Warm

De zomer heeft kennelijk ook invloed op mijn hersenactiviteiten. Het kan ook zijn dat voor de kranten de komkommertijd al is aangebroken. Ik vond geen teksten die tot enig commentaar inspireerden.

De afgelopen dagen heb ik aardig wat door Amsterdam gesloft en heb ik mij op terrasjes cappuccini en tomatensapjes laten serveren, want ik zat er vóór half vijf. Daarbij zat ik mensen te bekijken en te lezen. De meest recente van Nicci French, 'What To Do When Someone Dies' (de titel is al intrigerend), liet zich aangenaam lezen.

Wat me opviel was dat het nooit moeilijk was een plekje op een terras te vinden, terwijl het toch uitgesproken terrasweer was. Zorgt de crisis toch voor minder dagjesmensen?

Elite

Gedurende een aantal (ik geloof: zeventiger) jaren was Hans Hillen vrij vaak op tv te zien. Hij was toen politiek verslaggever van het NOS-journaal. Later werd hij voor het CDA lid van de Tweede Kamer. Nu is hij lid van de Eerste Kamer. Hij behoort tot de conservatieve vleugel van het CDA. Zijn mening telt zwaar binnen die partij. Hij was ook actief binnen de Edmund Burke Sichting, een conservatieve 'denktank'. Het pleit voor hem dat hij die activiteiten beëindigde toen de directeur van die stichting zich bekeerde tot Wilders' PVV.

Ook voor Hillen pleit dat hij in het algemeen van zijn hart geen moordkuil maakt en ook zijn eigen partij daarbij niet spaart. In de Volkskrant las ik een interview met hem. Daarin zegt hij dat het ontbreekt aan ideeën en idealen. Als gevolg daarvan lopen CDA-kiezers over naar de PVV van Geert Wilders. Hillen is kennelijk geen voorstander van samenwerking tussen CDA en PvdA, want het CDA wordt telkens als de partij met de PvdA regeert 'zwaar geïnfecteerd'. Bij de VVD moeten ze Neelie Kroes partijleider maken. Zij kan Geert Wilders aan. Een tof wijf. Opvallend genoeg noemt hij Balkenende niet als de CDA-er die Wilders aankan, maar Maxime Verhagen en Camiel Eurlings. Ik zie Wilders in zijn vuistje lachen.

Natuurlijk komt de aap uit de mouw: Er moet een leider opstaan die niet bang is voor de toekomst. De elite moet het volk corrigeren, niet andersom. Ach ja, dat domme volk, dat maar blijft denken dat het alles beter weet dan de elite. Ze lopen over van de elite naar Geert Wilders. Die behoort niet tot de elite, want hij is geen lid van het CDA. De echte leider is nog niet opgestaan. Jan Peter, Maxime, Camiel, ze zijn nog een maatje te klein. Hillen zal ook niet klakkeloos achter een tof wijf aan lopen. Een leider van PvdA-huize zal alleen maar alles infecteren. De elite speurt om zich heen, op zoek naar de reïncarnatie van Kuijper, Schaepman of Colijn. Als die gevonden is, hoeft het volk niet meer na te denken: Führer befehl! Wir folgen.

Nee, ik verdenk Hillen absoluut niet van sympathie voor het nazisme. Ik verdenk hem van onderschatting van 'het volk'. Ik verdenk hem van overschatting van wat hij de elite noemt. 'Het volk' heeft niet voor de huidige economische crisis gezorgd. 'Het volk' is nooit een oorlog begonnen.

Ja, een minderheid van 'het volk' - en niet alleen de allerdomsten - zal altijd - uit ongegronde angst, uit gemakzucht, uit geborneerdheid, uit eigenbelang - achter 'de leider' aan lopen. Ik heb een simpele regel: kijk welke kant 'de leider' op gaat en ga precies de andere kant op.
x

Celeb

Het overlijden van Michael Jackson heeft me niet diep aangegrepen. Ik heb niets met zijn muziek. Dat heeft niet te maken met een generatiekloof: ik heb ook nooit iets met de Rolling Stones gehad. Ik had wat met The Band, de Beach Boys en de Beatles, in die volgorde. Uit allerlei commentaren begrijp ik nu dat hij een immens grote invloed op de popmuziek en randverschijnselen daarvan heeft gehad. Dat neem ik dan maar aan. Duidelijk is ook dat het over de verleden tijd ging. Al jaren had hij op muziekgebied niets van enig belang meer gepresteerd. Op grond van financiële motieven had hij zich laten verleiden tot een reeks optredens in Londen. In de Volkskrant las ik dat hij per optreden een miljoen zou hebben verdiend. (Er stond niet bij of dat dollars ponden of euro's waren.) Per optreden waren duizend personeelsleden ingehuurd. Er zijn minder mensen nodig om een heel Concertgebouworkest te laten optreden. Dat laat voor minder dan een miljoen per optreden toch ook op competente wijze verdienstelijke muziek horen.

Michael Jackson was van popster een 'celeb' geworden, zoals ze die in de VS noemen. ('Celeb' komt van celebrity = beroemdheid.) Dat betekent o.a. dat een Engelse tabloid van het ergste soort - The Sun - je dood paginagroot aankondigt met:
CELEBRITY PAEDOPHILE DIES
WACKO
JACKO
HEART
ATTACKO

Celebs zijn niet meer interessant vanwege hun oorspronkelijke activiteiten - zingen, voetballen, acteren. Ze worden niet meer gevolgd door serieuze journalisten van serieuze bladen, maar door de paparazzi van de roddelpers. Met wie worden ze gezien? Welk kwaaltje hebben ze misschien? Welk misstapje hebben ze begaan? Gaan ze een python als huisdier nemen? Ze zijn holle vaten geworden. En de fans vinden elk geluid dat eruit komt prachtig.
x

Vlieg

Omdat ik een vlees- en viseter ben, worden, om mij daarin tegemoet te komen, dieren gedood. Er zijn mensen die het doden van dieren in het kader van de voedselvoorziening afwijzen. Ik denk dat de mens, puur biologisch gezien, een omnivoor is. Dat wil zeggen: hij houdt zich in stand door het eten van zowel planten als dieren. Ook het dierenrijk kent carnivoren, herbivoren en omnivoren. Wij nemen het leeuwen niet kwalijk dat zij leuke antilopen doden en opeten. Ik vind het dan ook moreel niet verwerpelijk (andere) dieren te eten. Met dierenbeschermers ben ik het eens dat wij dieren een zo natuurlijk mogelijk leven moeten gunnen voordat wij ze doden. Dat doden moet op een zo 'humaan' mogelijke wijze gebeuren. Ik ben daar niet helemaal consequent in. Ik ben me ervan bewust dat ik wel eens delen eet van een dier dat geen al te vrolijk leven heeft geleid. Bij mijn dagelijkse boodschappen probeer ik daar wel zo veel mogelijk op te letten.

Persoonlijk heb ik ook talloze levende wezens opzettelijk gedood. Daar hoef je niet van te schrikken, want de overgrote meerderheid daarvan bestond uit muggen. Ik heb vijftien vakanties doorgebracht in Lapland. Daar komen niet veel muggen voor, daar komen echt heel veel muggen voor. Als je denkt dat je hier in Nederland wel eens veel muggen hebt meegemaakt, dan heb je nog altijd geen idee hoe veel je er in Lapland kunt meemaken. Daar kun je dagen achter elkaar van 's morgens vroeg tot 's avonds laat constant een zwerm om je heen hebben. De onbeschermde lichaamsdelen moet je voortdurend insmeren met 'djungelolja', dat ze op een afstand houdt. Je moet ook op diverse plekken je kleding ermee insmeren. (Waar spijkerkleding strak tegen je lichaam zit, prikken ze er dwars doorheen.) Desondanks word je toch wel enkele keren per dag ergens gestoken. Je gaat 's avonds niet slapen voordat je enkele tientallen muggen in je tent hebt gedood. Nog iets erger dan gewone muggen zijn knutjes, die gelukkig iets minder voorkomen. Maar als je daardoor gestoken wordt heb je er nog veel langer last van. Van die muggenbeten loop je geen enkele ziekte op, maar ze zijn wel hoogst irriterend en ik heb dus zonder enig gewetensbezwaar heel veel muggen gedood.

Enkele dagen geleden kwam president Obama in het nieuws omdat hij ten aanschouwe van de gehele wereld een vlieg doodsloeg. Gewone vliegen bijten of steken niet, maar zijn op hun manier ook irriterend. Ze zijn minder makkelijk dood te slaan dan muggen en op zich leverde Obama een knappe prestatie. Dat kwam hem te staat op een berisping van 'PETA', People for the Ethical Treatment of Animals. PETA liet Obama weten: "We support compassion for all animals, even the most curious, smallest, and least sympathetic ones." Dat citaat haal ik uit het weblog van Marianne Thieme, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer. Ze wil niet van een mug een olifant maken, maar ze vindt wel "dat kleine dieren evenzeer onze aandacht verdienen als grote dieren." Welnu, een mug krijgt van mij alle aandacht en zodra dat kreng binnen handbereik is sla ik het in één klap morsdood. Ik ga niet proberen het langs vreedzame weg uit mijn omgeving te verwijderen, want het blijft terugkomen tot het zijn doel bereikt heeft: mijn bloed drinken en daartoe een antistollingsmiddeling injecteren. Dat is een agressieve daad waarbij het niet gehinderd wordt door ethische overwegingen. Daartegen mag ik mij verdedigen met alle beschikbare middelen. Eigen schuld, dikke bult.

PS
Het NOS-journaal van 8 uur gisteravond besteedde ruim 10 minuten (de helft van de beschikbare tijd) aan het overlijden van een Amerikaanse popzanger. Meest opmerkelijke mededeling (naar mijn mening): hij laat een schuld na van 500 miljoen dollar
x

Nederzettingen

Wie enigszins kritisch spreekt over de politiek van Israël moet zijn woorden zorgvuldig kiezen. In sommige kringen immers wordt anti-Israël al gauw gelijkgesteld met anti-Joods. Het laatste ben ik niet, het eerste in een aantal gevallen wel. In 1967 stond ik, net als vrijwel de gehele Nederlandse bevolking, achter Israël, overtuigd als ik was van de bedreiging door Egypte, Syrië en Jordanië, die op het punt stonden Israël binnen te vallen. De Zesdaagse Oorlog (5 t/m 10 juni 1967) maakte aan die bedreiging een einde. Israël bezette delen van Egypte (de Gazastrook), Syrië (de Hoogte van Golan) en Jordanië (de Westelijke Jordaanoever).

De werkelijke bedreiging van Israël in 1967 van met name Egyptische kant is later genuanceerd door niemand minder dan de voormalige premiers Menachem Begin en Yitzchak Rabin, vogels van zeer verschillende politieke pluimage. In de loop der jaren - na de erkenning van de staat Israël door Egypte en Jordanië - is het conflict tussen Israël en de buurlanden togespitst op een conflict tussen Israël en de Palestijnen. Nog weer later werd het toegespitst op een conflict tussen Israël en radicale Palestijnen: Hezbollah en Hamas.

Tussen Israël en de gematigde Palestijnen zijn heel wat akkoorden gesloten, maar nooit volledig uitgevoerd. Een van de allergrootste struikelblokken is het zich metterwoon vestigen van Israëlische staatsburgers op bezet buitenlands grondgebied. Die vestiging is jarenlang door de Westerse bondgenoten, met name de Verenigde Staten, met de mond veroordeeld, maar in de praktijk oogluikend toegestaan. De onverdacht nationalistische politicus Ariel Sharon besloot tot terugtrekking van alle Israëliërs uit de Gazastrook. Die terugtrekking werd gerealiseerd. Inmiddels wordt de Israëlische regering geleid door de nationalistische Benjamin Netanyahu. In de Volkskrant wordt geschreven dat minister van Buitenlandse Zaken Avigdor Lieberman de stopzetting van de nederzettingenpolitiek "onacceptabel" vindt. In de discussie over de nederzettingenpolitiek claimt Israël ruimte om de 'natuurlijke aanwas' van de circa 500 duizend kolonisten huisvesting te bieden. Onze eigen minister Verhagen pleitte gisteren voor een onmiddellijke stopzetting van de uitbreiding, 'zonder mitsen of maren'. Hij zei het dan ook te betreuren dat de Israëlische regering deze week akkoord is gegaan met de bouw van driehonderd woningen in de nederzetting Talmon, ten noordwesten van Jeruzalem. Duidelijke taal, zou je zeggen. Die taal kennen ze in Israël. Die gaat het ene oor in en het andere weer uit. Daarna gaan ze verder met landjepik.
x

Martelen

De 'war on terror' heeft ook ethische discussies losgemaakt. Een van de vragen die in die discussies gesteld werden en worden is: is het in een democratische rechtsstaat moreel geoorloofd marteling te gebruiken als middel voor het verkrijgen van informatie over voorgenomen terreurdaden, waardoor die terreurdaden (met mogelijk veel onschuldige slachtoffers) voorkomen kunnen worden? Er zijn nogal wat mensen die, al of niet na enig nadenken, geneigd zijn die vraag bevestigend te antwoorden. De regering van de Verenigde Staten, onder aanvoering van president George W. Bush, vice-president Dick Cheney, minister van defensie Ronald Rumsfeld en CIA-directeur George Tenet,heeft die vraag bevestigend beantwoord. Volgens internationaal, ook door de Verenigde Staten, aanvaarde normen zijn personen die verdacht werden van betrokkenheid bij Al Qaida gemarteld. In elke democratische rechtsstaat is marteling, zelfs van de ergste misdadiger, categorisch verboden. De hier genoemde personen kunnen zich er niet op beroepen dat ondergeschikten te ver zijn gegaan. Die ondergeschikten volgden bevelen op. Zij voerden het beleid uit dat aan de allerhoogste top was ontworpen.

De smerige geschiedenis van de Amerikaanse martelpraktijken wordt beschreven in een boek van Jane Mayer, 'The Dark Side - The inside story of how the war on terror turned into a war on American ideals'. Jane Mayer is een journaliste (o.a. 'The New Yorker' en 'The Wall Street Journal'; voor de laatste krant was ze correspondent bij het Witte Huis).

Bij de 'war on terror', de opsporing en aanhouding van terreurverdachten, waren naast de ministeries van defensie en justitie twee Amerikaanse organisaties nauw betrokken: de FBI en de CIA. De twee organisaties hebben altijd met elkaar in de clinch gelegen. Hun doelen en werkwijzen zijn totaal verschillend. De CIA is gericht op het verzamelen van informatie. De FBI is een politieorganisatie, gericht op het opsporen van verdachten en het verzamelen van bewijzen die tot veroordeling door de rechter kunnen leiden. Als zij bij het verzamelen van die bewijzen ook maar één verkeerde stap zet, volgt er geen veroordeling. Alleen al om die praktische reden was de FBI fel gekant tegen welke martelmethode dan ook. In het boek van Mayer wordt dan ook aangetoond dat als het maar even kon de FBI buiten de onderzoeken werden gehouden. 'Je aan de regels houden' werd als 'soft' beschouwd. FBI-agenten die op de hoogte kwamen van de martelpraktijken en daartegen protesteerden werden op een zijspoor geschoven.

Maar er is meer. De FBI had specialisten in dienst: agenten met kennis van terreur, de islam, verhoortechnieken en Arabisch sprekend. Met traditionele, overal als normaal beschouwde politiemethoden wisten zij informatie los te krijgen van verdachten. Dat ging 'hogerop' niet snel genoeg. Er moesten resultaten geboekt worden. Aanvankelijk werden verdachten naar landen als Egypte, Syrië en Jordanië overgebracht, waar ze niet moeilijk deden over martelen en daar ook de nodige ervaring mee hadden. Het boek spreekt van "Outsourcing torture".

De Amerikaanse krijgsmacht heeft programma's waarin militairen geleerd wordt marteling in krijgsgevangenschap te weerstaan. De kennis over martelmethoden was dus ruim voorhanden. Die kon je dus ook tegen je tegenstanders gebruiken. Het boek van Jane Mayer toont echter aan dat informatie die via marteling verkregen wordt hoogst onbetrouwbaar is. Vrijwel ieder mens wil maar één ding: dat het martelen ophoudt. Dus bekennen ze alles wat de martelende personen willen horen. Ze verzinnen er nog van alles bij. Wat ook gebeurd is: verdachten die door de CIA werden 'overgenomen' van de FBI, stortten na de martelingen compleet in elkaar en zeiden helemaal niets meer. Een voorbeeld daarvan was Zubayda, van wie vast stond dat hij tot Al Qaida behoorde. Tegenover de FBI vertelde hij veel. Hij werd overgenomen door een CIA-team onder leiding van een militair psycholoog met geen enkele kennis van het Midden-Oosten, islamitisch terrorisme of de Arabische taal. Hij vond dat Zubayda behandeld moest worden "als een hond in een kooi". Het gevolg was dat Zubayda niets meer vertelde en dat de directeur van de FBI zijn medewerkers verbood aanwezig te zijn bij verhoren door medewerkers van de CIA. Deskundigheid verdween en het martelen nam toe.

Het boek van Jane Mayers maakt ook duidelijk: al dat martelen heeft nauwelijks tastbaar materiaal opgeleverd waarmee terreuraanslagen zijn voorkomen.

Heffing

Het gaat niet goed met de meeste Nederlandse kranten. Die tendens was er al voordat de financiële en economische crises gingen woeden. Oorzaken daarvan zijn, dacht ik, de opkomst van al die gratis kranten die overal rondslingeren en de verminderde inkomsten door advertenties. Adverteerders kunnen hun geld ook maar één keer uitgeven. Dat besteden ze ook aan die gratis kranten en aan advertenties op het internet. Een niet onbelangrijk deel gaat ook nog eens naar de commercials op radio en tv. Het mag overigens opvallend genoemd worden dat een vrij nieuwe krant als NRC Next niet deelt in de malaise. De bedenkers daarvan gingen uit van een nieuw idee van 'krant'. Dat idee sloeg duidelijk aan. Een van de redenen waarom ik al lang geleden mijn abonnement op de Volkskrant heb beëindigd was de - in mijn ogen - overdaad aan bijlagen, die grotendeels ongelezen naar de oudpapierbak gingen. Al die 'achtergronden' kan ik desgewenst elders vinden, op het internet bijvoorbeeld.

Voor alle duidelijkheid zeg ik maar even dat ook naar mijn mening onafhankelijke nieuwsgaring en nieuwsverschaffing onlosmakelijke onderdelen zijn van een democratische samenleving. Als de overheid meent dat die nieuwsgaring en -verschaffing in gevaar dreigen te komen, mag ze zich dus best bezinnen en er zelfs een commissie voor in het leven roepen. Dat heeft ze dus gedaan en niemand minder dan Elco Brinkman werd voorzitter van die commissie. Elco c.s. hebben een briljant idee: de maatregelen ter ondersteuning van (met name) de (regionale) kranten worden gefinancierd door een heffing op alle internetabonnementen. Dat las ik in Trouw. Het komt er dan op neer dat jij en ik de kranten in stand gaan houden. Zoals altijd zijn het dus de laagstbetaalden onder de internetabonnementhouders die relatief het meeste gaan betalen.

Hoewel ik al jaren geen krant meer in de bus krijg en er ook zelden één koop, ben ik aardig op de hoogte van wat er in Nederland en de rest van de wereld gebeurt. Ik zie nog wel eens wat op de tv. Ik hoor nog wel eens wat op de radio. Ik neus nog wel eens rond op het internet. Ik lees via het internet minimaal drie gratis kranten. Ik heb daar niet om gevraagd, het werd mij aangeboden. Als ze daarmee stoppen hebben ze wat mij betreft groot gelijk. Als ze me vervolgens een keuze bieden tussen een betaalde complete versie en een 'light' versie, zal ik kiezen voor de laatste. Maar het kan ook zijn dat ik tijdens het dagelijkse boodschappen doen bij de warme bakker die ik passeer zo'n gratis krant oppik.

Ik wil nog wel een stapje verder gaan. Mijn grootouders waren voor hun nieuwsvoorziening geheel afhankelijk van dorp- of stadsomroeper, mond-op-mondverhalen en de krant. Voor mijn ouders kwam daar de radio bij. Ik heb de opkomst van de tv van het begin af aan meegemaakt en de generaties na mij groei(d)en op met pc en internet. Ik wil daarmee zeggen dat wij voor onze nieuwsvoorziening helemaal niet meer afhankelijk zijn van dagbladen. Er komt naar mijn idee onherroepelijk een tijd dat op papier gedrukte kranten alleen nog in musea en archieven te vinden zijn. Met (onder andere) mijn centen noodlijdende kranten in leven houden is een achterhoedegevecht, dat toch een keer verloren wordt. Als liefhebbers de trekschuit en de stoomtram in leven willen houden is dat hun goede recht, maar ik reis gewoon met de NS, het GVB, Arriva, Connexxion en andere vervoerders die eigentijds transport aanbieden. De radio beluister ik niet met een kristalontvanger, inclusief 'Mexicaanse hond', maar via het internet. Zo schrijdt de beschaving voort. Wie zijn nieuws per se in op papier gedrukte vorm tot zich wil nemen zal daarvoor moeten betalen en waarom zou ik daar aan meebetalen? Het elektronische 'boek' is in opkomst. Wat dat betreft ben ik zeer ouderwets: ik wil een boek in mijn hand kunnen houden. Als door de opkomst van het elektronische boek het gedrukte boek duurder wordt, blijf ik hardnekkig die gedrukte boeken aanschaffen zolang die nog geleverd worden. En ik ga niemand vragen mij daarbij financieel te ondersteunen door de uitgevers te subsidiëren via een heffing op alle internetabonnementen.
X

OV-chipkaart

Afgelopen zondag schreef ik hier over mijn eerste ervaringen met de OV-chipkaart. Inmiddels is het veel 'leuker' geworden. Op de website van de OV-chipkaart had ik gezien dat je online je kaart met 10 of 20 euro kunt opwaarderen. Je betaalt dan via 'Ideal', dus een overschrijving van de eigen bankrekening. Dat heb ik gisteren gedaan. Waar ik geen rekening mee gehouden had was dat je daarna nog naar een oplaadpunt moet gaan, waar het saldo op je kaart daadwerkelijk verhoogd wordt. Aan de hand van je postcode kun je op die website naar het dichtsbijzijnde oplaadpunt zoeken. Er bleek er een te zitten op vijf minuten lopen van mijn huis, een 'Primera'-winkel. Daar stond inderdaad een indrukwekkend apparaat, maar helaas: daar kon het nog niet. Geen nood. Ik heb tijd zat en ging dus naar het metrostation bij Amsterdam Centraal. Ik stond wat rond te kijken daar en een behulpzame GVB-er vroeg of hij me kon helpen. Hij vertelde dus dat het niet bij die automaten kon, maar wel bij de dame die enkele meters daar vandaan achter haar balie zat. De dame keek mij schuldbewust aan: bij haar kon het ook niet. Volgens haar kon het alleen bij (metro)station Bijlmer. Dat is ongeveer 2 mijl op veertien, dus ik ging mij beraden achter een cappuccino op het terras van het Noord-Zuid-Hollands Koffiehuis.

Thuisgekomen belde ik met Trans Link Systems BV. Dat is de organisatie die verantwoordelijk is voor de OV-chipkaart. Hierin werken de vijf grootste OV-bedrijven samen. Ik legde mijn probleem uit, maar was niet aan het juiste adres. Dan moest ik de klantenservice hebben. OK, ik ben de beroerdste niet en belde de klantenservice. Ik legde weer mijn probleem uit en ze hadden als oplossing: de klantenservice van het GVB bellen. Dat deed ik dus en weer legde ik mijn probleem uit. Ze kwamen niet verder dan: "Meneer, dit is een vraag die wij niet kunnen beantwoorden, daarvoor moet u bij Trans Link Systems zijn." Ik vertelde dat ik daar begonnen was, maar ... etc. Daar moest ik het toch nog maar eens proberen.

Ik belde dus weer met Trans Link Service. De receptie kon me niets vertellen, maar dat verwacht ik ook niet. Ik wilde slechts doorverbonden worden met iemand die dat wel zou kunnen. Dat kon de receptie ook niet, maar ze wilde wel even vragen. Na enige tijd kwam het hoge woord eruit. Je kunt je OV-chipkaart, na online bestellen, in Amsterdam opladen bij Amsterdam Centraal (maar niet echt dus), bij station Amsterdam-Zuid en bij de metrostations Weesperpoort en Bijlmer. Het kon "nog even" duren voordat het opladen op alle oplaadpunten mogelijk was. Ik vroeg hoe lang "nog even" kon duren. Daar viel niets over te zeggen. Er zijn inmiddels 102 oplaadpunten in Amsterdam. Daar kun je met je pinpas opladen, maar ik wil wel eens eigenwijs zijn. Ik weet ook wel dat je kunt regelen dat je OV-chipkaart automatisch wordt opgeladen. Dan moet je Trans Link Systems machtigen het bedrag automatisch van je bankrekening af te schrijven als het saldo op je OV-chipkaart beneden de 5 euro komt. Maar voorlopig ga ik die organisatie nergens toe machtigen. Ik vertrouw ze voor geen cent. Ik vertrouw geen enkele organisatie waar de receptie niet mag doorverbinden met iemand 'die erover gaat'. Die receptie heeft namelijk de opdracht gekregen mensen met vragen of klachten af te schepen en naar andere organisaties te door te verwijzen.

Voor niet-Amsterdammers: met ingang van gisteren kun je in tram en bus van het GVB geen kleine strippenkaartjes (voor 1 of 2 zones) meer aanschaffen, alleen nog wegwerp-OV-chipkaarten voor één uur (2,60 euro), 2 uur (5 euro), één dag (7 euro) en zo door tot een kaart voor vier dagen voor de prijs van 18 euro. Je kunt voorlopig nog wel de (eerder aangeschafte) strippenkaart gebruiken.

PS
AANRADER: Ga naar dit weblog en speel de video af.

Toegevoegd op 12 november 2009

We zijn weer een eind verder en - eerlijk is eerlijk - ik ben een stuk wijzer geworden en de zaak is verbeterd. Ik ben erachter gekomen dat je onderscheid moet maken tussen oplaad- ophaalpunten.Op de eerste kun je je ov-chipkaart dus opladen, dus saldo toevoegen. Op de tweede kun je bestellingen ophalen. Zo'n bestelling kan zijn: regelen dat je saldo automatisch wordt opgeladen. Dat moet je activeren door je ov-chipkaart in zo'n ophaalautomaat te steken. Inmiddels staat bij de AH waar ik mijn dagelijkse boodschappen doe een apparaat waar je zowel kunt opladen als ophalen.
X

Gerucht

Wouter Bos, vice-premier, minister van financiën en politiek leider van de PvdA is homo. Hij wenst echter niet uit de kast te komen, is getrouwd en is vader. Geen enkele krant in Nederland schrijft daarover, geen enkele tv-rubriek besteedt er aandacht aan. Je mag dus zeggen dat de mededeling "Wouter Bos is homo." vooralsnog valt in de categorie 'geruchten'. Gisteren las ik in Trouw de column van Ephimenco. Ephimenco maakt zich kwaad: Sinds enkele dagen circuleert in de krochten van internet een bericht over de vermeende seksuele geaardheid van een vooraanstaand Nederlands politicus. Het bericht is afkomstig van een beruchte Nederlandse journalist/querulant die zijn slachtoffers meestal met een door haat en rancune gedrenkte hardnekkigheid achtervolgt.

In zijn column noemt Ephimenco geen naam, maar in een reactie kom ik een tekst tegen met daarin een passage over "de escapades van Wouter Bos". Ik type bij Google 'is wouter bos homo'. Ik krijg "circa 43.400" hits. De allereerste is 'klokkenluideronline', dat al op 15 november 2006 het licht zag. In een reactie daarop lees ik: "Dat hij Homo is, zie je en ruik je zo, daar hoeft hij niet voor te trouwen of te scheiden." HP/De Tijd had op zijn website, schrijft Ephimenco, een artikel over een door Wouter Bos voor 40.000 euro gekochte tape waarop zijn escapades te zien zouden zijn. HP/De Tijd heeft dat artikel inmiddels verwijderd, maar via "GeenStijl" kun je het nog steeds lezen.

Wat heeft Ephimenco nu bereikt? Dat iemand als ik, die het geen moer interesseert wat de seksuele geaardheid van wie dan ook is, noch wat zhij met die geaardheid doet, nu weet dat er geruchten zijn over de seksuele geaardheid van Wouter Bos. Er zijn ongetwijfeld meer mensen die naar aanleiding van Ephimenco's column aan het googelen geslagen zijn. De colum leidt o.a. tot deze reactie: "(...) nu het de partijleider van de pvda betreft zwijgt men er over." Met "men" wordt geduid op de 'linkse' media.

Ik twijfel geen moment aan Ephimenco's oprechte verontwaardiging. Maar het is niet minder dan stupide op deze manier in een kwaliteitskrant de kat op het ranzige spek te binden.
X

Duurder

Vreselijk kostenbewust heb ik nooit geleefd. Ik val ook niet dood op een cent. Maar soms wil ik wel weten wat iets kost, zeker als er iets verandert. Zo ben ik deze week overgestapt op het gebruik van de ov-chip en ik wilde wel eens weten of er nog verschil was met het gebruik van de strippenkaart.

Ik woon gunstig: de twee dichtstbijzijnde haltes van tram en bus liggen beide op de zonegrens, dus ik hoef, binnen Amsterdam, zelden meer dan twee strippen te gebruiken. Daar komt bij dat de zone 'centrum' behoorlijk groot is. Twee (roze) strippen kosten 64 eurocent. Daarvoor kun je gedurende een uur binnen één zone reizen. Het aardige van Amsterdam is, dat de conducteurs in tram en bus 'ruim' stempelen, waardoor je in de praktijk wel anderhalf uur op twee strippen kunt reizen. Afgelopen vrijdag heb ik eens bekeken hoe dat werkt met de ov-chip. Bij het uitchecken kun je namelijk zien voor welk bedrag je gereisd heb.

Ik ben een paar keer in- en uitgestapt. Nadat ik binnen het uur voor 65 cent verreisd had, kwam er niets meer bij. Dat klopte dus aardig en zoals ik hierboven al schreef: op die ene cent val ik niet dood. Een paar minuten na het verstrijken van het uur stapte ik weer in de tram. Na enkele haltes checkte ik uit. Bingo! Er was weer 57 cent van mijn tegoed afgeschreven. Formeel klopt het natuurlijk tot op de minuut, maar in de praktijk ben ik met die ov-chip dus duurder uit. En gisteren merkte ik dat het toch wat anders zit. Gisterochtend nam ik de tram naar Amsterdam Centraal. Dat kost dus twee strippen. Maar bij het uitchecken werd 70 cent afgeschreven. Ik moet dus nog wat verder gaan met uizoeken.

Als ik het goed begrepen heb, wordt na algemene invoering van de ov-chip het zonesysteem afgeschaft. Je gaat dan betalen per gereisde kilometer. Dat is een heldere en op zich eerlijke regeling. Maar het gaat volgens mij betekenen dat ik dan duurder uit ben. Ik heb dan immers niet meer het voordeel van die ruim bemeten zone 'centrum'.

Ik heb me ook afgevraagd of je - in trams met conducteur - grijs kunt reizen. Als brave burger zal ik dat niet doen, maar het kan dus wel. Je kunt al bij de eerstvolgende halte je ov-chip langs dat uitleesapparaat halen. En dan hopen daar er geen controleurs langs komen. Maar die zie ik maar zelden. Zwartrijden blijft mogelijk in de tramlijnen waarop geen conducteurs aanwezig zijn.

Gisteravond zag ik overigens dat op het NS-station van Dalen ook al zo'n afleesapparaat staat, dat nog niet in werking is. Er is daar geen poortje en ik had niet de indruk dat dat er zou komen. Zwartrijden met de trein blijft dus mogelijk.
x

Euforie

Bill Clinton had het al beloofd: als hij president zou worden, zou hij ervoor zorgen dat homo's die in militaire dienst gingen, gewoon konden zeggen dat ze homo waren. De krijgsmacht was immers in feite verboden terrein voor homo's. Clinton heeft acht jaar de tijd gehad. Hij was een redelijk populaire president. Maar hij kwam niet verder dan: "Don't ask, don't tell." Dat hield dus in: er kon niet zonder enige aanleiding gevraagd worden naar de seksuele geaardheid, maar een militair (m/v) mocht ook niet openlijk vertellen dat zhij homoseksueel was. Daarna kregen we acht jaar George W. Bush, die niet stond te trappelen militairen aan te moedigen deel te nemen aan "Gay Pride".

Nu hebben we Barack Obama en wat lees ik in de Volkskrant? In zijn campagne beloofde Barack Obama gerechtigheid voor homo’s. Toch werden er nadien 250 militairen wegens hun geaardheid ontslagen.

Je zou zeggen dat het volledig openstellen van de krijgsmacht voor openlijke homo's een fluitje van een cent zou zijn, maar, zoals een ontslagen Irak-veteraan zei: Obama is iemand die meer tijd heeft besteed aan de keuze van zijn hond, Bo, en aan het spelen met hem op het grasveld van het Witte Huis, dan aan het werken voor gelijkheid van homo’s.

Na de verkiezing van Obama heb ik hier al eens gewaarschuwd tegen al te veel euforie. Volgens waarnemers is Obama beducht voor een herhaling van de struikelpartij van president Bill Clinton. Die wilde homo’s in alle openheid laten dienen, maar stuitte op het verzet van legertop en conservatieve politici. Merkwaardig, want uit diverse opiniepeilingen is gebleken dat driekwart of meer van de Amerikaanse bevolking vóór deelneming aan de krijgsmacht door openlijke homo's is. John Shalikashvili, een vroegere 'Chairman of the Joint Chiefs of Staff' (de hoogste militair, te vergelijken met onze 'Commandant der Strijdkrachten', generaal Peter van Uhm) was vóór. De opvolger van Shalikashvili, zei: "Het Congres, niet de krijgsmacht, is verantwoordelijk voor de 'Don't ask, don't tell'-wet die openlijk homofiele, lesbische en biseksuele personen weert uit de krijsmacht."

Barack Obama is, als al zijn voorgangers, in de eerste plaats een pragmaticus. Als hij voor andere zaken de steun van conservatieve congresleden nodig heeft, gaat hij die niet voor het hoofd stoten. De ongeveer 65.000 thans dienende homofiele militairen moeten dan nog maar een tijdje in de kast blijven zitten.

Lastenverdeling

Het Wetenschappelijk Instituut van het CDA is met een voorstel gekomen: de vlaktaks. Dat is een uniform belastingtarief van 33,25% voor alle inkomens. Alleen voor de allerhoogste inkomens zou er nog een extra heffing bijkomen. Voor de werknemers is meteen duidelijk wat ze overhouden. Voor de werkgevers wordt het een stuk makkelijker en ook de Belastingdienst heeft minder rompslomp. Het levert 16 miljard minder inkomsten voor het Rijk op. Die wordt gecompenseerd door verhoging van de btw-tarieven met 1, resp. 3 procent.

Het grootste deel van mijn leven heb ik financieel gezien aan 'de goede kant' gezeten. Om de een of andere reden behoor ik ook tot degenen die zich bij nieuwe belastingmaatregelen altijd afvragen: wat betekent dit voor de mensen met de laagste inkomen? In het Nederlands Dagblad zegt de directeur van het Wetenschappelijk Instituut: Aan de onderkant gaan de inkomens er in principe niet op achteruit. (Onderstreping toegevoegd.)

Een lezer van Elsevier reageert als volgt: Ben bang,dat de partijen van de zwaarste lasten op de sterkste schouders,dit initiatief wel in de grond zullen boren. Ik ben een van die linkse mensen die inderdaad zo denken over lasten en schouders. Er is een belastingsoort die al jaren voor iedereen gelijk is: de btw. Dat betekent volgens mijn simpele redenering dat mensen met lage inkomens relatief (als percentage van het inkomen) meer btw betalen dan mensen met hogere inkomens. Dat geldt voor de dagelijkse boodschappen en voor de aanschaf van allerlei goederen en diensten die als normale, dus niet-luxe, zaken (bijvoorbeeld prijzen van het openbaar vervoer) beschouwd worden. Verhoging van de btw-tarieven zal de lagere inkomens, de zwakste schouders, dus harder treffen dan de hogere inkomens.

Het CDA-plan voorziet erin dat werkelijke achteruitgang bij de lagere inkomens gecompenseerd wordt door heffingskortingen en toeslagen. Dat leidt dus tot regeltjes, formulieren, controles, kortom: meer rompslomp, meer bureaucratie, meer ambtenaren. Er zal dus niet zo veel veranderen. Alleen de mensen met de laagste inkomens zullen weer iets minder te besteden hebben. Het komt van een christelijke, sociaal voelende partij, dus het zal wel goed zitten.
x

Leedvermaak

Een paar dagen geleden zat ik te schrijven aan een blog over investeren in de scheepsbouw. Ik kwam daarop, omdat ik via zo'n kleine Googleadvertentie terecht was gekomen op de website van 'Hanzevast Capital'. Een investering van (minimaal) 50.000 euro zou je, door allerlei fiscale maatregelen, binnen twee jaar terug hebben met een winst van ruim 6000 euro. Op langere termijn zou die investering een rendement van (uit mijn hoofd) 135.000 euro opleveren. Je moest dan wel in het hoogste belastingtarief vallen. Je werd in feite mede-eigenaar van een (nog te bouwen) schip. Zelfs aan nageslacht en nabestaanden was gedacht: "75% van uw participatie is, onder bepaalde voorwaarden, successie- en schenkingsrechtvrij." Natuurlijk heb ik nergens 50.000 euro liggen en val ik niet in het hoogste belastingtarief, maar ik zat wat door te filosoferen. Zo dacht ik: heb ik al niet eens eerder gehoord over zeer aantrekkelijk rendement op investeringen? Uiteindelijk vond ik het allemaal wat ingewikkeld worden en koos ik een ander onderwerp voor 'Beggartalk'.

Nu bleek ineens dat ik een vooruitziende blik had: de Volkskrant had een artikel onder de kop:

Megaverlies voor belegger in schepen

Circa 40 duizend particuliere beleggers hebben rond de 1 miljard euro geïnvesteerd in 130 cv’s. Drie van de vier aanbieders hebben om extra investeringen gevraagd bij particulieren. Voor vrijwel alle 130 cv’s geldt dat er tot nader order geen dividend wordt uitgekeerd. Een van de vier grootste aanbieders van scheeps-cv's is 'Hanzevast'. Als de beleggers niet gauw een heleboel geld bijstorten gaan al die cv's naar de bliksem. Een advocaat, gespecialiseerd in beleggingszaken zegt: 'Ons kantoor bereidt zich voor op een bloedbad onder scheep cv’s. Het risico is groot dat beleggers hun geld kwijtraken.' Hij raadt beleggers af geld bij te storten, want de kans is groot dat ze dan ook dat kwijt zijn.

De oorzaak van al die financiële ellende? Het gaat niet zo goed met de scheepvaart. Dat was een van de eerste dingen waar ik aan dacht toen ik die website met aantrekkelijke verhalen las. Veel schepen varen ver onder de kostprijs. Zoiets vermoedde ik ook al.

Binnenkort waarschijnlijk dus veel "ach en wee" van 40.000 particuliere beleggers. Zal ik dan medelijden met ze hebben? Vergeet het maar! Als je in het hoogste belastingtarief valt heb je het niet echt slecht. Als je ergens 50.000 euro hebt die je naar wens kunt verbrassen, op een spaarrekening zetten, onder je kinderen kunt uitdelen of kunt beleggen heb je kennelijk goed geboerd. Zelfs een stuk financieel onbenul als ik weet dat je met beleggen risico neemt. Er gaat er wel eens een de mist in, toch? En: "Wie z'n gat brandt ...", of: "Wie het onderste uit de kan wil hebben ..." Ook 'Hanzevast' had ergens onderaan de pagina staan: "In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst."

Die 40.000 investeerders zijn, als de hele zaak instort, per persoon gemiddeld 25.000 euro kwijt. Dat is de helft van één minimale inleg. Dat zal ergens ook nog wel (gedeeltelijk) fiscaal gecompenseerd kunnen worden. Daar betaal ik dus ook een beetje aan mee. Al die mensen die zo nodig dat extra procentje rente, nog wat meer rendement op hun investering, nog wat meer winst op hun aandelenpakket wilden hebben, hebben er eendrachtig voor gezorgd dat mijn pensioen voorlopig pas op de plaats maakt. (bij sommige kleine pensioenfondsen wordt al gedacht aan verlaging van de pensioenuitkering.) Nee, ik heb GEEN medelijden. Geen schoner vermaak dan leedvermaak.
x

Canon

Zelfs de meest verstokte atheïst of agnosticus zal niet ontkennen dat de christelijke religies een belangrijke rol hebben gespeeld in de (ontstaans)geschiedenis van de Nederlandse staat en het Nederlandse volk. Tot pakweg de jaren zestig van de vorige eeuw hadden christenen niet alleen hun eigen kerken, maar ook hun eigen scholen, vakbonden, politieke partijen, omroeporganisaties, sportverenigingen, kranten etc. Nog in 1954 werd het rooms-katholieken door de Nederlandse bisschoppen ontraden of zelfs verboden lid te worden van socialistische organisaties. Veel christelijke organisaties bestaan en zijn actief tot op de dag van vandaag, al zijn de meeste scherpe kantjes er zo langzamerhand wel afgesleten. Hoe dat ook zij, ik durf rustig te stellen dat enige kennis van religie tot de algemene ontwikkeling behoort. Je zou zelfs kunnen zeggen dat juist nu die kennis weer noodzakelijk wordt. Immers, hier en daar wordt onze culturele identiteit benadrukt om zich af te zetten tegen de invloed van de islam. Tot die culturele identiteit behoren overigens, naast het christendom in zijn talrijke uitingsvormen, ook het jodendom en het humanisme en andere niet-religieuze stromingen.

Het kon natuurlijk niet uitblijven: Trouw komt op de proppen met Hent de Vries, die vindt dat er een religiecanon moet komen. Het is tijd voor een brede religieuze canon, te gebruiken in het onderwijs en door beleidsmakers. Niet een korte samenvatting van de Nederlandse kerkgeschiedenis, maar een brede 'opening van allen naar allen, inclusief degene die religie verwerpen'. De Vries is hoogleraar filosofie aan de Universiteit van Amsterdam en de Johns Hopkins University in Baltimore. Hij is bovendien voorzitter van het programma 'The Future of the Religious Past' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Ik ben er dus nu pas achter dat al in 2007 het oecumenisch opinieblad 'VolZin' het tijd vond voor een religieuze canon. Vijfentwintig 'vensters' werden samengesteld, te beginnen bij Bischop (sic) Servaes en eindigend met het rapport over ontkerkelijking in Nederland van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid uit 2006. Hierna volgde ook een bundel artikelen over deze vensters. De publieke discussie was aangezwengeld, debatavonden werden georganiseerd, maar een onderwijskundig vervolg kwam er niet. Met 'publieke discussie' wordt hier kennelijk gedoeld op het feit dat ik er van had kunnen weten als ik de juiste bladen had gelezen en/of de juiste bijeenkomsten had bezocht, quod non. Het is natuurlijk ook weer typisch Nederlands dat er meteen kritiek kwam op die vijfentwintig vensters. De vensters zouden te theologisch zijn, te protestants en te weinig gefocust op de religieuze ervaring van de gewone gelovigen. Ook in het onderwijs zit niet iedereen te springen om een religieuze canon.

Toen ik ruim 50 jaar geleden op de kweekschool zat was er net een nieuw vak bijgekomen: maatschappijleer. Ik heb in die lessen aardig wat opgestoken over zaken als socialisme, liberalisme, existentialisme, dialectiek en andere zaken. (Aan religie werd op deze gereformeerde kweekschool al voldoende aandacht besteed bij lessen dogmatiek, Bijbelkennis en bijbelse aardrijkskunde en archeologie.) Ik denk dat het goed is dat in het onderwijs aandacht besteed wordt aan diverse soorten levensbeschouwing, waaronder, maar zeker niet alleen, die welke uit een religie voortkomen. Er is wat mij betreft ook niets tegen dat op bijzondere scholen de eigen religie of levensbeschouwing benadrukt wordt. Gezien de maatschappelijke veranderingen lijkt het niet geheel onlogisch in het onderwijs ook aandacht te besteden aan de islam. Daarmee zal overigens niet iedereen het eens zijn.

Boodschap

In 2005 woonden in Europa (dus niet alleen in de Europese Unie) 53 miljoen moslims. We nemen het ruim, dus laten we eens aannemen dat het er nu 60 miljoen zijn. Het totaal aantal inwoners van Europa bedraagt ruim 594 miljoen mensen. Dat betekent dat nog geen 10% van de Europese bevolking moslim is.

Afgelopen zaterdag werd Geert Wilders geïnterviewd door de Deense tv. (Het interview - in het Engels - is te zien op YouTube.) Hij heeft het over 50 miljoen islamitische inwoners nu. In de Volkskrant lees ik: Alle moslims in Europa die problemen veroorzaken, moeten worden uitgezet en van hun nationaliteit beroofd. Het gaat daarbij om 'miljoenen, tientallen miljoenen' mensen. PVV-leider Wilders heeft dit zaterdag gezegd in een interview voor de Deense televisie. Dat heeft hij dus inderdaad gezegd. Onder die, volgens Wilders, 50 miljoen zijn er dus tientallen miljoenen die problemen veroorzaken. Tientallen, meervoud, is minimaal twee tientallen. Dus minimaal 20 miljoen moslims, 40% van het totaal, veroorzaken problemen en daar heeft Wilders een oplossing voor.

Wilders heeft 'een heel duidelijke boodschap' voor de moslims in Europa. 'Als je je aan de wet houdt, aan onze waarden, dan ben je erg welkom om te blijven en zullen we je zelfs helpen.' Maar zo niet, als je een misdaad begaat, als je begint te denken over jihad en sharia, dan is er maar één oplossing: dan sturen we je dezelfde dag nog weg, dan kun je je koffers pakken en we zullen je je nationaliteit ontnemen. Het is een rode lijn: als je die overschrijdt, sturen we je dezelfde dag terug.' Europa moet dus minimaal 20 miljoen moslims terug sturen naar het land waar zij of hun (groot)ouders vandaan kwamen. Ze zijn al terugsturenswaardig als ze beginnen te denken aan de sharia. Dus stel je voor: Razzouk heeft net zijn hbo-studie afgerond en heeft vakantie. Hij doodt de tijd en schrijft ergens op een forum: "Ik zou met mensen van mijn leeftijd willen praten over de mogelijkheid hier in Nederland volgens de sharia te leven." De 'denkpolitie' (lees '1984' van George Orwell daar nog eens op na) grijpt direct in en nog dezelfde dag zit Razzouk op het vliegtuig naar Marokko.

Uiteraard herhaalt Wilders in het interview dat een groot deel van de criminelen een moslimachtergrond heeft. Ik schreef daarover al op 8 juni jl. Toen gaf ik ook al aan dat die criminaliteit niet samenhangt met de etnische, maar met de sociale achtergrond en omstandigheden.

Wilders kan ook niet nalaten te wijzen op het hoge geboortecijfer onder moslims. In mijn jonge jaren werd in protestantse en niet-gelovige kringen nog al eens gewezen op het hogere geboortecijfer in rooms-katholieke kringen. Nederland zou steeds meer 'verroomsen'. Over die vrees hoor je tegenwoordig niet zo veel meer. Als ik het goed heb, is er een samenhang tussen welvaart en gezinsgrootte: toenemende welvaart leidt tot kleinere gezinnen. Het lijkt me niet helemaal onwaarschijnlijk dat dit ook geldt voor moslims.

In oktober 2007 maakten moslims, volgens het CBS, 5% van de Nederlandse bevolking uit. Laat dat nu 7% zijn. Geert Wilders bleek bij de Europese verkiezingen 16,9% van het volk achter zich te hebben en hij verwacht er nog veel meer bij te krijgen. Waar is hij nou zo bang voor? Maar goed, Wilders voorziet "over enkele tientallen jaren" een verdubbeling van het aantal moslims in Europa. ("It will be doubled in a few decades", zei hij in het interview.) Dan maken ze dus tegen de twintig procent van de bevolking van Europa uit. Dat is vrij veel, maar ik zie nog niet zo gauw dat die, tegen de wens van 80% van de bevolking in, erin zullen slagen de sharia in te voeren, homofielen van het dak te lazeren, de emancipatie van vrouwen stop te zetten, eerwraak en vrouwensbesnijdenis goed te praten en steden en dorpen vol te pletteren met moskeeën. Als over enkele tientallen jaren, laten we zeggen: 2040, in Nederland 20% van de Nederlandse kiezers uit moslims bestaat en die stemmen allemaal op een moslimpartij, dan krijgt die 30 zetels in de Tweede Kamer. Wilders, inmiddels 77 en de nestor van de Tweede Kamer ( 'Oude Geert' wordt hij door de parlementaire pers genoemd) en nog altijd kampioen van het vrije woord, begeeft zich naar het spreekgestoelte nadat premier Farshad Bashir (50, SP) de regeringsverklaring heeft uitgesproken. "Het is een schandaal, meneer de voorzitter, dat deze coalitie van SP, VVD, CDA en PvdA, zich geroepen voelde, in flagrante tegenspraak met onze democratische traditie, een cordon sanitaire rond de grote winnaar van deze verkiezingen te vormen."
X

Belevingsgericht

Als ik zie dat de Volkskrant een artikel heeft over misstanden in de thuiszorg, zit ik daar natuurlijk meteen, als een bok op de haverkist, bovenop. Wat blijkt? Een derde van de cliënten en hun familie vinden de thuiszorg een 'ondoordringbare bureaucratische jungle waar de menselijke maat ontbreekt'. Het actualiteitenprogramma 'ÉénVandaag' had vijfduizend mensen ondervraagd. De klachten gaan over medewerkers die roken bij hun cliënt, stelen, of verkeerde medicijnen toedienen. Bovendien zou er zorg worden gedeclareerd die de patiënt nooit heeft gekregen.

Als je zoiets leest denk je meteen: dat zou niet moeten mogen! Maar ja, ik heb af en toe van die cynische buien. Dus ik denk: wat is er nou zo actueel aan dit bericht en is het nou nieuws? OK, over misstanden kun je niet vaak genoeg schrijven. Dan gaan de overheid , de toezichthouders en misschien zelfs de instellingen zelf er iets aan doen. Nou, dat doen ze al jaren! Al voor ik ophield met werken (en dat is inmiddels tien jaar geleden) bestonden er allerlei goede ideeën:
- zorg op maat;
- één loket;
- ketenzorg;
- zorgbegeleider;
- enzovoort.

Weet je waar al die goede ideeën toe leiden? Tot overleg, tot structuren, tot procedures, tot formulieren, tot protocollen. Dat kost even tijd, wat menskracht, wat geld. Dat moet ook een beetje gemanaged worden. Maar dan wordt die zorg ook 'inzichtelijk', of 'transparant', of 'cliëntgericht' of 'god mag weten wat'. Het vervelende is alleen dat de thuiszorg er voor geen cent beter van is geworden. Iedere bonafide thuiszorger, iemand dus die echt bij de cliënt thuis de zorg komt verlenen, kan je in een paar minuten vertellen wat redelijke wensen van de cliënt zijn en hoe je daaraan kunt voldoen. Dat hebben al die bonafide thuiszorgers en cliëntenorganisaties intussen honderdduizend keer aan 'het management' en 'de politiek' verteld. Die vertonen steeds weer dezelfde geconditioneerde reflex (ook wel Pavlovreactie genoemd): meer overleg, andere structuur, andere procedures, andere formulieren, andere protocollen, beter toezicht. De ene keer leidt dat tot schaalvergroting, de andere keer tot schaalverkleining. Er wordt nog altijd gestoeid over meer of minder marktwerking. Er vallen nog altijd mensen tussen de wal van de AWBZ en het schip van de Wet maatschappelijke ondersteuning.

Op het internet vond ik het jaarverslag 2006 van een grote thuiszorgorganisatie. Die werkt volgens de visie van 'Belevingsgerichte zorg'. Geen idee wat ik me daarbij moest voorstellen, maar op een andere website lees ik wat dat zo'n beetje inhoudt: "Wat een cliënt belangrijk vindt in het leven (persoonlijk, sociaal, materieel, fysieke omgeving) komt op die manier in de zorg tot uitdrukking. Het beoogde resultaat van belevingsgerichte zorg is dat de cliënt zich begrepen en geholpen voelt, en dat ook de verzorgende voldoening haalt uit het werk. Instrumenten om dit concept vorm te geven in de praktijk zijn het 13-stappenplan en de belevingspeiler." Zie je het voor je?

Diezelfde thuiszorgorganisatie heeft in 2006 de organisatiestructuur veranderd. Was dat om de zorg te verbeteren? Ben je gek? "De financiering van de zorg was hierbij leidend en spreiding van het financiële risico werd met de nieuwe structuur nagesteerd (sic)." Er kwamen twee nieuwe 'divisies': 'zorgontwikkeling' en 'ondersteuning'. Daar werken mensen die geen poot uitsteken bij een cliënt. De directeur van de organisatie had over 2006 een belastbaar inkomen van 204.479 euro. Dat betekende een salarisverhoging t.o.v. 2005 met 10,88%. De organisatie leed in 2006 een verlies van 7.590.840 euro, tegenover een winst van 1.388.256 euro in 2005. Die directeur vertrok in 2008 met een gouden handdruk van 650.000 euro, maar stond al sinds juli 2007 op een zijspoor.

Het wordt hoog tijd dat alle thuiszorgorganisaties eens met hun belevingspeiler langs alle cliënten gaan.

Energieblokkade

In mijn familie komt één ziekte vrij veel voor: hyperthyreoïdie, oftewel een te snel werkende schildklier. Mijn moeder, twee zussen, mijn oudste broer, zijn jongste dochter en ik. Hoe kom je daar vanaf? Simpel: extra jodium innemen en sojamelk drinken. Helaas wisten mijn familieleden en ik niet dat het zo simpel was. We lieten ons door huisartsen en endocrinologen op een dwaalspoor brengen. We slikten medicijnen, mijn oudste zus liet zich opereren en ik was - na recidive - zo idioot om radioactief jodium te slikken.

Ik werd opmerkzaam gemaakt op een artikel in het Amerikaanse weekblad 'Newsweek', waarin die simpele behandelmethode werd genoemd. Zij werd gepropageerd in de talkshow van Oprah Winfrey. Het artikel in 'Newsweek' ging dan ook over Oprah.

Als ik het goed begrepen heb, komt Oprah in de Verenigde Staten in de rangorde van belangrijke en geloofwaardige personages direct na God, maar nog vóór de president. Miljoenen tv-kijkers hangen aan haar lippen en vinden alles prachtig wat Oprah prachtig vind. Ze is niet alleen immens populair, ze is ook immens rijk: een geschat vermogen van 2,5 miljard dollar. Haar tv-show is ook in Nederland (werk)dagelijks te zien, bij RTL4. Met sombere regelmaat en groot enthousiasme ontvangt Oprah in haar show gasten die opvattingen te berde brengen die, om het wat voorzichtig uit te drukken, niet voor 100% gedeeld worden door de medische wetenschap.

'Skeptimedia', een website gelieerd aan de 'Skeptic's Dictionary' noemt haar "(...) the most dangerous woman in the world. Her medical advice alone could be killing and maiming thousands daily." Oprah laat haar gasten vertellen dat vaccinatie bij kinderen leidt tot autisme. Hormooninjecties leiden tot eeuwige jeugd. HPV-vaccinatie (tegen baarmoederhalskanker) kan tot de dood leiden. Seksueel overdraagbare kankerveroorzakende ziektes bestrijd je door het eten van gezonde voeding. Een snelle facelift krijg je met radiostralen. "In Oprah's wereld gaan gevoelens altijd vóór ratio, intuïtie altijd vóór wetenschap en hoop altijd vóór feiten."

De endocrinoloog in het Academisch Ziekenhuis Leiden vertelde mij destijds wat de oorzaak van hyperthyroïdie is: mijn lichaam maakte schildklierautoantistoffen aan, waardoor die schildklier maar bleef doorgaan met het aanmaken van thyroxine, het hormoon dat onze stofwisseling regelt. (Ik zat als het ware mezelf op te branden: in een tijd van ongeveer drie maanden viel ik 17 kilo af; bij het 's ochtends wakker worden had ik een hartslag van 140 per minuut; de uitdrukking "op je bolle ogen" was letterlijk op mij van toepassing.) Een 'deskundige' die bij Oprah te gast was zag dat heel anders: afwijkingen van de schildklier worden veroorzaakt door een 'energieblokkade', die op zijn beurt veroorzaakt wordt door het "levenslang inslikken van woorden die je heel graag zou willen uitspreken". In plaats van woorden had ik dus sojamelk moeten slikken.

Het was een echte arts (een gynecologe), Christiane Northrup, die in Oprah's show vertelde over het verband tussen HPV-vaccinaties en overlijden en die aanraadde liever een dieet te volgen dat tot immuniteit zou leiden. Ook in Nederland hebben veel meisjes, onder invloed van die verhalen, zich niet laten inenten. Inmiddels heeft diezelfde arts tegenover 'Newsweek' toegegeven dat ze er niet zeker van is dat HPV-vaccinaties mogelijk tot de dood leiden. Zij zal meisjes niet afraden zich te laten vaccineren. Oprah heeft haar niet uitgenodigd haar standpunt nog eens in de show toe te lichten. Ik vrees dat niet alle enthousiaste Oprahkijkers even enthousiaste lezers van 'Newsweek' zijn.
x

Weinig

Een klein berichtje uit Het PAROOL: een gezin, vader, moeder en vier dochters (de oudste zit nog op de basisschool) woont aan de Admiralengracht in Amsterdam in een woning met een oppervlakte van 23 vierkante meter, voor een huur van 250 euro. (Ik dacht altijd dat ik in mijn eentje op 58 vierkante meter redelijk bescheiden woonde.) Het echtpaar, Mohammed en Rahma, is begrijpelijkerwijs al enige tijd op zoek naar een wat ruimere behuizing. Eén keer stonden ze bovenaan de lijst van degenen die belangstelling hadden voor een woning aan de Postjesweg met een oppervlakte van 64 vierkantie meter, bijna drie keer zoveel als hun huidige woning. Ze accepteerden de woning. Helaas: de woningcorporatie gaat niet akkoord. De reden? 64 vierkante meter is te weinig ruimte voor een gezin van zes personen.

Klassen

Evelien Tonkens, columniste van de Volkskrant, vindt de huidige kloof tussen de diverse klassen "angstaanjagend". Zij constateert dat er vrijwel geen verticale bindingen meer zijn tussen de klassen. Er is nauwelijks contact meer tussen de hoger- en de lageropgeleiden. Zij citeert Anton Zijderveld (socioloog, emeritus-hoogleraar en CDA-ideoloog) . Volgens hem 'moet een geestelijke aristocratie de leiding nemen'. (...) Nodig is een 'systematische intellectualisering van de burgers, een scholing in gevoelsascese, en een aristocratie van de geest'.

Ik loop zo'n 22 jaar langer mee dan Evelien (ook socioloog) en 2 jaar korter dan Anton. Van sociologie weet ik niet zo gek veel. Ik heb 70 jaar ervaring, enige kennis en probeer op basis daarvan (het gedrag van) de mensen en (de gebeurtenissen in) de wereld om me heen te 'duiden'. Je kan ook zeggen: ik heb een mening over zo ongeveer alles waarvan ik kennis neem en ben niet te beroerd om die nog te spuien ook.

Ik heb niks met 'klassen'. Met mensen (buiten mijn familie) ga ik om op basis van hun karaktereigenschappen, gemeenschappelijke interessen en de mogelijkheid met hun van gedachten te wisselen. Het laatste hoeft niet noodzakelijkerwijs tot gemeenschappelijke opvattingen te leiden. De 'sociale status' van mijn vrienden- en kennissenkring zal mij worst wezen. Ik ben voor een belangrijk deel gevormd door een moeder met niet meer opleiding dan lagere school en een vader die na de lagere school nog wat cursussen in de administratief/boekhoudkundige sfeer had gevolgd. Zij behoorden tot de gereformeerde, Anti-Revolutionaire 'kleine luiden'. In mijn jeugd werd over van alles en nog wat gediscussieerd, ook tussen (mijn) ouders en kinderen. Uiteraard betreurden mijn ouders de afwijkende opvattingen van mijn broers en zussen en mij, maar ons werd niet de mond gesnoerd. Mijn vader was leidinggevende in een bedrijf, maar voelde zich absoluut niet verheven boven de 'arrebeiers' in dat bedrijf, waarvan diverse tot de gestaalde kaders van de communistisch vakbond EVC behoorden. Ik ben ooit met mijn vader naar een partijbijeenkomst van de ARP geweest. Er was net een kabinetscrisis geweest en toenmalig coryfee Barend Biesheuvel kwam het AR-standpunt uitleggen. We waren gezamenlijk van mening dat 'mooie Barend' uit zijn nek stond te kletsen. (Die uitdrukking bestond toen, geloof ik, nog niet, maar daar kwam op het neer.) Ik wil daarmee maar zeggen dat er ook toen al een kloof tussen 'elite' en 'heffe des volks' bestond.

Evelien schrijft: Veel meer dan de kloof tussen burgers en politiek moet de kloof tussen de klassen ons zorgen baren. (...) Wat te doen? Allereerst de weinige bestaande pogingen tot overbrugging van de klassenkloof prijzen en koesteren. Zoals bijvoorbeeld het bouwen van duurdere woningen in armere buurten. De 'elite' gaat tussen het 'gewone volk' wonen en geeft het goede voorbeeld. Waarom wordt er nooit voor gepleit goedkopere woningen in de rijkere buurten te bouwen?

Recentelijk merkte prominent PvdA-er Ronald Plasterk op dat de PvdA te elitair was geworden en het contact met de volkswijken is kwijtgeraakt. Daarom liepen de mensen in die volkswijken massaal over naar de PVV. Het is mij opgevallen dat diverse hoogopgeleiden, zeg maar: leden van de 'elite', zonder blikken of blozen ervoor uitkomen dat ze bij de Europese verkiezingen op de PVV hebben gestemd. Wat dit deel van de elite mist is wat Evelien de "verheffingsagenda" noemt. De traditionele politieke partijen hebben, met de kerken en de vakbonden, wel die verheffingsagenda, maar hun ledentallen blijven teruglopen, waardoor de vertegenwoordigers van de diverse klassen elkaar steeds minder tegenkomen en elkaar steeds minder gaan begrijpen. De 'elite' weet niet meer wat de mensen beweegt. De PVV en de Leefbaren, ik noem ze maar de 'nieuwe elite', pretenderen dat wel te weten en geven het volk wat het vraagt: een remedie voor het wegwerken van onlustgevoelens.

In onze Nederlandse maatschappij onderscheid ik maar twee 'klassen': zij die beslissen en zij over wie beslist wordt, of dat nu de politiek, de kerk, de vakbond, de werkvloer, de sportclub of het huisgezin betreft. We hebben allemaal, voor zover we niet verstandelijk beperkt zijn, de mogelijkheid deel te nemen aan het besluitvormingsproces, maar de overgrote meerderheid van de mensen vindt dat te moeilijk, te tijdrovend, te vervelend, kortom: "niks voor mij". Zelfs het invullen van een stembiljet kan nog teveel zijn. Van mij hoeven ze niet. Maar dan moeten ze niet aan mijn kop komen zeuren dat 'ze' niet doen wat zij graag zouden willen.
x

Gruwelijk

Als je lid bent van een bepaald soort schoolbestuur, wil je nog wel tolereren dat een leerkracht homofiel is, maar zhij gaat te ver als daar ook nog eens een relatie met iemand van hetzelfde geslacht bij komt. Dat vindt de Here God niet goed. Dat heeft hij in de Bijbel laten opschrijven. Die mensen nemen alles wat in de Bijbel staat letterlijk. In Leviticus 18:22 staat geschreven: "Je mag niet het bed delen met een man zoals met een vrouw, dat is gruwelijk." Dat lijkt me duidelijke taal. Daar mag je niet mee rommelen.

Nu neem ik aan dat het schoolbestuur uit Emst niet de ene Bijbeltekst meer serieus neemt dan de andere. Het lijkt me dus logisch dat het de leerkracht die vertelt dat hij de vorige dag een perfect varkenshaasje heeft gegeten onmiddellijk schorst. Hetzelfde lot treft de leerkracht die een struisvogelbiefstukje heeft verorberd. In Leviticus 11 immers wordt het eten van varkens en struisvogels uitdrukkelijk verboden.

Of zie ik het weer eens verkeerd?
x

Obsceen

AC Milan heeft bij de verkoop van een speler een winst gemaakt van 712,5%. De speler werd in 2003 gekocht voor 8 miljoen en gaat nu voor 65 miljoen naar Real Madrid. De speler is Ricardo Izecson dos Santos Leite, maar staat bekend onder de naam Kaká. AC Milan is vanwege financiële problemen min of meer gedwongen Kaká te verkopen. Je vraagt je alleen af waarom ze in januari niet het aanbod van Manchester City hebben geaccepteerd. Dat had, volgens de Volkskrant van 14 januari, 110 miljoen euro willen neerleggen. Dat is 0,67% van het vermogen van de eigenaar van die club, sjeik Mansour bin Zayed Al Nahyan. Kaká zou daar een jaarsalaris van 15 miljoen euro kunnen verdienen. Het is mij niet duidelijk waar de deal op afgeketst is.

Het zal wel aan mij liggen, maar zo langzamerhand begin ik die bedragen een beetje obsceen te vinden. Bij mijn favoriete (kijk)sport, schaatsen, hebben de salarissen nog niet de astronomische hoogten bereikt als die in het voetballen of tennissen, maar Sven Kramer wordt inmiddels ingeschat op een jaarsalaris, voor de komende drie seizoenen, van rond 1 miljoen euro. Ik kijk met veel plezier als Sven Kramer aan het werk is. Tijdens interviews komt hij als een aardige jongen over.

Ik betaal niet mee aan het indrukwekkende salaris van Kramer. Dat doe je pas als je werkzaam bent in de transportsector en een verzekering hebt afgesloten bij TVM. De Balkenendenorm is hier dus niet van toepassing.

Gedurende een half jaar - oktober t/m maart - bezorgt Kramer een behoorlijk aantal mensen een aantal plezierige momenten. Dat andere halve jaar loopt hij bepaald niet te lanterfanten. Zijn niveau bereik en behoud je alleen met hard werken. Zoals alle topsporters is hij in de eerste plaats een entertainer geworden. Daar is niets mis mee. Als iemand met pakweg 1oo euro per dag wil garanderen dat er iedere dag een 'Beggartalk' verschijnt zou ik ook geen nee zeggen. Maar hoeveel lezers moet ik hebben en hoe groot moet hun waardering zijn om mijn dagelijks geschrijf 1 miljoen euro waard te maken?

Opleiding

Een Turkse of Marokkaanse vrouw die naar Nederland komt om hier te trouwen moet minimaal de middelbare school hebben afgemaakt. De meerderheid van de Tweede Kamer wil in verband daarmee de Wet inburgering buitenland aanpassen. Dat meldt Het PAROOL. Het plan komt van minister Eberhard van der Laan. Hij maakt zich grote zorgen over de inburgering van de vaak laagopgeleide huwelijksmigranten die naar Nederland komen.

De minister gaat kennelijk uit van de veronderstelling dat je van een betere opleiding verstandiger wordt. Dat is een bekend misverstand. Een goede opleiding is natuurlijk nooit weg, maar het ritselt in Nederland van de goed opgeleide mensen die er op allerlei gebieden de meest vreemde opvattingen op na houden. Een goede opleiding maakt de kans op een snelle inburgering ongetwijfeld groter, maar het zal toch moeten beginnen met de wil om in te burgeren. Het zal ook nog wel voorkomen dat de vrouw, middelbaar opgeleid of niet, van haar man niet de kans krijgt om in te burgeren. Als de wet toch aangescherpt wordt, moet er dan niet meteen een bepaling in komen die het mannen verbiedt de inburgering van de vrouw te belemmeren? Ik zou niet weten hoe je zo'n bepaling moet handhaven, maar daar gaat het ook niet om. Je maakt in ieder geval de PVV-stemmers duidelijk dat je wel degelijk bezig bent met de oplossing van de allochtonenproblematiek. Voor alle zekerheid kun je een verklaring laten ondertekenen waarin afstand wordt genomen van de voor autochtonen aanstoot gevende passages uit de Koran.

Smullen

Geert Wilders kan weer smullen! Frank Bovenkerk heeft afscheid genomen als hoogleraar criminologie aan de universiteit van Utrecht. Ter gelegenheid daarvan heeft hij volgens de Volkskrant 'absoluut onthullende cijfers' gepubliceerd. Van de Marokkaans-Nederlandse jongemannen in Rotterdam in de leeftijd van 18 tot 24 is bijna 55 procent met de politie in aanraking gekomen op verdenking van een delict. Voor Antilliaanse en Surinaamse Rotterdammers in dezelfde leeftijdscategorie is dat 40 procent, voor Turks-Nederlandse mannen 36, en voor autochtone Rotterdammers 18,4.

Als je nu nog steeds denkt dat Wilders veel te ver gaat als hij roept dat je die Marokkaanse rotjochies door hun knieën moet schieten en vervolgens het land moet uitlazeren, ben je óf heel links, óf ontzettend soft, óf compleet wereldvreemd. Eigenlijk kunnen ze je beter met die jochies meesturen. Kun je die zielenpootjes in hun eigen omgeving vertroetelen.

Waarom dat is weet ik niet, maar de Volkskrant wijdt nog een tweede artikel aan Frank Bovenkerk. Daaruit blijkt dat hij zich keert tegen de 'welhaast onweerstaanbare Nederlandse neiging om de misdaad in de multiculturele samenleving te herleiden tot een etnisch of cultureel probleem'. Hoewel ik geen bal weet van criminologie, wel behoorlijk links ben, misschien ook wel soft, maar in ieder geval mijn hersens wel eens gebruik, heb ik al veel eerder gezegd (misschien wel hier geschreven), dat er geen causaal verband bestaat tussen etniciteit en criminaliteit. Dan zou het immers in Marokko nog heel wat erger moeten zijn dan in Slotervaart of de Amsterdamse Diamantbuurt. Bovenkerk wijst op een werkbezoek van Nederlandse politiemensen en ambtenaren naar Marokko, die daar meteen te horen kregen dat de jongens over wie zij culturele uitleg verlangden, helemaal geen Marokkaanse jongens zijn, maar Nederlandse. 'Die jongens zijn het product van Noord-Europese steden.'

Er is, dacht ik, al eens uitgezocht dat criminaliteit meer voorkomt onder laag- dan onder hoogopgeleiden, meer onder slecht- dan goedverdienenden, meer onder bewoners van achterstandswijken dan van de 'nette' buurten. Dat was al zo voor we de gastarbeiders hierheen haalden omdat we zelf geen zin meer hadden in het vuile werk. Met hun lage lonen konden ze alleen maar huisvesting vinden in wat toch al achterstandswijken waren. We hebben staan toekijken hoe de getto's ontstonden. Ruim veertig jaar geleden kon ik dagelijks constateren dat het enige 'uitje' voor Marokkanen was wat rondhangen in de hal van Amsterdam Centraal, waar ze in ieder geval uit de wind en uit de regen stonden en waar je toen nog voor een kwartje een bekertje slechte koffie uit een automaat kon halen. Ik verkocht ze vanuit de AKO-kiosk een 'timber Marok' voor hun brief naar huis, al mocht ik alleen postzegels verkopen bij de ansichtkaarten die de toeristen naar huis stuurden. Ruim dertig jaar geleden heb ik diverse 'gastarbeiderspensions' in de Haagse Schilderswijk en Transvaalbuurt van binnen mogen bekijken. Als ik een tijdje zo had moeten wonen was ik ook crimineel geworden.

Wilders en zijn volgelingen zullen alleen het eerstgenoemde artikel uit de Volkskrant aanhalen. ("Nou hoor je het eens van een echte criminoloog!") Als ze al toekomen aan het tweede artikel, zullen ze dat naar alle waarschijnlijkheid gezever vinden, zoals ze wel vaker in de door links gedomineerde media tegenkomen.

Blijvertjes

Een achtergrondartikel in Trouw begint met de kop dat Wilders past in de traditie van Troelstra. De Fransen zouden zeggen: "Bien étonnés de se trouver ensemble." Het complete rijtje is dan: Troelstra, Van Mierlo, Marijnissen, Fortuyn en Wilders. De PVV past in de lange Nederlandse politieke traditie de barricades van het Binnenhof te bestormen en na succes niet meer te vertrekken.

Het beeld dat Trouw schetst zou ik toch wat willen nuanceren. De partij van Troelstra, de SDAP, is via opvolger PvdA een blijvertje geworden. Maar Wouter Bos zal eerder de barricades van het Binnenhof verdedigen dan die bestormen.

D66 is ook een blijvertje, maar redt het niet zonder charismatisch leider: ooit had de partij 24 zetels in de Tweede Kamer, nu zijn het er 3 en is het één man, Alexander Pechtold, die de aanhang weer weet te vergroten. Barricades worden niet meer bestormd. Bestuurlijke vernieuwing is geen issue meer.

De SP is niet de schrik van het Binnenhof, maar de schrik van de PvdA. Haar werkelijke aanhang (de gelegenheids/proteststemmers dus niet meegerekend) bestaat uit voormalige communisten en sociaaldemocraten, zoals ik, die de verdediging en behartiging van de belangen van de zwakkeren in onze samenleving niet meer toevertrouwen aan de PvdA. Het succes van de SP bij de laatste verkiezingen voor de Tweede Kamer was te danken aan een charismatisch leider en veel proteststemmen. De huidig opiniepeilingen, rond de 15 zetels, geven naar mijn mening een reëel beeld van de huidige en constante aanhang van de SP.

Het zal nooit met zekerheid gezegd kunnen worden wat er van de partij van Fortuyn geworden zou zijn als hij niet vermoord was. Hij was wel een barricadebestormer, maar zijn volgelingen hadden geen duidelijk beeld van wat ze moesten doen toen ze eenmaal over de barricaden heen waren gewalst. Zij kwamen met 26 mensen in de Tweede Kamer, maar dat waren geen blijvertjes.

Nu is Geert Wilders bezig de bres die hij in de Haagse barricaden geslagen heeft te verbreden. Virtueel staat hij nu op 24 zetels, evenveel als D66 er ooit had, één minder dan de SP er nu heeft en 2 minder dan dan LPF er ooit had. Met de LPF heeft de PVV een belangrijk kenmerk gemeen: het ontbreken van een ideologische basis. D66 heeft wel zo'n basis, ze is liberaal, maar werd toch altijd meer geassocieerd met haar 'kroonjuwelen' dan met haar ideologie.

De blijvertjes in de Nederlandse politiek hebben alle een herkenbare ideologische basis: christelijk, socialistisch of liberaal. Geen enkele van deze drie hoofdstromingen zal ooit, althans niet in de voorzienbare toekomst, alleen de politieke dienst kunnen uitmaken. Er zullen steeds coalities gevormd worden en naar gelang van het succes daarvan zal de een wat groter worden, de ander wat kleiner. Daarnaast zijn er af en toe oprispingen van (groepen) mensen die het 'anders' willen of slechts een enkel programmapunt hebben. De Boerenpartij en de snel weer verdwenen ouderenpartijen waren daar voorbeelden van. Een fusie van VVD en D66 zou tot een serieus te nemen sociaal-liberale partij kunnen leiden. Een fusie van PvdA, SP en GroenLinks zou de grootste partij van Nederland opleveren met een weer herkenbaar links 'smoel'. De ChristenUnie en de SGP zullen zelfs door God niet in de armen van het CDA gedreven kunnen worden. Er zijn dierenliefhebbers en -activisten genoeg om de Partij voor de Dieren nog een tijdje in stand te houden. En dan zal er altijd weer een nieuwe Fortuyn, of een nieuwe Wilders opstaan: tegen dit of vóór dat, trots op Nederland of de pest aan de islam. Ze komen en ze gaan weer.
x

Voorspelling

Natuurlijk had ik gisteren fris van de lever kunnen reageren op de uitslag van de verkiezingen voor het Europees parlement, maar ik had donderdagavond naar het 'debat' van de fractieleiders gekeken bij de NOS. Als ik alleen op die haast gênante vertoning zou afgaan, zou ik me walgend voorgoed van de Nederlandse politiek afkeren. Dat moest ik dus eerst even verwerken.

Volgens de opiniepeilingen van de afgelopen maanden zou Geert Wilders, als er 'nu' verkiezingen zouden worden gehouden, 30 of misschien zelfs meer zetels in de Tweede Kamer behalen. Welnu, er zijn verkiezingen gehouden. Geert Wilders kreeg 16,9% van de stemmen. Daarmee zou hij in de Tweede Kamer 25 zetels halen. Voor alle duidelijkheid wijs ik er nog maar even op dat 83,1% van de kiezers, een nogal ruime meerderheid, niet op Geert Wilders heeft gestemd.

Zegt de naam Barry Madlener je iets? Dat was de lijsttrekker voor de PVV bij de verkiezingen voor het Europese Parlement. Ik durf zonder enig gedegen onderzoek de stelling aan: van die 16,9% heeft de overgrote meerderheid niet op Barry Madlener en niet op de PVV, maar op Geert Wilders gestemd. Meer is de PVV ook niet.

Een andere duidelijke winnaar was Alexander Pechtold. Let wel: niet D66, maar Alexander Pechtold. D66 heeft het altijd veel meer van zijn politiek leider dan van zijn programma moeten hebben en gaat altijd weer de mist in als ze meeregeren. Voor alle duidelijkheid: als ik alleen mocht kiezen tussen Wilders en Pechtold, zou het Pechtold worden.

Tot niet zo lang geleden werd de Nederlandse politiek beheerst door drie partijen: CDA, PvdA en VVD. Die drie werden in het debat van donderdagavond vertegenwoordigd door een kleurloos trio zoals je dat maar zelden bij elkaar ziet. Je hebt geen Geert Wilders nodig om daar gehakt van te maken. Alleen van de VVD zat er de politiek leider, maar als CDA en PvdA daar ook hun politiek leiders naartoe gestuurd hadden, was er, vrees ik, niet veel meer kleur bijgekomen. Wilders heeft een ideaal campagneteam: Pieter van Geel, Mariëtte Hamer en Mark Rutte. Zet die drie bij elkaar en laat ze over actuele politieke zaken discussiëren: voor je 't weet staat Wilders op vijftig zetels zonder dat hij nog een poot hoeft uit te steken.

De fout die de andere politieke partijen maken is dat ze menen het aan hun stand verplicht te zijn met Wilders in discussie te gaan. Dat hoeft helemaal niet want Wilders discussieert niet. Wilders heeft een vast repertoire aan kreten, die hij in steeds wisselende volgorde uit. Ik heb het hier al eerder gezegd: met Wilders 'discussiëren' betekent hem in de gelegenheid stellen zijn repertoire nog een keer af te draaien. Dat is zijn goede recht, maar niemand is verplicht als sparring partner van Wilders op te treden. In de Tweede Kamer is alleen de regering verplicht op zijn onzin te reageren. De media kunnen zijn mening vragen over wat dan ook (die moeten immers iedereen aan het woord laten), maar zijn evenmin verplicht daar commentaar op te geven.

Als bij de eerstvolgende verkiezingen Wilders 50 zetels zou halen, zou er een representatief kabinet gevormd kunnen worden zonder Wilders, want nog altijd heeft dan tweederde van de kiezers niet op Wilders gestemd. Heeft afgelopen donderdag 'het volk' duidelijk gemaakt dat het de huidige regering niet wil? Dat heeft, althans in Wilders' redenering, 16,9% gezegd. Dat vind ik wat magertjes om het kabinet tot aftreden te motiveren.

De gevestigde partijen zijn inmiddels bijna panisch geworden van het succes van Wilders. Totaal onnodig. Ik geef mijn trouwe lezers in overweging de hierna volgende tekst te kopiëren en ergens op te slaan, zodat ze over enige tijd kunnen controleren of ik gelijk gehad heb. Ik ga namelijk een voorspelling doen.

Wilders heeft inmiddels wel zo'n beetje zijn top bereikt en om in sporttermen te spreken: hij heeft te vroeg gepiekt. Het duurt nog een tijd voor er 'Nederlandse' verkiezingen worden gehouden. Met niet meer dan een rijtje kreten houd je de aandacht niet voortdurend vast. Rita Verdonk heeft in de peilingen ook wel eens op 24 zetels gestaan. Ze staat nu op 1. Wilders pakt het slimmer aan dan Verdonk, maar ik breng nog maar eens een uitsprak van Jacob Cats in herinnering: "Als apen te hoog klimmen willen, ziet men ras hun kale billen."
x

Kiezen

Het was gisteren een dag om te kiezen. Nee, ik ga het niet over de verkiezingen voor het Europees parlement hebben. Zoals elke dag schuimde ik diverse kranten af op zoek naar een onderwerp voor 'Beggartalk'. Ik zag er diverse:
- (het bezoek van) de dalai lama;
- sjoemelende parlementsleden en ministers in Engeland;
- de Noord-Zuidlijn die toch voltooid moet worden;
- de rubriek van Beatrijs in Trouw.
Aan welk onderwerp ik ook begon, er zat geen schot in. Dus ...
x

Waarom

In Trouw van gisteren stond een gesprek met een filosoof die ik niet ken over het werk van een andere filosoof die ik evenmin ken. Einde 'Beggartalk' van vandaag dus? Nee, want ergens in dat artikel lees ik: (...) de wetenschap kan dan wel de natuur onderzoeken maar op de waarom-vraag heeft ze geen antwoord. Dat is het terrein van godsdienst en filosofie.

Waarom zijn er kakkerlakken op aarde? Zij vormen een diersoort die veel en veel ouder is dan de mens en die niet tot de populairste behoort. Op het 'waarom' van de kakkerlakken heeft de wetenschap wel een antwoord: die heeft zo zijn eigen plekje in de voedselketen. Ergens onderaan die keten staan eencelligen en bovenaan staan wij. Die waarom-vraag stellen we pas als het om onszelf, de mens, gaat. Dan hebben we het niet meer over wetenschap, maar over levensbeschouwing. Heel veel mensen hebben behoefte aan een antwoord op die vraag, want anders lijkt het leven - voor hun - vrij zinloos. Immers, waarom zou je ruwweg 80 jaar bestaan als het daarna afgelopen is? Daar komt dan nog bij dat het die 80 jaar niet voortdurend alleen maar zeer plezierig is. Daar kan ik ruim over meepraten. Als je dat antwoord op de waarom-vraag niet in 'de natuur' kunt vinden, ga je dat dus verzinnen.

Dat "verzinnen" gebruik ik niet toevallig. Ooit heeft iemand voor het eerst bedacht, zonder dat te kunnen aantonen, dat er ergens buiten ons 'iets' is dat zin geeft aan jouw en mijn bestaan. Vrij vaak kwam dat uit op een hogere macht die een bedoeling met ons zou hebben en even vaak was er een leven na dit leven, dat ook nog eens zonder kommer en kwel zou zijn. Tel uit je winst: aan alle ellende komt een keer een eind. En wat voor eind!

Mensen die in (een) God geloven hebben nogal eens de neiging te beweren dat je het zonder (hun) God helemaal niet redt in dit leven, zeker niet als het minder goed gaat. Ik ben niet de maat van alle dingen, maar ik heb het vroegtijdig overlijden van achtereenvolgens mijn vader, een broer, mijn vrouw en een zuster zonder hulp van God kunnen verwerken. Ik ben er zeker van dat er mensen zijn die nog meer hebben doorstaan en er ook zonder God goed doorheen gekomen zijn.

Ik vraag me nooit af waarom ik hier ben. Ik er en weet dat er een keer eind aan komt. Het lijkt me het beste ervoor te zorgen die tijd zo plezierig mogelijk door te komen. Tot nu toe is dat aardig gelukt. Ik heb 'de mensheid' niet verder op weg geholpen - dat is maar voor weinigen weggelegd - maar ik heb ook nooit bewust tegengewerkt. Ik behoor tot dat grote legioen van wat een collega van mij ooit 'de houthakkers en waterdragers' noemde, heel kleine radertjes in een heel groot uurwerk.

Ja, zeg het maar. "Wie heeft dat uurwerk dan bedacht en houdt het aan de praat?" Ik heb geen idee en het interesseert me ook niet echt. Ik vermoed alleen dat als 'we' daar eenmaal achter zijn gekomen, het leven zijn laatste uitdaging heeft verloren. Zou het dan nog steeds leuk zijn?

PS
Het antwoord op de vraag in het PS van gisteren luidt: die beschrijving (uit de Volkskrant) sloeg op de meeste aparte rookruimten van horecagelegenheden.
X

Vooroordeel

Als je over iets of iemand een mening hebt die nergens op gebaseerd is noemen we dat een vooroordeel. Wat lees ik nu in de Volkskrant? Er zit een opmerkelijke discrepantie tussen hoe mensen denken over vooroordelen bij iedereen en de vooroordelen bij zichzelf, blijkt uit het onderzoek. De ondervraagden erkennen in grote meerderheid dat er vooroordelen heersen, maar zeggen zelf daarvan geen last te hebben. (Onderstreping toegevoegd.)

Dat onderzoek uit de vorige alinea ging over de vraag wat de Nederlanders weten over de overdraagbaarheid van het hiv-virus, het virus dus dat AIDS veroorzaakt. Ga jij eten in een restaurant als je weet dat de kok seropositief is? Meer dan een kwart van de Nederlanders zou dat niet doen. Tweederde van de Nederlanders vindt bij voorbeeld dat een groepsleidster met hiv op een kinderopvangplaats verplicht moet worden dit aan de ouders bekend te maken. Dat kan die groepsleidster natuurlijk doen, maar dan kan ze, vermoed ik, ook een andere baan gaan zoeken.

Stel nou eens dat jij een zeer aantrekkelijke collega hebt. Tijdens een feestje van de zaak loopt het wat uit de hand en sta je ergens in een hoekje te tongzoenen. De volgende dag hoor je dat die collega seropositief is. Paniek! Nergens voor nodig: via tongzoenen wordt het hiv-virus niet overgedragen. Maar toch: 65% van de hiv-geïnfecteerden houdt zijn/haar ziekte geheim voor collega's. Je weet immers maar nooit hoe de collega's reageren die denken dat alleen hun collega's last hebben van vooroordelen.

Vanaf gisteren gaan BN'ers - Jeroen Pauw, Sophie Hilbrand, Ryan Babel - je vanaf posters op abri's vertellen dat je seropositieven niet moet stigmatiseren. Nu weet Sophie zo ongeveer alles van spuiten en slikken, maar waarom raakt iemand van een vooroordeel over hiv af als Ryan Babel daarover iets opmerkt? Als Ab Osterhaus, een erkend viroloog, iets over voetballen zegt neem ik dat ook niet voetstoots aan. Als iemand zou zeggen "Dat is zo, want dat heb ik bij 'Beggartalk' gelezen.", zou ik dat bijzonder vleiend, maar niet echt verstandig vinden. Ik behoor namelijk tot die "grote meerderheid".

PS
Waar denk jij aan bij "een stoelenopvang voor daklozen waarbij onder felle tl-balken gebruikers bijeen worden gedreven om hun lusten te bevredigen"?
x

Beste

'Beggartalk' is uitgeroepen tot 'Het Beste Weblog van Nederland'. Dit bleek uit een onderzoek dat is gehouden onder alle regelmatige bezoekers van dit weblog.

Ja, natuurlijk is dat onzin! Om de een of andere reden wordt er regelmatig iets of iemand uitgeroepen tot de/het beste, mooiste, slimste, handigste, meestbelovende of wat dan ook van Nederland. En wat zegt dat dan helemaal? Helemaal niets! Zo las ik in de Volkskrant dat de Heilige Willibrordusbasiliek in Hulst ineens de mooiste kerk van Nederland blijkt te zijn. Dat hebben (duizenden!) luisteraars van het NCRV-radioprogramma 'Plaza' uitgemaakt.

Nu vraag ik me in de eerste plaats af hoeveel mensen uit hun hoofd weten waar Hulst ligt. (Lees hier hoe het met de algemene ontwikkeling in Nederland staat.) Vervolgens vraag ik mij af hoeveel van de mensen die dat wel weten ook wel eens in Hulst zijn geweest en de moeite hebben genomen die prachtige basiliek te bekijken. En hebben die dan, net als de jury, ook meteen gedacht dat de kerk op een fraaie manier de gelaagdheid van de geschiedenis toont? Het lijkt me een mooie kerk, daar niet van, maar eerlijk gezegd denk ik bij het zien van welke kerk ook niet meteen aan gelaagdheid. Bovendien wordt een kerk van gelaagdheid niet mooier, maar interessanter.

Tijdens veel vakanties en kortere tripjes heb ik, zowel in Nederland als daarbuiten, heel wat kerken van binnen en van buiten bekeken. Zo lang ze stammen uit de niet al te late gotiek of nog ouder zijn vind ik ze vrijwel allemaal mooi. De Sagrada Familia vind ik niet om aan te zien. Die zou wat mij betreft beter in de Efteling passen. Maar vraag me niet welke kerk ik nou de mooiste vind. Vraag me niet wat het mooiste boek is dat ik ooit gelezen heb of de mooiste muziek die ik ooit gehoord heb. Als ik, voor de beste zanger, moet kiezen tussen René Froger, André Hazes of Frans Bauer behoor ik tot de categorie 'weet niet/geen mening'. Je krijgt mij het Concertgebouw niet in als daar een symfonie van Mahler op het programma staat, hoewel die als een verdienstelijk componist wordt beschouwd. (Wie is de beste Nederlandse componist: Sweelinck, Ockeghem, Pijper of Wagenaar? Ja, da's een moeilijke.)

En dan nog wat: die duizenden Plazaluisteraars hebben niet spontaan gezegd wat volgens hun de mooiste kerk was. Ze konden kiezen uit een rijtje van vier dat was opgesteld door een jury. De Sint Jan van Den Bosch, de Sint Bavo van Haarlem en de Oude Kerk van Amsterdam, lang geen lelijke kerken, stonden niet in dat rijtje. Bij die vier stond wel de Basiliek van Oudenbosch en dat is een ordinaire kopie op kleine schaal van de Sint Pieter in Rome. Als ik hier een heel artikel uit de krant zonder bronvermelding kopieer wordt ik aangeklaagd wegens inbreuk op het auteursrecht.

Na een wielerwedstrijd of voetbalwedstrijd is duidelijk wie er gewonnen heeft, niet wie er de beste was en daar ging het ook niet om. Na een turnwedstrijd of kunstschaatsen weet je wie de jury het beste vond. Daar wordt nog wel eens over gediscussieerd.

De winnares van 'Holland's Got Talent' werd een 11-jarig meisje. Het zal waarschijnlijk HET hoogtepunt uit haar carrière zijn. Lijkt me niet leuk voor haar.
x

Levensbehoeften

Wijn, pepermunt, bonbons en, zeer belangrijk, jenever. Waar doen die vier tezamen je aan denken? Op die vraag zou ik niet spontaan het juiste antwoord kunnen geven. Slechts één daarvan roept een directe associatie bij me op: pepermunt. Pepermunt is bij mij en veel generatiegenoten onlosmakelijk verbonden aan de zondagse kerkgang. Als ik mij goed herinner kregen mijn broers, zussen en ik voor elke kerkdienst drie pepermuntjes. Kingpepermuntjes had je toen in twee maten. Wij kregen de kleinste maat. Een gemiddelde gereformeerde kerkdienst duurde al gauw anderhalf uur, waarvan een uur besteed werd aan de preek, waar je als kind totaal niets van begreep. En dat twee keer per zondag. Die pepermuntjes waren heel kleine lichtpuntjes.

Wat bleek mij nu gisteren uit een artikel in de Volkskrant? Wijn, pepermunt, bonbons en, zeer belangrijk, jenever zijn de vier eerste levensbehoeften voor de ware calvinist. Dat zei althans niemand minder dan ons aller Jan Peter Balkenende. Je ziet hem daarbij als het ware op schalkse wijze knipogen. Jan Peter is ook niet te beroerd om ronduit toe te geven: Dus ja, ik durf mijzelf 'calvinist' te noemen. Zo durft Benedictus XVI zich rooms-katholiek te noemen en Hamid Karzai noemt zich zonder blikken of blozen islamiet.

Het is je misschien nog niet opgevallen, maar 2009 is het 'Calvijnjaar'. 500 jaar geleden werd Calvijn geboren. Voor Jan Peter was dat een goede rede afgelopen zaterdagavond tijdens de herdenkingsbijeenkomst in Dordrecht (de bakermat van de hervormde en gereformeerde kerken) weer een eind weg te gaan neuzelen. Begrijp me goed, ik ben gek op "verantwoordelijkheid van mensen". Je zult mij niet horen beweren dat wij niet "de morele verantwoordelijkheid om keuzes te maken" hebben. Calvinisten zijn gek op kiezen. In 1619 werden de remonstranten in Dordrecht op hun nummer gezet en sindsdien heeft iedere keuze tot weer een nieuwe afsplitsing geleid. De poging om alles weer bij elkaar te krijgen binnen de PKN heeft er toe geleid dat links en rechts allerlei groepjes gewoon voor zichzelf begonnen zijn, want je moet er toch niet aan denken als calvinist met een evangelisch-lutheraan onder één kerkdak te zitten. Dan liever de 'Herstelde Hervormde Kerk' of de 'Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland'. Ik vond het lang geleden al moeilijk aan buitenstaanders het verschil tussen 'hervormd' en 'gereformeerd' uit de te leggen. Dan heb ik het nog maar niet over de 'Gereformeerde Bond'. Als lid daarvan ben je hervormd, maar toch weer gereformeerder dan synodaal gereformeerden, maar net weer iets minder dan oud-gereformeerden. Ergens daar tussen in heb je dan nog de 'vrijgemaakte gereformeerden' en de 'christelijk-gereformeerden'. Ik denk dat nu zelfs Calvijn moeite zou hebben het subtiele onderscheid tussen 'Hersteld Hervormd' en 'Voortgezet Gereformeerd' te zien.

Gelukkig hebben we Jan Peter die ons uitlegt dat het verantwoordelijkheidsbegrip van Calvijn leidt tot meer onderlinge betrokkenheid en respect. En het is de basis van een samenleving die sterk genoeg is om 'iedereen te laten delen in welvaart en welzijn'. Ik zou best eens aan al die stoere calvinisten willen vragen: 'Hoe betrokken voelt u zich bij en hoeveel respect heeft u voor uw islamitische buren?"