Nationaliseren

Het is een inmiddels achterhaald idee dat vitale dienstverlenende bedrijven in handen van de overheid zouden moeten zijn, zodat er voldoende democratische controle op de bedrijfsvoering is. Er was immers ook sprake van een niet te miskennen bureaucratie. Het begrip 'marktwerking' deed zijn intrede en ook openbare nutsbedrijven als de energievoorziening, het openbaar vervoer en de telecommunicatie werden geprivatiseerd. De bureaucratie en de miscommunicatie zijn naar mijn oordeel weinig minder geworden. Afgelopen zaterdag werd in  'Kassa' nog eens duidelijk dat energiebedrijven argeloze burgers ongegeneerd belazeren en contracten aansmeren. Alleen in de telecommunicatie zijn de tarieven merkbaar gedaald.

De kredietcrisis heeft ervoor gezorgd dat ABN AMRO in feite genationaliseerd is, al is het dan maar, in principe, voor korte tijd. Wereldwijd werd schande gesproken van de bonuscultuur en de daarmee verband houdende veel te hoge risico's die werden genomen. Intussen is het bij veel banken al weer 'business as usual'. Er worden al weer miljarden aan bonussen toegezegd en/of uitgekeerd. Trouw bericht daarover: Banken vervallen in zelfde fout. De Financial Stability Board (FSB), een instelling die door de G20 werd opgericht als reactie op de crisis, stelde zaterdag ronduit dat bankiers veel te veel risico nemen en te optimistisch zijn over het herstel op de financiële markten.

De banken zijn bang, althans zeggen dat te zijn, dat hun beste mensen weglopen naar andere banken als zij niet meedoen aan het verstrekken van bonussen of het betalen van exorbitante salarissen. Zouden die banken niet eens gewoon bij elkaar kunnen gaan zitten en afspraken kunnen maken? Dat zit er, vrees ik, niet in. Uit een anonieme peiling die zakenkrant Financial Times dit weekeinde publiceerde, blijkt dat Britse banken voornemens zijn de bonussen dusdanig te verhogen dat werknemers de afgekondigde bonustax van 50 procent niet zullen voelen. Als de overheid vervelend gaat zitten doen, gooien ze nog een schepje bovenop de bonussen. Het heeft allemaal niets te maken met vrije markteconomie. Het is doodordinaire geldzucht. Zoals de oude meeuw Tractaal in een van A. Koolhaas' dierenverhalen ('De bijeenkomst' in de bundel 'Vergeet niet de leeuwen te aaien') veelvuldig opmerkt: "Het is de schraapzucht, gentlemen."

Als vitale bedrijven onmachtig zijn zichzelf op een ordentelijke manier te reguleren, rest maar één middel: ingrijpen van de overheid. Nationaliseer de banken! De bureaucratie neem ik graag voor lief.
X