw zeer ruime aandacht besteedde. (Het PAROOL en de Volkskrant hadden dat al eerder gedaan.) Trouw heeft als kop: 'Familiecongres huldigt extreme standpunten'. Dat vind ik nou behoorlijk kort door de bocht. De congresgangers zijn tegen abortus en tegen het homohuwelijk; homofilie zullen ze wel een ziekte vinden en ze zullen wel vinden dat de vrouw eerst aan kindertjes en echtgenoot moet denken en pas daarna aan (betaald) werk of - God verhoede het - een carrière. Ik vind dat nogal conservatief en/of achterhaald, maar ik vrees dat een niet onbelangrijk deel van de Nederlandse bevolking er net zo over denkt en het gaat mij wat te ver om dat allemaal extremisten te noemen. Maar, schreef Trouw: Links-radicale activisten kondigden aan dat zij vandaag een 'tegengeluid' laten horen. Dat hebben ze al eerder gedaan door de muren van het organiserende bureau te bekladden met teksten als 'christenfundi’s rot op'. Als 'links' op die manier gaat 'discussiëren', ben ik al geweest. Wat mij betreft mogen alle linkse fundi's ook per direct oprotten, bij voorkeur naar de cursus 'Grondbeginselen van de democratie'.

In 1986 hield de extreem rechtse Centrumpartij van Hans Janmaat een bijeenkomst in een restaurant in Kedichem. (Weet jij uit je hoofd waar dat ligt?) Linkse antifascisten die daarvan lucht hadden gekregen staken naar goed democratisch gebruik het hotel restaurant in brand en zorgden er zo en passant voor dat Janmaats partner de rest van haar leven in een rolstoel kon doorbrengen. Jaren later heb ik Janmaat diverse malen op de boulevard van Kijkduin die rolstoel zien voortduwen. Ik heb wel eens de neiging gehad (maar niet gedaan) op ze af te gaan en te zeggen: "Ik kots van jullie ideeën en kots minstens zo hard van de ideeën van de mensen die jullie dit aangedaan hebben."
x
x

Beloning

Ik ben niet blind voor allerlei dingen die in de maatschappij gebeuren. Ik weet bijvoorbeeld dat allochtone jongeren buitenproportioneel overlast veroorzaken. Ik weet zelfs dat 'overlast' een understatement is. Je kunt daarop op verschillende manieren reageren. Ik noem er een paar. "Flikker ze het land uit!" "Gooi ze achter slot en grendel!" "Stuur ze naar een werkkamp!"

Ik meen ook te weten dat allochtone jongeren buitenproportioneel laag opgeleid zijn, dus buitenproportioneel werkeloos zijn en buitenproportioneel weinig inkomen hebben. Nu denk ik dat er een zekere relatie bestaat tussen enerzijds lage opleiding, werkeloosheid, laag inkomen en anderzijds overlast veroorzaken. Ik vermoed zelfs dat je die relatie aantreft bij mensen met welke etnische achtergrond dan ook. Voorbeeldje: je bent een autochtone, goed opgeleide, goed verdienende vastgoedhandelaar die in een mooie woning in een mooie wijk woont. Je hebt wat last van een jaloerse concurrent. Dan ga je niet in de buurt van die concurrent lopen zeiken en zaniken, want daar heeft de omgeving ook last van. Je laat dat in een paar minuten oplossen door een huurmoordenaar. Na een dagje verzamelen van forensische gegevens ziet de buurt er weer net zo uit als voorheen. Dus echt overlast kun je dat nauwelijks noemen.

Hans Stuy is organisator van kermissen, bijvoorbeeld van de kermis in Rotterdam. Allochtone jongeren veroorzaken overlast op kermissen. Dus wat doet Hans Stuy? Hij huurt allochtone jongeren in om die overlast te beperken. Gemeentebestuurders vinden dat een goede oplossing en verdomd: het schijnt te werken. Dat mag dan zo zijn, maar daarmee moet je niet aankomen bij (dr.) Amanda Knuveld: historica, universitair hoofddocent aan de UvA, dierenactiviste en columniste bij de Volkskrant. Onacceptabel gedrag wordt weer eens beloond, staat er boven haar column van afgelopen zaterdag. De column begint met de zin: Wie overlast veroorzaakt in Rotterdam, krijgt een baantje op de kermis aangeboden. Het gemeentebestuur heeft vorig jaar ook nog eens 10.000 euro subsidie uitgegeven aan een Ramadantent. Die stad is door het College daar tot een grote subsidiekermis gemaakt. Amanda wijst er fijntjes op dat gemeenschapsgeld van Rotterdammers aan promotie van een islamitisch gebruik wordt gespendeerd. Hoeveel gemeenschapsgeld wordt er komende zondag besteed aan het volkomen overbodige en milieuvervuilende City Racing? Hoeveel overlast gaat dat evenement veroorzaken? Hoeveel miljoenen euro's aan gemeenschapsgeld hebben wij intussen uitgegeven aan het opsporen, vervolgen, berechten en gevangen houden van (handlangers van) elkaar naar het leven staande autochtone vastgoedhandelaren? Hoeveel allochtonen maakten deel uit van de Raden van Bestuur van de banken die ons met de economische crisis hebben opgescheept? Welk percentage van al die bonussen gaat naar allochtonen? Of ben ik nou weer te genuanceerd?

PS
Hoe zat dat ook weer met de crisis en de banken die met belastinggeld uit het slop gehaald werden? Voor ons duurt de crisis nog even, maar voor de banken en hun managers? Lees dit artikel in de Volkskrant, dan weet je weer waarom sommige mensen een hekel hebben aan het kapitalistische systeem.
x

Begeleiding

Qua leeftijd zit je zo tussen de 20 en 25 jaar en je verdient een gigasalaris, waarvoor je nauwelijks behoeft te werken. Is dat erg? Ga je dan toch liever een andere werkgever zoeken die je misschien iets minder betaalt en meer laat werken? Zo'n beslissing lijkt in ieder geval wel iets positiefs te zeggen over je arbeidsethos.

Ik heb het over Klaas Jan Huntelaar en Rafael van der Vaart, naar Nederlandse begrippen grote voetballers voor het aangezicht des Heren. Nog niet lang geleden waren ze zelfs volgens Spaanse begrippen goede voetballers en werden ze met veel tamtam bij Real Madrid binnengehaald. Helaas zat Real Madrid qua resultaat enigszins in de déconfiture en dus gaf men daar het bijna obscene bedrag van rond de 250 miljoen euro uit om voetballers aan te trekken die nog beter zijn dan Klaas Jan en Rafael. Gelukkig voor hen vinden ze in Milaan en aanpalende slikken zompen nog steeds dat ze goed kunnen voetballen en mogen ze daar komen spelen. Ik denk dat ze daar een salaris ontvangen dat iets boven bijstandsniveau ligt.

Trouw wijdt een redelijk uitgebreid artikel aan de wederwaardigheden van Klaas Jan en Rafael. Dat leidt tot de kop: Belang van goede begeleiding neemt toe. Dat zal best, maar daar ligt volgens mij het probleem niet. Klaas Jan kwam na omzwervingen via 'H&K', 'Drempt Vooruit', 'HC03', 'De Graafschap', 'PSV' en 'AGOVV' uiteindelijk terecht bij 'SC Heerenveen'. Ik weet niet hoeveel hij daar verdiende, maar beduidend meer dan ik in dezelfde periode van mijn leven verdiende. Hij deed het goed daar en dus kwam Ajax langs. Daar kon hij nog meer verdienen. Ga dan maar eens als gewetensvolle begeleider zeggen: "Dat zou ik niet doen, Klaas Jan. Je doet het hier goed. Je kunt je financieel van alles veroorloven. Heerenveen is een leuke club. Zou het bij Ajax nou zo veel leuker zijn?" Maar Klaas Jan is geen dief van zijn eigen portemonnee. En enige tijd later valt er tegen een aanbod van Real Madrid helemaal niet op te begeleiden. De huidige generatie jongeren zit wat anders in elkaar dan mijn generatie. Niet beter of slechter, anders. Daar hoort bij: "I want it all and I want it now." Zulke mensen had je vroeger ook, hoor, maar die werden toen als hebberig beschouwd. Tegenwoordig mag je gewoon hebberig wezen. Je wordt zelfs bewonderd als je veel hebt, al heb je daar niet veel meer kwaliteit voor nodig dan 'marktwaarde'. Ik vind het best. Maar volgens mij kunnen ze beter al die bonusontvangers in het bankwezen en overige bedrijfsleven eens gaan begeleiden.
x

Congres

Op een internetsite kwam ik een opsomming tegen van enkele verschrikkingen, waaronder miljoenen doden, die in de vorige eeuw (delen van) de wereld hadden getroffen: het nazisme van Hitler, het communisme van Lenin, Stalin, Mao en Pol Pot. De volgende verschrikking in dit rijtje: het feminisme. Het feminisme beschadigt vrouwen, verwoest het huwelijk en vernietigt het gezin. "Bovenaan hun (de feministen) agenda van de afgelopen veertig jaar staat het ondermijnen van het huwelijk, het gezin, de religie en de mannelijkheid." Dat heeft tot de volgende verschrikkingen geleid: vrije abortus, door de overheid geregelde kinderopvang, het normaliseren van homofilie en het jongetjes aanleren van meer sensitiviteit en minder agressie.

Ik vertel hier niets nieuws als ik zeg dat wij in Nederland een behoorlijke tik van al die verschrikkingen hebben meegekregen. We kennen allemaal het immense leed dat veroorzaakt wordt door vrouwen die liever carrière maken dan de hele dag bezig zijn met de verzorging van hun kinderen. Maar gelukkig: er is licht aan het eind van de tunnel. Volgende week, van maandag t/m woensdag wordt in Amsterdam het vijfde 'World Congress of Families' gehouden. Daar wordt onder meer gesproken over 'De natuurlijke familie als hoeksteen van de samenleving' en 'De waarde van het huwelijk als de basis voor het gezinsleven'. En laten we niet vergeten 'Bedreigingen van het gezin van verslaving tot pornografie'.

Ik kwam niet toevallig op die website. In de Volkskrant en Het PAROOL las ik dat onze eigen André Rouvoet dat congres gaat openen en dat is weer tegen het zere been van een deel van de oppositie in de Tweede Kamer. Die oppositie wil kennelijk dat alle ellende hier maar voort blijft duren.

Ik begrijp niet waar de oppositie zich druk over maakt. Als Boris van der Ham (D66) er geen aandacht aan besteed had, was dat hele congres waarschijnlijk niet eens in het nieuws geweest. Wat ze daar te berde gaan brengen kunnen we hier van tijd tot tijd horen van de EO, de SGP, de ChristenUnie en blij zingende reformatorische groepjes. Dat komt toch ook niet meer in de krant? André Rouvoet voelt zich inhoudelijk bij die mensen thuis. Dat is zijn goede recht. Intussen weet hij genoeg van politiek om in zijn toespraak niets te zeggen wat tegen de zere benen van zijn coalitiegenoten komt.
x

Communiceren

Als communiceren vanachter het stuur van een rijdende auto echt vreselijk hard nodig is (je wilt immers wel zeker weten of je direct na thuiskomst een drankje kunt inschenken) , mag dat alleen als dat handsfree kan. Slechts enigszins gestoorde mensen zullen dat een onzinnige maatregel vinden. Het is me intussen opgevallen hoe vaak ik fietsers zich door het Amsterdamse verkeer zie bewegen terwijl ze hun mobieltje aan het bestuderen zijn. Waarschijnlijk hebben ze net een belangrijk sms'je ontvangen: "Waar ben je nu?" Ik gun ieder het recht zich dood of het ziekenhuis in te fietsen, maar desgevraagd zou ik het afraden.

De techniek staat niet stil, dus als we kunnen communiceren, zullen we ook communiceren. Omdat ik nooit achter het stuur van een auto zit, ben ik niet altijd op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen in navigatieapparatuur. Ik dacht dat zo'n tomtom je alleen vertelde en liet zien welke kant je op moet, maar ik loop hopeloos achter. Want je kunt, las ik in Trouw, al veel meer met zo'n snaaks apparaat doen, zoals bellen, tv-kijken, het zoeken van goedkope tankstations en zelfs het boeken van een hotelovernachting. Vooral dat tv kijken lijkt me een heel handige functie. Vervelend is alleen dat wanneer je van de tv wilt overschakelen naar het boeken van een hotelovernachting, je weer een handeling moet verrichten en daar moet je je aandacht bij houden, want voor je het weet zit je te kijken naar het adres van het goedkoopste tankstation. En nu heb je zeikerds bij het Korps Landelijke Politiediensten die dat ook weer willen verbieden. Gelukkig zijn ze bij het Openbaar Ministerie verstandiger. Daar vinden ze dat zo'n verbod niet te handhaven is. Daar moet je dus gewoon niet aan beginnen. Het OM adviseert de extra mogelijkheden van het navigatiesysteem niet te gebruiken.

We weten allemaal dat de meeste mensen zich geen bal wensen aan te trekken van goedbedoelde adviezen. Zoiets geldt alleen voor domme mensen en 'wij' weten best hoe je met dat soort dingen moet omgaan. Ik zou daarom nog een paar functies aan het systeem willen toevoegen: 1. de route naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis; 2. een up to date lijst van mensen die voor je begrafenis moeten worden uitgenodigd; 3. een laatste groet aan de nabestaanden; 4. excuses aan overige slachtoffers.
x

Ludiek

Op 15 mei jl. zat ik me hier druk te maken over het optreden van Maurice de Hond in een een reclamespot van de Nederlandse Energie Maatschappij. Ik stelde daarin dat Maurice misbruik maakte van zijn reputatie als onafhankelijk onderzoeker. Wat las ik nu in de Volkskrant? De Reclame Code Commissie vindt dat de Nederlandse Energie Maatschappij de reclame met onderzoeker Maurice de Hond van radio, tv, internet en uit de kranten moet halen. Volgens de codecommissie is de opiniepeiler een onafhankelijke deskundige met een groot gezag, die om die reden niet een specifiek product mag aanprijzen. Ik was dus duidelijk niet de enige die zich geërgerd had.

Nu mag iedereen van tijd tot tijd een foutje maken. Niemand is immers volmaakt. Wat mij betreft had Maurice geen commentaar hoeven te leveren, maar toen er toch een verslaggever daarom vroeg, had je mogen verwachten dat hij zei: "Ja, stom van me. Had ik niet moeten doen." Maar nee hoor: De Hond, die de details van de uitspraak nog niet kent, is verbaasd. 'In de reclame vervul ik de rol van onderzoeker. Op basis van onderzoek onder 2.500 Nederlanders trek ik de conclusie dat veel Nederlanders geld kunnen besparen met energie, zonder dat ik daarbij in alle gevallen concludeer dat de Nederlandse Energie Maatschappij de goedkoopste is. In reclames wordt zo vaak verwezen naar onafhankelijk onderzoek. Dat zou toch moeten kunnen?' Is Maurice nu zo dom of doet hij zo dom? In het spotje vervult hij niet de rol van onderzoeker, maar van aanprijzer. Dat weet hij net zo goed als ik. Als Wouter Bos in een reclameboodschap van ABN/AMRO zou roepen dat uit onafhankelijk onderzoek is gebleken dat je het best een lening kunt afsluiten bij de ABN/AMRO zouden de hele Tweede Kamer en alle media over hem heen vallen, en terecht. Al weer een tijd geleden heeft een producent van een toiletreiniger deze situatie op een ludieke manier gebruikt: "Wij van WC-eend adviseren WC-eend."