AWOKE

Dit is Urias Boerleider. Hij is theatermaker en ­dramadocent en was ook aanwezig bij die inmiddels gedenkwaardige demonstratie op de Dam in Amsterdam. Hij schrijft daarover in Het Parool. Hij neemt het onder meer op voor Femke Halsema: Burgemeester Femke Halsema steekt haar nek uit. Ze noemt Amsterdam de huiskamer van Nederland. En in die huiskamer durft zij te kiezen voor het recht op demonstratie. Ik heb daar gestaan en daarna uren op tv gekeken naar allerlei kritiek op de keuze die zij heeft gemaakt door niet (hardhandig) in te grijpen. En ik kan er niet van slapen, van die kritiek op Halsema. Het voelt gewoon verkeerd. Dat zij moet verdedigen dat duizenden mensen vreedzaam demonstreren.

Ik kan er niet van slapen. Ik kan er niet van slapen dat witte mensen, die niet awoke zijn, deze demonstratie gebruiken om het verhaal te verdraaien.

Net als in Amerika gaan de protesten ook hier in Nederland niet alleen om de dood door gewelddadig politieoptreden, maar ook om het nog altijd aanwezige racisme en andere vormen van discriminatie. Op (wettelijk) papier is het zowel in de VS als hier prima geregeld. Onze Grondwet begint zelfs met een verbod op discriminatie. Discriminatie (...) op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Maar hoe anders is de dagelijkse praktijk. Etnisch profileren is bepaald geen onbekend verschijnsel. Zelfs de Belastingdienst, een overheidsorgaan, heeft zich hieraan schuldig gemaakt. Vele Nederlanders met een niet-Nederlandse achtergrond weten wat vaak het resultaat is van solliciteren: nada, noppes, Ничего (nitsjewo), helemaal niets. Ik heb wel eens gelezen over een zeer Nederlandse man, die in Suriname was geboren, omdat zijn Nederlandse vader daar werkte. Hij kreeg pas reacties op sollicitatiebrieven toen hij niet meer zijn Surinaamse geboorteplaats vermeldde.

'We' maken ons kwaad op zwarte mensen en hun medestanders die optochten met zwarte pieten willen voorkomen. Hoe durven zij aan onze traditie te komen?

En verder valt mij (Urias) op dat men het moeilijk vindt een link te leggen met de Nederlandse en de Europese situatie, want ‘het is hier immers geen Amerika’. En dat is correct, wij zijn hier in Amsterdam, Nederland, maar ik heb nieuws voor deze mensen, die blijkbaar géén racisme ondervinden of het nooit zien: er is in Nederland, ons ‘moreel superieure land’, wel degelijk sprake van ernstig racistisch gedrag waar ik als zwarte man ook doodmoe van word en waarvan ik nu ook zeg: genoeg is genoeg.

'Onze' nieuwste vorm van discriminatie: de behandeling van werknemers uit Zuid-Europa, die we in coronatijd met veel te veel mensen in bungalows en busjes proppen. Hoeveel werknemers met een Nederlandse achtergrond zouden zo'n behandeling pikken?

CIJFERTJES

Er zal nog veel over doorgezeurd worden, de demonstratie op de Dam. Femke Halsema zal nog veel onder uur worden genomen. Volgens mij is zij niet de hoofdverantwoordelijke voor een bijeenkomst, hoe lofwaardig het doel ook, die niet had moeten plaatsvinden in een tijd van (versoepelde) lockdown. De 5.000 demonstranten zijn gezamenlijk hoofdverantwoordelijk voor alle besmettingen  die mogelijk het resultaat  zijn van de demonstratie. Ik geloof niet dat het er veel zijn geweest die bewust een keuze hebben gedaan tussen het democratische recht op demonstreren  en het  risico op besmetting. Ze wilden zich laten horen en zien en kwamen pas achteraf tot de ontdekking dat ze wel heel erg dicht op elkaar stonden. Ze bleven wel staan. Was dat een fout van Halsema? Ja, als mens, want ze bleef ook staan, maar als burgemeester kon zij niet meer doen.

De oppervlakte van de Dam is 20.000 m². Per demonstrant was er dus 4 m² beschikbaar. Zou er wat meer voorbereidingstijd zijn geweest, dan hadden er 5.000 vierkantjes van 2 bij 2 m² op de Dam getekend kunnen zijn. Als iedere demonstrant precies in het midden van zijn/haar vierkantje gestaan zou hebben, dan was er niets aan de hand geweest.

Een dag na de Dam werd een zelfde demonstratie gehouden op het Malieveld in Den Haag. Volgens de politie, schreef De Telegraaf,  verliep de demonstratie gemoedelijk ’zonder noemenswaardige incidenten’. „Goed sfeertje”, zegt een politiewoordvoerder. Dat haalt je de koekoek. Het Malieveld heeft een oppervlakte van 110.000 m². volgens de organisatoren waren er 3.000 demonstranten. Die hadden dus per persoon ruim 36 m² ter beschikking.

Ja, het zijn maar wat cijfertjes waar niemand veel mee opschiet. IK vond het gewoon leuk om eens na te gaan.

DEMONSTRATIE

Je ziet het wel vaker op de Amsterdamse Dam. Er staat een groepje mensen met spandoeken. Ze protesteren tegen wantoestanden elders in de wereld,  bijv. in Tadschikistan of Tsjetsjenië; ik noem maar een paar buitenplaatsen, waar ze niet voorop lopen als het om mensenrechten gaat. Als er 200 demonstranten staan is het al een drukbezochte demonstratie. Als alles meezit wordt er even aandacht aan besteed in het NOS-journaal.

De VS staan duidelijk hoger op de schaal van mensenrechten dan de landen die ik hierboven noemde, maar dat het er niet altijd helemaal ideaal aan toe gaat is de afgelopen dagen weer eens heel duidelijk geworden. Het gaat natuurlijk allang niet meer alleen om die ene zwarte burger die door disproportioneel politiegeweld om het leven komt. Dat hebben we vaker gezien. Ondanks  de op zich prima wetgeving bestaan er nog altijd duidelijke verschillen tussen blanke en zwarte Amerikanen en laten we de Native Americans (indianen en Yupiks) niet vergeten. (Yupiks zijn de Amerikaanse Eskimo's.) Dat zijn ook nog eens 2,8 miljoen mensen. En dan zijn de oorspronkelijke bewoners van Hawaii en van zgn. Territories in de Stille Oceaan en het Caraïbisch gebied nog niet meegeteld.

Er zijn nog altijd veel ongelijkheden tussen witte Amerikanen en zwarte en dat op allerlei maatschappelijke terreinen, zoals werkgelegenheid, gezondheidszorg en behuizing. Het lijkt me niet zo vreemd dat als zich op één terrein een incident voordoet, ongelijkheden op andere terreinen daar bij betrokken worden. Ja, dan ontstaan er protesten en ja, dan zijn er altijd extremistische groepen die van de gelegenheid misbruik maken door vernielingen, brandstichtingen en beroven van winkels.

Gisteren werd er dus op de Dam geprotesteerd. Zoals altijd wanneer er tegen iets in een buitenland gedemonstreerd wordt, verwachtteen burgemeester, politiechef en officier van justitie niet veel meer dan 150 demonstranten. Een rondgang langs de sociale media gaf ook geen aanleiding meer demonstranten te verwachten. Het werden er zo'n 5000 en dan  staat de Dam echt wel vol. Veel te vol in coronatijd.

 .
Die demonstranten hielden echt geen anderhalve meter afstand. Wiens verantwoordelijkheid dat was? Van die demonstranten natuurlijk.  Daar  kun je een paar BOA's op afsturen, maar hoeveel BOA's  heb je nodig om 5000 mensen met zachte drang op de juiste plek te krijgen? 1

Burgemeester Halsema had de politie er op af kun sturen. Dat deed ze niet. Gisteravond werd ze daarop al kritisch bevraagd in OP1. Ik was het volledig met haar eens. Als ze daar politie, met wapenstok, pepperspray, pistool (en hier daar een paard) op had afgestuurd, zou de ellende niet te overzien zijn geweest. De demonstratie verliep vreedzaam, maar zelfs de meest vreedzame mensen worden wat narrig als hen wordt verhinderd een democratisch recht uit te oefenen. Halsema had natuurlijk, zoals in de Tweede Kamer werd gesuggereerd, een megafoon kunnen pakken en de menigte vriendelijk kunnen vragen wat meer afstand van elkaar te nemen. Alleen al het daardoor ontstane gedrang zou tot ongelukken geleid kunnen hebben. Denk aan de tientallen gewonden t.g.v. de 'Damschreeuwer'.

De gemeenteraad van Amsterdam zal vandaag de gang van zaken met de burgemeester bespreken. Een aantal partijen heeft al aangekondigd een motie van wantrouwen in te dienen/te ondersteunen. Naar mijn oordeel volledig onterecht. Ik zou me als Amsterdammer doodschamen als zo'n motie zou worden aangenomen.

KNIELEN

Je ziet het nog wel eens in eigentijdse films, ik zag het in ieder geval nog vrij recent: een (meestal) jonge man knielt voor zijn vrouwelijke metgezel, opent een klein doosje, waarin zich een ring bevindt en vraagt haar of ze met hem wil trouwen. De tranen stromen over haar wangen terwijl ze "Ja" zegt. Vervolgens ging de jongeman zijn aanstaande schoonvader om haar hand vragen.  Zoals ik aanduidde heb ik het niet over historische kostuumdrama's, maar over recente uitgebrachte films of series. Ik denk dan altijd: komt dit soort gebeurtenissen in het moderne leven echt nog steeds voor?

Boukje en ik zijn 52 jaar geleden getrouwd. Wij vonden toen al het instituut huwelijk behoorlijk achterhaald, laat staan die rare gewoonten daaromheen. We kenden elkaar zo'n acht, negen maanden en lagen gezellig in Boukjes éénpersoonsbed te babbelen over life, the universe and everything. Hoe we er precies op kwamen weet ik uiteraard niet meer, maar op een gegeven moment waren we het erover eens dat we best nog een behoorlijke tijd op de ingeslagen weg wilden doorgaan. Het is best handig om dan wederzijdse rechten plichten te regelen. Dat kan toen ook wel met een samenlevingscontract, maar gewoon even langs de burgerlijke stand was wel zo eenvoudig. Bovendien kwamen Boukje en ik beide uit een religieus conservatieve omgeving, Boukje katholiek, ik gereformeerd. We hadden het geloof allang overboord gegooid, maar vonden het ook weer niet zo nodig om mijn moeder en haar ouders te confronteren met een zoon en dochter die gingen 'hokken', zoals ongehuwd samenwonen toen nog vaak genoemd werd.

We hebben elkaar niet beloofd bij elkaar et blijven "tot de dood ons scheidt". Helaas liep het wel daarop uit.

PS

Het voorgaande schreef ik gistermiddag. Gisteravond zag ik de laatste minuten van 'Dragons' Den' (een programma waar ik nooit naar kijk). Een jongeman  met zo'n klein doosje knielde en opende het. Hierdoor werden een cameraatje  en recordertje  geactiveerd. Zo kon de daaropvolgende romantische scene vastgelegd worden en via de sociale media gedeeld worden. Komt de romantiek weer terug?

KLOKKENLUIDER

Ik heb er destijds (begin december 2019) niets over gehoord of gelezen. Ik hoorde er over in Buitenhof vandaag. Daarin kwam de term "Marokkanenverdelger" aan de orde. Omdat het me dus niets zei, ben ik gaan googelen. Ik kwam diverse krantenberichten tegen. Zo schreef Trouw: Een groep agenten noemt zich volgens NRC Handelsblad ‘Marokkanenverdelgers’. Ze klagen over ‘soft links gedoe’ en promoties van allochtone agenten, die ze ‘goudzoekers’ noemen. Ook zouden agenten met een dienstauto op skivakantie zijn gegaan. Een agent zou pepper­spray op zijn kogelwerend vest spuiten, zodat hij verdachten met een stevige omhelzing kon ‘nemen’, zonder een geweldincident te hoeven rapporteren.

Op de website Doorbraak las ik: Een jongen van 18 werd bij zijn aanhouding “meermaals” geslagen met een wapenstok. Daarna hebben de agenten valse proces-verbalen opgesteld over wat er gebeurd is. In het cellencomplex (de jongen liep inmiddels mank) maakte een agent een filmpje van hem, dat hij deelde in een appgroep met andere agenten.

Hier is duidelijk sprake van discriminatie. Ik  noem dit geen racisme, want Marokkanen behoren tot hetzelfde (blanke) ras als 'wij'. In het hele persbericht rept de politie met geen woord over discriminatie. (...) Volgens de politie is echter uit het “onderzoek niet gebleken dat er sprake is van racisme of discriminatie”.

Bij 'Joop' van BNNVARA las ik: De Haagse politieagent die een Marokkaans-Nederlandse arrestant mishandelde, mag zijn baan houden. NRC meldt dat politiebaas Paul van Musscher het strafontslag van de man heeft ingetrokken. Ook de disciplinaire straf van een andere agent betrokken bij de mishandeling is verlaagd. Teamchef Fatima Abouloufa uit Leiden, een van de klokkenluiders van de mishandelingen, vertrekt bij de politie. Ik kan me de reactie van die Fatima heel goed voorstellen. Wie kan er in godsnaam met enig plezier werken bij een organisatie die zulk wangedrag van werknemers vrijwel onbestraft laat. Dat geldt des te meer voor de politie, die er juist is om daders van onwettig gedrag op te sporen.

PREVENTIEF

Hoewel er inmiddels talloze voorbeelden te zien zijn geweest, vindt de politiek het nog steeds geen goede zak deze mensen uit te rusten met basisverdedigingsmiddelen als wapenstok en pepperspray. Maar de politie(k) vindt wel, schrijft Het Parool, dat de gewone politie meer mogelijkheden moet krijgen, zoals preventief fouilleren. Dat zou dan vooral moeten kunnen in Amsterdam Zuidoost. Daar vinden nogal war steekpartijen plaats. Juist vanwege de vele steekincidenten in de wijk vroeg de in 2019 uit Rotterdam overgekomen politiechef Frank Paauw al eerder om preventief te mogen fouilleren en zo grip te krijgen op de situatie. “Door de steekpartijen hebben niet alleen de bad guys een mes bij zich, maar ook de good guys om zichzelf te beschermen,” zegt hij. “Het meevoeren van messen is een zorg van de bovenste plank.”

Het  Parool wijst nadrukkelijk op het mogelijk negatief neveneffect van etnisch profileren.  Ruim driekwart van de bewoners van Zuidoost heeft een niet-Nederlandse achtergrond. Die bewoners worden al vaak gediscrimineerd en met etnisch profileren wordt de kans alleen maar groter dat ze overheid als disriminator gaat beschouwen.

Het preventief fouilleren kan aardig wat tijd kosten en dat in een periode dat veel politiepersoneel is wegbezuinigd. De agent die aan het fouilleren is kan zich niet bezig houden met het vangen van echte boeven.

We willen hier natuurlijk geen toestanden zoals die recentelijk te zien waren in de VS. Echter, ik kan me voorstellen dat er eens een jongere is die zich verzet tegen preventief fouilleren. Wat doet/ doen de betrokken agent(en)?

Vandaag zit het er weer even niet in. Morgen waarschijnlijk ook niet.