Profiel

Toen ik de lagere school verliet kon je voor de vervolgopleiding ruwweg kiezen tussen:
a.beroepsopleiding (ambachtsschool);
b. mulo-A of -B;
c. hbs-A of -B;
d. gymnasium-A of -B.
Daarna kon je dan kiezen tussen:
- werken;
- alsnog een 'hogere' middelbare opleiding volgen;
- een mbo- of hbo-opleiding volgen;
- een universitaire opleiding volgen.
Bij A lag het accent op talen, bij B op de exacte vakken.

Toen kwam de Mammoetwet en sindsdien werd er voortdurend gesleuteld aan de structuur van het onderwijs. Het netto resultaat anno 2010 is dat werkgevers, mbo- en hbo-opleidingen en universiteiten nog steeds klagen dat het onderwijs na de basisschool niet of nauwelijks aansluit bij hun wensen/eisen/verwachtingen. Nu moet er ook nog ergens op onderwijs bezuinigd worden en dan valt er volgens het kabinet 50 miljoen (= 0,28% van 18 miljard) te halen door weer eens te gaan sleutelen aan de 'profielen' voor havo en vwo. Nu kunnen de jongelui kiezen uit vier profielen en dan zouden er twee moeten worden. Ik heb geen zin om uit te pluizen wat die twee profielen nou precies inhouden, maar het komt erop neer dat je (ouders) bij het verlaten van de basisschool kan (kunnen) kiezen uit:
- vmbo;
- havo-A en -B;
- vwo-A en - B.
(A en B staan hier niet voor 'talen' en 'exacte vakken'.) Zijn we er dan? Eindelijk?

Natuurlijk zijn we  er dan niet. Tijdens de vervolgopleiding blijkt dat voor diverse kinderen te laag is ingezet, voor weer andere te hoog.  Hoeveel jongelui kiezen nu bewust een opleiding die leidt tot een beroep dat ze heel graag willen uitoefenen? Hoeveel jongelui weten eigenlijk of er wel vraag is naar dat beroep als ze hun opleiding voltooid hebben? Hoeveel jongelui kunnen de door hen gewenste opleiding niet volgen omdat de opleidingen 'vol' zijn?

Het was prof. dr. J.H. van den Berg die, in 'Metabletica' (1962), schreef over het 'verborgen beroep'. "Thans zijn de meeste beroepen opgesloten in fabrieksruimten, waar geen kind wordt toegelaten. Hoe kan het weten wat daar gebeurt? (...) Welke indruk heeft het kind van het werk van zijn vader als deze personeelschef, sociaal werker, belastingconsulent of psychotherapeut is?" Er zijn niet zo gek veel kinderen die kunnen uitleggen wat hun vader of moeder nu precies doet in zijn/haar werk, laat staan dat ze weten wat ooms en tantes of de buren doen. Ze weten nauwelijks wat er in allerlei beroepen gedaan wordt en wat de voor- en nadelen van diverse beroepen en werkzaamheden zijn. Hoe moeten ze dan zo rond hun vijftiende een goede keuze maken? En doen we daar iets aan als we ze bij havo en vwo een keuze laten maken tussen twee profielen? Laat me niet lachen!

Af en toe bedenk ik wel eens een aforisme. Deze is van enkele decennia geleden: "De kinderen van vandaag worden opgeleid voor morgen door de volwassenen van gisteren." Het resultaat kun je dagelijks aanschouwen. Daarvoor heb ik er nog een: "De meeste kinderen komen uiteindelijk goed terecht ondanks hun opvoeding en opleiding."
x