KEUZES

De regering heeft in principe geen verstand van medische zaken. Het is dan ook logisch dat zij zich bij plotseling optredende crisissituaties laat adviseren door mensen die er voor doorgeleerd hebben. Ik heb sterk de indruk dat, zeker in het begin van de coronacrisis, de regering zich heel  sterk heeft  laten leiden door adviezen van het OMT (Outbreak management team) en het RIVM.

Intussen hebben ze bij het Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) verder gedacht en zich afgevraagd hoe de artsen/ziekenhuizen moeten handelen indien er een situatie ontstaat dat er meer 'kandidaten' voor ic-bedden zijn dan beschikbare bedden voor intense care. Dan krijgen we te maken met 'code zwart'. Dan moeten er keuzes gemaakt worden: er is nog één ic-bed  er zijn twee of meer 'kandidaten'. De NVIC heeft voor zo'n situatie een draaiboek opgesteld, waarin drie stappen staan beschreven. Bij de laatste stap wordt naar de leeftijden gekeken. Niet naar de exacte leeftijd (dus niet 72 gaat voor 73), maar naar leeftijdsgroepen. Een twintiger, die nog een heel leven voor zich heeft krijgt de voorkeur boven een tachtiger die al een heel leven achter de rug heeft.

Ik vind dat leeftijdscriterium alleszins redelijk, hoewel de kans klein is dat het in mijn voordeel zou werken. Volgens Gommers (voorzitter van de NVIC)  moet de politiek keuzes maken over welke patiënten nog een plaats op de intensive care krijgen, en welke niet. Bij talkshow Op1 zei Gommers daarover: ‘We willen daar absoluut uitblijven.’ (Schreef Elsevier.) Maar de regering is zo ver nog niet. Waarom eigenlijk niet? Vreest ze  een Malieveld of Museumplein vol ouderen die zich op basis van leeftijd gediscrimineerd voelen? Minister Martin van Rijn schrijft aan de Tweede Kamer: ‘Hoewel ik geen enkele twijfel heb aan de oprecht goede intenties, ben ik van mening dat hiermee een onderscheid uitsluitend op basis van leeftijd wordt gemaakt en dat kan ik niet ondersteunen. Voor mij, voor dit kabinet, is elk leven gelijkwaardig en als een oudere patiënt op medische gronden evenveel herstelkansen heeft als een jongere patiënt, kan hem of haar geen aanspraak op levensreddende zorg worden ontzegd.’ Eerder schreef het kabinet al aan de Kamer dat dit standpunt ‘zo nodig met regelgeving zal worden bekrachtigd’.

Mark Rutte, Hugo de Jonge en Martin van Rijn zullen waarschijnlijk nooit voor de keuze staan wie de kans moet krijgen te overleven. Die keuze moet, in het zwartste scenario, door ic-artsen diverse malen gemaakt worden. Ze hebben daarvoor, in overleg met andere discipline, waaronder medisch  ethici, een protocol opgesteld. Het minste wat je van 'de politiek' mag verwachten is dat die zich  laat leiden door de deskundigheid en betrokkenheid van hen die in de frontlinie staan.

Van mij zullen de artsen geen last hebben als er een keuze gemaakt moet worden. Al vrij kort na de uitbraak van de coronacrisis, heb ik kunnen vaststellen dat ik een goede kandidaat was voor het krijgen van de ziekte (81, copd, hartfalen). Ik heb mij toen voorgenomen, mocht ik met coconverschijnselen in het ziekenhuis worden opgenomen, te zeggen: 'Ga alsjeblieft niet hard proberen mij in leven te houden. Ik heb het wel gezien en zie geen heel gelukkige toekomst meer voor me.'