BINNENSTAD

"De komst van de Noord/Zuidlijn betekent de definitieve ontdekking Noord." Dat schrijft Bas Kok (schrijver/publicist) in Het PAROOL. De stad, zegt Kok, zal zich bewust worden van het feit dat Noord helemaal niet zo ver weg ligt als al eeuwenlang de verkeerde perceptie is.

Een blik op de kaart van Amsterdam maakt al snel duidelijk dat Noord inderdaad niet zo ver van de rest van de stad af ligt. Op diezelfde kaart zie je  de barrière tussen Noord en de rest: het IJ. Tot 1957 kon je vanuit de rest van de stad Noord alleen met de pont (of een ander vaartuig) bereiken. Toe kon je ook met je auto van de pont gebruik maken. De pont was zelfs een officiële halte van GVB-bussen. In 1957 werd de eerste vaste verbinding tussen Noord en de rest in gebruik genomen: de Schellingwouderbrug. (Veel verder naar het oosten kon niet.) In 1968 kwam de tweede vaste verbinding tot stand: de IJtunnel, later gevolgd door de Zeeburgertunnel (onderdeel van de ringweg A10) en in de toekomst door één of twee bruggen voor fietsers en voetgangers, terwijl ook een kabelbaan nog niet helemaal uitgesloten is.

Bas Kok is niets te dol. Die bereikbaarheid biedt ontelbaar veel perspectieven, zegt Kok, nooit te beroerd om het potentieel van 'zíjn' Noord onder de aandacht te brengen. Eén voorbeeld: ziekenhuiszorg.

"Sinds de sluiting van het Prinsengrachtziekenhuis is er behoefte aan een nieuw 'binnenstadziekenhuis'. Het OLVG (Onze Lieve Vrouwe Gasthuis) zit bij het Oosterpark, maar voor grote delen van de veelal oudere binnenstadbewoners is Station Noord dichterbij en eenvoudiger bereikbaar. Waarom geen ziekenhuis daar?" Nou, een nieuw ziekenhuis kost aardig wat centjes en op nog geen kilometer afstand van het station Noord bevindt zich al het BovenIJ ziekenhuis. En die oudere binnenstadsbewoners zullen toch ook eerst met een bus of tram naar het dichtstbijzijnde station van de Noord/Zuidlijn moeten rijden.

Ik heb het hier ook wel eens gehad over de 'veryupping' van Noord. Die angst voor veryupping is onterecht. Dat zit 'm onder meer in de vrij massieve aanwezigheid van sociale huurwoningen, vindt Kok. (...) Noord wordt niet armer van de nieuwe metro, maar afnemende armoede is niet hetzelfde als gentrification. Er leeft bij sommige mensen in Noord een heuse yuppo­fobie, maar als er ergens sprake is van verdringing dan is het van de hogeropgeleide. Wat is ertegen ook eens een keer de hogeropgeleiden (en meestverdienenden) te verdringen. Die hebben uit de Pijp, de Jordaan en binnenkort Oud-West de lageropgeleiden (en minderverdienenden) al verdrongen.

Zeven jaar geleden rond deze tijd was ik op zoek naar een andere woning en al vrij gauw kwam ik de flat in Noord tegen, waar ik u al bijna zeven jaar tot grote tevredenheid woon. Ook toen al al (de Noord/Zuidlijn had toen al moeten rijden, maar dat zou nog even duren) vond ik, zeker vanaf mijn woning, het openbaar vervoer naar de rest van de stad uitstekend. Dat ik vlakbij het beginpunt van de Noord/Zuidlijn woon is mooi meegenomen. Ik wordt daardoor weer iets minder afhankelijk van het Aanvullend Openbaar Vervoer.

Kok heeft visioenen: Hij is kritisch over hoe het Noord-van-na-de-Noord/Zuidlijn wordt ingevuld. Er moet meer ruimte zijn voor kantoren en hotels, om de buurt daadwerkelijk op te stuwen in de vaart der volkeren. "Er wordt een bioscoop gebouwd, dat is het wel." Voor kantoren en hotels hebben we toch de Zuidas? Moet Noord misschien ook een kopie van de Walletjes krijgen? Nee hoor: 'Noord is straks binnenstad.'