Kijkcijfers

Via een link op de website van de Volkskrant heb ik gisteren gekeken naar de uitzending van afgelopen zondag van Peter R. de Vries. Normaliter kijk ik nooit naar dat programma: als er iets opmerkelijks uitkomt, verneem ik dat wel via andere media. Ik geef direct toe dat hij enkele opmerkelijke successen heeft geboekt, zoals in de bekende Puttense moordzaak. Ik heb alleen iets minder bewondering voor zijn werk dan veel mensen, omdat hij nu eenmaal, anders dan de politie, al zijn aandacht, mogelijkheden en ongetwijfeld aanwezige kennis kan concentreren op één zaak. Bovendien kan hij onderzoeksmethoden gebruiken die de politie niet mag gebruiken, omdat daarmee verkregen feitenmateriaal onrechtmatig verkregen zou zijn en daardoor onbruikbaar als bewijsmiddel. En inderdaad, ook politie en justitie zijn feilbaar. En in de zaak Natalee Holloway is Peter R. de Vries ook niet verder gekomen dan enkele sappige uitzendingen. Tenslotte: Peter R. de Vries is in de eerste plaats journalist en programmamaker, al ben ik over de juiste volgorde daarvan niet helemaal zeker.

Een programma via 'Uitzending gemist' bekijken heeft als voordeel dat je wat beter kunt analyseren. Je kunt even pauzeren, je kunt even terugdraaien, ("Wat zei hij nou precies?"), je kunt op andere dingen letten, bijvoorbeeld op de achtergrondmuziek die, neem ik aan, er zorgvuldig is bijgezocht. Het gaat immers niet alleen om de feiten, het programma roept ook, hier en daar heftige, emoties op. Emoties trekken kijkers en dat vindt SBS6 weer plezierig.

Het programma van zondag ging over Koos H., die sinds 1980 levenslang gevangen zit (dus niet vervroegd vrijkomt) vanwege seksueel misbruik van en moord op drie tienermeisjes. Het programma duurde 1 uur en 6 minuten, exclusief reclames. In een 'gewoon' journalistiek programma had dezelfde informatie in hooguit een half uur op begrijpelijke wijze verstrekt kunnen worden. Het programma moest vooral ook leiden tot het kijken naar de twee nog volgende programma's, als de rechter in kort geding tenminste de uitzending daarvan niet verbiedt, omdat daarin beelden te zien zijn die gemaakt zijn door een 'gabber' van Koos H., een thans in Thailand wonende ex-crimineel, die van zijn fraude- en oplichtingspraktijken kennelijk genoeg heeft overgehouden om ver weg van het gewoel een niet onaardig optrekje te bewonen en daar op zestigjarige leeftijd of daaromtrent nog kinderen te verwekken. Die gabber heeft op aanwijzingen van Peter R. de Vries met een verborgen camera opnamen gemaakt tijdens bezoek aan Koos H. Daarover gaat het kort geding, want de advocaten van Koos H. hebben tegen openbaarmaking daarvan bezwaar gemaakt.

De Vries belooft "schokkende onthullingen" en maakt de kijkers vast lekker. Heeft Koos H. nog veel meer (De Vries had het over twaalf), tot nu toe onopgeloste moorden en andere gruweldaden gepleegd? Weet hij wie ook zulke moorden gepleegd heeft? Wat zat er achter het merkwaardige optreden van de vice-president van de Haagse rechtbank, die Koos H. destijds in zijn cel en thuis bezocht, hem een andere advocaat bezorgde en zijn autorijlessen betaalde? De Vries weet het inmiddels, maar in het belang van de kijkcijfers moet zijn wetenschap worden uitgesmeerd over drie programma's.

Er is niets tegen voorheen onbekende feiten, hoe gruwelijk van aard ook, over het voetlicht te brengen, maar ik vind het verwerpelijk het relaas als een show in afleveringen te brengen. Het geeft alleen maar aanleiding tot speculaties over de schutting en bij het koffieapparaat. "Zou die rechter ook pedofiel zijn en zou Koos H. hem chanteren?" Ik noem de meest voor de hand liggende. Nog even geduld. Als dat bekend wordt kunnen we alsnog losbarsten in de algemene verontwaardiging die we al langzaam aan het opbouwen zijn. Dan kunnen we weer eens constateren dat politie en justitie er een puinhoop van gemaakt hebben. Er zullen waarschijnlijk al eerder Kamervragen worden gesteld naar aanleiding van een kop in de Volkskrant die een detail uit het programma van zondag aanroert: 'Kindermoordenaar kijkt pornofilms in cel'. Intussen worden nabestaanden van de vermoorde meisjes, die volgens De Vries nog altijd niet, zelfs niet onderling, over het gebeurde kunnen praten, na dertig jaar opnieuw in alle hevigheid met het verleden geconfronteerd. Nabestaanden van vermoorde meisjes die nog nooit de 'voldoening' van een gestrafte dader hebben gekregen, krijgen na dertig jaar wellicht weer wat (valse?) hoop.Zullen we dat maar de 'collateral damage' van een voor velen boeiend programma noemen?
X