Meevaller

We konden het hier helaas niet zien, o.a. omdat er teveel bewolking was, maar in Scandinavië, zelfs in Schotland, konden ze het wel bewonderen: het Noorderlicht. In streken dichtbij de Noordpool is het wel vaker te zien. Het wordt veroorzaakt door 'zonnewind'. Geladen gasdeeltjes die door explosies op de zon in de onze richting worden gestuurd, worden - als ik het goed begrijp - door het magnetisch veld van de aarde vooral in de richting van de polen getrokken, waar ze botsen op deeltjes in onze dampkringen. De energie die daarbij vrijkomt is in de vorm van verschillende lichtkleuren te zien en dat schijnt nogal spectaculair te zijn.


Het Noorderlicht dat onlangs te zien was, was bijzonder omdat het veroorzaakt werd door een zonnestorm, een buitengewoon krachtige explosie op de zon. Die hebben we dus nu gehad en meer dan die spectaculaire beelden houden we er niet aan over. Dat had anders kunnen zijn: ergens rond 1850 heeft zich ook zo'n krachtige explosie voorgedaan, waardoor het telegraafverkeer behoorlijk verstoord werd. Inmiddels zijn we veel afhankelijker geworden van allerlei elektr(on)ische verbindingen. Pessimistische toekomstvoorspellers hadden al aangekondigd dat zich dit jaar een zodanige zonnestorm zou voordoen, dat alles wat maar elektrisch wordt voort- of aangedreven, denk maar aan motoren, computers, telefoons, van het ene op het andere moment 'plat' zouden gaan. Vliegtuigen zouden bij bosjes uit de lucht vallen. Onze beschaving zou daarmee aan haar eind komen.

Die zonnestorm hebben we nu wel gehad, vermoed ik, en we leven nog en alles draait nog. Dat is dus een tegenvaller voor al die voorspellers en een aardige meevaller voor de rest van de mensheid die zich er druk over maakte. Bij National Geographic is momenteel een serie te zien over allerlei voorspellingen in diverse culturen door de eeuwen heen, waarin het einde van de wereld wordt aangekondigd. Daarin wordt o.a. door iemand opgemerkt, dat niet al die culturen fout kunnen zitten. Nou, dat kan best. Er is bijna geen cultuur, waarin geen sprake is van een zondvloed, waarmee (een) God de mensheid straft. Ik denk dan: tsunami's kwamen eeuwen geleden ook al overal voor, veroorzaakt door aardverschuivingen, vulkaanuitbarstingen en wellicht zelfs door inslagen van grote meteorieten. De toen levende mensen zagen alleen de gevolgen, niet de oorzaken, dus moest die wateroverlast wel door (een) God veroorzaakt zijn. Voor dat Noorderlicht, zons- en maansverduisteringen hadden ze ook niet meteen een verklaring bij de hand, zelfs onweer werd nog niet begrepen. Wij liggen daar niet meer wakker van of maken er een uitje van: de halve wereld afreizen om ergens een zonsverduistering mee te maken.

De Maya's hadden al een behoorlijk inzicht in de astronomie, ze wisten dat een jaar, de tijd waarin de aarde om de zon draait, 365 dagen duurt. Ze hebben een kalender gemaakt die tot 21 december van dit jaar duurt. Ze hebben er niet bij gezegd dat dan de wereld vergaat. Dat heeft een aantal eigentijdse warhoofden ervan gemaakt. Die zitten op 22 december ook met een tegenvaller.
x