zondag 15 januari 2017

ANS

Een van de redenen waarom ik hier dagelijks een tekst publiceer is dat ik schrijven leuk vind. Dat heeft weer te maken met het feit dat ik graag met taal bezig ben. Dat heb ik al jaren. Toen ik nog op de lagere school zat was ik een merkwaardig jongetje: ik vond - ik denk nog steeds: als de enige van de klas - ontleden leuk. De leraar Nederlands op de HBS, de heer Fokkema, vond ontleden ook belangrijk. We kregen vaak als huiswerk mee het ontleden van een zin uit de Camera Obscura. Beets gebruikte veel lange zinnen, met veel bijzinnen, soms wel van een halve pagina lang. Smullen!

Op de kweekschool was Nederlands, net als opvoedkunde, een hoofdvak. Bij het examen moest je daarvoor een voldoende hebben om te slagen. Met een onvoldoende voor Nederlands (of opvoedkunde), al had je verder uitsluitend tienen, was je gezakt. Ik had een negen en een acht. Van de leraar Nederlands op de kweekschool heb ik ook veel geleerd, vooral over goed schrijven. Ooit had ik een opstel ingeleverd waarin ik o.a. schreef over een dag die ik had "meegemaakt". De leraar had daarbij de opmerking geschreven: "God heeft de dagen gemaakt en niemand heeft ze meegemaakt." Volgende opstellen las ik nog eens extra door om dat soort opmerkingen voor te zijn.

De trouwee lezers van Beggartalk weten dat ze me niet vaak op een taalfout zullen betrappen. Als je hier een foutje tegenkomt zal dat meestal een typefout zijn. (Nog niet lang geleden wees een lezer mij erop dat ik ergens 'licht' i.p.v. 'ligt' had geschreven. Ik kon me niet voorstellen hoe ik die fout heb kunnen maken.)

Hoewel mijn kennis van de Nederlandse taal boven het landelijk gemiddelde ligt, ga ik er echt niet altijd vanuit 'dat ik het wel goed zal hebben'. Bij de geringste twijfel ga ik te rade bij naslagwerken, zoals de Dikke van Dale, de Woordenlijst Nederlandse Taal (het Groene Boekje) en het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Dan gaat het om de schrijfwijze en betekenis van woorden.

Ik vind grammatica ook belangrijk. In mijn dorst naar (verruiming van mijn) kennis op grammaticaal terrein werd in 1984 voorzien door het verschijnen van de Algemene Nederlandse Spraakkunst, die al gauw werd aangeduid als ANS. Sommige taalpuristen spraken van ANS Tolerans. Zij vonden (de auteurs van) ANS vaak te soepel bij het hanteren van taalregels.

Ik gebruik(te) ANS minder dan ik zou willen. Mijn boeken staan op alfabetische volgorde (van de auteursnaam) in mijn boekenkast. Daardoor staat ANS op de bovenste plank. Ik heb een trap nodig om het boek te pakken en ik klim niet graag op een trap. Ik was dus blij verrast toen ik er onlangs bij toeval achter kwam dat er een digitale versie van ANS (de E-ANS) kosteloos toegankelijk is op het Internet. Ik verwacht niet dat er veel taalfreaks onder de lezers van Beggartalk zijn, maar dat linkje doe ik graag cadeau.


1 opmerking:

  1. Leuke link. Ik heb weinig herinneringen aan mijn schooltijd, vond er echt niks aan, maar heb wel een hele goede basis gekregen want ik was wel een plichtgetrouwe leerling. Ik zat op montessorischool, zowel kleuter, basis als Mulo en zelf doen was het credo en dar heb ik wel veel van geleerd. Ik leerde vrijwel alles in werkomgeving in de praktijk dat kon toen nog. Nu heb je diploma en 5 jaar werkervaring nodig op je 20e om en ban te krijgen.
    Van zinsontleden herinner ik me dat we zinnen op strookjes moeten schrijven en dan in stukje knippen.

    BeantwoordenVerwijderen