PETITIE

Afgelopen zaterdag schreef ik hier over de culturele 'achterstelling' van het Amsterdamse stadsdeel Nieuw-West. Achterstelling uiteraard t.o.v. het centrum. Want in Nieuw-West wonen ze nog altijd veel dichter bij Rijksmuseum en Concertgebouw dan de bewoners van bijvoorbeeld Holwerd, Rodeschool, Slenaken of Retranchement. (Ja, dat laatste ligt in Nederland, een dorp in de gemeente Sluis in Zeeuws-Vlaanderen.)

"In Nieuw-West wonen 152.000 mensen, meer dan in Arnhem en Amersfoort. Het lijkt wel alsof zij niet echt meetellen, alsof het geen Amsterdammers zijn die recht hebben op voorzieningen." Dat zegt stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud tegen Het PAROOL. Deze keer heeft hij naar mijn mening groot gelijk. Het gaat nu om het openbaar vervoer. Sinds kort stoppen de Intercity's richting Schiphol en verder niet meer op  station Lelylaan.

"Nog maar weinig mensen weten dat (tram)lijn 14 ook verdwijnt. Het wordt amper gecommuniceerd door het GVB, terwijl het voor heel veel mensen een belangrijke verbinding is, dwars door de stad langs allerlei hot­spots als de Dam en Artis." Het GVB vindt dat tramlijn 7 voldoende mogelijkheden biedt voor de mensen in West. Maar 14 gaat dwars door het centrum, langs de Dam, de Munt, het Rembrandtplein en de Stopera, terwijl lijn 7 net langs en onder het centrum door gaat, via Marnixstraat, Leidseplein, Wetenringschans en Sarphatistraat. Shirley Brandeis, mede-initiatiefnemer van een petitie, zegt daarover: "Je moet veel vaker overstappen. Dat is voor mijzelf nog niet zo erg, maar voor ouderen en mensen met een kinderwagen is het een ramp."

Het opheffen van lijn 14 zal wel met bezuinigingen te maken hebben. Geheel onterecht. Openbaar vervoer is, althans dat behoort het te zijn, een nutsvoorziening. Die hoeft geen winst te maken. Die mag, als ze een groot publiek ten dienste staat, zelfs verlies lijden. Dat verlies kunnen we met ons allen, via de belastingen, dragen. Zo gaat dat in een beschaafde maatschappij.

Onderteken deze petitie.

ANS

Een van de redenen waarom ik hier dagelijks een tekst publiceer is dat ik schrijven leuk vind. Dat heeft weer te maken met het feit dat ik graag met taal bezig ben. Dat heb ik al jaren. Toen ik nog op de lagere school zat was ik een merkwaardig jongetje: ik vond - ik denk nog steeds: als de enige van de klas - ontleden leuk. De leraar Nederlands op de HBS, de heer Fokkema, vond ontleden ook belangrijk. We kregen vaak als huiswerk mee het ontleden van een zin uit de Camera Obscura. Beets gebruikte veel lange zinnen, met veel bijzinnen, soms wel van een halve pagina lang. Smullen!

Op de kweekschool was Nederlands, net als opvoedkunde, een hoofdvak. Bij het examen moest je daarvoor een voldoende hebben om te slagen. Met een onvoldoende voor Nederlands (of opvoedkunde), al had je verder uitsluitend tienen, was je gezakt. Ik had een negen en een acht. Van de leraar Nederlands op de kweekschool heb ik ook veel geleerd, vooral over goed schrijven. Ooit had ik een opstel ingeleverd waarin ik o.a. schreef over een dag die ik had "meegemaakt". De leraar had daarbij de opmerking geschreven: "God heeft de dagen gemaakt en niemand heeft ze meegemaakt." Volgende opstellen las ik nog eens extra door om dat soort opmerkingen voor te zijn.

De trouwee lezers van Beggartalk weten dat ze me niet vaak op een taalfout zullen betrappen. Als je hier een foutje tegenkomt zal dat meestal een typefout zijn. (Nog niet lang geleden wees een lezer mij erop dat ik ergens 'licht' i.p.v. 'ligt' had geschreven. Ik kon me niet voorstellen hoe ik die fout heb kunnen maken.)

Hoewel mijn kennis van de Nederlandse taal boven het landelijk gemiddelde ligt, ga ik er echt niet altijd vanuit 'dat ik het wel goed zal hebben'. Bij de geringste twijfel ga ik te rade bij naslagwerken, zoals de Dikke van Dale, de Woordenlijst Nederlandse Taal (het Groene Boekje) en het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Dan gaat het om de schrijfwijze en betekenis van woorden.

Ik vind grammatica ook belangrijk. In mijn dorst naar (verruiming van mijn) kennis op grammaticaal terrein werd in 1984 voorzien door het verschijnen van de Algemene Nederlandse Spraakkunst, die al gauw werd aangeduid als ANS. Sommige taalpuristen spraken van ANS Tolerans. Zij vonden (de auteurs van) ANS vaak te soepel bij het hanteren van taalregels.

Ik gebruik(te) ANS minder dan ik zou willen. Mijn boeken staan op alfabetische volgorde (van de auteursnaam) in mijn boekenkast. Daardoor staat ANS op de bovenste plank. Ik heb een trap nodig om het boek te pakken en ik klim niet graag op een trap. Ik was dus blij verrast toen ik er onlangs bij toeval achter kwam dat er een digitale versie van ANS (de E-ANS) kosteloos toegankelijk is op het Internet. Ik verwacht niet dat er veel taalfreaks onder de lezers van Beggartalk zijn, maar dat linkje doe ik graag cadeau.

DEPENDANCE

Het wereldberoemde museum de Hermitage in Sint Petersburg heeft al enkele jaren een dependance aan de Amsterdamse Amstel. Dat heeft, vermoed ik, ik las erover in Het PAROOL, de voorzitter van stadsdeel Nieuw-West, Achmed Baâdoud, op een idee gebracht: hij wil een dependance van het Rijksmuseum naar Nieuw-West halen. 'De stad doet de bewoners van Nieuw-West op cultureel vlak tekort.' (...) "De binnenstad slibt dicht," zegt Baâdoud. "Aan ons bestuurders de taak om daar iets op te verzinnen. Om de stad in balans te krijgen, moeten we voorzieningen vanuit het centrum naar de buitenring brengen. Culturele instellingen binnen de A10, zoals Paradiso, Pakhuis de Zwijger en het Amsterdams ballet keken naar uitbreidingen buíten de stad. Dat is toch te gek voor woorden? Een kwart van Amsterdam woont aan de westkant, laten we cultuur hier op de kaart zetten en niet verder zoeken.

Slibt de binnenstad nu dicht doordat er zoveel mensen uit Nieuw-West, Noord, Oost,  West, Zuid en Zuidoost naar al die culturele instellingen toe komen? Ik dacht dat het vooral om al die buitenlandse toeristen ging die in rijen voor het Rijksmuseum, Van Gogh en het Anne Frankhuis staan en die na hun bezoek een ijsje gaan eten in een van de talloze ijswinkeltjes die in de binnenstad uit de pan gerezen zijn. Laten we er eerst maar eens voor zorgen dat een laagdrempelige culturele voorziening als de bioscoop beter over de stad verdeeld is. Nu liggen alle bioscopen (m.u.v. Pathé Arena in Zuid-Oost) binnen de A10.
  

De meeste liggen zelfs in het centrum. Noord heeft (nog) helemaal geen bioscoop. (In Eye worden films gedraaid, maar niet voor het grote publiek.) Op een steenworp afstand van mijn flat, naast het beginstation van de Noord-Zuidlijn, is inmiddels begonnen met de bouw van een bioscoop.

Waarom heeft Achmed Baâdoud het trouwens alleen over musea? Moeten er ook geen dependances van het Concertgebouw in de diverse stadsdelen komen? En van het Muziektheater? En van Artis? Paradiso heeft het goede voorbeeld gegeven met een dependance in de Tolhuistuin, vlakbij Eye, in Noord dus. Ik vraag me af of de mensen in Nieuw-West of Zuid-Oost daar wat aan hebben.

Ik  vrees dat Achmed het niet helemaal goed begrepen heeft. Wat voor voorzieningen de diverse stadsdelen ook hebben en nog krijgen, wat altijd blijft is de charme van het 'een avondje, of (mid)dagje  de stad in'.

TUNNEL

Gisteren schreef ik hier over de brug over het IJ. Het PAROOL ging er nog over door, dus ik ook maar. De reacties op de keuze van het stadsbestuur voor de aanleg van één brug, vanaf het Java-­eiland naar Noord, zijn positief, maar er is ook zorg.

Er zijn mensen die vinden dat er sowieso (ook) een brug aan de westzijde van het Centraaal Station moet komen, want daar is de meeste drukte. Dat klopt, denk ik, niet zo erg. De meeste drukte vind je direct achter het Centraal Station. Aan de overzijde liggen (toeristen)attracties als Eye, de A'DAM TOREN en de Tolhuistuin. Voetgangers komen aan de voorzijde aan met een hele rij tram- en buslijnen en de Metro en ook de NS zal heel wat bezoekers aanvoeren.

Een brug aan de westzijde zal net zo'n lange 'aanloop' moeten hebben als die bij het Java-eiland. Dan zal hij een behoorlijk eind naar het westen moeten liggen, want je kunt hem moeilijk ergens in de grachtengordel laten beginnen.

(De tunnel voor) de Noord-Zuidlijn ligt bijna direct onder de route voor het Buiksloterwegveer, het drukste veer over het IJ.

De meest logische oplossing voor een fiets/voetgangersverbinding tussen beide kanten van het IJ is dus een tunnel langs de tunnel voor de metro. Er ontstaat geen hinder voor het scheeepvaartverkeer. De attracties blijven goed bereikbaar. Er hoeft niet dwars door bebouwd gebied een 'aanloop' aangelegd te worden.

OMHOOG

De kogel is door de kerk! Dat wil zeggen: B. en W. van Amsterdam hebben een kogel afgeschoten in de richting van de kerk. Het college heeft besloten dat er een voetgangers/fietsersbrug over het IJ komt. Of, en zo ja wanneer, de kogel de kerk bereikt en er doorheen gaat is nog lang niet duidelijk. De gemeenteraad moet er nog over besluiten, het provinciebestuur zal er zich mee willen bemoeien, de burgerij moet nog geraadpleegd worden en voor je het weet gaan mensen ijveren voor een referendum.

De brug zal worden aangelegd tussen het Java-eiland en de noordelijke oever van het IJ. Dat zal dus ruim een kilometer ten oosten zijn van wat nu het meest gebruikte veer over het IJ is: het Buiksloterwegveer, middenachter het Centraal Station.

Ik had al bedacht dat de brug zou resulteren in een aanzienlijke verlegging van een grote stroom fietsers door de stad. Bij Het PAROOL waren ze nog iets verder gegaan. Daar hadden ze zelfs gerekend. Ze gingen er vanuit dat de brug twaalf meter hoog zou worden. (Een wens/eis van het provinciebestuur.) Hoe breng je fietsers op zo'n hoogte? Hoe hoger de brug, hoe langer de aanloop.

Een enorme aanloop, daar komt het op neer. Als Amsterdam het volgens de regels doet, moet de helling voor een vaste brug over het IJ beginnen bij het giraffenverblijf in Artis. (Zie X op het kaartje.) Dat ook een van de drukst bereden stukken spoor boven op een talud en een zwik historische pakhuizen nogal in de weg liggen, ­laten we voor het gemak maar even buiten beschouwing.

Ik durf geen voorspelling te doen over het tijdstip waarop de eerste fietsers over de brug zullen rijden.

BELEGGEN

Negentien jaar geleden kocht ik een appartement aan de Geuzenkade in het stadsdeel De Baarsjes. Ik betaalde daar 180.000 gulden voor. Een week of drie geleden keek ik eens op Funda. In hetzelfde stuk Geuzenkade zag ik een pand te koop gelijk aan wat ik bezat voor de prijs van 275.000 euro. Gisteren was dat pand niet meer te vinden op Funda. Je mag aannemen dat het verkocht is. Het is niet ondenkbaar dat er meer voor betaald is dan de vraagprijs.

Ik vertel niets nieuws als ik hier schrijf dat de woningmarkt in Amsterdam enigszins overspannen is. Het is bepaald niet eenvoudig een betaalbare woning te vinden. Dat is niet alleen een kwestie van (veel) vraag en (weinig) aanbod. In Het PAROOL las ik: Eén op de zes woningen die in Amsterdam worden verkocht, valt in handen van beleggers.

Beleggers willen geld verdienen. Dat dat ten nadele kan gaan van gewone mensen die niets anders willen dan betaalbaar wonen in de woonplaats naar keuze, dat zal de beleggers worst wezen. Je koopt een huis, splitst dat in diverse apartementen, die je vervolgens, tegen een behoorlijke prijs, gaat verhuren.

Je kunt natuurlijk redeneren: Ja, de markt is nu eenmaal de markt, maar ik zou het geen gek idee vinden om dit soort prijsopdrijvende praktijken onmogelijke te maken. Wat mij betreft mogen dat best overheidsmaatregelen zijn.

DREMPEL

Ergens heb ik gelezen of gehoord dat er intussen 81 politieke partijen zijn. Er zijn mensen die zich nu bezorgd gaan maken, omdat ze bang zijn dat er teveel kleine partijtjes in de Tweede Kamer zullen komen. Dus pleiten ze voor een kiesdrempel: om in de Tweede Kamer te kunnen komen moet een partij een minimum aantal zetels (bijvoorbeeld 2 of 5) behalen.

Kleine partijen behoeven helemaal geen negatieve invloed op het politieke reilen en zeilen te hebben. De SGP levert al sinds mensenheugenis 2 (soms 3) vaak zeer kundige en zeer gewaardeerde Kamerleden. De Partij voor de Dieren is inmiddels een alom geaccepteerd fenomeen aan het Binnenhof.

Die 81 partijen gaan echt niet allemaal aan de verkiezingen van 15 maart 2017 meedoen, Dat zullen er tussen de 20 en 30 zijn en dat is echt wel eens vaker voorgekomen. En vermoedelijk zullen niet veel meer dan 12 partijen ook werkelijk in de Tweede Kamer vertegenwoordigd worden.

Ik ben niet voor zo'n kiesdrempel. Als iemand voldoende volgelingen krijgt voor wat voor stompzinnig idee dan ook, dan heeft zhij het recht daarvan in de Tweede Kamer te getuigen. Zhij heeft immers nog altijd meer dan 50.000 stemmen gekregen. Om te voorkomen dat iedere gek aan de verkiezingen gaat meedoen zou je de waarborsom kunnen verhogen die een nieuwe partij (dat is een partij die voor het eerst meedoet met een Tweede Kamerverkiezing of bij de vorige verkiezing geen zetel heeft behaald) moet betalen die aan de verkiezingen wil meedoen. Die waarborgsom bedraagt nu € 11.250,00. Dat bedrag krijg je terug als je een aantal stemmen krijgt dat ten minste gelijk is aan 75% van de kiesdeler (= totaal aantal uitgebrachte geldige stemmen gedeeld door 150). Je moet als 'nieuweling' wel erg zeker van je zaak zijn als je dat bedrag wilt riskeren.