VERZAMELWET

Sinds het plan uit het niets in de coalitiebesprekingen terecht kwam, heeft de afschaffing van de dividendbelasting voor beroering gezorgd. Al talloze malen was er iemand of een groep mensen die een goed plan hadden dat makkelijk gefinancierd zou kunnen worden, "als de dividendbelasting niet zou worden afgeschaft". Ik vermoed dat al die plannen bij elkaar al vel meer gaan kosten dan de 2miljard euro die de dividendbelasting oplevert.

Om feitelijk de dividendbelasting af te schaffen moeten er wijzigingen aangebracht worden in de belastingwetgeving. Daarvoor is de instemming van Tweede en Eerste Kamer nodig. De Tweede Kamer zal niet zo'n probleem zijn, want de coalitie heeft daar een, zij het krappe, meerderheid. In de Eerste Kamer heeft de coalitie slechts 27 stemming, dat is 11 zetels te weinig voor de meerderheid: 38. 

Nu wijst Trouw erop dat de regering een manier heeft gevonden om dat probleem met de Eerste Kamer te omzeilen: Op Prinsjesdag zal het plan om de dividendbelasting af te schaffen in het pak van een wetsvoorstel worden gehesen. Het heeft er alle schijn van dat het kabinet dit plan niet zal onderbrengen in een apart wetsvoorstel, maar onderdeel zal laten uitmaken van het Belastingplan 2019. De Tweede Kamer heeft het recht wetsvoorstellen te wijzigen, bijvoorbeeld door hele onderdelen daaruit te schrappen. Zo zou, als daar een meerderheid voor zou zijn (wat niet waarschijnlijk is, het afschaffen van de dividendbelasting geschrapt kunnen worden. De Tweede Kamer heeft dat recht (van amendement) niet. Zij kan het wetsvoorstel (want dat is het Belastingplan 2019) alleen in zijn geheel aannemen of verwerpen. Dat Belastingplan is een verzamelwet, een verzameling van diverse wetsvoorstellen. Als de Eerste Kamer per se die afschaffing van de dividentbelasting wil tegenhouden, houdt ze  tegelijkertijd ook allerlei andere voorstellen tegen, waaronder zulke waarmee zij, met name de oppositiepartijen, wel kan instemmen.

Het staatsrechtelijke bezwaar tegen verzamelwetten woekert al decennia op het Binnenhof. Het is geen toeval dat dit bezwaar steeds bij het jaarlijkse belastingplan de kop opsteekt. Pikant detail: De huidige minister Wopke Hoekstra van Financiën tekende als Eerste Kamerlid een motie tegen verzamelwetten, maar het is de vraag of hij als minister zijn eigen oproep zal volgen. Neem van mij maar aan dat Wopke zijn verzamelwet zonder blikken of blozen zal indienen.