zaterdag 31 januari 2009

Plaatjes

Gisteren gaf ik bij AH beduidend meer uit dan normaal. Al een tijdje vond ik dat ik toe was aan nieuwe ochtendjas. Bij AH denk je niet meteen aan ochtendjassen, maar gisteren hadden ze die in de aanbieding. Dat maakte mij ineens razend populair bij kleine jongetjes. Tegenwoordig hangen die jongetjes in hun vrije tijd rond bij de kassa's van AH, want de klant krijgt bij iedere tien euro aan boodschappen een aantal voetbalplaatjes. Ik heb noch kleinkinderen, noch naburige achterneefjes, noch favoriete buurjongetjes. Aan mij zijn die voetbalplaatjes dus niet besteed. Kleine jongetjes hebben al gauw door dat er meer klanten zijn als ik, dus vandaar dat rondhangen bij de kassa. Zelfs buiten op straat werd ik nog twee maal aangesproken met de vraag of ik over die plaatsjes beschikte. Dankzij de aankoop van de ochtendjas had ik maar liefst drie setjes met plaatjes ontvangen. Die had ik eerlijk onder drie jongetjes kunnen verdelen, maar voor je het weet word je bekeken als een enge oude man die met zijn plaatjes jongetjes lokt. Mijn plaatjes gingen dus rechtstreeks van kassière naar het op dat moment dienstdoende rondhangjongetje.

In de Volkskrant wordt gewezen op een merkwaardig fenomeen. In het huidige tijdsgewricht verwacht je dat jongetjes hun vrije tijd besteden aan chatten, gamen en sms-en, maar nee: AH haalt een reclame-actie uit de mottenballen waar ze tijdens mijn jeugd tussen gelegd waren en scoort daarmee een geweldige hit. De Volkskrant laat Charles Borremans, gespecialiseerd in actiemarketing, aan het woord, die spreekt van dit oubollige sparen. Maar het kan nog erger: 'Ik stuur ook mama naar de winkel', zegt Mees. Volgens zijn vriend Melvin (10) draait het op school in de pauze alleen nog maar om plaatjes ruilen. 'Je móet bijna meedoen.' In gedachten zie ik die kleine terroristjes voor me die pappa en/of mamma dwingen de boodschappen voorlopig niet bij Super de Boer, Aldi of Lidl te doen, maar bij AH, want anders liggen ze er in de klas helemaal uit. Het is ook niet denkbeeldig dat pappa en/of mamma gedwongen worden meer te besteden dan nodig is, want klanten kopen net even wat meer om nóg een zakje erbij te krijgen, zegt een woordvoerster (van AH).

Helaas worden die jongetjes opgescheept met verouderd materiaal: Pim Verbeek is geen trainer meer van Feyenoord, Huub Stevens is al weer weg bij PSV en er zullen na het drukken van de plaatjes ook wel wat spelers naar andere clubs zijn vertrokken.

vrijdag 30 januari 2009

Dichter

We hebben weer een nieuwe 'Dichter des Vaderlands', Ramsey Nasr. Zo iemand wordt om de vier jaar gekozen. Dat soort dingen ontgaat mij altijd, maar deze keer, begreep ik uit een of ander tv-programma (ik ben al weer vergeten welk), ging dat met enig rumoer gepaard. Er was, zo gaat dat tegenwoordig, eerst een 'short list' opgesteld, waaruit het grote publiek kon kiezen. Twee kandidaten, waaronder die Nasr, schijnen publiekelijk nogal reclame voor zichzelf gemaakt te hebben en zijn daarbij niet altijd even aardig over elkaar geweest.

De taak van de 'Dichter des Vaderlands' is bij nationale gebeurtenissen van enig belang, bijvoorbeeld het aantreden van een nieuw staatshoofd, een gedicht te maken. Het idee daarachter is dan weer dat op die manier de dichtkunst onder de aandacht van een groter publiek gebracht wordt. We moeten namelijk vaststellen dat dichtbundels niet verkopen als warme broodjes.

We hebben, tot de uitverkiezing van Nasr, twee eerdere 'Dichters des Vaderlands' gehad, Gerrit Komrij en Driek van Wissen. Het ligt ongetwijfeld aan mij, maar met de beste wil van de wereld kan ik mij niet herinneren welke gedichten zij bij welke gelegenheid hebben geproduceerd. Het enige wat ik van dit instituut wist, is dat de uitverkiezing van Driek van Wissen bij 'kenners' nogal wat bezwaren opriep. Volgens hen is Driek geen dichter, maar iemand die rijmpjes maakt. Ik ben, literair gezien, maar een simpele jongen: van de meeste gedichten begrijp ik geen hout. Het aardige van het werk van Driek vind ik nu juist dat het zeer begrijpbaar is, vaak ook leuk, het heeft een duidelijk metrum en het rijmt ook nog. Samen met Drs. P en Jean Pierre Rawie heeft hij de alleraardigste bundel 'Dartelijke Dactylus' geschreven, een verzameling 'Ollekebollekes'.

Bij wijze van voorbeeld geef ik hier een ollekebolleke dat ik vorig jaar maakte naar aanleiding van de presentatie door Rita Verdonk van haar 'beweging' waar volgens mij geen beweging in zit.

Rita is opgelicht!
Meer dan een ton of zo.
't Was een mooi feest, vond ze,
Daar bij het IJ.

't Was (voor haar) jammer dat
Pseudobewonderaar
Later bedacht: 'k ben niet
Trots zoals zij.

donderdag 29 januari 2009

Naam

De kans erop is zeer miniem, maar mocht ik nog eens definitief naar een ander land verhuizen, dan zal ik mij daar laten nationaliseren en zal ik zonder enig verdriet mijn Nederlandse nationaliteit opgeven. When in Rome, do like a Roman. Nationaliteit zegt me niets. Als mensen daar anders over denken, vind ik dat ook best. Wat mij betreft gaat iemand nationaliteiten verzamelen. De regering van Marokko, weten we intussen, denkt daar heel anders over: eenmaal Marokkaan,altijd Marokkaan. Heel voorzichtigjes ben ik geneigd te veronderstellen dat dit standpunt de integratie van Marokkanen in de Nederlandse cultuur mogelijk enigszins in de weg zou kunnen staan. Een van de aardige punten van integratie vind ik dat de 'ontvangende' cultuur ook dingen gaat overnemen van de 'binnenkomende' cultuur, al is het maar iets simpels als koeskoes in het menu opnemen. In mijn jeugd was knoflook al een heel merkwaardige toevoeging aan het dagelijks eten, maar daar zijn we intussen ook aan gewend. Begrippen als islam, Hadith, salafisme, shiiten en soennieten kwamen toen niet heel vaak ter sprake.

In Trouw las ik dat de Marokkaanse regering weer een stapje verder gegaan is in het moeilijker maken van integratie. Het is nu verboden kinderen een Berberse naam te geven. Dat is daarom merkwaardig, omdat 60% van de bevolking etnisch een Berber is, geen Arabier. Het percentage Berbers onder de Marokkanen die naar Nederland zijn gekomen is, als ik het goed heb, nog groter.

Nu maak ik even een ommezwaai: je zou ook kunnen zeggen dat de maatregel van de Marokkaanse overheid integratiebevorderend zal werken. Nu al zijn er Nederlanders van Berberse afkomst die behoorlijk pissig zijn over dat verbod. Je kan bij wijze van spreken een kind al niet meer naar opa of oma vernoemen, omdat iemand ver weg vindt dat hij zijn land moet Arabiseren en dat dit meteen maar goed gelden voor mensen die buiten dat land zijn geboren en wonen. Of ze dat willen of niet, de 'Marokkanen' die hier geboren en getogen zijn, krijgen toch een tik mee van de Nederlandse cultuur, bijvoorbeeld dat je geen overdreven ontzag voor de overheid moet hebben, laat staan voor een overheid ver van je bed. Die zullen wellicht de neiging krijgen te denken: krijg nou helemaal het heen en weer. En hier heb je mijn paspoort ook terug. Zo zorgt de Marokkaanse overheid ervoor dat Wilders zijn zin een keer krijgt.

woensdag 28 januari 2009

Veertienduizend

Ambtenaren zouden naar prestatie beloond moeten worden, bepleit Bekker. Roel Bekker is secretaris-generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De hier, uit Trouw geciteerde, uitspraak deed Roel bij de aanvaarding van de Alberda Leerstoel aan de Universiteit van Leiden. Roel is een uitgesproken tegenstander van de Balkendenorm, omdat er veel te weinig gekeken wordt naar hoe moeilijk het werk in kwestie echt is", zei Bekker. "Er wordt ook nauwelijks rekening gehouden met hoe lastig het is om een bepaalde functionaris aan te trekken op de arbeidsmarkt."

Zo'n veertig jaar geleden werkte ik bij de Ziekenfondsraad. Er werd gezocht naar een nieuwe medisch adviseur. Een goede was moeilijk te vinden, want een arts kon meer verdienen als arts dan als medisch adviseur. Dus werd besloten om het salaris van de medisch adviseur flink op te hogen, "want anders kreeg je geen goede." In diezelfde tijd was het heel moeilijk om typistes te krijgen. Voor de jongere lezers vertel ik nog maar even dat toen iedereen die plannetjes en voorstelletjes maakte, of briefjes schreef, die met een pen op papier schreef en dat door de typekamer liet typen. Als het geschrevene vermenigvuldigd moest worden, werd er een stencil getypt. Het corrigeren van stencils was een heidens, vaak zelfs vies makend karwei. Niet zelden moest het hele stuk opnieuw in zijn geheel overgetypt worden.

Er werd dus heel veel getypt, maar de typistes waren niet aan te slepen. Zelfs uitzendbureaus konden ze niet leveren. Ik was toen lid van de Dienstcommissie, een soort voorloper van de ondernemingsraad. Veel meer dan vragen stellen en adviseren konden we niet. Maar goed, in al mijn onnozelheid zei ik: "Als je een goede medisch adviseur wilt hebben, betalen jullie meer. Dus als jullie typistes willen hebben: betaal ze meer." Ik moet eerlijk zeggen dat de dienstleiding mij niet hartelijk uitlachte, maar mijn idee was natuurlijk te gek voor woorden: het hele salarissysteem zou daarmee in de war gegooid worden.

Ik vrees dat er in veertig jaar weinig veranderd is. Als Roel Bekker het heeft over ambtenaren die naar prestatie beloond moeten worden, heeft hij het naar alle waarschijnlijkheid niet over de medewerkers van de postkamer, de schoonmaakdienst, het bedrijfsrestaurant en andere functies op vmbo-niveau. Als je in de (gezondheids)zorg bij lange na niet genoeg 'handen aan het bed' kunt krijgen, peinzen we er niet over die handen beter te belonen. Pas als er weer een nieuwe, 'moeilijk te vinden' goede manager gezocht wordt zijn we ineens gedwongen dan maar fors meer te gaan betalen. In het bedrijfsleven is het overigens van hetzelfde laken een pak. Daar gooien ze er nog een bonus tegenaan.

Dit is een aardige bijzonderheid die in hetzelfde artikel gemeld werd: Bekker leidt als secretaris-generaal bij het ministerie van Binnenlandse Zaken de operatie 'Vernieuwing Rijksdienst'. Hij moet ervoor zorgen dat in deze kabinetsperiode het aantal banen bij de rijksoverheid met dertienduizend is teruggedrongen. Vorig jaar bleek dat sinds de aantreding van dit kabinet er juist duizend banen bij waren gekomen. Bekker behoort waarschijnlijk tot dat clubje van 'moeilijk te krijgen goede mensen'. Wordt het geen tijd om te zoeken naar een nog betere, kan niet schelen wat die kost, want er zijn nog maar twee jaar over om nu veertienduizend banen op te heffen.

dinsdag 27 januari 2009

Zilverlingen

De Volkskrant van 6 mei 2008 schreef: De Zwitserse zakenbank UBS ondervindt nog steeds de gevolgen van de kredietcrisis. Dinsdag maakte de bank bekend dat het in het eerste kwartaal van dit jaar een verlies leed van 7 miljard euro. De grootste bank van Zwitserland maakte tevens bekend dat het 5500 banen zal schrappen. Dat is 7 procent van het totaal.

De Volkskrant van 26 januari 2009 toonde een ANP-bericht: De Zwitserse bank UBS, 's werelds grootste vermogensbeheerder, gaat 2 miljard Zwitserse frank (1,25 miljard euro) aan bonussen uitkeren over 2008, ondanks dat het bij de overheid heeft moeten aankloppen voor een miljardenkrediet. De bank heeft hierover overeenstemming bereikt met de Zwitserse toezichthouder Finma, meldde de Zwitserse krant Sonntagszeitung zondag. (Onderstreping toegevoegd.)

Die 2 miljard Zwitserse frank aan bonussen gaat dus, met toestemming van een overheidsinstantie, naar managers die inmiddels, volgens de Volkskrant, verantwoordelijk zijn voor een verlies van 50 MILJARD DOLLAR. Diezelfde managers zijn verantwoordelijk voor het schrappen van 5500 banen. Die bonussen bedragen dus 363.636 Zwitserse frank per geschrapte baan. Het zal wel toeval zijn dat er drie zessen in dat bedrag voorkomen, maar kijk eens in Openbaringen na waar het getal 666 voor staat.

Een bonus is, volgens Van Dale online een "extraatje van bijzondere aard, vaak als beloning". Volgens bepaalde overleveringen kreeg zo'n 2000 jaar geleden ene Judas een bonus van 30 zilverlingen.

En dat nog dit: in het NOS-journaal van 20.00 uur vertelde Philip Freriks dat de ING 7000 mensen banen gaat schrappen. Niet iedereen werd daar ongelukkig van, want, vertelde Philip: er heerste "vreugde op de beurs". De aandelenkoers van ING steeg met 28%.

maandag 26 januari 2009

Ontkennen

Iemand die een keer iets fout gedaan heeft moet je dat niet zijn of haar hele verdere leven blijven nadragen. Alles vergeten is misschien wat moeilijk, maar vergeven moet mogelijk zijn. Vergeven moet je in ieder geval kunnen als je de hoogste baas bent van een club die naastenliefde hoog in het vaandel heeft staan: de rooms-katholieke kerk.

Een voorganger van paus Benedictus XVI heeft ooit vier bisschoppen geëxcommuniceerd, dus geroyeerd als lid van de club. Eigenlijk waren ze helemaal geen bisschoppen, want ze waren gewijd zonder toestemming van het Vaticaan. Benedictus vond dat ze lang genoeg geroyeerd waren en wel weer eens aan de heilige mis moesten kunnen deelnemen. Voor een beetje katholiek is het leven zonder heilige mis maar niks.

Een besluit tot rehabilitatie neemt een paus niet tussen en lippen door. Daar gaat gedegen onderzoek aan vooraf. Een van de vier gerehabiliteerden is Richard Williamson. Volgens de Volkskrant zei Williams deze week voor de Zweedse televisie dat er 'overweldigende' bewijzen zijn dat er nooit gaskamers hebben bestaan. Volgens hem stierven maximaal 300 duizend joden in naziconcentratiekampen, maar kwam niemand om in een gaskamer. (Onderstreping toegevoegd.) Als voormalig Duits staatsburger moet Benedictus weten dat in zijn moederland het ontkennen van de Holocaust kan leiden tot vijf jaar gevangenisstraf.

Het zal mij een overgrote zorg zijn wie de rooms-katholieke kerk toelaat tot zijn gelederen. Je kan in de Here God geloven en tegelijkertijd crimineel zijn, zal de aldaar heersende opvatting zijn, als je maar niet in staat van doodzonde de heilige sacramenten tot je neemt. De Holocaust ontkennen zal dus geen doodzonde, maar een dagelijkse zonde zijn. Toch zou ik, als ik - God verhoede het - paus zou zijn, vóór ik die rehabilitatie definitief maakte, die Williams bij mij ontboden hebben. "Mijn zoon", zou ik zeggen, "je mag weer bij de club komen, maar als jij de gore moed hebt om nog één keer in het openbaar de moord op zes miljoen Joden en op ik weet niet hoeveel zigeuners en leden van andere 'ongewenste' bevolkingsgroepen te ontkennen, trap ik - God is mijn getuige - je er persoonlijk weer net zo hard uit."

In oktober stelde Benedictus de zaligverklaring (van zijn voorganger Pius XII) uit om de goede relatie met de joodse gemeenschap niet te verstoren. Hij kan Pius nog een wonder laten doen: ervoor zorgen dat de joodse gemeenschap hem de rehabilitatie van Williamson niet kwalijk neemt.

zondag 25 januari 2009

Bekering

Vandaag, las ik gisteren in Trouw, is de tweede nationale bekeerlingendag. Waar komen al die nieuwe, opgewekte christenen samen om de lof van de Heer te zingen? Nergens. In de Rotterdamse Dar Al-Hijra moskee komen autochtone Nederlanders bij elkaar die tot de Islam zijn bekeerd. Een van de redenen om bij elkaar te komen is het elkaar steunen, want steun heb je nodig: je autochtone familie, vriend(inn)en en werkgever begrijpen er vaak helemaal niets van. Je mag al blij wezen als je niet vijandig behandeld wordt. Zo werkt dat in een land dat prat gaat op zijn godsdienstvrijheid en tolerantie.

Cultureel antropologe Vroon interviewde voor haar onderzoek 21 autochtone vrouwen die zich tot de islam bekeerden. "Mensen denken dat die wens zich te bekeren altijd vanwege een huwelijk of een moslimvriendje is. Maar soms staan die echtgenoten helemaal niet te juichen, zijn ze sceptisch over de overstap. Het is volgens de islamitische regels ook niet noodzakelijk dat een moslim met een moslima trouwt." De protestantse en rooms-katholieke kerken, die het over God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest helemaal met elkaar eens zijn, vinden het nog steeds moeilijk als mensen met verschillende christelijke achtergronden met elkaar in het huwelijk treden. Liever helemaal geen eucharistie of heilig avondmaal bij de plechtigheid dan een keuze maken tussen die twee.

"De praktijk loopt vaak vooruit op het uitspreken van de geloofsbelijdenis." In dat proces ontmoeten ze in hun naaste omgeving van alles, variërend van onbegrip tot vijandigheid. Ik begrijp hoe dan ook niet waarom en waarvoor iemand een hogere macht nodig heeft en zie dus ook niet waarom ik de aanhanger van de een vriendelijk, op zijn minst neutraal, en de aanhanger van de andere vijandig zou moeten bejegenen.

De keuze voor een hoofddoek is een latere stap, zag Vroon. (...) Die stap levert echter veel nare reacties op. Niet alleen in huiselijke of vriendenkring. "Met hoofddoek op krijgen ze te maken met het stereotiepe beeld: Je spreekt geen Nederlands, bent dom, achterlijk, niet ontwikkeld. Als mensen aan je blauwe ogen en witte huid zien dat ze met een bekeerlinge te maken hebben, werd het soms nog erger. Dan ben je een verrader en voel je de agressie." Al weer een tijd geleden werd een allochtone moslimman in een radioprogramma geïnterviewd. Hij vertelde dat zijn dochter van hem geen hoofddoek hoefde te dragen. Die dochter droeg er een geheel uit vrije wil. Een van de redenen daarvoor was dat ze zich niets wenste aan te trekken van de kritiek op het dragen van die hoofddoek. Dat meisje was dus perfect geïntegreerd: dat maakte ze zelf wel uit.

Intussen maakt de PvdA, lees ik in dezelfde Trouw, zich druk over een integratienota. Over een concept daarvoor zegt het Kamerlid Kalma: Het stuk heeft een populistische ondertoon. In mijn partij hoor ik wel zeggen dat een beetje populisme geen kwaad kan. Zo is het maar net: als je een beetje de toon en stijl van Geert Wilders overneemt, kun je weer wat stemmen terughalen.

zaterdag 24 januari 2009

Integratiedebat

Rechters zitten als het om dit soort zaken gaat niet altijd op dezelfde lijn. Deze open deur trapt, volgens Trouw, politicoloog en universitair hoofddocent Aernout J. Nieuwenhuis van de Universiteit van Amsterdam in. Als alle regeltje in al onze wetten slechts voor één uitleg vatbaar waren, hadden we helemaal geen rechters nodig. Dat is dus niet zo en daarom hebben we ooit beslist onafhankelijke mensen, die daar ook nog eens voor doorgeleerd hebben, aan te stellen om al die regeltjes en al die wetjes te interpreteren. Maar ja, die rechters zijn ook maar mensen met eigen ideeën en opvattingen, dus die kunnen er ook wel eens naast zitten. Daar hebben we ook wat op gevonden: je kan altijd in hoger beroep gaan, zodat andere rechters nog een keer alles bekijken. Dan kan het nog steeds fout gaan en dan kun je alles aan de Hoge Raad voorleggen. Nog steeds niet helemaal tevreden? Nou, dan is er nog altijd het Europees Hof. Daarna ben je uitgepraat, maar de kans dat jij terecht vindt dat je rechten zijn geschonden is dan wel heel erg klein geworden.

We hebben het, dat zal wel duidelijk zijn, nog over de zaak-Wilders. Bijzonder hoogleraar electorale politiek Jean Tillie noemt het 'heel goed' dat Geert Wilders wordt vervolgd, schrijft Trouw, "omdat het integratiedebat al jaren terug 'uit de klauwen' is gelopen". Jean heeft daar een boek over geschreven.

Omdat ik niet alleen eigenzinnig, maar ook nog eens behoorlijk eigenwijs ben, vind ik dat hele 'integratiedebat' onzin. We zijn, zeggen we, een volk van individualisten die zelf wel uitmaken wat we denken en doen. We worden alleen wat narrig als andere mensen het niet met ons eens zijn en ook zelf uitmaken wat ze denken en doen. Als iemand bij 'mijn' familie introuwt, moet die zich wel houden aan de gewoontes van mijn familie. "In deze familie (dit bedrijf, deze club, deze streek, dit land) doen 'we' dat niet zo." Als een buitenlander, met of zonder geloof, zich in dit land vestigt en staatsburger wordt, maar de zeden en gewoonten hier maar niks vindt, kan zhij een paar dingen doen: 1. zich er, eventueel knarsetandend, bij neerleggen; 2. de politiek in gaan om te proberen de wetten te veranderen; 3. terugkeren naar het land van herkomst of zich vestigen in een ander land. Als zhij bij het hardnekkig volgen en/of verbreiden van eigen opvattingen de wet overtreedt vindt er strafvervolging plaats. Is dat simpel of is dat eenvoudig?

De autochtone Nederlanders, zo'n 90% van de bevolking, noemen zich graag ruimdenkend, tolerant, verdraagzaam. "Moet kunnen, toch?" Ja, alles moet kunnen, als het maar op een 'Nederlandse' manier gebeurt en als het maar een Nederlander is die het doet of zegt. Die moslims moeten er maar aan wennen 'geitenneukers' genoemd te worden en ze moeten maar leren dat het hier heel gewoon is een heilig boek op één lijn te stellen met 'Mein Kampf'. En ze moeten wel iedereen netjes een hand geven, want zo doen 'we' dat nou eenmaal. En ze moeten nou eens ophouden met het her en der bouwen van moskeeën. En die vrouwen moeten nou eens ophouden met het dragen van die hoofddoekjes. Het idee dat ze eigen scholen willen is te gek voor woorden. Zo doen 'we' dat hier niet. Of toch wel, maar dan op een manier waaraan we gewend zijn. Je weet wel: die typisch Nederlandse manier, passend bij onze volksaard.

'We' zijn helemaal niet zo vreselijk ruimdenkend, tolerant en verdraagzaam. We lopen achter iemand aan die het 'eindelijk eens duidelijk zegt'. Of we lopen achter iemand aan die politiek correct helemaal niets zegt. Een andere klederdracht is er om tijdens een vakantie in het buitenland een schilderachtige foto van te maken. Daar hebben ze merkwaardige, maar wel interessante gewoonten en gebruiken, maar die moeten ze vooral niet hierheen exporteren. Wij hebben hele continenten volgebouwd met onze kerken, maar moskeeën passen niet in onze cultuur.

In de VS lijkt de integratie voltooid nu een gekleurde man president is geworden. Big deal! Voordat de eerste Europeaan in de 'Nieuwe Wereld' arriveerde, om er later mensen uit Afrika te importeren, woonde er al mensen, die we nu, politiek correct, 'native Americans' noemen: indianen en Eskimo's. Hoe lang zal het nog duren voor de eerste 'native American', een indiaan of Yupik (Eskimo uit Alaska) president wordt?

vrijdag 23 januari 2009

Publiciteit

Beduidend meer mensen dan die welke op de PVV hebben gestemd delen de opvattingen van Geert Wilders over de islam en zijn volgelingen. Met hem vrezen zij voor een toenemende 'islamisering' van Nederland. Net als ik heeft een overgrote meerderheid van hen de Koran nooit gelezen, laat staan dat zij, evenmin als ik, enig idee hebben van wat er allemaal beschreven is in de Hadith, een verzameling overleveringen van wat Mohammed heeft geschreven, gezegd en gedaan. Maar gebrek aan kennis is voor velen geen reden om zich van een negatief oordeel te onthouden; ook niet van een positief oordeel trouwens. "Fools rush in where angels fear to tread", zei Alexander Pope en de Nederlandse dichter Staring zei het zo:
De meester, in zijn wijsheid, gist
De leerling, in zijn waan, beslist.


De rechter heeft beslist dat Wilders strafrechtelijk vervolgd moet worden voor dingen die hij heeft gezegd over de islam, islamieten en de Koran. Wilders ziet hierin een aantasting van zijn recht - en het recht van zijn volgelingen - op vrije meningsuiting, een basisrecht in een democratische samenleving. Wilders en zijn volgelingen kennen onze Grondwet niet zo goed, althans onvolledig. Waar vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting worden gegarandeerd, staat nog iets: "BEHOUDENS IEDERS VERANTWOORDELIJKHEID VOOR DE WET." Ik ben geen jurist, noch kenner van het staatsrecht, maar volgens mij betekent dit ook: ik kan niet ongeremd alles zeggen of schrijven wat mij voor de kop komt. De wet zegt dat ik niet mag discrimineren, niet mag oproepen tot haat. Wilders heeft hier een kleine voorsprong op jou en mij: in de Tweede Kamer mag hij wel alles zeggen wat hem voor de kop komt. "De leden van de Staten-Generaal (...) kunnen niet in rechte worden vervolgd of aangesproken voor hetgeen zij in vergaderingen van de Staten-Generaal of van commissies daaruit hebben gezegd of aan deze schriftelijk hebben voorgelegd." Dat zegt artikel 71 van de Grondwet. Wilders moet dus niet, zoals de Volkskrant schrijft, roepen: "Dit is een aanslag op de vrijheid van meningsuiting." Hij zal over enige tijd voor de rechter verantwoording moeten afleggen voor wat hij buiten de Tweede Kamer heeft gezegd en geschreven. Dat geldt voor iedere Nederlander, dus ook voor parlementariërs en andere politici.

Vervolging van Wilders vind ik één opzicht jammer: het levert hem weer een gigantische hoeveelheid gratis publiciteit op, de droom van iedere politicus. Hij zal stiekem hopen dat hij in eerste instantie en in hoger beroep veroordeeld zal worden. Dan kan hij ook nog eens naar de Hoge Raad en daar kan nog eens behandeling voor het Gerechtshof uit volgen. Dan hebben we zeker al weer een keer verkiezingen gehad. Wat wil hij nou nog meer?

donderdag 22 januari 2009

Speech

Televisiebeelden zijn vluchtig. Als er een toespraak wordt gehouden, kun je niet meteen de complete inhoud daarvan op zijn waarde schatten. Je bent al of niet gevoelig voor de uitstraling van de persoon die de toespraak houdt, waardoor je met een zekere vooringenomenheid luistert en het gesprokene waardeert. Het loont daarom de moeite de complete tekst van Obama's inauguratiespeech nog eens rustig na te lezen. De originele Engelse tekst vind je hier bij MSNBC, de Nederlandse vertaling vind je hier bij Trouw. Als je iets weet van mijn interesse in de Amerikaanse politiek, zal het je niet verbazen dat ik die moeite heb genomen.

Over Barack Obama is al veel gezegd en geschreven. Ook ik vertrouw erop dat hij een betere president zal zijn dan George W. Bush, maar dat is dan ook niet zijn grootste opgave. Je kunt hem op allerlei manieren kwalificeren en van meet af aan heb ik wat huiverig gestaan ten opzichte van wat al te voorbarige 'heiligverklaringen'. Wat je ook van Obama kunt zeggen, hij is in de eerste plaats een Amerikaan, sprekend voor - in de eerste plaats - een Amerikaans publiek, refererend aan Amerikaanse idealen en opvattingen over de plaats van Amerika in de huidige wereld en in de wereldgeschiedenis. Zo sprak hij over Amerikanen die voor ons hebben gevochten en zijn (...) gestorven, in plaatsen als Concord en Gettysburg, Normandië en Khe Sanh. Weinig mensen hier zullen zich herinneren dat Khe Sanh een plaats in (destijds: Zuid-)Vietnam is waar, in een veldslag die overigens nergens toe leidde, een eenheid van de Mariniers het 77 dagen volhield tegen Noord-Vietnam en de Vietcong. Die hele oorlog was op verkeerde uitgangspunten gebaseerd en liep niet zo best af voor Amerika.

De grondleggers van onze natie, die voor gevaren stonden die wij ons nauwelijks kunnen voorstellen, hebben een handvest opgesteld die garant stond voor onze rechtsorde en rechten van de mens, een handvest dat is uitgegroeid door het bloed van vele generaties. De wereld wordt nog steeds verlicht door die idealen, en we zullen ze niet opgeven uit opportunisme. Die idealen zijn geen typisch Amerikaanse uitvindingen. Ze waren voor een belangrijk deel afkomstig van de grondleggers van de Franse Revolutie. De Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog was geen oorlog tegen vreemde bezetters. Het was een oorlog tussen kolonisten en hun broodheren in Engeland.

Obama roept in herinnering de strijd tegen fascisme en communisme, dus tegen Nazi-Duitsland, Japan, Italië, het Oostblok en de Volksrepubliek China. Als we ons eens temeer laten leiden door deze principes, zijn we opgewassen tegen die nieuwe bedreigingen die een nog grotere inspanning vergen. Laat die tekst even goed doordringen. Wil Obama ons laten geloven dat activiteiten van Al-Qaida en de Taliban, Hamas en Hezbollah en Iran, tot "nog grotere inspanning" zullen leiden dan de Tweede Wereldoorlog, de Koreaanse Oorlog, de Koude Oorlog en de oorlogen in Vietnam, Laos en Cambodja? God helpe ons de brug over, want dan staat ons nog heel wat te wachten.

De tijd is gekomen om (...) dat kostbare geschenk, dat nobele idee, te propageren, dat is doorgegeven van generatie op generatie: die door God geschonken belofte dat iedereen gelijk is, dat iedereen vrij is, en dat iedereen de kans moet krijgen om hun volledige portie geluk na te streven. Dat soort retoriek gaat er in Amerika in als Gods woord in een ouderling, maar God heeft ons helemaal niet beloofd dat iedereen vrij en gelijk is. We hebben Amerika niet nodig om een kans te krijgen om onze "volledige portie geluk na te streven." Het probleem is juist dat de VS al te vaak hun opvattingen over vrijheid en gelijkheid aan anderen hebben opgedrongen en dat nog altijd niet kunnen laten.

Was de inauguratiespeech niet meer dan retorisch verantwoorde peptalk? Ik houd het daar voorlopig maar op, maar net zo min als tijdens George W. Bush zal er reden zijn tijdens de regering van Barack Obama het Amerikaanse beleid blindelings te volgen. Barack Obama is een Amerikaan en Amerikanen zijn pas wereldburgers als de wereld naar hun ideeën is ingericht.

woensdag 21 januari 2009

Poortjes

Wie zijn gat brandt moet op de blaren zitten. Dus: wie willens en wetens zonder geldig kaartje in de trein stapt, moet een boete betalen. Die oud-Hollandse wijsheid zijn veel zwartrijders helaas vergeten, die gaan dus stennis maken, als ze betrapt worden. Dat was al in 2000 zo en toen kreeg de NS 500 miljoen euro om stations af te sluiten met poortjes waar je alleen doorheen kon met een geldige ov-chip. Ruim acht jaar later, las ik in Trouw, heeft de NS dat geld nog steeds op de rekening staan en het is, door rente, inmiddels aangegroeid tot ruim 700 miljoen euro. De NS is groot voorstander van de ov-chip, maar wat blijkt? Zeker twee derde van de Nederlandse stations krijgt geen ov-chippoortjes. Verbetering van de veiligheid in treinen, waar het met de ov-chip om begonnen was, blijft daardoor een zaak van conducteurs. (Onderstreping toegevoegd.) Welk deel van de half miljard euro die de NS in de poortjes mochten investeren inmiddels is uitgegeven, willen ze niet zeggen. (...) Het leeuwendeel daarvan staat al acht jaar werkeloos op NS-bankrekeningen.

Wie moet zich nu druk maken om dit wat merkwaardige beleid van de NS? Rover, de Consumentenbond en de ANWB staan niet te trappelen om de ov-chip in te voeren, dus die zul je ook niet horen over het uitblijven van de poortjes. De gemiddelde reiziger houdt ook niet erg van barrières tussen hem/haar en de trein, dus een volksopstand ligt niet de lijn der verwachting. De Tweede Kamer wilde die poortjes i.v.m. de veiligheid. Je zou dus zeggen: de Tweede Kamer eist dat die poortjes er komen en als die er niet komen gaat al dat geld - plus de rente - terug naar Wouter Bos

De veiligheid in de trein blijft dus voorlopig nog "een zaak van de conducteur." Als ik momenteel bestuurder zou zijn van een vakbond waar NS-conducteurs bij zijn aangesloten, zou ik de leden bijeenroepen en hen het volgende voorstel voorleggen: wij gaan alleen nog met de trein mee om de reizigers service te bieden; dus we gaan ons onthouden van klantonvriendelijke activiteiten als het vragen naar geldige vervoersbewijzen, totdat de NS ons duidelijk maakt welke maatregelen er genomen worden om onze veiligheid zoveel als mogelijk te garanderen.

dinsdag 20 januari 2009

Energie

Water, gas en elektriciteit zijn essentiële voorzieningen in de hedendaagse maatschappij. Zonder water hebben we nooit gekund, het stadium dat we ons warm hielden bij en kookten op een houtvuurtje zijn we al lang voorbij. Tot niet eens zo heel erg lang geleden waren deze voorzieningen geheel in handen van met name de lagere overheid, gemeenten en provincies. Formeel werd de hele handel wel geprivatiseerd, maar de aandelen bleven in handen van diezelfde overheden.

De privatisering moet nog verder doorgaan, vindt men hier en daar. Aandelen in energiemaatschappijen zijn een begeerd bezit, want wat er ook gebeurt, afname van het product is verzekerd. Gemeenten en provincies zitten al verlekkerd uit te rekenen wat ze allemaal kunnen doen met de miljarden die ze kunnen verdienen met de verkoop van hun aandelen aan 'gewone' marktpartijen. Tegelijk met hun aandelen verkwanselen ze ook hun zeggenschap over de energievoorzieningen. Die zeggenschap komt dan te liggen bij mensen die niet in de eerste plaats hun cliënten, maar hun aandeelhouders tevreden willen houden. In Bulgarije kunnen ze inmiddels precies vertellen wat er gebeurt als partijen waarop zij geen invloed hebben ruzie gaan maken over de gasvoorziening en de prijs die daarvoor betaald moet worden.

Als onze energie door een buitenlands bedrijf geleverd wordt en er ontstaat tijdelijk een tekort, gaat die leverancier dat tekort dan gelijkmatig verdelen over alle landen waar hij werkzaam is of is het hemd dan nader dan de rok? Mogen de diverse nationale overheden zich nog met de prijs bemoeien? Moet die prijs overal hetzelfde zijn?

Af en toe ben ik zeer ouderwets. Ik ben en blijf van mening dat grote infrastructurele voorzienen, zoals een wegennet, openbaar vervoer en energie uit de klauwen van de commercie gehouden moeten worden. Dat zijn gemeenschapsvoorzieningen, dus daar moet de gemeenschap - via politiek en overheid - zeggenschap over hebben. Ik weet dat bij de overheid ook niet alles even efficiënt georganiseerd wordt, maar ik hoor in 'Kassa' en 'Radar' regelmatig geluiden over marktgerichte bedrijven die er steeds weer in slagen er een grote puinzooi van te maken. Hoe zat het ook al weer met die kredietcrisis?

maandag 19 januari 2009

Prestatie

Wat is de grootste prestatie die George W. Bush heeft geleverd in de acht jaar dat hij president van de Verenigde Staten was? Bush zelf en zijn bewonderaars hebben het antwoord op die vraag bij de hand: na 11 september 2001 is er op Amerikaanse grondgebied geen terroristische aanslag meer gepleegd. Wat is daar voor bijzonders aan? Diezelfde 'prestatie' is geleverd door de regeringsleiders van Duitsland, België, Zweden, Finland, Namibië, Costa Rica, Nieuw-Zeeland, Korea en zo zou ik nog een hele tijd kunnen doorgaan.

In kringen van personen die wat kritischer tegenover het beleid van Bush staan wordt wel eens opgemerkt dat '9/11' wellicht voorkomen had kunnen worden als de Amerikaanse regering wat alerter had gereageerd op waarschuwingen die ruim vóór '9/11' waren gegeven. Het pakket aan maatregelen dat een nieuwe aanslag moest voorkomen hield onder meer in: twee mensen en geld verslindende oorlogen, schending van mensenrechten door het martelen van verdachten en het jarenlang opsluiten van verdachten in Guantanamo Bay, inperking van de vrijheden van de Amerikaanse burgers. Tegelijkertijd werd de belasting van de superrijken verlaagd, werd zeer inadequaat gereageerd op een natuurramp (de orkaan Katrina) en maakte de vrije markt eigener beweging duidelijk dat zelfregulering een illusie is.

Christelijk rechts heeft acht jaar lang zijn kans gehad. Ik vraag me af of God tevreden is met het resultaat.

zondag 18 januari 2009

Woordgebruik

Israël kent twee grote etnische groepen staatsburgers, dus mensen met de Israëlische nationaliteit: Joden en Arabieren. De laatste groep maakt ongeveer 20% van de Israëlische bevolking uit en is ook vertegenwoordigd in de Knesset, het Israëlische parlement. Het merendeel is moslim, kleine minderheden zijn christenen en Druzen.

In Nederland wonen Arabieren en Berbers, of: mensen met een Arabische of Berberse achtergrond. We noemen ze alleen zelden of nooit zo. We noemen ze, naar hun land van herkomst, Marokkanen. Maakt het wat uit? Niet zo veel. Het geeft misschien aan dat taalgebruik en woordkeus merkwaardige gewoonten zijn. Daar ga ik dan wel eens over zitten nadenken. Waarom zeggen we, ook hier in Nederland, dat 20% van de Israëlische bevolking uit Arabieren bestaat? Ik denk dat de overgrote meerderheid niet alleen Arabier is, maar - van oorsprong - ook Palestijn. Dus: 20% van de Israëlische bevolking, een minderheid, maar geen kleine, is Palestijn. Dat klinkt een beetje vreemd, zeker onder de huidige omstandigheden. Spreken we daarom over Arabieren?

zaterdag 17 januari 2009

Evangelisatie

Al weer enige tijd geleden heeft het bestuur van stadsdeel 'De Baarsjes' het jongerenwerk geheel uitbesteed aan 'Ýouth for Christ' (YfC). YfC heeft, dat kun je deze organisatie op zich niet kwalijk nemen, een nogal sterke evangelisatiedrang. Toen de plannen van het stadsdeelbestuur bekend werden, werden daartegen ook bezwaren geopperd. Gaan ze niet tijdens hun werk 'zieltjes winnen'? YfC staat niet bepaald positief tegenover homoseksualiteit. Maar YfC was de beste, vond het stadsdeelbestuur. Er werd een afspraak gemaakt dat het geloof buiten het jongerenwerk in 'De Baarsjes' zou worden gehouden. Er zou ook niet-christelijk personeel worden aangenomen.

Onlangs, meldt Het PAROOL, heeft YfC een personeelsadvertentie geplaatst, waarin het zendingsdoel van de organisatie werd benadrukt. Ja, het christelijke bloed kruipt nu eenmaal waar het niet gaan kan. Hoeveel niet-christenen gaan enthousiast solliciteren bij een organisatie die zich geroepen voelt het woord van God aan de medemens bekend te maken? Je collega's zitten waarschijnlijk al met gefronste wenkbrauwen te kijken als jij tijdens de lunch op je boterhammen aanvalt zonder eerst de Heere bedankt te hebben en te vragen je voedsel te zegenen. En voor je het weet zit jij als enige met je mond dicht terwijl zij het werkoverleg beginnen met een blij, opbeurend gezang. Hallelujah! Mocht je toevallig homo
zijn, dan kun je dat beter niet nadrukkelijk in je cv vermelden.

Laten we nu eens aannemen dat het stadsdeel 'Bos en Lommer', het stadsdeel met het hoogste allochtonenpercentage, zich voorneemt het jongerenwerk uit te besteden aan een moslimorganisatie - Youth for Allah - met evangelisatiedrang, niets radicaals, maar gewoon zieltjes winnen voor Allah. Zou dat voornemen gerealiseerd worden?



vrijdag 16 januari 2009

Haat

"Hamas, Hamas, joden aan het gas." Deze weerzinwekkende leus werd gebruikt tijdens recente anti-Israëldemonstraties door deelnemers met een moslimachtergrond. Zonder iets te willen goedpraten wil ik er op wijzen dat deze leus niet door rel-Marokkanen of rel-moslims is bedacht. Als ik me goed herinner werd deze leus al vrij lang geleden voor het eerst massaal gebruikt door autochtone voetbalsupporters die daarmee van hun afkeer van de voetbalclub Ajax wilden blijk geven. Deze leus heeft nu het SP-kamerlid Harry van Bommel in opspraak gebracht. Hij liep voorop in een demonstratie waarin deze leus door een aantal deelnemers werd gescandeerd en heeft zich daarvan niet meteen en nadrukkelijk gedistantieerd. Sterker nog: hij nam duidelijk deel aan het scanderen van "Intifada!" 'Intifada' is een Arabisch woord dat 'opstand' betekent. Het wordt meer in het bijzonder gebruikt ter aanduiding van de Palestijnse (volks)opstand tegen de Israëlische bezetting van de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en delen van de Hoogte van Golan. Het zijn niet uitsluitend de Hamas, Hezbollah, Al Quaida, de PLO, meer gematigde Arabische/islamitische groeperingen en regeringen, het Palestinacomité en Gretta Duisenberg die zich bij herhaling tegen die bezetting keren. Ook een toch gematigd te noemen persoon als Dries van Agt heeft zich daar bij herhaling fel tegen gekeerd.

Je kunt je met recht afvragen of Harry van Bommel bij die demonstratie handig heeft geopereerd, maar als Bram Moskowitz, zoals ik in De Telegraaf las, de Amsterdamse hoofdofficier van justitie verzoekt vervolging tegen Van Bommel in te stellen wegens het aanzetten tot haat, discriminatie en geweld, draaft hij wel heel erg ver door. In de aloude stijl van De Telegraaf worden nieuwsvoorziening en opinie weer eens door elkaar gehaald door in een onderschrift bij een foto Van Bommel en Duisenberg als Israëlhaters te betitelen. Ik haat Israël niet, maar ik wordt niet automatisch antisemiet als ik bepaalde aspecten van de Israëlische politiek volledig afkeur. Ik word evenmin een Palestijnenhater als ik bepaalde activiteiten van Hamas en Hezbollah afkeur. Israël houdt al meer dan 40 jaar buitenlands grondgebied bezet en keurt goed dat Israëlische staatsburgers zich daar metterwoon vestigen. Israël onthoudt anderhalf miljoen Palestijnen in de Gazastrook van een regelmatige invoer van voedsel, medicijnen en andere voor een geordend bestaan noodzakelijke materialen. Daar worden heel normale Palestijnse burgers heel erg pissig van. Dat is geen enkel excuus voor het afschieten van raketten op Israëlische burgers, maar het geweld dat Israël daar tegenover stelt is ook naar mijn mening in hoge mate disproportioneel. Zelfs al zou het waar zijn dat Hamas burgers, waaronder kinderen, als 'menselijk schild' gebruikt, dan nog zouden verantwoordelijke politici en soldaten die in militair opzicht volstrekt superieur zijn aan de tegenstander zich vele malen moeten bedenken voor zij voor lief nemen dat zij met elke gewapende strijder een veelvoud aan burgers doden. 'Collateral casualties' (bijkomende slachtoffers) is een inmiddels ingeburgerde term, maar dat maakt hem niet minder afschuwelijk.

De Holocaust is meer dan voldoende rechtvaardiging voor de wens van Joden te leven binnen algemeen internationaal erkende grenzen, zonder vrees voor geweld of discriminatie op grond van etniciteit of geloof. Maar het is op zijn minst onzuiver bij kritiek op de staat Israël de massamoord op Joden zelfs maar als een schijn van rechtvaardiging voor gebruik van extreem geweld te gebruiken. Harry van Bommel zegt in Het PAROOL: "Ik krijg nu trouwens ook heel veel steunbetuigingen uit Joodse kring. Een man schreef mij dat hij zich soms schaamt om Jood te zijn. Hij meldde zich meteen aan als lid van de SP."

donderdag 15 januari 2009

Huishoudster

Weet je nog dat, al zo'n jaar geleden, Evelien Herfkens in het nieuws was? Ze had onterecht een vergoeding van de kosten van de huur van een flat in New York ontvangen. Ze had een drukke baan waarin ze veel goed deed voor de mensen in de wereld en dan ook nog eens bijhouden waarom je eigenlijk die 7000 dollar per maand ontvangt was echt teveel gevraagd.

Nu zit Barack Obama, over een week president van de Verenigde Staten, met een probleem. Nee, hij heeft niet zelf inkomsten verzwegen of zoiets. Hij had een heel goede kandidaat voor de functie van minister van financiën gevonden: Timothy Geithner. Die zou voorop gaan lopen bij het uit de crisis halen van de Amerikaanse en dus ook onze economie. Maar wat lees ik in Trouw? Geithner (47) blijkt enkele maanden een buitenlandse huishoudster zonder verblijfsvergunning in dienst te hebben gehad. Ook heeft hij van 2001 tot 2004, een periode die hij in dienst was van het Internationaal Monetair Fonds, niet al zijn Amerikaanse belastingen betaald. Na een aanmaning van de fiscus betaalde hij alsnog.

Moeten we daar nou weer zo moeilijk over gaan doen? Ik hoop het wel. Een belangrijk kenmerk van illegaal in een land verblijvende werknemers is dat ze goedkoop zijn. Ga dat in ons land maar eens vragen in de tuinbouw en huizenbouw. Iemand die tot het ambt van minister van financiën wordt geroepen heeft in het algemeen een aardige baan met een navenant inkomen. Die kan gewoon een zeer legale huishoudster in dienst nemen, al is die dan wat duurder. Die Timothy moet ook slim genoeg zijn om uit te rekenen hoeveel belasting hij moet betalen en wanneer hij die betaald moet hebben.

Timothy zal wel een paar goede excuses hebben. Weet hij veel wie zijn vrouw in dienst neemt om het huishouden een beetje te redderen? Zijn belastingen laat hij allemaal uitrekenen door zijn accountant en zijn vrouw gaat over de bankrekeningen. Je denkt toch niet dat hij voor dat soort dingen de tijd had?

Iemand die een beetje sjoemelt met de bijstandsuitkering wordt hard teruggepakt door de overheid. Als de topman van een groot bedrijf door de rechter schuldig wordt bevonden aan rommelen met de boekhouding, is de rechter bij de bepaling van de strafmaat vaak geneigd wat vriendelijk zijn, 'want die man is al zo gestraft met die al die publiciteit'. Als die redenering terecht is, mogen ze Holleder zo langzamerhand wel vrijlaten.

Barack Obama is druk bezig met het planten van hoge bomen. Hij moet toch ook weten dat die veel wind vangen?

woensdag 14 januari 2009

Misdaadbestrijding

'Over Geert Wilders wordt verschillend gedacht, maar hij legt de vinger op de zere plek als het gaat om criminaliteit en overlast'. Die stelling werd in een door Trouw georganiseerd onderzoek aan 'het Nederlandse publiek' voorgelegd. Wie waren het daarmee eens?
- 99% van de PVV-stemmers;
- 90% van de (potentiële) TON-stemmers;
- 69% van de VVD-stemmers;
- 55% van de SP-stemmers;
- 50% van de PvdA-stemmers;
- 43% van de D66-stemmers;
- 33% van de GroenLinks-stemmers.
(Let wel: het gaat hier om stemmers op, niet leden van deze partijen.) Trouw vermeldt niet hoe het staat met de stemmers op de christelijke partijen, maar ik denk dat ik rustig mag aannemen dat ook daar meer dan 50% het met de stelling eens zal zijn.

De stelling 'Ik heb geen vertrouwen in de manier waarop de misdaad in Nederland wordt bestreden’ wordt onderschreven door een kleine meerderheid van de PvdA-aanhang (52 procent). Onder de kiezers van VVD (61 procent) en SP (71) is de steun nog wat breder. Al scoren deze drie partijen ook hier weer niet zo hoog als de TON-aanhangers en PVV-kiezers. Van deze groepen schaart respectievelijk 87 en 92 procent zich achter de voorgelegde stelling. Je zou zeggen: waar wachten regering en parlement nog op? Er is een duidelijk maatschappelijk draagvlak voor meer en betere misdaadbestrijding, dus (lijkt mij) voor meer politie, meer cellen, meer officieren van justitie, meer rechters, zwaardere straffen, meer gevangenissen.

Ik weet niet hoe effectief het politionele/justitionele apparaat in de VS is (al zal dat niet veel beroerder zijn dan hier), maar wel dat de bestraffing daar veel zwaarder is. Ik geloof niet dat de misdaad daar minder welig tiert dan hier.

In de jaren negentig van de vorige eeuw kwamen gemiddeld 250 gevallen van moord of doodslag per jaar voor. In 2007 en 2008 kwam dat respectievelijk 143 en 159 maal voor. Ik weet niet of die beduidende afname iets met betere misdaadbestrijding te maken heeft, maar het zou kunnen.

Rijden onder invloed is een misdrijf. Ik zou wel eens onderzocht willen zien hoeveel procent van de voorstanders van betere misdaadbestrijding dit misdrijf daadwerkelijk begaan hebben.

Op de website van het CBS lees ik: "Het risico om in het weekend om het leven gebracht te worden, is een kwart hoger dan in de rest van de week. Voor jongens tussen 15 en 20 jaar is dat risico zelfs 2,5 maal hoger. Kennelijk gaan de populaire uitgaansuren gepaard met meer dodelijk geweld." Zou dat iets met alcoholgebruik te maken kunnen hebben? Hoeveel procent van de voorstanders van betere misdaadbestrijding doet vreselijk zijn best zijn kinderen van excessief alcoholgebruik te weerhouden?

We zijn allemaal tegen misdaad, maar harder rijden dan de maximaal toegestane snelheid moet kunnen af en toe, toch? Natuurlijk, je moet klein beginnen.

dinsdag 13 januari 2009

C-factor

Ik ben orthodox gereformeerd, dus calvinistisch, opgevoed en opgeleid. Of je het nou wilt of niet, van je opvoeding en opleiding houd je meestal een behoorlijke tik over. Ik zit er absoluut niet mee dat die tik bij mij calvinistische trekjes heeft. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ik mij in het goede gezelschap van de premier en de twee vice-premiers bevind.

Als iemand mij dogmatisch en rechtlijnig zou noemen - duidelijke resultaten van mijn opvoeding - zal ik hem of haar niet tegenspreken. Ik zie dat ook niet als negatief. Wat ik er in de loop der jaren wel bijgeleerd heb, is dat mijn 'waarheid' niet automatisch zaligmakend voor een ander is. Ik geloof ook niet dat mijn 'waarheid' door een hogere, metafysische macht wordt bepaald. Dat maak ik zelf wel uit. Ik ben nog altijd bereid mijn 'waarheid' op basis van nieuwe of nog niet eerder door mij onderkende feiten te herzien.

Maar hoe calvinistisch ben ik nog? Wat is er van mijn opvoeding en opleiding blijven hangen? Op die vraag heb ik dan eindelijk een antwoord. Trouw van gisteren had een artikel onder de vraag: Hoe calvinistisch ben jij? De krant ontwikkelde in samenwerking met de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam de c-factor, een zelftest op internet, die daar antwoord op geeft. Die test vind je hier. Je kunt daarin reageren (eens of oneens) op 25 stellingen.

Uiteraard ben ik meteen aan de slag gegaan. Het resultaat? Een C-Factor van 48%. Je hebt wat calvinistische trekjes. In enkele opvattingen lijk je op een calvinist. Je slaat je echter heel wat gemakkelijker door het leven, waardoor je daar ook van kunt genieten.

Nu is dus wetenschappelijk bewezen wat ik altijd al wist: ondanks een calvinistische opvoeding kun je nog aardig op je pootjes terechtkomen.

maandag 12 januari 2009

Moment

Zeg 'Paul de Leeuw' en je denkt al gauw aan mensen met een verstandelijke handicap. Daar gaat hij altijd op zo'n leuke, 'gewone' manier mee om. Neem nou die keer dat hij zich door Ita laat 'dwingen' met haar in een ponykoets te rijden. Ita heeft ook nog eens het syndroom van Down en dat maakt haar extra schattig. Want ze is bepaald niet op haar mondje gevallen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze gebeurtenis door het Nederlandse publiek gekozen werd in de top drie van 'TV-momenten van het jaar 2008'. Een echte vakjury koos uit die drie 'Paul en Ita en pony' tot HET tv-moment.

Ik heb die tv-uitzending niet gezien, alleen al omdat ik wel weer eens iets wil zien waar Matthijs van Nieuwkerk niet in voorkomt. Het was ook zo'n programma dat nergens over gaat. Een stel 'vakmensen' - neem ik aan - kiest op onduidelijke gronden uit alle tv-beelden van het jaar 2008 er tien. Uit die tien mag 'het grote publiek' er dan drie kiezen. Dan mogen weer vakmensen kiezen uit: 'Paul met leuke mongool', 'Ella Vogelaar die haar mond houdt' en 'enge Joran van der Sloot'. Dat kun je nauwelijks spannend noemen. Maar als ik de Volkskrant moet geloven, vond Matthijs die keuze 'een grote verrassing'. Zegt dat nou iets over de keuze van die vakmensen of zegt dat iets over Matthijs?

Maar goed, het publiek kan dus geen genoeg krijgen van 'Paul met mensen met een verstandelijke handicap'. Paul zet die mensen op de kaart, zullen we maar zeggen. Maar hoe gaat het publiek om met mensen met een verstandelijke handicap als Paul toevallig niet een keer in de buurt is? Stel: je kunt bij Albert Heijn de pindakaas niet vinden. Je ziet zo'n blauwe jas en je loopt erop af. Blijkt de jonge vakkenvuller het syndroom van Down te hebben. Zou die weten waar de pindakaas staat? Kun je hem dat wel vragen? Ja, dat kun je hem vragen en er is een dikke kans dat hij je feilloos aanwijst waar die pindakaas te vinden is. De kans is alleen niet niet zo groot dat je die verstandelijke gehandicapte op die plaats tegenkomt. In het bedrijfsleven zijn werkzaamheden genoeg die een verstandelijk gehandicapte zonder enig probleem competent kan uitvoeren, maar er zijn helaas weinig werkgevers die ze die kans op normaal werk in een normale werkomgeving willen geven. Met enige vertedering naar een verstandelijke gehandicapte in een tv-show kijken is niet zo moeilijk, maar hoe reageren veel 'genieters' als een kind met het syndroom van Down bij hun 'normale' kind in de klas komt zitten? Hoe reageren ze op een verstandelijke gehandicapte collega?

Wat was er nou leuk aan Ita? Wat ze deed of zei? Of dat ze dat 'als verstandelijk gehandicapte' deed en zei? Ze deed wat ieder meisje van haar leeftijd in een ballorige of nukkige bui zou kunnen doen. Ze deed normaal. Ze wilde haar zin hebben. Zet in haar plaats een willekeurig 'normaal' meisje en geen vakmens had dit tv-moment in de lijst met de beste tien opgenomen. Het is te gênant voor woorden dat een fragment uit een tv-show waarin normaal gedrag wordt voorgesteld als iets bijzonders, in feite geëxploiteerd wordt, tot HET tv-moment van een heel jaar wordt uitgeroepen. Die 'verschillige' omroep zou zich moeten doodschamen.

Nu ik toch over tv bezig ben: gisteravond heb ik ook niet gekeken naar 'Boer zoekt vrouw extra' van de Katholieke Radio Omroep die vast net zo verschillig is als die verenigde arbeiders. Even aangenomen dat het boeiend is te kijken naar agrariërs die graag een partner willen, is het nou echt nodig zendtijd te gebruiken om zo'n thema tot in het oneindige uit te melken?

zondag 11 januari 2009

Delicaat

Wist jij dat er een delicate verhouding bestaat tussen patiënt, ziekenhuis en verzekeraar? Ik ook niet, maar het stond in Trouw, dus het zal wel zo zijn. De krant kwam daar op, omdat het VVD-kamerlid Edith Schippers zich er vreselijk druk over maakt dat verzekeraar DSW (mede)eigenaar wordt van een ziekenhuis. Edith is bang dat DSW zijn eigen ziekenhuis gaat 'voortrekken', of dat het zijn verzekerden gaat 'dwingen' zich in zijn ziekenhuis te laten opnemen. (Die woorden tussen apostrofs zijn mijn woorden, maar daar komt het wel op neer.)

In een STER-reclame zegt zorgverzekeraar Menzis dat zijn verzekerden nu hun eigen ziekenhuis mogen kiezen. Ik zal Menzis en Edith eens wat vertellen. Ik weet door elf jaar ervaring iets van zorgverzekeringen. Een van de basisprincipes in onze gezondheidszorg en de verzekering van de kosten daarvan is al zo lang als ik weet de vrije artsenkeuze en dus ook de ziekenhuiskeuze. En laten we ook even realistisch zijn: hoeveel patiënten maken van die vrije keuze gebruik? Wie gaat er met de verwijskaart in de hand uitgebreid onderzoeken welke specialist in welk ziekenhuis de beste hulp kan bieden? Waar ben ik het eerst aan de beurt? Wat is het dichtste bij huis en bij de bezoekende familie? Dat soort vragen zullen de meeste mensen eerder stellen. Als je - om nog maar een voorbeeld te noemen - goed en wel in de ambulance ligt, ga je de verpleegkundige achter het stuur echt niet vragen: "Naar welk ziekenhuis breng je me eigenlijk?"

Die 'delicate verhouding' is grotendeels theorie en een fictie. Als belijdend VVD-er zal Edith heilig geloven in de heilzame werking van het marktmechanisme in de zorg. Wie betaalt bepaalt, toch? Vind ik ook, maar wie betaalt er eigenlijk? Nee, niet de zorgverzekeraar! Dat is een doorgeefluik. Hoe komt die aan zijn centjes? Precies: die krijgt zijn centjes van jou en mij. Jij bent als het ware mede-eigenaar van die zorgverzekeraar, een soort aandeelhouder. En wat hebt jij te zeggen over het beleid van die zorgverzekeraar? Inderdaad: geen ene malle moer. Alle zorginstellingen hebben tegenwoordig een patiënten- of cliëntenraad. Ik maak me geen overdreven voorstelling van de de invloed van die raden, maar zijn er tenminste en kunnen zo nodig via de rechter een onderzoek naar de gang van zaken bij een instelling afdwingen. Zou het niet aardig zijn als wij konden onderzoeken of onze verzekeraar onze centjes wel goed besteedt?

Op de 'zorgmarkt' kennen we drie partijen: de zorgvrager, de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar. Zonder zorgvrager is er geen markt. Dus wie is er nu de belangrijkste partij? De verhouding tussen die drie partijen is niet 'delicaat', die is vrijwel nonexistent, waar het de zorgvragers betreft. Hun gebreken en kwalen vormen de basis voor de onderhandelingen tussen de twee andere partijen, waar ze zich vooral niet mee moeten bemoeien. Mag jij uitmaken hoeveel geld je aan (gezondheids)zorg wenst uit te geven? Nee, dat doet de overheid en jij mag wat in de marges rommelen.

Edith mag met mij over een vrije zorgmarkt komen praten zodra ze me weet duidelijk te maken waarom de belangrijkste partij op die markt geen enkele invloed heeft op de prijs van de producten die die markt te bieden heeft. Ik kan de aanschaf van veel producten uitstellen: een nieuwe tv, een nieuwe fiets of die leuke dvd. Maar wie zegt er tegen een arts: "Chemotherapie? Dat komt nu even niet uit. We zouden naar Rimini gaan." Dat doe je niet. Je gaat lekker shoppen voor de beste chemotherapie voor de laagste prijs. O nee, dat doet de zorgverzekeraar voor je. "Daar moet je voor in Maastricht wezen." Leuk om te horen als je in Emmer-Compascuum woont. Schets ik een karikatuur? Zeker weten. Maar wat Edith mag, mag ik ook.

zaterdag 10 januari 2009

Alternatief

Omdat ik een scepticus ben, ben ik al geruime tijd geabonneerd op 'The Skeptic's Dictionary Newsletter', die ik (gratis) per e-mail ontvang. The Skeptic's Dictionary is een online 'woordenboek' van termen die zaken beschrijven als paranormale gaven en kwakzalverij. In de nieuwsbrief die ik gisteren ontving wordt uitvoerig ingegaan op de vraag wat nu precies 'alternatieve geneeskunde' is. Dat vond ik daarom mede interessant omdat dit ook een taalkundige kwestie is.

'Alternatieve geneeskunde', betoogt de schrijver, is een betekenisloze uitspraak, want er is geen alternatief voor geneeskunde: iets is geneeskunde of is dat niet. Iets dat zichzelf geneeskunde noemt, maar zich niet bewezen heeft, is geen alternatieve geneeskunde, maar helemaal geen geneeskunde. Meer en meer komt daarom de term 'complementaire geneeskunde' in zwang. Daar is ook niet iedereen het mee eens. Men zou 'alternatieve' of 'complementaire geneeskunde' dan 'niet-conventionele geneeskunde' moeten noemen. Het alternatief van 'alternatieve geneeskunde' is dan 'conventionele geneeskunde'. Probleem daarvan is dat sommige 'alternatieve' geneeswijzen inmiddels zo wijdverspreid zijn, acupunctuur bijvoorbeeld, dat je ze conventioneel zou kunnen noemen, wat niet betekent dat deze geneeskunde wetenschappelijk onderbouwd is. Hier en daar spreekt men daarom van 'traditionele geneeskunde', omdat het heel oud is. Maar er zijn minder oude, maar zeer traditionele manieren om een gebroken been of longontsteking te behandelen.

Er is geprobeerd een onderscheid te maken tussen op wetenschap gebaseerde geneeskunde en de rest. Ook dat is niet zonder problemen, want beoefenaars van alternatieve geneeswijzen verwerpen de opvatting dat ze niet op wetenschap gebaseerd zijn.

De aanleiding voor het artikel is de introductie in Irak en Afghanistan van 'slagveldacupunctuur', waarmee ernstige pijn gedurende enkele dagen bestreden kan worden. Daartoe worden semi-permanente naalden onder de huid van het oor aangebracht, waardoor pijnprikkels de hersenen niet kunnen bereiken. De techniek is ontwikkeld door dr. Niemtzow, adviseur voor alternatieve en complementaire geneeskunde van het hoofd van de geneeskundige dienst van de Amerikaanse luchtmacht. Niemtzow veronderstelt dat acupunctuur de fysica van Newton overstijgt, geen geringe claim. Niet alleen gelooft Neimtzow heilig in acupunctuur, hij acht ook wetenschappelijk bewezen dat mensen zijn ontvoerd door buitenaardse wezen in UFO's en aan medische experimenten zijn onderworpen.

Als een mij behandelend arts me de keuze geeft tussen acupunctuur en een pillenkuur, mag zhij direct een recept voor me uitschrijven. Daarna ga ik gewoon voor controle weer naar hem/haar toe. Als dezelfde arts mij vertelt dat buitenaardse wezens experimenten uitvoeren op mensen, wil ik acuut een andere arts. Zo'n arts vertrouw ik voor geen cent meer. Voor je het weet wil zhij me een heilzame armband aansmeren.

De wat ik dan maar 'reguliere geneeskunde' noem is niet onfeilbaar en staat niet garant voor complete genezing van iedere kwaal. Stroop het internet af en je vindt allerlei kwalzalverijen die wel garanties leveren die op niets gebaseerd zijn. Alternatieve, complementaire, traditionele of niet-conventionele geneeskunde zijn vooral gebaseerd op ervaringen en anekdotes. Heb je daar een goed gevoel bij: ga je gang. In geval van nood ga ik liever naar zo'n conventionele arts.

vrijdag 9 januari 2009

Schaatsen

Het zijn mooie dagen voor de schaatsliefhebbers, zelfs voor de 'passieve liefhebbers' als ik. (Passieve liefhebbers doen het niet zelf, maar kijken er graag naar.) Gisteren werd het NK Marathon (100 km) gereden, voor het eerst sinds 1996 op Nederlands natuurijs. Vandaag, morgen en overmorgen grijpt in Heerenveen het Europees Kampioenschap allround plaats.

Wat vind ik nou mooier, die marathon of dat EK? Eerlijk gezegd met grote voorsprong dat EK, eigenlijk iedere langebaanwedstrijd. En hoe komt dat dan? De basis ligt in het feit dat ik meer houd van individuele sporten dan teamsporten. Bij het langebaanschaatsen staan er weliswaar steeds twee schaatsers (m/v) tegelijk op het ijs, maar ze rijden niet tegen elkaar. Ze willen alleen de beste tijd van allemaal neerzetten.

Marathonschaatsen is allang geen individuele sport meer, al levert iedere wedstrijd formeel een individuele winnaar op. Er zijn gesponsorde ploegen. Er is een ploegentactiek. Iemand die er na vele kilometers schaatsen nog een eindsprint uit kan persen, wordt door 'helpers' naar voren 'gebracht'. Het heeft alle kenmerken van een wielerwedstrijd, tot en met de oordopjes toe. Net als bij het wielrennen was er gisteren een winnaar die we de hele wedstrijd niet 'gezien' hadden. Sjoerd Huisman - die winnaar bij de mannen - had de hele tocht braaf in het peloton meegereden en kon dus die sprint er nog uitpersen.

Begrijp me goed: Sjoerd Huisman kan goed schaatsen en hij heeft die 100 km het snelste afgelegd, maar ben je een 'groot schaatser' als na 100 km binnen 10 seconden na jou nog een heel stel schaatsers over de finish gaat? Zijn die slechter? Na 100 km wil ik iemand helemaal alleen, ver voor de rest uit, compleet uitgeput over de finishlijn zien gaan. Adelaars vliegen alleen, eenden vliegen in groepen.

donderdag 8 januari 2009

Afromen

Je moet er toch niet aan denken! Zitten we met een kredietcrisis en een economische recessie en wat gaat er het komende jaar gebeuren? DE KOOPKRACHT VAN NIET-WERKENDEN STIJGT! Dat zuig ik niet uit mijn duim. Dat zegt, volgens de Volkskrant, Chris Buijink. En Chris is niet zomaar iemand, hij is secretaris-generaal van het ministerie van Economische Zaken. Hoger kun je, als ambtenaar, niet komen op dat ministerie. Dan moet je echt wel zo ongeveer alles van economie afweten.

Chris is zich, vermoed ik, rot geschrokken en is als een gek gaan zitten nadenken. De overheid moet echt iets doen! De overheid moet dit jaar maatregelen nemen om de koopkrachtstijging van niet-werkenden af te romen. Dat geld kan vervolgens ten gunste komen van mensen die wel een baan hebben. Ik kom er maar meteen eerlijk voor uit: ik behoor tot de niet-werkenden en ik vind het heerlijk dat ik niet meer hoef te werken. Over ruim twee maanden word ik (Deo volente! Inshallah!) 70, dus ik denk niet dat ik volgens Chris weer aan de slag moet. Maar: De topambtenaar schrijft dat de koopkracht veel sterker stijgt dan op grond van de naderende recessie eigenlijk gerechtvaardigd is. Dat is te danken aan 'externe factoren', zoals de prijsdalingen van brandstof en de lagere inflatie. Zijn die kredietcrisis en de economische recessie geen 'externe factoren'? Daar kunnen Jan Peter en Wouter niets aan doen, maar ze kunnen wel gaan afromen bij de niet-werkenden?

Sociaal-economisch gezien behoor ik niet tot de onderkant van de samenleving. Ik red me wel. Het is niet mijn schuld dat de brandstofprijzen dalen. Ik kan er geen pest aan doen dat de inflatie lager is. Ik heb ook de hand niet gehad in de kredietcrisis. Financieel onbenul als ik ben, begrijp ik niet hoe mijn koopkracht kan stijgen, maar ik verdom het te accepteren dat die stijging niet gerechtvaardigd zou zijn. Er zijn veel niet-werkenden die het beduidend minder hebben dan ik. Mogen die eindelijk een keer blij zijn dat in zij in deze tijd van economische janboel, veroorzaakt door zeer rijke werkenden, er niet op achteruit maar vooruit gaan?

In hetzelfde nummer van de Volkskrant staat een artikel onder de kop: 'De kredietcrisis is een ramp voor miljonairs'. Daarin wordt het voorbeeld genoemd van een man die ineens niet meer in Bali kan wonen. Verdomd vervelend voor die man, maar de afgelopen nachten moesten daklozen van straat gehaald worden, omdat ze met die vrieskou zelfs in Nederland geen huis hebben om in te wonen. Heel vervelend ook, als je niet door de overheid, maar door de marktsector wordt afgeroomd. Die man kan er ook niets aan doen, want die is door zijn private banker verkeerd voorgelicht en vervolgens door de superzwendelaar Bernard Madoff getild. In Duitsland is een miljardair (die was dus 1000 keer miljonair) voor de trein gesprongen omdat hij door te gokken op een koersdaling van het aandeel Volkswagen 400 miljoen had verloren. (Onderstreping toegevoegd.) Ja, een mens gokt wel eens verkeerd, maar hij had dus nog zeker 600 miljoen over. Daar moet je van rond kunnen komen.

O ja, het Centraal Planbureau verwacht dat de economie dit jaar met 0,75 procent zal krimpen, maar voor de koopkracht rekent het CPB op een stijging van gemiddeld 1,75 procent. Werkenden profiteren het meest: door de bank genomen gaan zij er in de voorspellingen 2,25 procent op vooruit. (Onderstreping toegevoegd.) Dat vindt Chris kennelijk niet genoeg. Die moeten dat geld van de niet-werkenden erbij hebben om een nieuwe SUV te kopen en zo de noodlijdende auto-industrie weer op gang te helpen, of hun geld in Bali uit te geven.

Maria van der Hoeven is nog hoger dan Chris bij Economische Zaken. Zij is de minister. Mag ik er een beetje op rekenen dat zij, namens het hele kabinet, een verklaring uitgeeft waarin gezegd wordt dat Chris met onmiddellijke ingang is gedemoveerd tot assistent-hoofd van de afdeling paperclipsonderhoud?

woensdag 7 januari 2009

Leuteren

Een mens is nooit te oud om te leren. Die uitspraak hebben we allemaal wel eens gehoord of zelf gedaan. Leren doe je op allerlei manieren. In de dagelijkse praktijk leer je bijvoorbeeld dat je tijdens je vakantie in Engeland beter niet stug kunt volhouden dat rechts rijden beter is dan links rijden. Vaak leren we door het volgen van onderwijs. Modern is: een clinic of workshop bijwonen. In ieder geval vindt onze overheid het van groot belang dat ook volwassenen steeds weer bijleren. Het probleem is dat wij dat veel te weinig doen, dus we moeten nu eens een einde maken aan een 'leven lang leuteren over leven lang leren'. Dat is, volgens Trouw, een niet mis te verstane uitspraak van Doekle Terpstra, de voorzitter van de HBO-raad.

Doekle laat het niet bij woorden, hij komt ook met daden, dat wil zeggen: daden van de overheid. Die moet iedereen een 'scholingstegoed' van 2500 euro geven dat hij in de loop van zijn leven kan gebruiken voor opleidingen. Kijk, ik ben net zo tegen leuteren als Doekle, dus vraag ik me af waarom hij met zo'n leutervoorstel komt. Ik ben nou eenmaal ambtenaar geweest en dan probeer ik me voor te stellen hoe je een regeling van dat scholingstegoed in elkaar zet.

In ieder geval gaat de overheid niet op een bepaald moment in iemands leven zomaar even 2500 euro op zijn/haar rekening overschrijven, "want", hoor ik een ambtenaar al roepen, "hoe controleren we dat zhij dat geld echt voor een opleiding gebruikt en niet gewoon besteedt aan drank,twee weken CenterParcs of een nieuwe plasma-tv?" Ja, die ambtenaar heeft een punt. Dus krijg je op een bepaald moment in je leven een briefje van de overheid dat bij het 'Fonds scholingstegoeden' voor jou een bedrag van 2500 euro gereserveerd staat. Wanneer je de rekening van de opleider (m/v) of het opleidingsinsituut opstuurt met het bewijs van betaling, krijg jij dat bedrag op je rekening gestort, tot die 2500 euro op is.

Helaas, er is weer een ambtenaar die aan het nadenken is geslagen. "Moeten we zomaar alles wat zich cursus of opleider noemt serieus nemen? Ik zag laatst op het internet een cursus waarin aan de orde komen 'psychometrie, pendelen, functie "derde oog" en wat doet het met je'. Gaan we dat vergoeden? Moeten we niet wat criteria stellen?" Daar zit natuurlijk ook wel wat in. Moet de cursus te maken hebben met je werk of verandering van werk, of mag die ook gewoon 'geestelijke verrijking' (of zoiets) ten doel hebben? Moet je kunnen aantonen dat je de cursus 'met succes' gevolgd hebt?

Dan heb je ook nog van die leergierige types die al vóór hun dertigste die 2500 euro hebben besteed aan een serieuze opleiding. Doekle wil graag dat ze hun leven lang, dus nog zo'n vijftig jaar, doorgaan met leren. Maar ja, het scholingstegoed is op en voor je het weet zitten we weer in een recessie en besteed je je geld liever aan nieuwe schoenen voor de kids.

En wat doe je met mensen zoals ik die geen cursus volgen, maar wel regelmatig een goed boek lezen? Dan heb ik het niet over romans, maar over non-fiction. Ik heb - echt, eerlijk waar - 640 boeken met titels als "Op het breukvlak van twee eeuwen", "The Embarrassment of Riches", "Algemene Nederlandse Spraakkunst" en "Zur psychologie des Alltagslebens". Daar leer ik ook heel wat uit. Mag ik zulke boeken betalen met geld van mijn 'scholingstegoed'? En als je zoals ik elke dag een stukkie schrijft, moet je wel eens iets opzoeken op het internet. Leer ik ook nog steeds van. Mag ik dan een deel van mijn internetabonnement betalen van die 2500 euro?

Door één artikeltje in Trouw heb ik weer wat geleerd: je kunt een goed vakbondsbestuurder geweest zijn, je kunt een redelijk maatschappelijk debat over integratie aanzwengelen, je kunt een verdienstelijk voorzitter van de HBO-raad zijn, maar dat hoeft je er niet van te weerhouden tijdens een nieuwjaarsbijeenkomst ook wat te leuteren.

dinsdag 6 januari 2009

Toelage

19 december vorig jaar zat ik me hier te druk te maken over de extra toelage die hoofdcommissaris Welten bij zijn al niet geringe salaris kreeg. De Amsterdamse Politie Vakorganisatie (APV) maakt zich daar volgens Het PAROOL niet druk over. Zij is het er eigenlijk wel mee eens, maar vindt het dan wel logisch dat alle dienders in het korps van Welten een toelage krijgen. Ze vragen niet meteen, zoals Welten, ongeveer een derde van het jaarsalaris, maar 1000 euro per jaar, omdat politiemensen in de Randstad alleen voor wonen al meer geld kwijt zijn dan collega's elders in het land.

Mij staat bij dat heel lang geleden ambtenaren een salaris kregen dat mede afhankelijk was van de standplaats. De redenering was daarbij ook: het leven op het platteland is goedkoper dan in de grote stad. Het enige wat ik daarvan zeker weet is dat in het algemeen de piljses in een Amsterdamse kroeg beduidend duurder zijn dan die in een willekeurige dorpskroeg. En ik meen te weten dat huizen in de Achterhoek ook wat goedkoper zijn dan in Amsterdam. Je zou dus zeggen dat de dienders daar een punt hebben. Dus geef die dienders hun zin. Die pet van Welten past ze immers allemaal.

Uiteraard maak ik dit weer een beetje gecompliceerder. Volgens mij is het leven in Amsterdam niet alleen duurder voor politiepersoneel, maar ook voor andere overheidsdienaren. Ik kan me zelfs voorstellen dat hetzelfde geldt voor mensen die niet bij de overheid in dienst zijn. Moeten de vakbonden in de komende cao-onderhandelingen zich nu sterk gaan maken voor hogere lonen voor werkers in Amsterdam? Hoe ligt dat in Rotterdam en Den Haag? Is er een aantoonbaar verschil in kosten van levensonderhoud tussen Amsterdam en een wat minder grote stad als Haarlem? Heb je ook recht op die toelage als je in Amsterdam werkt, maar woont in Ilpendam?

Ik vermoed dat de APV de toelage van Welten net zo belachelijk vindt als ik, maar het komt haar nu wel even goed uit. Amsterdam kan moeilijk agenten krijgen, dus gooi er een bak geld tegenaan. In de zorg zijn ook nogal wat vacatures. Zullen we daar dan ook toelages gaan geven? Ook daar is het niet ongebruikelijk het hogere management met bonussen te lokken. Ondanks dat, lees ik in de Volkskrant, heeft in de afgelopen tien jaar de Nederlandse Zorgautoriteit voor 73 miljoen euro (extra) financiële steun verleend aan zorginstellingen die door mismanagement in de financiële problemen waren gekomen. Ga eens aan Ab Klink vragen of 7.300 verpleegkundigen tien jaar achtereen een toelage van 1000 euro kunnen krijgen.

maandag 5 januari 2009

Betweters

Nu zijn het een keer niet de jongeren, maar de ouderen - tot boven de zeventig - die brandweer- en ambulancepersoneel, zelfs de bemanning van traumahelikopters, overuren laten maken. Er is zelfs al een dode gevallen. Omdat die ouderen het beter (denken te) weten dan de ijsmeesters van de KNSB, gaan ze het natuurijs op en zakken daar, alleen al in de gemeente Wijdemeren (Ankeveense en Loosdrechtse plassen), met tientallen tegelijk door heen. Met onderkoelingsverschijnselen brengt de traumahelikopter ze naar het ziekenhuis.

Je zult mij niet horen zeggen dat rondjes schaatsen op een kunstijsbaan of een stuk ondergelopen land net zo leuk is als het schaatsen over sloten, vaarten en meren in onze prachtige polderlandschappen. Maar de oudere die tegen beter weten en alle adviezen in het te dunne ijs opgaat en vervolgens per helikopter naar het ziekenhuis gebracht moet worden, moet mij niet komen vertellen dat ik door te roken de kosten van de gezondheidszorg onnodig opjaag. Diezelfde oudere moet niet vreemd opkijken dat zijn/haar kinderen wat vreemd opkijken als zhij hun aanraadt altijd naar de wijze raad van ouderen en deskundigen te luisteren en die ook op te volgen. Een voor de hand liggende reactie is: "Kijk naar je eige!"

Allochtone Nederlanders zullen zich inmiddels afvragen welke massahysterie zich ineens heeft meester gemaakt van hun autochtone landgenoten.

zondag 4 januari 2009

Broeders

Volgens de heilige boeken van joden, christenen en moslims is Abraham de letterlijke aartsvader van Joden en Arabieren en de spirituele aartsvader van joden, christenen en moslims. Door de eeuwen heen, tot op de dag van vandaag, is het nooit een gezellige familie geweest. Broedermoord was en is eerder regel dan uitzondering. Momenteel trekken Joden (de staat Israël) en christenen (het 'westen') gezamenlijk op tegen de Arabieren (Palestijnen/Al Qaida). De Joden weten uit bittere ervaring dat die samenwerking niet altijd voor de hand heeft gelegen. In het westen worden Karel Martel en Jan Sobieski nog steeds als helden gezien die resp. in 713 (Poitiers) en 1683 (Wenen) de Arabieren/moslims wisten tegen te houden. Tussendoor was er tijdens de Kruistochten al heel wat afgevochten.

De laatste tijd spitst de strijd zich weer toe tussen de nakomelingen van twee zonen van Abraham: Izaäk en Ismaël. Daarbij gaat het om de vraag wie het (meeste?) recht heeft te wonen op een stuk grond tussen - ruwweg - de Middellandse zee en de Jordaan. Laten we eerst even vaststellen dat, volgens die heilige boeken, Abraham in dat gebied gewoon een immigrant was. Hij kwam immers uit Ur, een plaats die in Mesopotamië gesitueerd wordt. Volgens de Bijbelse tijdlijn was dat in ongeveer 2000 v. Chr. Ik neem aan dat er toen al mensen woonden, maar die komen in het stuk verder niet voor.

Door hongersnood gedreven vertrekt de familie van Izaäk naar Egypte, waar broer Jozef voor voldoende eten heeft gezorgd. In 400 jaar tijd groeien zij daar uit tot het volk Israël. Daarna keren zij onder leiding van eerst Mozes en daarna Jozua terug naar het land dat God hen beloofd had. Helaas heeft God over het hoofd gezien dat er al mensen woonden. Het land moest dus veroverd worden. Volgens moderne inzichten werd er in opdracht van God regelrechte genocide gepleegd op de Kanaänieten.

In twee grote golven komt de diaspora tot stand, de verspreiding van de Joden over de wereld, eerst na de vernietiging van de eerste tempel door de Assyriërs (rond 580 v. Chr.), vervolgens door het neerslaan van de Joodse opstand door de Romeinen (135 na Chr.)

In de 19e eeuw ontstaat het zionisme, de wens van veel Joden terug te keren naar het Beloofde Land. De wijze waarop zij door veel christenen behandeld, vaak gewoon uitgemoord werden, zal daar ongetwijfeld mede debet aan zijn geweest. Veel Joden gaan terug, maar de grootste toevloed ontstaat als gevolg van de door Nazi-Duitsland uitgedachte 'Endlösing der Judenfrage'. Nog steeds was er één probleem: ook na de tweede diaspora bleef het land niet leeg achter.

Dat beknopte 'historische' overzicht speelt me vaak door de gedachten als het Israëlisch-Palestijnse conflict weer nadrukkelijk in beeld is. Ik geloof niet in een God die grondgebieden toewijst aan een volk. Historisch gezien is het zeer twijfelachtig of er ooit iemand als Abraham heeft bestaan: heilige boeken zijn niet noodzakelijkerwijs de meest betrouwbare bronnen.

De vraag blijft: wie heeft het recht te wonen tussen Middellandse Zee en Jordaan? Wie verleent dat recht? Wie geeft en/of heeft de bevoegdheid anderen dat recht te ontzeggen en op welke gronden? Hoeveel doden moet het nog kosten dat recht te krijgen of te ontzeggen? En voor alle duidelijkheid: die vragen stel ik aan Joden, joden, Arabieren, moslims, het 'westen', christenen en ongelovigen.



zaterdag 3 januari 2009

Onderkant

Een commentaar in Trouw van gisteren trapt weer eens een wagenwijd open staande deur in: De crisis bedreigt in de eerste plaats de mensen aan de onderkant. Gelukkig hebben ze ook de filosoof en hoogleraar (maatschappelijke bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg) Gabriël van den Brink, die veel onderzoek deed naar leefbaarheid en sociale samenhang, bereid gevonden wat moois te zeggen. Hij verwacht in 2009 door kredietcrisis herwaardering van 'het kleine, alledaagse geluk'.

Ik vermoed dat maar weinig 'mensen aan de onderkant' de waarde van hun aandelenportefeuille hebben zien verminderen. Onder hen zullen er weinigen zijn die opgelucht ademhaalden toen Wouter Bos besloot de garantie voor spaartegoeden te verhogen naar 100.000 euro. En als je in een sociale huurwoning woont hoef je je ook niet meteen zorgen te maken over de waardevermindering van koopwoningen.

In 2008 hebben we geleerd dat the sky niet the limit is en dat 'gebakken lucht' echt niets voorstelt, zegt Gabriël. De mensen aan de onderkant weten al lang waar die limiet ligt: bij het maximumbedrag dat ze van hun bank in het rood mogen staan en bij de pinautomaat die aangeeft dat er onvoldoende saldo is. Die moeten het al veel langer doen met dat 'kleine, alledaagse geluk': "De kinderen zijn gezond, ik heb een redelijke relatie en nog steeds een baan."

Het is een overbekend feit dat de onderkant van de samenleving minder gezond is dan de bovenkant. Aan die onderkant vind je ook nogal wat mensen zonder baan. En probeer je relatie maar eens redelijk te houden als je je dagelijkse hap niet bij een grootgrutter maar bij de voedselbank moet halen. Gabriël hoopt én verwacht dat bankdirecties 'dagen van bezinning' instellen, waarop medewerkers hun morele dilemma’s kunnen bespreken. Dat zal best, maar als na enige tijd de aandelenkoersen weer gaan stijgen en de economische groei weer in de plus staat, zijn er geen dilemma's meer. Dan gaan ze er weer voor. Dan hebben ze geen boodschap meer aan de onderkant.

Gabriël wacht ook op een 'Nederlandse Obama', die voor "leiderschap" moet zorgen. Komt die Obama niet, dan loert er een gevaar. Op 21 oktober 2008 schreef ik hier: "Als ik mensen hoor roepen om een 'Leider', moet ik altijd, ik kan het ook niet helpen, denken aan het Duitse woord voor 'leider': Führer." "Het kan best dat die nieuwe stem in 2009 gaat klinken." Gabriël vertelt er niet bij of die stem rooms, protestants, joods, islamitisch, humanistisch, boeddhistisch - of hoe dan ook moreel/spiritueel geïnspireerd - zal klinken. Om ons allemaal op één lijn te krijgen zal het dus wel een syncretistisch allegaartje worden, dat zelfs de domsten onder ons kunnen begrijpen en waaraan dus niemand zich een buil kan vallen. Maar daar hebben we geen leider voor nodig; daar hebben we talkshows voor. We hebben iemand nodig met één grootse visie. Een paar kwamen er ooit in de buurt: Mahatma Gandi (vermoord), Martin Luther King (vermoord), Nelson Mandela (zat jaren lang gevangen), Barack Obama (heeft goede tekstschrijvers). De meeste 'leiders' die in het recente verleden daadwerkelijk aan de macht kwamen - en veel te lang bleven - waren van het soort Adolf Hitler, Benito Mussolini, Francisco Franco, António Salazar, Anastasio Somoza, Jozef Stalin, Georgios Papadopoulos, Muhammad Soeharto, François Duvallier, Idi Amin, Jorge Videla, Augusto Pinochet, Saddam Hussein, Robert Mugabe, om er een paar te noemen. Als hier in Nederland een 'leider' opstaat, wil ik nog maar één ding: weg.

vrijdag 2 januari 2009

Ouderwets

"Vroeger was alles beter." Dat zul je mij niet gauw, eigenlijk nooit, horen zeggen. Een heel enkele keer wil ik wel eens voor een bepaald iets een uitzondering maken, de 'oudejaarsconference' bijvoorbeeld. Tegen beter weten in heb ik naar Youp van 't Hek gekeken. Af en toe, ik geef het toe, kon er een glimlach bij me af. Ik ben nou eenmaal het stadium voorbij waarin ik al in lachen uitbarst als een volwassen man voor een volle zaal en een nog veel groter tv-publiek "kut" zegt. En als hij weer zijn eigen vrouw, of een andere vrouw of vrouwen in het algemeen afzeikt, denk ik: dat deed je tien jaar geleden ook al, Youp; ik weet het: succes en daverende lach zijn verzekerd, maar bedenk eens iets nieuws.

Er is intussen al een hele generatie opgegroeid die niet meer 'live' DE oudejaarsconference van Wim Kan heeft meegemaakt, die niet meer weet dat met hem die traditie is begonnen, eerst op de radio, later op de tv. Het gebeurde niet elk jaar, want Wim Kan trad alleen voor de VARA op en je had toen nog meer omroepverenigingen dan radio- en tv-netten, dus kon de VARA niet elke 31ste december uitzenden. Maar als het weer zover was zat ook 'heel Nederland' aan de radio en later de tv gekluisterd.

Om de conference van Wim Kan ten volle te kunnen waarderen moest je wel redelijk op de hoogte zijn van wat zich in de politiek afspeelde, want daarover ging het grotendeels en hij spaarde links noch rechts. Dat was nog in de tijd dat het zeer ongebruikelijk was bij de VARA openlijk kritiek te uiten op dat andere lid van de 'rode familie', de PvdA. Een beetje politicus wilde toen liever door Wim Kan publiekelijk in de maling worden genomen dan niet in zijn conference genoemd worden. Dan was je kennelijk niet belangrijk genoeg.

Wim Kan heeft nooit gezegd waar hij zelf politiek gezien 'stond', met één uitzondering. In de Tweede Wereldoorlog werd hij door de Japanners te werk gesteld bij de beruchte Birmaspoorlijn. Toen in 1971 keizer Hirohito een officieel bezoek aan Nederland bracht heeft hij daartegen, zowel binnen als buiten het theater fel geprotesteerd. Bij YouTube kun je zien hoe hij dat op het toneel deed. Klik hier om nog eens een stukje 'ouderwets' cabaret te zien.

donderdag 1 januari 2009

Voornemen

Zo, voor degenen die niet de joodse, islamitische, Chinese of nog een andere dan de Gregoriaanse kalender volgen, is een paar uur geleden weer een nieuw jaar begonnen. Het is goed gebruik om dan iedereen een voorspoedig jaar te wensen, dus - voor wat het waard is - bij deze.

Een ander gebruik is je rond de jaarwisseling voor te nemen bepaalde dingen te laten - zoals het knijpen van katten in het donker, het hinderen van ambulancepersoneel, of het blindelings overbrengen van spaarcenten naar een bank die een nog hogere rente belooft - of bepaalde dingen juist te doen: oude mensen helpen bij het oversteken, Geert Wilders bekeren, alleen positief getinte blogs schrijven en meer in het algemeen lief en aardig zijn voor de medemens.

Af en toe bedenk ik ook wel eens iets positiefs, maar als ik na rijp beraad nog steeds van mening ben dat het positief is, vind ik het niet zinvol met de uitvoering daarvan te wachten tot iedereen vuurwerk begint af te steken.

Wat verwacht ik van het komende jaar? Niets! Nou niet meteen gaan denken dat ik ontzettend negatief ben of doe. Ik kan verwachten wat ik wil, maar als ik die verwachtingen gerealiseerd wil zien, zal ik daar toch vooral zelf wat aan moeten doen. Ik kan hier een verlanglijstje publiceren, maar ik ben niet zo naïef dat ik denk dat iedereen zijn best gaat doen om aan die verlangens tegemoet te komen. De meeste mensen, ook familie en vrienden, hebben wel wat anders aan hun kop. Mijn generatiegenoten hebben kinderen en (vaak) kleinkinderen die ze het ook graag naar de zin maken. Gelijk hebben ze. Waar het op neer komt is dat naar alle waarschijnlijkheid 2009 voor mij niet veel zal verschillen van 2008. Daar was ik best tevreden mee en het ontbreekt me aan de ambitie om het allemaal ineens veel leuker, spannender en boeiender te gaan maken. Mocht ik in de loop van het jaar iets positiefs voor een ander kunnen betekenen, dan ben ik vast de beroerdste niet om dat nog te doen ook. Ik zal het in ieder geval proberen. Dat lijkt bijna een goed voornemen.

PS
Gisteren zag ik bij AH een kaartje met een recept voor 'mosterd-mosselsoep met wortel'. Ik maak en eet graag (een maaltijd)soep, dus die heb ik maar eens gemaakt: een aanrader!