Antispam

Voor wie veel e-mailt is spam ontzettend irriterend. Daar wil je vanaf. Veel mensen willen er vanaf. Dus handige jongens bedenken en verkopen antispam-software. Ik gebruik het allang niet meer, al krijg ik tientallen spamberichten per dag. Je hebt namelijk niets aan die software. Gisteren stuurde ik een kort berichtje naar een schoonzus, van mijn normale e-mailadres aan haar normale e-mailadres, waaraan ik al aardig wat keren mail stuurde. Er zat geen bijlage bij. Vanochtend kreeg ik een antwoord. Daar stond o.a. in: Kreeg deze mail binnen in de map "ongewenste e-mail"! Hoe goed de software ook is, het laat toch af en toe spam door en af en toe betitelt het normale mailtjes als spam. Je moet dus toch altijd controleren of dat laatste is gebeurd. Wat moet je dus met die software? Delete!
x

Bezwaar

In Trouw las ik: Mark (24) uit Maastricht tekende sinds 2006 tien keer succesvol bezwaar aan tegen snelheidsovertredingen, waaronder één van 49,5 km/uur te hard. "Ik vraag altijd alles op. De aktes van aanstelling en van beëdiging, het ijkrapport van de flitspaal, bij een lasergun het certificaat van de agent, foto’s, video’s, het proces-verbaal, een aanvullend proces-verbaal, echt alles." Om te beginnen: Mark heeft geen "bezwaar tegen verkeersovertredingen". Als hij tien keer succesvol bezwaar heeft gemaakt tegen een boete, zal hij ook wel eens geen succes hebben gehad en zal hij nog veel vaker te hard hebben gereden zonder betrapt te zijn. Mark is een klootzak die kennelijk met groot plezier verkeersovertredingen maakt en niet sportief genoeg is om de gevolgen daarvan te accepteren.

Het is ieders goed recht om bezwaar te maken tegen een boete, ook de overheid en haar dienaren kunnen fouten maken. Om je bezwaar te onderbouwen kun je allerlei gegevens opvragen. "Mensen gaan hierin steeds verder”, zegt Armando Jongejan, informatiemanager bij het korps Noord-Holland Noord. „Eerst ging het vooral om flitsfoto’s. Dat is voor ons nog vrij eenvoudig. Maar tegenwoordig vragen mensen om de akte van beediging van agenten, ijkrapporten van flitspalen en zelfs om apk-papieren van auto’s. Dat duurt vaak drie kwartier per verzoek. Dat gaat ver." (...) Landelijk steeg het aantal aanvragen in drie jaar van 7500 naar 15.000. Een van de redenen om al die gegevens op te vragen is de mogelijkheid dat de overheid te laat aan het verzoek voldoet, waardoor de boete van de baan is. Er komt nog een klootzak aan het woord: Ferdi (24) uit Almelo heeft de afgelopen twee jaar naar eigen zeggen via de Wob 23 zaken gewonnen en acht verloren. Allemaal snelheidsovertredingen. Hoe vaak is hij niet betrapt? (De Wob is de 'Wet openbaarheid van bestuur', op grond waarvan je al die gegevens mag opvragen.)

Die Mark en die Ferdi zullen aan de borreltafel de bewonderaars op hun hand hebben. Ze zijn die stomme autopesters  toch maar te slim af geweest. Vervolgens gaat men zich opwinden over slimme advocaten die alles uit de kast halen om hun cliënten een zo laag mogelijke straf te bezorgen. Of over ambtenaren van politie en justitie die fouten maken waardoor helemaal geen strafvervolging kan plaatsvinden. Ze vinden ook dat er meer blauw op straat moet. Maar ja: De politie is steeds meer tijd kwijt aan verkeersovertreders die bewijzen willen zien. Aan types als Mark en Ferdi dus.

Kort geleden schreef ik hier al dat verhoging van de maximumsnelheid (dus ook overschrijden van de maximumsnelheid) nauwelijks tijdwinst oplevert. Mensen rijden te hard omdat ze dat leuk vinden en omdat hun auto nou eenmaal dat vermogen heeft.

x

Slecht?

Roken is slecht voor een mens. Dat weet ik. Ik rook veel. Ik heb dat eens bijgehouden en vastgesteld dat ik gemiddeld 1,9 dag doe met een pakje shag van 42,5 gram. In die shag bevindt zich 0,680 gram teer en 0,079 gram nicotine. Die teer en nicotine komen niet allemaal in mijn luchtwegen terecht, want een deel van de shag blijft in de peuk die ik weggooi en een deel gaat letterlijk in rook op als het shaggie ligt te smeulen terwijl ik met iets anders bezig ben, zoals typen. Ik schat dat de helft in mijn luchtwegen komt. Ik reken nog even door: per dag neem ik 0,646 gram teer en 0,075 gram nicotine in. Dat is per jaar resp. (afgerond) 235 en 28 gram.

De rook, dus de teer en nicotine, die ik inhaleer komt voor het grootste deel, dacht ik, ook weer naar buiten. Ik neem aan dat mijn longen daar niet alle nicotine en teer hebben uitgefilterd. Zou dat wel zo zijn, dan zou men zich immers veel minder druk maken over de schadelijke gevolgen van het onvrijwillig meeroken. Hoe het ook zij, veel niet-rokers beschouwen roken ook in maatschappelijke zin als slecht.

Mag ik dan nu op een in deze tijd zeer positief aspect van het roken wijzen? Tezamen met mijn medeverslaafden breng ik dit jaar 2.432.000.000 euro in het laatje dat door de altijd opgewekte Jan Kees de Jager demissionair beheerd wordt. Waar hij en de onderhandelaars over het regeerakkoord op hopen is dat de aangekondigde verhoging van de accijns op tabak niet zal leiden tot het collectieve besluit te stoppen met roken. Waar anders haal je die ruim twee miljard zo gauw vandaan?

x

Streven

Is het nou zo'n ramp als iemand schrijft "het gebeurd" of "het is gebeurt"? Nee, er zijn wel ergere dingen in het leven. Taalgebruik is voor een belangrijk deel een kwestie van afspraken. Iedereen zegt pannekoek (het is ABN om de n aan het eind van een lettergreep na een stomme e niet uit te spreken), maar de Nederlandse Taalunie heeft in haar ondoorgrondelijke wijsheid verordonneerd dat we pannenkoek moeten schrijven, maar niet gedachtengoed. Vroeger schreven we, op grond van een inmiddels afgeschaft regeltje, denneboom en dennenbos. Nu is het ook dennenboom. De Taalunie zou veel mensen een groot plezier doen en veel fouten voorkomen door die zogenaamde tussen-n gewoon af te schaffen, of te bepalen dat het iedereen vrijstaat die n al of niet te gebruiken. Ik zou heel lang - en waarschijnlijk vruchteloos - moeten nadenken om er achter te komen of dat ergens tot misverstanden zou kunnen leiden. (Overigens: begrijpt iedereen waarom het vruchtensap en vruchteloos is?)

De meeste taalfouten worden, denk ik, gemaakt in de werkwoordsvormen. We hebben nu eenmaal sinds mensenheugenis de gewoonte om een d aan het eind van een lettergreep als t uit te spreken. (De Zweden, om maar een voorbeeld te noemen, doen dat niet. Die spreken de d vrijwel altijd als een d uit.) Maar we hebben ooit het regeltje van 'stam + t' gemaakt: kijk-en - kijkt, dus word-en - wordt. Niemand raakt in verwarring als je "Zij word gek van die regeltjes." schrijft. Zelfs "Zij wort" wordt nog wel begrepen. Waarom schrijven we dan niet "Hij beleevt dat anders?" We schrijven toch 'beleven'?

Het is een bekend verschijnsel: erover klagen dat de jongeren die van school komen 'niets' meer over taal weten. Er is echter iets merkwaardigs aan de hand, las ik in de Volkskrant: Leerlingen beheersen hun taal aan het eind van de basisschool veel beter dan vaak wordt gedacht. Sterker, in het spellen van werkwoorden maken ze vrijwel geen fouten. Dat is wetenschappelijk onderzocht. Het vervelende is dat er na de basisschool nog een paar jaar onderwijs volgt: Jammer genoeg leren ze dat bijna allemaal in de loop van de middelbare school weer af: zowel op vmbo, havo als vwo is de beheersing van de werkwoordspelling bij het eindexamen een stuk slechter dan die aan het eind van de basisschool. Moet ik nou concluderen dat de jeugd van tegenwoordig vergeetachtiger wordt? Weten ze bij het verlaten van de basisschool dat Lelystad de hoofdstad van Flevoland is, maar bij het verlaten van het vwo niet meer? Kunnen ze nog wel de tafel van negen uit hun hoofd opdreunen? Kunnen ze nog bij benadering aangeven wanneer de Tweede Wereldoorlog plaatsvond?

Ze hebben de staatssecretaris van onderwijs om commentaar gevraagd. Een woordvoerster zei: 'Taalvaardigheid is veel meer dan alleen spelling, ook leesvaardigheid en mondelinge vaardigheden zijn van wezenlijk belang. We beginnen dit jaar met de referentieniveaus, die voor het eerst van basisschool tot en met het mbo gedetailleerd vastleggen wat een leerling moet kennen en kunnen. Maar de lat moet omhoog. Daarom zijn ook nog streefniveaus vastgelegd.' (Onderstreping toegevoegd.) Als ik zoiets lees, weet ik dat ik de hoop kan opgeven. We weten hoeveel donornieren er nodig zijn en we streven naar meer. We weten hoeveel we CO2 we uitstoten en streven naar minder. We weten dat steeds meer mensen te zwaar zijn en we streven naar lichter. Bij het verlaten van de basisschool, die toen nog lagere school heette, kende ik een bekend gezegd: "De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens."
x

Smart

Robert Buzink is journalist en webspecialist bij de Volkskrant. Op het VKblog van de Volkskrant las ik een weblog van hem over de kennelijk moeilijke keuze tussen diverse 'smartphones': Blackberry, iPhone of Android. Voor mij is die keuze niet moeilijk, want ik hoef geen van drieën. N.a.v. een vorig blog van Robert gaven een aantal mensen aan dat ze een telefoon wilden waarmee je alleen kunt bellen. Om met dat laatste te beginnen: dat kan ik me totaal niet voorstellen. Een telefoon waar je niet mee kunt mailen, twitteren, video's uploaden en online muziek luisteren is voor mij een totaal overbodig apparaat.

Mijn eerste reactie was: Robert maakt een grapje. Maar omdat hij vervolgens serieus schrijft over allerlei voor- en nadelen van die smartphones en hun besturingssystemen, geloof ik dat hij het serieus meent. Mensen willen die voorlichting omdat ze al die mogelijkheden voortdurend bij zich willen hebben.

Eerst maar even een vaststelling: een smartphone is een computer die in je broek-, binnen- of borstzak (of handtas) past, waarmee je ook kunt bellen. (In tram, bus of trein zie ik vaak mensen die dat ding de hele tijd in hun hand houden.) Is de smartphone ook een verrijking van ons bestaan? Die vraag beantwoord je met "JA!" als je 24/7 bereikbaar wilt zijn, wilt kunnen internetten, foto's maken, video's bekijken, muziek luisteren, e-mailen, twitteren, routes plannen, afspraken bijhouden en God mag weten wat nog meer en waar dan ook.

Toen de mobiele telefoon nog niet meer dan dat was zag ik de voordelen wel, maar ik zag er ook de inperking van mijn vrijheid in. Toen ik een week geleden een dag doorbracht met enkele vrienden werd een van hen, hoewel hij een officiële vrije dag had, door collega's gebeld. Je kunt niet meer met goed fatsoen op vakantie gaan zonder de mogelijkheid dat je gebeld wordt door een familielid, vriend of kennis. "Sorry dat ik even stoor, hoor, maar heb jij toevallig het e-mailadres van ... bij de hand?"
"Nee, dat heb ik niet. Ik kan alleen maar bellen met dit ding. Ik ben op vakantie en dan doe ik allerlei dingen niet die ik thuis wel doe: de krant lezen, tv kijken, films zien, e-mailen, internetten." Een politiek verslaggever die niet op de hoogte is van het meest recente getwitter van Geert, Maxime of Femke kan beter een andere baan gaan zoeken. De wordbite gaat de soundbite vervangen.

We hebben ons volledig door de techniek laten inpakken.

x

Levensreddend

Waarom zijn zoveel mensen ongelukkig of bereiken ze niet wat ze hadden willen bereiken, terwijl de boekwinkels vol liggen met boeken waarin je geleerd wordt hoe je alles kunt bereiken en heel gelukkig kan worden? In een nieuwsbrief van Selexyx Scheltema lees ik over Hoe red ik mijn eigen leven? van Michael Gates Gill: "Na het verlies van zijn topbaan, huwelijk en gezondheid werd Michael Gates Gill gelukkig door koffie te gaan schenken bij Starbucks. Hij schreef er een bestseller over. Talloze lezers vroegen hem daarna hoe zij zelf met tegenslagen kunnen leren omgaan. Hoe red ik mijn eigen leven? is Gills antwoord.
De beroemde Starbucks-medewerker leert ons in vijftien lessen dat het ware geluk niet van het lot afhangt, maar van ons vermogen open te staan voor onverwachte mogelijkheden. Voor elk advies put hij uit dagelijkse ontmoetingen. Gill wordt wijzer van een vrouwelijke psychiater naast wie hij in het vliegtuig belandt, maar ook van de jonge vrouw die hem een sollicitatieformulier liet invullen, toen hij - bankroet - bij Starbucks een kopje koffie ging drinken."

Gelukkig worden in 15 lessen voor de prijs van 14,90 euro. Veel goedkopere lessen vind je niet gauw, maar ik zal dat boek niet aanschaffen. Als ik wil afvallen schaf ik ook geen boek aan. (Ik ben door even nadenken zo'n vijftien kilo kwijtgeraakt.) Er zijn jongetjes die ervan dromen ooit in de Champions League te spelen, maar hoeveel trainingen je er ook tegenaan gooit, het lukt ze niet. De eerste tegenslag die je tegenkomt na het lezen van dat boek: waarom lukt mij niet wat hem wel lukt?
x

Subsidies

Toen ik tegen de twintig liep (1958 - 1959) was in Cuba de gewapende opstand gaande onder leiding van Fidel Castro. Ik herinner mij nog goed dat ik sympathiek tegenover die machtsovername stond. Dat was niet algemeen gebruikelijk, want Castro was immers een communist en communisten waren toen onze grootste vijanden. In de Verenigde Staten vond men het maar niks: communisten aan de macht in hun achtertuin. Dat was een dictatuur. Vrijwel geen enkel Zuid-Amerikaans land kende toen democratie, maar volgens Amerikaanse opvattingen heersten daar geen 'dictatoriale', maar 'autocratische' regimes en daar wilden de Amerikanen best zaken mee doen.

Nog altijd is Cuba geen democratisch bestuurd land, maar in veel andere Zuid-Amerikaanse landen is het ook nog steeds wat dat betreft geen ideale toestand. De gemiddelde Cubaan leeft bepaald niet in weelderige omstandigheden, maar in materiële zin heeft zhij het denk ik toch wat beter dan de miljoenen bewoners van sloppenwijken rond de grote steden in Zuid-Amerika, waar niet de regering maar bendeleiders de feitelijke macht uitoefenen. In Cuba kun je nog steeds rekenen op goede gezondheidszorg en onderwijs en je zult er niet verhongeren.

Maar als het hier economisch al niet zo goed gaat, gaat het in Cuba zeker niet goed en moet ook daar de overheid bezuinigen. Trouw berichtte daarover en ik las over mij onbekende zaken. Steun van de overheid aan de wat minder bedeelden ga ik zeker niet uit de weg, maar in Cuba was men hier en daar wat te ver doorgedraafd. De ongeveer 2,5 miljoen Cubanen van 54 jaar en ouder krijgen vanaf volgende maand niet meer hun vier pakjes sigaretten van de staat. De Cubaanse regering vindt dit niet meer onder de eerste levensbehoeften vallen. Hoewel ik een straffe roker ben, vind ik dat daar wel iets in zit. Ook gesubsidieerde huwelijksreizen en vakanties zijn verleden tijd. Tja, zelfs hier is een weekje bungalowpark niet voor iedereen weggelegd, maar als mij gevraagd zou worden of de staat dat financieel mogelijk moet maken, zou ik toch niet direct volmondig "Ja!" zeggen.

x

Nieuw!

"Wat maakt je gelukkig? Is geluk voor iedereen weggelegd? Kun je gelukkig zijn leren? Geïnspireerd door de bestseller 'Eten, Bidden, Beminnen' van Elizabeth Gilbert komt de TROS met Op zoek naar Geluk. Bekende Nederlandse koppels reizen af naar Bali, waar ze op zoek gaan naar dat wat hen gelukkig maakt. Hoe kijken ze terug naar het leven wat ze tot dan hebben geleid? Hebben ze ergens spijt van? Hoe kijken ze naar hun partner? Alle BN'ers brengen een bezoek aan een goeroe die antwoord probeert te geven op hun levensvragen."

Die tekst haal ik van een webpagina van omroep.nl, waarop o.a. alle nieuwe programma's van de publieke omroep in het komende seizoen worden aangekondigd. 'Op Zoek naar Geluk' is zo'n programma. Nu vraag ik me af waarom je als BN'er met je partner helemaal naar Bali moet reizen om op zoek te gaan naar wat je gelukkig maakt. Als je als publieke omroep toch moet bezuinigen, zou ik die BN'er en partner die vraag voorleggen in Hulshorst. Dat is minder exotisch dan Bali, ik weet het, maar het Beekhuizer Zand daar vlakbij is als zandverstuiving ook echt de moeite waard. Los daarvan interesseert het me geen moer waar die BN'er spijt van heeft.

We hadden al diverse programma's die ons in staat stelden mee te leven met patiënten van huisartsen en specialisten. Maar wat hadden we nog niet? 'Dokters aan de Costa'! In deze leemte gaat MAX voorzien: "Helaas blijft het voor de vakantiegangers en overwinteraars aan de Spaanse Costa niet altijd alleen bij fiësta, siësta en sangria. Soms is een bezoekje aan de dokter ook noodzakelijk. Het is voor de Costa-Nederlanders erg fijn om een dokter in de buurt te hebben die ze kunnen begrijpen en vertrouwen. Dokters aan de Costa is een docusoap waarin we het personeel en de patiënten van een Nederlandse huisartsenpost aan één van de Spaanse Costa's volgen. De dokterspraktijk vormt de rode draad en is tevens het decor voor de introductie van de vele verschillende patiënten en de families van de dokters." Heb ik altijd gedacht dat die pensionado's naar de Costa's gingen omdat je daar niet ziek kunt worden, blijkt dat ook weer een misvatting te zijn. (En je weet natuurlijk nooit of die Spaanse dokters wel te vertrouwen zijn.) Waarschijnlijk wordt de verhouding tussen fiësta en sangria enerzijds en siësta anderzijds niet altijd goed ingeschat. Maar dat wordt helemaal goedgemaakt door het feit dat je kinderen en kleinkinderen jouw voor anderen nauwelijks interessante verhaal op tv kunnen volgen.

En wees gerust: Boer Zoekt Vrouw komt ook gewoon weer terug!
x

Partner

Mijn pc staat op minder dan een halve meter van het raam. Ik breng veel tijd door in de buurt van die pc. Naar buiten kijkend, kijk ik uit op een plantsoen. Op diverse plaatsen staat een bord met de tekst "Losloopstrook". Om er geen misverstand over te laten bestaan laat het bord ook een afbeelding zien van een niet-aangelijnd lopende hond. Ik zie dus elke dag heel wat honden in allerlei soorten en maten en hun baasjes (m/v).

Gedurende 18 jaar heb ik katten gehad. Die vind ik nu eenmaal (veel) leuker dan honden. Dat is een kwestie van smaak. Maar ik kan me dus goed voorstellen dat je met een huisdier een zekere band hebt. Je kunt zelfs onderzoeken hoe mensen de relatie met hun hond waarderen. Dat heeft National Geographic Channel dus maar eens laten doen, las ik in Trouw.

De relatie met de viervoeter krijgt gemiddeld een 8,5 las ik. De hond wordt gewaardeerd, mag je wel zeggen. Die zin vervolgde echter met tegenover een 7,8 voor de relatie met de partner. Nu is 7,8 ook bepaald geen slechte score, maar als mensen moeten kiezen met wie ze even een eindje gaan wandelen, gaat de voorkeur toch uit naar de hond. Bijna de helft beschouwt het huisdier als een volwaardige gesprekspartner. Vrouwen vinden dit overigens vaker dan mannen. Ruim een op de vijf ondervraagden geeft aan dat de hond van alles begrijpt.

Ik neem direct aan dat honden de emoties van hun baas aanvoelen en daar op hun manier op reageren. Het zijn net kleine kinderen die nog niet kunnen praten. Ik kan me echter moeilijk voorstellen dat bijna de helft van de ouders een nog niet pratend kind als "volwaardig gesprekspartner" zullen betitelen. Je kunt je hond natuurlijk in tranen vertellen dat je op je werk opnieuw gepasseerd ben voor de functie die je zo graag zou willen hebben, maar of de hond alle ins en outs begrijpt betwijfel ik toch. Ik begrijp dat het oplucht: je hebt het even van je afgepraat. Als je na het uitlaten thuis een menselijke partner aantreft, zou je hetzelfde verhaal nog een keer kunnen vertellen. Je had het verhaal ook kunnen vertellen vóór je hond ging uitlaten. Het is heel goed mogelijk dat partner niet met trouwhartige ogen naar je opkijkt, maar zegt: "Ja, dat verhaal ken ik zo langzamerhand wel." Wanneer je de hond weer uitlaat kun je nadenken over de vraag wat belangrijker is: een begrijpende hond of een begrijpende partner. De hond kun je altijd houden.
x

Tijdwinst

Zoals je in de afbeelding kunt zien komt de maximumsnelheid in de Verenigde Staten vrijwel nergens boven de 75 mijl (=120,675 km) per uur. Ik heb de indruk dat men in de VS in het algemeen gemiddeld iets langere afstanden aflegt dan in Nederland. Hoe langer de afstand en hoe hoger de maximumsnelheid, hoe groter de tijdwinst over autoritten. (Het gewoon lekker vinden om te 'scheuren' laat ik hier buiten beschouwing.) Omdat 'Time is money' veel Amerikanen zal aanspreken, mag je het opmerkelijk noemen dat de maximumsnelheid daar vrijwel nergens hoger is dan in ons toch iets kleinere en veel dichter bevolkte land.

De Telegraaf van gisteren gaf dit te lezen: De Tweede Kamer (althans een meerderheid bestaande uit VVD, CDA, en PVV) wil dat demissionair minister Eurlings (Verkeer) uitzoekt of de maximumsnelheid op de splinternieuwe wegen niet slechts naar 120, maar zelfs naar 130 of 140 kilometer per uur kan worden verhoogd. Binnen Nederland kun je - de kortste weg kiezend - niet veel ritten maken die langer zijn dan 300 km. Maastricht - Uithuizermeeden is 294 km. Als je al over de totale afstand 120 km/u zou mogen rijden, quod non, zou je daar 2 uur en 27 minuten over doen. Zou je over de hele afstand 140 km/u rijden dan doe je er 2 uur en 6 minuten over: een tijdwinst 21 minuten. Als we nou eens iets realistischer rekenen, dan zal de feitelijke tijdwinst over die afstand een minuut of tien zijn.

De gemiddelde lengte van een autorit is natuurlijk lang geen 300 km, als je bedenkt dat ruim een derde van de autoritten korter dan 5 km is. Maar goed, VVD-Kamerlid Aptroot denkt gelijk aan de A16 tussen Dordrecht en Breda en de A4 tussen Leiderdorp en Den Haag. Dat stuk Leiderdorp - Den Haag is een kilometer of twintig lang. Als je daar 140 i.p.v. 100 km/u mag rijden, maak je een tijdwinst van iets meer dan 3 minuten. Zullen de automobilisten blij zijn als dat gedoogde minderheidskabinet er komt.
x

De chef?

Zo, gisteren was de laatse opnamedag voor "Wie is de chef?". Ik had me daar een goed halfjaar geleden voor opgegeven en vlak voor mijn vakantie kwam het er van. Een interview, een screentest en toen de bevestiging dat ik er in zat. Vorige week maandag was mijn draaidag. Ik moest dus het spits afbijten. Nou, dat heb ik geweten. Twaalf mensen over de vloer. Twee beeld en geluidteams, een regisseur, drie assistenten en de drie overige kandidaten. Je hebt er geen idee van wat er allemaal komt kijken bij het maken van een televisieprogramma. Om half tien begonnen bij een groenteboer en bijna twaalf uur later was iedereen weer vertrokken, mij compleet gesloopt achterlatend. De combinatie van een warme, vochtige, dag, de druk van een tikkende klok, een regisseur die alles meerdere keren op wil nemen, de temperatuur van je gerechten die verdwenen is voordat je de eerste hap kunt nemen, etc. Kortom: de nodige stress. Maar wat heb ik genoten. De kandidaten van "week vier" zijn vrienden geworden. We hebben zo'n plezier gehad en, het moet gezegd, fantastisch gekookt en gegeten. Tja, en wie is nu de echte chef? Wie ontmaskeren haar of hem? Wie krijgen de envelop met inhoud? Wie krijgt de (naar mijn mening) hoofdprijs (dat is de prijs die de echte chef uitreikt aan degene aan wie zhij de mooiste herinnering heeft)? Wie dat wil weten kan vanaf maandag 13 september, 18.55 uur, RTL vijf, kijken. Hoe ik het heb gedaan? De uitslag is op vrijdag de 17e.

Gewetensnood

De laatste twintig jaar van mijn arbeidzame leven was ik ambtenaar. Ik was zo'n type dat ten behoeve van politici opschreef wat ze in concrete gevallen zouden kunnen besluiten. De politici konden ermee doen wat ze wilden. Als ze een besluit genomen hadden mocht ik (of een collega) dat uitvoeren. Ik kon het een waardeloos of stom besluit vinden, maar dat was niet van belang. Het was ook niet de bedoeling dat ik tegenover de in aanmerking komende burgers zou laten blijken dat ik het een slecht besluit vond.

In die twintig jaar heb ik mij wel eens afgevraagd wat ik zou doen als mij gevraagd werd iets te schrijven wat volledig tegen mijn principes indruiste, bijvoorbeeld ('vertaald' naar de huidige tijd): ontwerp een regeling, waardoor het mogelijk is dat ambulancevervoerders weigeren allochtonen te vervoeren. (Voor de goede orde: zelfs met Geert Wilders op Volksgezondheid zal geen ambtenaar dat verzoek krijgen.) Ik zou tegen de betreffende politicus zeggen: dat schrijf je zelf maar. Intussen begrijp ik uit de Volkskrant dat het probleem weer actueel is geworden: Van alle ambtenaren noemt 42 procent het een 'slechte zaak' als het tot gedoogsteun van de PVV komt. De ambtenaren die vrezen in gewetensnood te komen, verwachten vooral problemen op het gebied van de vrijheid van godsdienst, immigratie en integratie. "Als ze ons maar geen zaken willen laten uitvoeren die in strijd zijn met onze grondwet", zegt er een. Dat laatste kan hoe dan ook niet. Een wetsvoorstel in die zin zou al een negatief advies van de Raad van State krijgen. Maar wat zou je doen als je gevraagd wordt een voorstel tot wijziging van de Grondwet te schrijven, waardoor de Koran verboden zou kunnen worden?

Toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst (PvdA) gaf toen (n.a.v. Kamervragen van Wilders) te kennen dat een ambtenaar ontslag moet nemen als hij zich niet in het beleid kan vinden. Zo is het precies. Maar minder dan een procent zegt daadwerkelijk ander werk te gaan zoeken als het zo ver komt. Ik ga anderen niet voorschrijven hoe principieel ze moeten zijn. Ik zou wel graag willen weten wat sommige ambtenaren onder gewetensnood verstaan.
x

VIP

Weer een reden om Amsterdam te verkiezen boven Rotterdam. Beide steden hadden gisteren een publiekstrekker. Van 'Sail' kun je in ieder geval zeggen dat het niet zo'n kolereherrie maakte en niet zoveel stank opleverde als de 'Bavaria City Racing'. Vorig jaar rond deze tijd heb ik daar ook over geschreven.

Trouw meldt in een kort berichtje over dat Rotterdamse evenement: Zo is aan de voet van de Willemsbrug een groot vipdorp opgetrokken. Een VIP is een Very Important Person. Wikipedia zegt er dit over: "Op feesten en andere manifestaties zijn er vaak speciale zones gereserveerd voor vips, waar het gewone publiek geen toegang heeft zodat de beroemdheden daar niet het gevaar lopen te worden lastiggevallen door opdringerige fans. Vips dragen daartoe vaak een speciaal herkenningsteken zodat de beveiligingsmedewerkers direct weten met wat voor soort persoon zij te maken hebben. De omschrijving in de Engelse Wikipedia vind ik aardiger: "Very Important Person, or VIP is a person who is accorded special privileges due to his or her status or importance. Examples include celebrities, heads of state/heads of government, major employers, high rollers, politicians, high-level corporate officers, wealthy individuals, or any other notable person who receives special treatment for some reason. In some cases, such as tickets to events, VIP may be used in a similar way to premium, and can be purchased by anyone. The term was coined between 1940 and 1945. The term often may be used in a facetious or sarcastic manner, depending on the context in which it is being used."


Ik weet niet welke VIP's zich gisteren in dat lawaaierige dorp bevonden. Als ik het wel wist, zou ik waarschijnlijk geen van hen bijster interessant vinden. Volgens de Engelse Wikipedia kun je VIP dus ook in grappige of sarcastische zin gebruiken. In dit geval hoef je daar geen moeite voor te doen. Wie zichzelf zo belangrijk vindt dat hij zich bij zo'n gelegenheid door Bavaria laat fêteren, maakt een grap van zichzelf. Daar hoef ik geen sarcastisch commentaar bij te verzinnen.
X

Als

Meermalen heb ik hier gezegd dat ik een stuk financieel onbenul ben. Dat betekent niet dat als het over geldzaken gaat ik helemaal nergens iets van begrijp. Zelfs als het over de dekkingsgraad van pensioenfondsen gaat, haak ik niet automatisch na enkele seconden af. Omdat die dekkingsgraad te laag is, moeten aardig wat mensen het binnenkort met minder inkomen doen. Daar is veel over te doen en er wordt ook op tv aandacht aan besteed.

Afgelopen vrijdag hoorde ik een vertegenwoordiger van de Algemene Pensioen Groep (APG) die in NOVA te gast was. De APG is een koepel van een groot aantal pensioenfondsen, die alles bij elkaar zo'n 240 miljard euro beheren. Die APG-man deed in het geheel niet paniekerig. Ik begreep dat de pensioenfondsen als ze vooruit kijken, uitgaan van verwachte rente-inkomsten. Dat leek me normaal: je moet ergens van uitgaan. De pensioenfondsen nu gaan uit van de ontwikkeling, als ik het goed begrepen heb, van de rente op staatsobligaties. Die is behoorlijk vast, maar niet erg hoog: ergens tussen de 2 en drie procent. Dat is dus een aanname, een rekenmodel, meer niet. Maar op basis van die aanname ziet het er somber uit.

Ik dacht dus wat door. Stel dat we niet uitgaan van de rente op staatsobligaties, maar van de verwachte rente die het beleggen bij beleggingsfonds X oplevert. Fonds X is al decennia lang een zeer betrouwbaar fonds. De gemiddelde rente die het uitkeerde was zeven procent en niets wijst erop dat daarin een noemenswaardige verandering komt. Halleluja: alle pensioenfondsen zitten weer ruim boven de dekkingsgraad en de pensioenen hoeven in het geheel niet verlaagd te worden.

Nu zat ik niet alleen naar NOVA te kijken. Ik was op bezoek bij een vriend. Twee andere vrienden waren net naar huis vertrokken. Die vriend heeft een gedegen opleiding tot registeraccountant achter de rug. Hij weet dus wel iets van geldzaken. Het aardige is dat zijn huidige functie die is van directeur van een pensioenfonds. (Ik verzin dit echt niet!) Het is geen groot pensioenfonds en het zit totaal niet in de gevarenzone. Deze deskundige vriend gaf mij gelijk: het is maar waar je van uitgaat.

Een reëel probleem is dat we steeds ouder worden en dus langer pensioen ontvangen. Dus moet je óf de pensioengerechtigde leeftijd, óf de premie verhogen, óf de uitkering verlagen. Maar ik voel me domweg bestolen als mijn uitkering verlaagd wordt, alleen maar omdat ze nu eenmaal gekozen hebben voor een willekeurig rekenmodel.
x

Zeil

Het wordt vandaag qua weer, geloof ik, een aardige dag in Amsterdam. Zo'n dag waarop het aangenaam toeven is op een terras. Ik zit graag op het terras van het Noord-Zuid-Hollands Koffiehuis of van het Muziekgebouw aan het IJ. Daar zal ik vandaag niet zitten. Vooral dat terras aan het IJ zal ik mijden. Daar zal het vergeven zijn van de toeristen die en masse naar de verzamelde schepen komen kijken. Ik heb weinig tot niets met water en schepen, maar ik geef eerlijk toe dat zo'n 'tall ship' best indrukwekkend is. Dat wil zeggen: als het op het ruime sop zeilt, niet als het op motorkracht door het Noordzeekanaal vaart of stil ligt op het IJ. Een kudde olifanten op een savanne is ook boeiender dan een paar in Artis.

Ik heb overigens nooit begrepen dat zeelieden (een deel van) hun opleiding doorbrengen op een zeilschip. Als ze immers hun vak gaan uitoefenen zullen ze nooit meer een zeil hoeven te hijsen of in een mast te klimmen en aan de schootsteek zullen ze ook niet vaak meer toekomen. Net als in veel andere beroepen zal hun werk voor een deel bestaan uit het kijken naar een pc-monitor of andere displays en het drukken op knopjes. Typistes worden toch ook niet opgeleid met behulp van een typemachine? Leren ze op de landbouwschool nog ploegen met een door een paard voortgetrokken ploeg?

Ik vind het prima dat er veel mensen zijn die graag naar een oud schip komen kijken, maar waarom moet het meteen zo'n overdosis zijn? Omdat ook hier de commercie genadeloos heeft toegeslagen. Het moet GROOT zijn, maar al die schepen hierheen halen kost veel geld en je kunt iemand die over de Prins Hendrikkade wandelt geen toegangsprijs vragen. Dus verzin je er van alles omheen waaraan je wel geld kunt verdienen. "Die dingen moeten wel wat duur zijn", sprak een organiserend type in het NOS-journaal, "omdat anders al die duizenden mensen niet gratis naar die schepen kunnen kijken." Grote bedrijven hebben al lang van tevoren allerlei 'arrangementen', met drank en eten, ingeslagen om onder relaties te verdelen. Er schijnen mensen rond te lopen die al drie van die arrangementen hebben. Die zitten in alle goede netwerkjes. Ze lijken op die mensen die naar een skybox van een voetbalstadion gehaald worden, hoewel ze liever een potje zouden gaan biljarten.

De eerste 'Sail' was in 1975 een onderdeel van de viering van het 700-jarig bestaan van Amsterdam: "Laten we ook iets nautisch doen." Sindsdien is het om de vijf jaar herhaald, want het trekt veel mensen naar Amsterdam, die daar geld gaan uitgeven. Toevallig bevond ik mij gisteren een heel groot deel van de dag op een plek met uitzicht op de Amstel. Ik heb nog nooit eerder zoveel plezierbootjes op de Amstel gezien. Wordt het niet eens tijd iets nieuws te bedenken om al die mensen naar Amsterdam te halen. En dan niet de Olympische Spelen of een voetbalkampioenschap. Die hebben we ook al eens gehad.

Natuurgebied

Nadat we een dijk in het IJsselmeer hadden gelegd waardoor de Flevopolder kon ontstaan, bleef een uithoek die industriegebied had moeten worden  wat langer dan bedoeld braak liggen. Toevallig passerende vogels vonden het kennelijk wel een aantrekkelijk gebied en bleven hangen. Daar zaten zelfs tamelijk zeldzame soorten bij, zoals de roerdomp en de kleine zilverreiger. Er ontstond zomaar een nieuw natuurgebied dat we de Oostvaardersplassen noemden. Staatsbosbeheer ging het beheren en de politiek ging zich ermee bemoeien.

Toen de politiek zich nog niet vreselijk druk maakte over bezuinigingen had ze er tijd voor zich druk te maken over vragen als: moet je dode dieren in dat natuurgebied wel opruimen en moet je ze in de winter bijvoeren? Gisteren las ik in de Volkskrant dat Staatsbosbeheer jarenlang de zoogdieren daar verkeerd had geteld. Er zijn er minder dan we altijd dachten. Dat maakte bij mij weer eens een vraag wakker: zijn de Oostvaardersplassen nog wel een natuurgebied? Er lopen daar konikpaarden en heckrunderen rond. Het konikpaard komt oorspronkelijk uit Polen. Het is niet, net als de vogels, eigener beweging naar de Oostvaardersplassen toe gewandeld, het is daar uitgezet om het gras bij te houden. Het heckrund is geen natuurlijk beest. Het is een door de Duitse gebroeders Heck gefokt rund, dat enigszins moet lijken op de oeros die in de zeventiende eeuw is uitgestorven. Het heckrund is in feite een samenraapsel van diverse in Europa voorkomende koeiensoorten, zoals de Schotse hooglander en het Corsicaanse bergrund. Met de natuur heeft het beest dus vrij weinig te maken. Net als het konikpaard heeft het heckrund nauwelijks of geen verzorging nodig en houdt het het gras bij. Het zijn in feite onbezoldigde hoveniers van Staatsbosbeheer. Ze doen ongetwijfeld nuttig werk, maar is het natuur? Als het goed heb krijgen ze er nog een collega bij: de wisent, die nauw verwant is aan de Amerikaanse bison. In de vrije natuur kwam het dier al nergens meer voor, maar vanuit dierentuinen zijn ze hier en daar in Oost-Europa weer uitgezet.

Het 'excuus' van Staatsbosbeheer is dat er vroeger in ons land wilde paarden en oerossen voorkwamen. Dat zal best, maar nog wat langer geleden liepen hier ook mammoets rond en iets minder lang geleden wolven. Ik zie nog niet gebeuren dat olifanten en wolven in de Oostvaardersplassen geïntroduceerd worden. Over herintroductie van wolven op andere plekken wordt wel eens gepraat, maar het zal er niet van komen.

De Oostvaardersplassen waren gedurende een aantal jaren een spontaan natuurgebied. Tot de mens zich ermee ging bemoeien en het gebied ging opleuken met paarden en hybride runderen. Gevolg was dat een aantal vogelsoorten weer verdween. Het is vast nog wel een aardig gebied, maar net als de rest van Nederland een cultuurgebied. Afgezien van alle polders die we sinds de Haarlemmermeer hebben drooggelegd zijn er eigenlijk geen lelijke gebieden in Nederland. Maar ze worden allemaal zorgvuldig 'beheerd'. Dan ga je tellen en discussiëren over bijvoederen. Dat is cultuur.
X

Handsfree

Over ambtenaren wordt wel eens wat lacherig gedaan ("Een ambtenaar is iemand die voor elke oplossing een probleem weet."), maar dat is echt niet altijd terecht. Je hebt er echt goede onder. Neem bijvoorbeeld die van Verkeer en Waterstaat. Die hebben vastgesteld dat een chauffeur (van een rijdende auto) beter niet naar een film op zijn mobieltje kan kijken. Dat schijnt af te leiden en dat is niet geheel zonder gevaar. Zo schijnen er ook chauffeurs te zijn die denken dat als ze maar goed hun navigatieapparaat in de gaten houden ze vanzelf op de juiste plek komen. Dat klopt zeker als je toevallig toch op weg naar het ziekenhuis was.

In Trouw las ik een bericht dat Verkeer en Waterstaat volgende maand een campagne lanceert waarin erop gewezen zal worden dat ook handsfree bellen niet zonder risico's is, evenals dat constant naar je Tomtom kijken. Ik zit niet vaak in een auto en dan nog alleen als passagier, maar ik heb altijd de indruk gehad dat het een bezigheid is, waar je meestal je kop redelijk goed bij moet houden.

Ik sta ook wel eens het verkeer te bestuderen terwijl ik wacht op tram of bus. Omdat ik in de grote stad woon is dat verkeer vaak druk. Met sombere regelmaat zie ik volwassenen met een klein kind voorop de fiets, met één hand sturend en met de andere hand een mobieltje tegen het oor houdend, druk pratend en nadenkend naar beneden starend. Kortom, je vind onder alle categorieën weggebruikers dezulken die niet graag de mededeling van het thuisfront gemist zouden willen hebben dat er ook geen gestampte muisjes meer waren en toevallig zijn die bij de Aldi, waar je toch langs fietst, in de aanbieding.

Ik maak dan wel grapjes over die komende campagne van Verkeer en Waterstaat, maar VVD-Kamerlid Charlie Aptroot is 'not amused': "Laat ze eerst het bestaande belverbod in de auto eens handhaven", zegt hij in de krant. Zo is het maar net. Zijn grote voorman Mark Rutte zit zich rot te peinzen over allerlei bezuinigingen, gaat die demissionaire Camiel Eurlings geld over de balk staan smijten. Zou Charlie echt niet weten dat je voor 'handhaven' ambtenaren nodig hebt en dat Mark, Maxime en Geert er daar een heel stel van willen afschaffen?

Ik moet geen grapjes over ambtenaren maken, ik moet me ergeren aan de talloze mensen die denken dat voortdurend bellen, sms'en en Twitteren gelijk staat aan 'sociaal bezig zijn'. Ik heb ook nog wel een onderwerp voor onderzoek door de SWOV, de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid, in samenwerking met TNO: is het mogelijk te maken handsfree te sms'en en te Twitteren? Door een goedgeplaatst mobieltje moet je al rijdend de sms'jes en de Tweets van anderen kunnen lezen. Dat zou ook verboden moeten worden, maar hoe haaf je dat hand?
x

Icoon

Bepaalde dingen krijgen na enige tijd een zekere 'icoonwaarde'. Als iemand de afbeelding hiernaast op een computer ziet, weet zhij meteen wat er bedoeld wordt: klik hierop om iets op te slaan. Maar wie gebruikt er tegenwoordig nog een floppy disk, ook wel diskette genoemd, om gegevens op te slaan? De opslagcapaciteit van harde schijven worden tegenwoordig gemeten in terabytes (1 terabyte=1000 gigabyte). De harde schijf van mijn eerste pc haalde de 20 megabyte. Wie tegenwoordig ook vrij grote bestanden naar een andere plaats wil vervoeren kan dat doen als bijlage bij een e-mail. Een andere keus is de cd-rom, maar de meest voor de hand liggende manier, als het niet per e-mail gaat, is de usb-stick.

Ik neem aan dat er al heel wat pc-gebruikers zijn die nooit een diskette gebruikt hebben en dat dus ook nooit zullen doen. Maar in Office 2010 van Windows, dat binnenkort op de markt komt, zal dat icoon nog steeds gebruikt worden. Het wordt althans gebruikt in de betaversie die al enige tijd in omloop is.

Het is toch een merkwaardig  verschijnsel dat een eenvoudig alledaags gebruiksvoorwerp, dat een kleine dertig jaar geleden werd geïntroduceerd intussen al weer volledig obsoleet is, maar toch zijn symboolwaarde heeft behouden. Ik heb me zitten afvragen of er meer en wellicht oudere van dat soort symbolen zijn. Niet de esculaap, want ik denk niet dat er ooit veel artsen hebben rondgelopen met een slang die om een staf kronkelde. Ik houd mij aanbevolen voor voorbeelden.

x

Nuances

Aanvankelijk was ik behoorlijk verrast toen ik Barack Obama hoorde zeggen, dat moslims overal in Amerika een moskee moeten kunnen bouwen, zo lang dat maar volgens de plaatselijke regels is, ook op de zuidpunt van Manhattan. (Ik citeer hier Trouw.)

Er worden nergens zoveel meningen gepeild als in het Witte Huis. Een aardig, zij het wat overtrokken, voorbeeld is te zien in de rol die Michael J. Fox speelt in 'The American President', een aardige 'feel good movie' met verder o.a. Michael Douglas, Annette Bening en Martin Sheen. In de film worden de populariteitscijfers van de president voortdurend bijgehouden. Hij is weduwnaar met een puberdochter en begint een relatie met een lobbyiste, terwijl hij twee controversiële wetten door het Congres aangenomen wil krijgen

Obama deed zijn hierboven vermelde uitspraak in het gezelschap van moslims en daar werd deze uiteraard warm ontvangen. Maar hij werd ook door de tv uitgezonden en dat leverde heel wat bezeerde tenen en schenen op. Tijd dus voor 'damage control', want binnenkort willen veel van zijn partijgenoten herkozen worden in Huis van Afgevaardigden en Senaat en hoe leg je aan de kiezers uit dat de president echt geen 'islam lover' is, laat staan een stiekeme islamiet, wat veel Amerikanen nog geloven. Dus tijdens een korte vakantie in Florida benadrukte Obama dat hij zich niet had willen en ook in de toekomst niet zal uitspreken over de vraag of het verstandig was een islamitisch centrum te bouwen zo dicht bij Ground Zero. Zoals ik in mijn gereformeerde jeugd heb geleerd: "Alle dingen zijn geoorloofd, maar niet alle dingen stichten."

Het recht om godshuizen te bouwen ligt verankerd in de Amerikaanse Grondwet, maar daar gaat het nu even niet om. Nabestaanden van de slachtoffers daar, en politieke groeperingen die vrezen voor een 'islamisering' van de VS, voeren actie tegen een islamitisch centrum dat 'triomfalistisch' zou uitkijken over de begraafplaats van slachtoffers van de islam Ergens las ik dat in 2001 0,5%van de Amerikaanse bevolking moslim was. Laten we gek doen en aannemen dat het aantal verviervoudigd is: 2%. Hoe willen die erin slagen de VS te islamiseren? Hier kun je zien waar die moskee zou komen t.o.v. Ground Zero. Het is mij niet duidelijk hoe je "triomfalistisch" zou moeten uitkijken over Ground Zero, dat je van daaruit waarschijnlijk niet eens kunt zien. Bij mijn weten is Ground Zero ook geen begraafplaats. OK, dat is muggenziften, maar als de bal toch op de stip gelegd wordt, wil ik hem er wel even intrappen. Wie in iedere islamiet een potentiële terrorist ziet en weigert te geloven dat in het te bouwen centrum een gematigde islam, open voor dialoog, gevestigd zal worden, verdient geen redelijke discussie. En Obama wil vast nog wel een tweede ambtstermijn.
x

Veranderingen

Gisteren had ik het hier over de, volgens mij, niet-bestaande generatiekloof. Ik schreef ook dat er uiteraard in de loop der jaren wel (maatschappelijke) veranderingen plaatsvonden. Met zo'n verandering werd ik een paar dagen geleden weer eens geconfronteerd.

Ik haalde weer eens een oud boek uit de kast: OP HET VINKENTOUW van Godfried Bomans. Het is een bundeling van stukjes die hij, onder het pseudoniem 'Parlevink', schreef voor de Volkskrant in de perioden  5 november 1954 - 5 februari 1955 en 4 januari 1956 - 10 december 1956. De teksten zijn dus ruim 50 jaar oud, maar in mijn ervaring nog steeds zeer leesbaar.

"Katholiek dagblad voor Nederland" was in die tijd nog de ondertitel van de Volkskrant. Dat verklaart de tekst in het "Ter inleiding", geschreven door ene 'M.G.'. Een citaat:
Dat Bomans daarbij bepaalde toestanden of gebeurtenissen in de katholieke geloofspractijk niet ontziet, heeft sommigen bevreemdt, enkelen verontrust. Wij achten deze stoutmoedigheid een verheugend verschijnsel. Zij is een teken, dat de katholieke emancipatie in haar ontwikkeling een punt bereikt heeft, waarop zij kritiek van binnenuit verdragen kan.  Dat deze correctie door velen, priesters en gelovigen, gewaardeerd wordt, strekt hiervoor tot bewijs. Hebben immers de hier verzamelde "Parlevinken", die op de voorpagina van "De Volkskrant" regelmatig verschenen, dit dagblad enkele abonnees gekost, veel groter was het aantal dergenen, die in dit vrije en vranke geluid een stem herkenden, waaraan behoefte was en die nu node gemist wordt.

Het boek verscheen drie jaar na het 'Bisschoppelijk Mandement' (herderlijk schrijven) van 1954 waarin het lidmaatschap van de VARA en van de NVV (voorloper van de FNV) voor katholieken werd verboden en het lidmaatschap van de PvdA werd ontraden. (Het getuigt van een diep inzicht in Gods ideeënwereld, dat de verderfelijke invloed van een omroepvereniging en een vakbond nog net iets gevaarlijker werd gevonden dan die van een politieke partij.) De stukjes van Bomans verschenen dus rond dezelfde tijd als dat Mandement. De emancipatie binnen de Heilige Moederkerk was toen nog niet bepaald vergevorderd. De clerus dacht echt nog dat hij ook regels voor het leven buiten de kerk kon stellen. Vanuit dat oogpunt waren de stukjes van Bomans, die ook katholiek was, bijna revolutionair te noemen. Zou het Nederlandse bisschoppencollege nu met een soortgelijk herderlijk schrijven komen , dan zou dat waarschijnlijk tot de nodige hilariteit, maar minstens tot meewarig hoofdschudden leiden. Er is, gelukkig, het een en ander veranderd.
x

Data

Wie mij wat langer kent weet dat ik niets heb met bepaalde data waarop je iets zou moeten gedenken of vieren, zoals sterfdagen, verjaardagen of huwelijksdagen. Er verandert niets aan of in mij op 24 maart, de dag waarop ik in 1939 geboren ben. Evenmin ben ik op 29 juli extra treurig omdat ik op die datum in 1996 weduwnaar werd. Maar om de een of andere reden hebben mensen de neiging om iets te doen op bepaalde data of omdat er na een datum een afgerond aantal jaren verlopen is. Zo begon Trouw gisteren aan een serie artikelen naar aanleiding van het feit dat dit jaar de eerste babyboomers 65 werden of nog worden. Gisteren ging het over de strijd tussen de generaties. Ik ben er niet eens aan begonnen.

Omdat ik intussen al een tijdje meeloop, heb ik wel eens eerder iets gehoord of gelezen over de verschillen, soms zelfs conflicten tussen generaties. De Griekse filosoof Socrates jeremieerde al 2500 jaar geleden over 'de jeugd van tegenwoordig'. Maar wat is nu een generatie? Dat iemand uit de zestiger jaren van de vorige eeuw stamt zegt mij helemaal niets. Is hij van 1 januari 1960 of van 31 december 1969. Daar zit tien jaar verschil tussen, ongeveer een halve generatie. Die babyboomers zijn bij mijn weten ook niet en bloc geboren. Mijn jongste zus, de laatste van zeven kinderen in één gezin, werd geboren in 1948 en zou dus tot de babyboomers gerekend kunnen worden, maar ik zie geen opmerkelijke verschillen tussen haar en mijn overige broers en zussen en mij die van vóór of tijdens de Tweede Wereldoorlog stammen. Het zal niemand verbazen dat mijn vrienden- en kennissenkring voor het overgrote deel bestaat uit personen die ook reeds AOW ontvangen of dat binnen afzienbare tijd zullen doen. Maar gisteren heb ik een aantal zeer plezierige uren doorgebracht met een vrouw die ik sinds enige tijd een goede vriendin noem, maar die pas over enkele jaren 40 wordt. Ik kan niet ontkennen dat zij qua popmuziek een heel andere smaak heeft dan ik, maar verder merk ik bar weinig van generatieverschillen. Zo kwamen we er tijdens de wandeling naar het Boerhave Museum in Leiden achter dat we beiden de Carmina Burana prachtig vinden en die is ook weer door iemand van een oudere generatie bij elkaar gecomponeerd

Er is helemaal niets tegen dat historici en andere deskundologen van tijd tot terugkijken en veranderingen opmerken. Ik zal de laatste zijn die beweert dat de eerste tien jaar van de 21e eeuw niet te onderscheiden zijn van de vijftiger jaren van de 20e eeuw. Er hebben wel degelijk (maatschappelijke) veranderingen plaatsgevonden. Ik kan moeilijk ontkennen dat het relatieve aantal pensioengerechtigde mensen toeneemt en dat dit voor degenen die nog niet aan hun pensioen toe zijn wat vervelend kan uitpakken. Moet ik nu ineens bang worden dat jongere generaties zullen zeggen: "Bekijk het verder maar, Evert, voor jou gaan we niet meer krom liggen. Jij bent al in Nieuw-Zeeland geweest. Nou willen wij wel een keer. Benidorm en Antalya kennen we nou wel."

Generaties bestaan in een familie. De maatschappij kent geen generaties, maar meer dan 100 'jaargangen'. En ze kent mensen die ongeacht hun leeftijd kijken naar wat oudere en jongere mensen doen of nalaten en daar een oordeel aan verbinden over 'de' jongeren en 'de' ouderen. Is voor mij, 71 jaar, iemand van 61 een jongere, iemand van 81 een oudere? Dat wij als generatiegenoten beschouwd worden wil absoluut niet zeggen dat ik hun opvattingen of levensstijl deel, terwijl ik dat wel kan doen bij iemand van 31 of 101. De generatiekloof bestaat niet.
X

Zakelijk

In Trouw van gisteren kwamen de fractieleiders van PvdA, SP, GroenLinks, D66 en ChristenUnie aan het woord naar aanleiding van de vraag: gaat u een kabinet van VVD en CDA, gedoogd door de PVV, steunen als het met voorstellen komt die in uw straatje passen of laat u het bij de eerste de beste gelegenheid vallen, alleen omdat het door die vermaledijde PVV gesteund wordt? (De vraag heb ik in eigen bewoordingen geherformuleerd.)

De vraag had Trouw ook aan mij kunnen voorleggen, want de antwoorden waren zoals verwacht: ze zullen het kabinet (als dat er ook werkelijk komt) "zakelijk" beoordelen. Natuurlijk ben ik ook maar een politieke tinnegieter, maar zo langzamerhand begin ik me af te vragen waar ze in Den Haag nou zo moeilijk over zitten te doen. Bij VVD en CDA zijn ze nu ook weer niet zó dom, dat ze niet van tevoren kunnen inschatten waarover ze met welke andere partij(en) tot een compromis kunnen komen. De VVD kan er ook voor kiezen met andere partijen een minderheidskabinet te vormen. De enige reden om voor de PVV te kiezen is, lijkt mij, dat Geert Wilders dan in ieder geval op een paar terreinen (met name die waarop hij 'populistisch links' is) zijn grote waffel moet houden en dat kan zijn electorale aantrekkingskracht alleen maar verminderen.

In de opiniepeilingen is momenteel de PVV even groot als de VVD. Zijn deelname aan de coalitiegesprekken wordt duidelijk op prijs gesteld. Ik neem aan dat dit gaat veranderen als de mensen de gevolgen van zo'n coalitie in hun portemonnee gaan voelen.

Een aardig detail kwam ik in de Volkskrant tegen. De VVD is tegen 'auto's pesten'. Maar ze wil ook bezuinigen. Wat heeft Anne Mulder (hij zit voor de VVD in de Tweede Kamer) nu ontdekt? Voor hybride auto's die zo goed voor het milieu zijn hoef je geen wegenbelasting te betalen. Dat vinden zo veel mensen leuk dat er een gat van tientallen miljoenen in de begroting geslagen wordt. Dus wat zegt Anne nu? 'Belastingen zijn er niet om gedrag te veranderen maar om geld binnen te halen. Het risico is heel groot dat je met een gat in je begroting zit als mensen inderdaad hun gedrag veranderen.' (...) 'Dit lek moet worden gedicht, ook al is het een teleurstelling voor veel mensen die nu net zo'n auto hebben gekocht', zegt Mulder in het AD. Vreemd genoeg is de motivering voor een eigen risico in de zorg (ook een soort belasting) dat mensen nog even achter hun oren krabben voor ze naar de dokter gaan, gedragsverandering dus. Mag ik nu aannemen dat het voor de VVD toch gewoon een kwestie is van geld binnen halen?

Terzijde: Hoe zit dat met bronnenonderzoek bij het AD en de Volkskrant? Anne Mulder wordt met 'zij' en 'ze' aangeduid, maar als ik even googel en video's en foto's van Anne zie, lijkt hij heel erg op een man.
X

Universiteit

Soms kom je via het internet tot onverwachte ontdekkingen. In Trouw stond een artikel over een aantal verontruste CDA'ers. Zij vinden het niet bij het CDA passen dat het gaat samenwerken met de PVV van Wilders. Zij vrezen dat het CDA-congres, mocht het inderdaad tot een regeer- en gedoogakkoord komen, zich voor een voldongen feit geplaatst zal zien en de fractie niet zal terugfluiten. Het zijn geen landelijke bekende CDA'ers, zo'n beetje middenkader. Ze hebben ook een website in het leven geroepen: www.wijstaanvooronzegrondrechten.org.

Ik vermoedde niet dat die website veel nieuws zou brengen en dat klopte. Ik was wel enigszins nieuwsgierig naar de ondertekenaars die met naam en toenaam vermeld worden, zoals Gabriel Anthonio, bestuursvoorzitter Jeugdhulp Friesland, hoogleraar Veranderingsmanagement Stenden University. Omdat 'Stenden University' mij niets zei, ging ik eens googelen, want een beetje University heeft een website. Stenden University ook (www.stenden.com) en tot mijn verbazing in het Nederlands. Wat blijkt? Stenden University verzorgt HBO-opleidingen in Nederland (diverse plaatsen in de drie noordelijke provincies), Bali, Thailand, Zuid-Afrika en Qatar. In die buitenlanden ligt de nadruk op 'International Hospitality Management', in Nederland met name op 'Opleiding tot Leraar Basisonderwijs (PABO)'. In Emmen en Leeuwarden kun je daarnaast kiezen voor 'Christelijke Opleiding tot Leraar Basisonderwijs (PABO)'.

Ik vroeg mij af: HBO en/of University? Hoe zit dat nou? De website zelf biedt uitkomst: Het is voor Nederlandse HBO instellingen toegestaan om de term 'University of applied science' te gebruiken. Indien er op de website of in andere communicatie-uitingen van Stenden gebruik wordt gemaakt van de woorden Stenden university wordt "Stenden university of applied science" bedoeld. Nou, da's mooi. Dat zal wel zo zijn om in het buitenland duidelijk te maken dat een instelling bachelor en master degrees mag toekennen. 'Higher Vocational Training' zou wellicht verwarring kunnen scheppen.

Maar die oproep aan CDA'ers heeft niets met het buitenland te maken. Ik volg alles niet meer zo nauwkeurig, maar mogen docenten aan HBO-opleidingen zich tegenwoordig ook hoogleraar noemen? Misschien mag het wel, maar is het ook gebruikelijk? Als iemand zich ineens hoogleraar te Emmen zou noemen, zou ik toch wat in verwarring raken.  Zou Gabriel het nou zo'n mond vol gevonden hebben om op die website te zetten 'hoogleraar aan de Stenden University of applied science'? Of zou hij bang zijn dat niet iedere verontruste CDA'er dat zou begrijpen? Of is het gewoon ijdeltuiterij?
x

Streng

Vermoedelijk zijn veel volgelingen van Geert Wilders, maar niet alleen zij, het erover eens dat er in dit land strenger gestraft moet worden.Je komt hier met name veel te gemakkelijk weg met het gebruik van geweld. (Anderzijds is het vervolgen van fout verkeersgedrag - dat ook doden en gewonden kan opleveren - een kwestie van 'autootje pesten'.) Al dat linkse gezeur over 'moeilijke jeugd' en zo moet nou maar eens afgelopen wezen.

Nee, dan de Verenigde Staten. Daar weten ze wel weg met strengheid, tot de doodstraf aan toe. De misdaadcijfers zijn daar bepaald niet lager dan hier, maar het zal wel een lekker gevoel geven dat iemand 'zijn verdiende loon' krijgt. Toch heb ik de indruk dat ze daar in de VS wel eens wat doorschieten. Neem nou die steward, waarover o.a. de Volkskrant bericht. Die steward wijst, nadat een vliegtuig net geland is, een passagier op zijn verkeerd gedrag. Die passagier wenst zich daar niets van aan te trekken. Hij scheldt de steward uit en slaat hem met zijn tas. Dat verschijnsel komt in Nederland ook voor. Het zijn vaak zwartrijders in het openbaar vervoer die, wanneer ze gesnapt worden, verbaal of fysiek gebruik geweld gebruiken tegen conducteurs.

Die steward pikte het niet. Hij eiste excuses. De passagier weigerde. De steward pakt de microfoon en scheldt de passagier de huid vol. Natuurlijk is dat ook geen professioneel handelen, maar begrijpelijk is het wel. Die steward heeft het even helemaal gehad. Hij pakt een blikje bier en verlaat het vliegtuig via een nooduitgang. Thuis wordt hij van zijn bed gelicht. Hij kan zeven jaar cel krijgen, aldus Amerikaanse media. (Onderstreping toegevoegd.)

Wat heeft die man nou gedaan? Een passagier uitgescholden, een blikje bier ontvreemd en een vliegtuig op onreglementaire wijze verlaten. Moet je daarvoor zeven jaar achter de tralies? In Nederland moet je daarvoor iemand wel bijna doodslaan. Zullen we nog eens goed nadenken over strenger straffen? O ja: zou die passagier de politie nog achter zich aan krijgen? Of was hij 'al genoeg gestraft'?
x

Wethouders

Het komt wel eens voor dat, los van een kabinetscrisis, een individuele minister of staatssecretaris moet aftreden, maar vaak gebeurt het niet. Bij de gemeenten ligt dat heel anders: 40% van de wethouders zit de periode van vier jaar niet uit. Dat schrijft de Volkskrant naar aanleiding van een artikel hierover in 'Binnenlands Bestuur'. De meeste wethouders vertrekken na politiek geharrewar. Daarna krijgen ze gedurende bepaalde tijd wachtgeld, zeg maar de WW voor ambtsdragers. Zij hoeven immers ook niet meteen, in afwachting van een nieuwe baan, zonder inkomen te zitten.

Nu is er weer rumoer ontstaan. 'Zittende' wethouders die in het nieuwe college van B&W terugkeerden, gaan voor 80% werken en krijgen dus minder salaris. Nobel, toch, in deze moeilijke tijden? Nou, voor die gemiste 20% krijgen ze wachtgeld. Tweede Kamerleden spreken er schande van. Ineke van Gent (GroenLinks) betitelde de constructie als 'creatief boekhouden'. Volgens haar is het wachtgeld bedoeld om inkomensverlies te voorkomen, en niet 'om arbeidstijdverkorting te betalen'. Dat laat Frans Luijckx, in Hoogeveen(sic)-Sappemeer wethouder namens de partij Lokaal Centraal, niet op zich zitten: 'Ik word betaald voor 0,8 fte, maar ik werk 60 à 70 uur per week. Dat was zo toen ik fulltime werkte, en dat is nog zo.'

Een fulltime wethouder In Hoogezand-Sappemeer ontvangt 5.444 euro per maand. Frans zou dus teruggegaan zijn naar 4.355 euro. Kun je daarvan rondkomen in Hoogezand-Sappemeer? Ik ken natuurlijk Frans' bestedingspatroon niet, maar het lijkt haalbaar. En voor alle duidelijkheid: de met hem getroffen regeling is volkomen legaal. Een beetje politicus echter vraagt zich in dit soort omstandigheden ook altijd even af: is het ethisch verantwoord?

Ik heb nog twee opmerkingen. Mensen met een behoorlijk salaris roepen, net als Frans, altijd: "Maar ik werk ook veel langer dan de normale werktijd." Dat geloof ik direct, maar volgens mij is daar bij de vaststelling van het salaris ook rekening mee gehouden. Ik zeg altijd: "Ga dan maar terug naar je 'normale' salaris en declareer overuren." In Hoogezand-Sappemeer hebben ze nu vijf wethouders, hoewel ze er in de vorige periode vier hadden. Is het werk van de wethouders enorm toegenomen? Dat heeft er niets mee te maken. Wanneer een college van B&W wordt gevormd willen de coalitiepartijen daar allemaal in zitten. Vaak kan dat alleen maar door een extra wethoudersfunctie te creëren. In de vorige periode was de gemeente aan wethouderssalarissen dus 4 x 5.444 = 21.776 euro kwijt, nu 5 x 4.355 = 21.755 euro, plus wachtgeld. Zouden we niet gaan bezuinigen?
X

Protest

Dit is een kaartje waarop je 'Ground Zero' ziet. Het gemeentebestuur van New York heeft toestemming gegeven voor de bouw van een moskee op een afstand van 'twee blokken' van Ground Zero. De rode stip geeft aan waar de moskee (incl. cultureel centrum) gebouwd gaat worden. De afstand is 180 meter, maar als ik het goed bekijk, kun je t.z.t. vanaf Ground Zero die moskee niet of nauwelijks zien.

Onze eigen Geert Wilders gaat naar New York om zijn bijdrage te leveren aan het VS-brede protest tegen de bouw van een moskee zo dicht bij de plek waar moslimterroristen de dood van 3000 mensen veroorzaakten.

Ik vraag me nu weer af wat de emotioneel toegestane afstand is tussen Ground Zero en een moskee.

x

Millennium

Al eerder schreef ik, in enigszins kritische zin, over deel 1 van de Millenniumtrilogie van Stieg Larsson. Inmiddels heb ik ook de delen 2 en 3 gelezen. Tijd dus voor een eindoordeel over deze alom de hemel ingeprezen thrillerserie, die ook al drie films heeft opgeleverd, die ik overigens niet gezien heb.

Een goede thriller lees je in één adem uit. Dat heb ik gedaan met de Millenniumtrilogie, dus je kunt zeggen dat het in dat opzicht goede thrillers zijn. Maar zijn ze nou zoveel beter dan bijvoorbeeld de thrillers van andere schrijvers? Ik heb er veel gelezen, ik heb er 332 in mijn boekenkast. Schrijft Larsson beter dan andere eigentijdse thrillerauteurs als Nicci French en Karin Slaughter? Hij haalt het niet bij klassiekers als 'The spy who came in from the cold' van John le Carré of 'A kiss before dying' van Ira Levin. Andere 'oudjes' die een vergelijking met de Millenniumtrilogie glansrijk kunnen doorstaan zijn 'The Ninja' van Eric van Lustbader en 'Shibumi' van Trevanian. De laatste was volgens een artikel in de New York Times bij zijn overlijden "the only writer of airport paperbacks to be compared to Zola, Ian Fleming, Poe and Chaucer".

De trilogie is niet 'modern' of 'eigentijds' in de zin dat het allemaal lekker 'kort' en 'snel' is. Ik vond integendeel met name het begin van deel 3 nogal wijdlopig. Wat mij af en toe irriteerde is dat vrijwel steeds de voor- én achternamen van de hoofdpersonen  worden genoemd, terwijl ik na pakweg 500 pagina's echt wel weet dat met Mikael, Lisbeth en Erica resp. Mikael Blomkvist, Lisbeth Salander en Erica Berger bedoeld worden. Een subplot in deel 3, waarin Erica (Berger) het hoofdredacteurschap van 'Millennium' verruilt voor dat van een krant, om na korte tijd weer terug te keren, is voor (het beschrijven en begrijpen van) de hoofdplot volkomen overbodig en heeft zelfs een hoog Boeketreeksgehalte.

Cruciaal onderdeel van de trilogie is het feit dat (een deeltje van) de Zweedse geheime dienst van meet af aan probeert te voorkomen dat Lisbeth de identiteit bekend maakt van haar vader, een overgelopen Russische spion en later gewoon crimineel. Dat die geheime agenten in een later stadium hun beginfout willen blijven verbergen is verklaarbaar, maar het is mij niet duidelijk geworden: a. wat nu precies de 'waarde' van die spion was; b. op grond waarvan die geheime agenten ook maar vermoedden dat een getraumatiseerd meisje van 11 jaar iets zou weten over de afkomst van haar vader die ze maar incidenteel ontmoette. Of heb ik iets niet goed gelezen?

Zullen weg gewoon vaststellen dat we hier met de zoveelste hype te maken hebben? Dat wordt treffend geïllustreerd in 'Silly Me'. Ik citeer: Van de week was ik bij Bruna en daar lag een boek van Jens Lapidus. Er stond met koeienletters op "Na Stieg Larsson opnieuw een fenomenale misdaadtrilogie uit Zweden!" Stieg Larsson als icoon van een genre. Wordt het geen tijd voor "Na Pippi Langkous weer een fenomenaal kinderboek uit Zweden."? Overigens: ver vóór Stieg Larsson hadden Maj Sjöwall en Per Wahlöö al een bepaald niet slechte Zweedse misdaadserie geschreven, met dezelfde kritische ondertoon richting de sociaaldemocratische regeringen. Ze zijn nog steeds zeer leesbaar en zelfs verkrijgbaar als E-book, dat je na betaling van 8 euro kunt downloaden. Blijf doorgaan met het lezen van misdaadromans uit Zweden!
x

3D pornofilm in de maak

Ik het AD las ik dat de eerste 3D pornofilm in de maak is en dat daar 2,5 miljoen euro mee is gemoeid. Nou heb ik wel eens een 3D film gezien, o.a. in Hollywood, en dan is het leuk om mee te maken dat er van alles en nog wat uit het beeld de zaal in priemt. Ik heb ook wel eens porno gezien. Is soms ook leuk. Ik moet er eerlijk gezegd alleen niet aan denken wat er in een 3D pornofilm allemaal mijn kant op kan komen. Nee, niet mijn ding, die driedimensionale sex.

Wereldkampioen

Het is al sinds mensenheugenis gebruikelijk af en toe te kijken wie er het hardste loopt, het verste springt, het meeste kan tillen of iets het verste kan weggooien. Daar worden dan op regionaal, nationaal of internationaal wedstrijden voor georganiseerd. Op een gegeven moment gingen we bijhouden wie op een bepaald terrein de beste ooit was. Maar ja, toen kwam het 'Guinness Book of Records' en sindsdien weten sommige mensen van gekkigheid niet wat ze moeten verzinnen om ook in dat boek te komen: de grootste stroopwafel ooit gebakken; het wereldrecord achteruit hinkelen; de meeste treinconducteurs beledigd; zonder parachute van het hoogste gebouw gesprongen. Van die dingen. Onlangs is dat meisje Laura vertrokken om als jongste solo om de wereld gezeild te hebben. Helaas zal ik niet meemaken dat ze nog een keer in dat boek komt als ze als oudste solo de wereld heeft rondgezeild.

In Trouw las ik dat de Rus Vladimir Ladizhenski zijn deelname aan een WK-finale met de dood heeft moeten bekopen. De andere (vijfvoudig!) finalist, de Fin Timo Kaukonen, moest ook naar het ziekenhuis, maar overleefde het. Deden ze iets vreselijks gevaarlijks? Nee, ze deden iets wat iedere dag duizenden gewone mensen doen. Die zijn alleen niet zo gestoord dat ze van een normale bezigheid als saunabezoek een Wereldkampioenschap maken. Die gaan dus niet uitvinden of zij meer tijd dan een ander in de sauna kunnen doorbrengen bij een temperatuur van 110 graden Celcius. 135 mensen uit 15 landen wilden dat wel weten. De Finse politie is een onderzoek naar de toedracht van de dood van de Rus begonnen. Heeft de politie daar niets beters te doen? Kijk, Laura is pas 14 en nog leerplichtig, dus er moest een rechter aan te pas komen om uit te spreken dat ze school wel een tijdje mocht verzuimen. Maar die twee saunafinalisten zijn/waren volwassen mensen. Met je eigen leven spelen in een sauna levert geen risico op voor anderen. Of zou hier mogelijk sprake kunnen zijn van 'hulp bij zelfdoding'? Achter elkaar veertig kilometer lopen is geen uitzonderlijke prestatie, maar je moet het niet doen bij een temperatuur boven de dertig graden als je hartpatiënt bent, zoals vorig jaar tijden de Vierdaagse bleek. Er zijn heel wat mensen die het bier van Guinness lekker vinden. Maar als je probeert in de kortst mogelijke tijd daarvan 100 liter naar binnen te werken, heb je een probleem.
x

Aardig

Zijn mensen aardig? De meeste mensen die ik ken of gekend heb wel. Ook in incidentele ontmoetingen ben ik maar zelden met uitgesproken onaardige mensen geconfronteerd. Maar wat zegt dat allemaal? Ik geloof dat het de dichter Bredero was die schreef: "Al ziet men de lui, men kent ze niet." Veel mensen, waaronder ik, doen zich in het dagelijkse leven wel eens iets anders voor dan ze in werkelijkheid zijn.

In een kort tijdsbestek doen zich in dorpen in Frankrijk en Friesland twee gelijksoortige situaties voor: de ontdekking dat een vrouw een aantal eigen baby's gedood heeft. Er hebben zich in die dorpen vreselijke en (vooralsnog) onbegrijpelijke zaken voorgedaan en het is niet vreemd dat de media daar uitgebreid aandacht aan besteden. Wat ik behoorlijk irriterend aan tv-rapportages vind is dat men - om mij volstrekt onduidelijke redenen - omwonenden of dorpsgenoten naar hun reactie gaat vragen. Je ziet de gemeenplaatsen immers mijlenver van tevoren aankomen. "Niemand had dit verwacht." Laat ik nou altijd gedacht hebben dat het in de gemeente Opsterland in het algemeen en het dorp Nij Beets in het bijzonder tot de geaccepteerde folklore behoort  kinderen vrij kort na de geboorte te doden. Dus vanwaar die geschokte verbazing?

Een andere veel voorkomende reactie, die je ook vaak bij de ontdekking van seriemoordenaars hoort: "Hij was zo'n aardige man. Stond altijd voor je klaar." De vrouw in Nij Beets was een door iedereen gewaardeerde en gerespecteerde tandartsassistente; altijd op tijd op haar werk, een vriendelijk woord voor iedereen and all that jazz. Kortom: een aardige vrouw, misschien wel een bijzonder aardige vrouw. Is ze nu in eens 'Het monster van Nij Beets'?

Gistermiddag konden de inwoners van Nij Beets vragen stellen aan politie en justitie. Daarbij was 'Slachtofferhulp' aanwezig. Ik kan me voorstellen dat inwoners van zo'n kleine gemeenschap 'geschokt' zijn en dat ze daar met getrainde hulpverleners over willen praten. Maar wat willen ze van politie en justitie nog meer weten dan wat er nu bekend is? (Ik schrijf dit voordat de bijeenkomst begonnen is.)

De tandarts voor wie de vrouw werkte wist van haar zwangerschappen en geloofde tot in een laat stadium dat ze draagmoeder was. Bezoekers van de tandartspraktijk feliciteerden haar met haar zwangerschappen. Je mag dus aannemen dat de ouders bij wie ze nog in huis woonde ook wisten dat ze diverse malen zwanger was. Was er geen arts of verloskundige bij de bevallingen aanwezig? Nij Beets wordt in het Friesch Dagblad beschreven als een "hechte gemeenschap". En in die hechte gemeenschap vraagt gedurende acht jaar niemand zich af waar die leuke, aardige vrouw haar vier baby's heeft gelaten? En degenen die dat mogelijk vroegen geloofden, net als de tandarts, dat draagmoederverhaal? Zijn die ouders acht jaar lang niet op zolder geweest en als ze daar wel geweest zijn hebben ze dan nooit opgemerkt dat er weer een koffer stond? Of stonden er altijd al vier koffers die acht jaar lang niet gebruikt hoefden te worden?

Ik weet niet of ik vragen opwerp waar politie en justitie een antwoord op moeten of kunnen geven. Ik vraag me af wat het Friesch Dagblad met een hechte gemeenschap bedoelt. Ik heb trouwens nog nooit de bewoners van een dorp of gehucht zien of horen beschrijven als een stelletje mensen dat als los zand aan elkaar hing. Een dorp schijnt per definitie een hechte gemeenschap te zijn. Ik weet alleen dat een jonge, aardige vrouw opgewekt, accuraat en tot ieders tevredenheid haar werk deed in de wetenschap dat er een toenemend aantal dode baby's die zij ter wereld bracht zich in koffers op zolder bevindt.

Het is niet eigentijds om je druk te maken over daders, maar ik vraag me af hoe die vrouw, als ze kort na haar dertigste uit gevangenschap wordt ontslagen, aan de rest van haar leven begint.
x

Glamping

In enkele opzichten ben ik een zeer behoudend type (maar gelukkig heeft niemand daar last van). Zo zijn mijn opvattingen met betrekking tot kamperen buitengewoon strikt en zij zullen door velen als hopeloos ouderwets beschouwd worden.

Kamperen doe je in een tentje dat zit- en slaapruimte biedt aan de ervan gebruikmakende personen (in het algemeen niet meer dan twee) en ruimte voor de bagage die ze met zich voeren. Het hangt van de weersomstandigheden (overdag) af of je erin of erbuiten verblijft. Bij voorkeur kampeer je in de vrije natuur, maar er zijn maar weinig Europese landen waar dat toegestaan is, dus in Nederland, Frankrijk, Engeland en (toenmalig) Tsjecho-Slowakije heb ik op campings verbleven, maar dan bij voorkeur van het eenvoudige soort. In Zweden heb ik vele jaren in de vrije natuur, ver van de bewoonde wereld gekampeerd. (Zweden kent het 'Allemansrätten', allemansrecht: je mag overal maximaal 24 uur een tent opzetten, behalve op het terrein direct rond een privéwoning, mits je je netjes gedraagt, niets beschadigt en geen rommel achterlaat.)

Ik heb maar zelden gekampeerd in gebieden die bekend staan om hun gebrek aan voldoende regen. Denk, naast Zweden, aan Schotland, Engeland en Ierland. Daar fietste of liep ik. Niemand hoeft mij dus te vertellen dat kamperen af en toe gelijk staat aan afzien. Ik ben aardig wat keren zeiknat geregend, maar heb nooit een verregende vakantie meegemaakt. Ik heb temperaturen onder nul meegemaakt, maar dan blijf je wat langer in je slaapzak. Wie niet voldoende warme kleren bij zich heeft voor het geval hij er toch uit moet, heeft zijn vakantie niet goed gepland.

Er zijn heel wat mensen die hun vakanties doorbrengen op een camping, in een (sta)caravan, bungalowtent of kampeerwagen, compleet met tafels, stoelen, gasstel, koelkast, kampeerbedden etc. Een schotelantenne is geloof ik ook geen bijzonderheid meer. Begrijp me goed: ik zeg daar niets van. Iedereen moet in de vakantie vooral doen wat zhij leuk vindt. Met jonge kinderen kamperen lijkt mij ook niet aangenaam. Maar noem dat NIET kamperen.

Nog maar een paar dagen geleden zag ik op tv de absolute verwording van het begrip kamperen: glamping. Glamping=glamorous camping. Ik heb al niks met glamor, maar wat ze bij de 'Herberg' in Otterlo onder kamperen verstaan tart iedere beschrijving, al hebben ze het wel beschreven. Ik citeer: "Er zijn 6 slaapplaatsen; een 2 persoonsbed van 180 x 200 m, een bedstede van 140 x 200 m en twee eenpersoonsbedden. Er staat een eettafel met zes stoelen en een kast gevuld met servies, glaswerk, bestek, etc. Er is een aanrecht met een wasbak en een 4 pits gasstel. Ook staat er een kleine koelkast. Douche en toilet zijn in de tent aanwezig of in de onmiddellijke nabijheid gelegen. Er is een zithoek met een salontafel en op de veranda staat eveneens een tafel met zes comfortabele stoelen. De tent beschikt over elektra en warm en koud stromend water." Iets soortgelijks in Biddinghuizen (of all places) schrijft dit: "Je kunt overnachten in gezellig ingerichte, authentieke tenten zoals tipi's, de welbekende indianententen, en yurts, nomadententen uit Mongolië. Geen gesjouw met kampeerspullen; maar voorzien van alle gemak en comfort, kun je hier eenvoudig en zorgeloos genieten van het buitenleven." Je moet eens aan indianen en Mongolen vragen hoe hun tipi's en yurts zijn ingericht. Ik heb wel eens een tent gezien zoals de Lappen in Zweden die gebruiken en die nauwelijks van de tipi verschilt. Het houdt niet over. Je staat in Biddinghuizen "Op een eiland vol natuurschoon". Dat hele eiland is vier ha groot, ruwweg acht voetbalvelden. In een uurtje heb je alle natuurschoon wel gezien. In het hoogseizoen betaal je in Biddinghuizen voor twee weken een bedrag waarvoor je een state of the art kampeeruitrusting koopt, waar je zeker tien jaar mee doet. Kun je zonder extra kosten ook nog eens een korte vakantie of een (lang) weekend van de buitenlucht genieten. Met zo'n klein tentje ben je voor twee personen voor een week op een kleine camping zo'n 50 euro kwijt. Als je toch moet bezuinigen ...
X

Poortjes

In veel NS-stations in de grotere steden tref je tegenwoordig allerlei commerciële bedrijven aan. Uiteraard de al decennialang aanwezige boeken-en-krantenshops, maar AH To Go zit ook al bijna overal, drank- en fastfoodverkopers tref je overal aan, bloemenwinkels, ETOS, noem maar op. De winkels liggen vaak aan een centrale hal of tunnel, die van twee kanten bereikbaar is, zoals in Amsterdam CS. Dat is handig als je vanuit de tram naar de pont moet, want om het station heen lopen kost aardig wat meer tijd.

In Leiden Centraal hebben ze ook zo'n centrale hal met winkels. Je kunt er vanuit de stad naar binnen, maar ook aan de andere vanaf het aangrenzende terrein van het LUMC. Omdat het station vrijwel tegen het centrum van de stad aanligt, worden die winkels ook vrij veel bezocht door mensen die helemaal niet met de trein vertrekken. En daar gaat, las ik in Trouw, een probleem opstaan. Er staan al van die poortjes waar je met een ov-chipkaart kunt inchecken. Daar kun je tegenwoordig gewoon doorheen lopen, maar over enige tijd kun je daar echt alleen maar doorheen met een geldig vervoersbewijs. Een medewerkster van de AKO boekhandel op het station zegt dat ongeveer tien procent van de klanten niet-reizigers zijn. "Veel mensen die in de buurt werken komen hier dagelijks hun krantje of hun sigaretten halen. Die inkomsten lopen we straks mis."

Kun je die poortjes niet ergens anders plaatsen? De gemeente zag de toegangskastjes liever op de perrons of onderaan de trappen, maar uit onderzoek van ProRail blijkt dat dit tot gevaarlijke situaties kan leiden. Ik neem maar aan dat ProRail dat goed onderzocht heeft en dat het dus wel zo zal zijn. De gemeente Leiden en NS liggen hierover dus behoorlijk met elkaar in de clinch en volgens mij totaal onnodig.

Heeeel lang geleden verkocht de NS zogenaamde perronkaartjes. Die schafte je verplicht aan als je niet met de trein ging, maar wel binnen het station moest zijn, bijvoorbeeld om je oude grootmoeder uit te zwaaien en haar koffer in de trein te zetten. Die kaartjes kostten (uit mijn hoofd) een dubbeltje. Ik schafte het wel eens aan in de hierboven omschreven situatie: als ik van de tram naar de pont moest. Ik had het ook niet kunnen doen, want de kans op controle was zeer gering, maar ik was een nette jongen. Nu had ik toevallig een vraagje voor de Klantenservice van NS en omdat ik ze toch aan de lijn had legde ik het 'Leidse probleem' voor en verhaalde over dat oude perronkaartje. Wat bleek? Bij de NS wordt er al over gedacht zo'n systeem opnieuw in te voeren. Als de Klantenservice mij dat vertelt, heeft de NS dat dan niet aan de gemeente Leiden verteld? Vreemd.

Intussen weet ik hoe je, wanneer je 'op saldo' met de NS reist en een weekendje of langer weggaat, in bepaalde situaties aardig kunt besparen. Het is niet netjes, maar mijn veronderstelling dat het kon werd door Klantenservice bevestigd. Ik ben nog steeds netjes, dus ik zal het niet doen, maar ik denk dat doorgewinterde 'bezuinigers' de mogelijkheid ook al ontdekt hebben.
x

Details

Mijn dagelijkse boodschappen doe ik bij een redelijk grote AH. Er zijn zeven kassa's en nog zo'n balie waar je sigaretten, batterijen en andere kleine dingen kunt aanschaffen. Op de drukste tijden zie je dus een rijtje van minimaal vijf hoofddoekjes. Bij veel supermarkten in Amsterdam zal het beeld nauwelijks anders zijn. Diverse van die jongedames zien er, ondanks dat hoofddoekje, leuk uit. Om de een of andere reden kijk ik altijd naar hun naam op de badge die op hun AH-jasje is gespeld. Ze groeten iedereen vriendelijk en wensen iedereen een "Prettige dag verder."

Nu VVD, CDA en PVV echt gaan onderhandelen over een regeer- en gedoogakkoord komt er weer zo'n oud-Hollands principe ter sprake: "Voort wat, hoort wat." De PVV steunt de bezuinigingsplannen van VVD en CDA en in ruil daarvan mag zij scoren op een paar punten die zij belangrijk vindt. Geert Wilders moet immers iets aan zijn kiezers kunnen tonen. Daar zal stevig over onderhandeld worden en tot welke potsierlijke resultaten dat zou kunnen leiden las ik in de Volkskrant: Onder de noemer 'integratie en asiel' suggereert Lubbers ook de 'regulering van de kledij van openbare ambtsdragers'. Ambtenaren aan het loket zouden dan geen hoofddoekje of andere religieuze symbolen meer mogen dragen. Dus de moslima die secretaresse van de wethouder is mag wel een hoofddoekje dragen, maar de moslima die jou aan een nieuw paspoort of rijbewijs helpt moet haar hoofddoekje over hetzelfde hangertje als haar jas hangen voor ze aan de slag gaat. Of staat 'loket' hier voor 'contact met de buitenwereld'? Als we Jan met de pet niet met religieuze symbolen willen confronteren, waarom dan wel de bestuursvoorzitter van een woningcorporatie die met de wethouder volkshuisvesting komt praten? Trouwens, die bestuursvoorzitter heeft ook een paar medewerksters die achter een loket zitten. Goed, een woningcorporatie is geen overheid, maar ze voert wel allerlei overheidsmaatregelen uit. Je kunt dat details noemen, maar als je zulke dingen niet goed regelt, kan Geert zo maar ineens de stekker uit het stopcontact trekken. Vóór de verkiezingen voor Provinciale Staten volgend voorjaar heeft hij ook wat uit te leggen aan zijn achterban. Zijn die paar hoofddoekjes die hij heeft weten weg te werken wel voldoende? En waarom moesten ineens al die kruisjes aan een kettinkje ook vanachter het loket verdwijnen? Dat zijn toch gewone volkseigen Nederlandse versierselen? Daar heeft toch nooit iemand over geklaagd? Een keppeltje is natuurlijk ook geen gezicht, maar hoe vaak zie je dat nou? En zo'n Talibanbaard, mag díe eigenlijk wel? Die heeft toch ook iets met die rare godsdienst te maken, dus is ook een religieus symbool?

Geert Wilders heeft al weer een bescheiden overwinning geboekt: een zeer prominent CDA-lid doet de suggestie tot "regulering van de kledij van openbare ambtsdragers". Dat is een mooi begin voor een kabinet met in meerderheid zich liberaal noemende ministers. Laat me niet lachen.

X

Collectief

"Als je maar gezond bent." "Gezondheid is het hoogste goed." Om met dominee Gremdaat te spreken: "Kent u die uitdrukkingen, beste mensen?" Natuurlijk ken je ze en naar waarschijnlijkheid ben je het er helemaal mee eens. Daar volgt uit dat we er wat voor over hebben om ziektes en gebreken zo snel en goed mogelijk te herstellen. Daar hebben we de gezondheidszorg voor. Omdat de kosten daarvan in individuele gevallen soms zeer hoog kunnen oplopen hebben we de verplichte zorgkostenverzekering, waarvoor we de verplichte premies betalen. In een document van Achmea dat ik op het internet aantrof zag ik dat naar verwachting de zorgkosten in 2030 22% van ons Bruto Nationaal Product zullen uitmaken en dat schijnt veel te veel te zijn. In Trouw las ik: Vooral de zorgkosten nemen zeer snel toe, meldt een woordvoerder van het CBS. Ten opzichte van 2008 werd vorig jaar 6 procent meer uitgegeven aan gezondheidszorg. Daarmee stijgen de zorgkosten op dit moment veel sneller dan de kosten van de oudedagsvoorziening: de uitgaven voor AOW en aanvullende pensioenen.

In 2009 kostte de zorg ons een kleine 60 miljard euro. In hetzelfde jaar gaven we (volgens het CBS) ruim 13 miljard euro uit aan vakanties, waarvan ruim 11 miljard in het buitenland. We gaven 3 miljard uit aan cosmetica. Er zal ook wel uit te rekenen zijn hoeveel we uitgeven aan ziekmakende dingen, zoals teveel eten (en dan heb ik het nog niet over ongezond eten). Als we 'ergens' 1 miljard moeten bezuinigen, waar zou jij dat dan doen?

Je kan natuurlijk klagen over de hoge en nog steeds stijgende kosten van de gezondheidszorg, maar als de dokter je vertelt dat je kanker hebt en moet worden opgenomen zul je echt niet zeggen: "Weet u wel wat dat kost?" Ga je toch naar het ziekenhuis, dan zeg je na de operatie niet: "Laat de bestraling en de chemotherapie maar zitten. Het is al duur genoeg geweest zo." Je wilt dat ze alles uit de kast halen, tot en met de meest moderne behandelmethoden en medicijnen aan toe. Omdat iedereen dat wil, gaan de kosten steeds verder omhoog. Moeten we maar stoppen met nieuwe ontwikkelingen? En omdat er steeds meer ouderen, met hun kwaaltjes, komen gaan de kosten ook omhoog. Maar een maximumleeftijd stellen is een wel erg rigoureuze maatregel.

Nu bemoeit de overheid zich niet met hoeveel wij aan vakantie of cosmetica uitgeven. Het interesseert haar niet zoveel of we daaraan een miljardje meer of minder uitgeven. Maar het geld dat we aan onze gezondheidszorg uitgeven behoort tot de zogenaamde collectieve lasten. Die bepalen hoeveel jij overhoudt voor vakantie, cosmetica en andere leuke en nuttige dingen. Dus wil de overheid op de kosten van de gezondheidszorg bezuinigen en hoe doet ze dat? Door eigen bijdragen of eigen risico in te voeren of te verhogen. Door bepaalde behandelingen of hulpmiddelen niet meer of minder te vergoeden.  Wordt de zorg daardoor goedkoper? Geen cent! Er wordt alleen een deel van de kosten van de collectieve lasten overgeheveld naar de individuele lasten. De jonge gezonde man houdt ineens meer over dan zijn oude, ziekelijke buurvrouw die nog wat minder overhoudt dan voorheen. Nou ja, die ging toch al niet op vakantie.
x

Voorbeeld

In Denemarken doen ze het al negen jaar met een minderheidsregering die gedoogsteun krijgt van een PVV-achtige partij. Kunnen we daar een voorbeeld aan nemen? Met andere woorden: het zou allemaal best eens mee kunnen vallen met de slechte invloed van de PVV? Ik weet het niet.

In mijn tijd hebben we hier nog nooit een minderheidskabinet gehad, afgezien van korte perioden na een kabinetscrisis, zoals we nu hebben. Dat waren dus demissionaire (romp)kabinetten. Op zich vind ik een minderheidskabinet helemaal niet zo verkeerd: omdat zo'n kabinet naar wisselende meerderheden moet zoeken, kan van tijd tot tijd iedere partij met een redelijke aantal vertegenwoordigers in het parlement wel een keer (gedeeltelijk) haar gelijk krijgen. Iedereen blij, toch?

Maar net als in Nederland is er in Denemarken maar één partij die gedoogt. Trouw schrijft daar o.a. dit over: De basisovereenkomst is dat de Deense regering allereerst een meerderheid opzoekt met de Deense Volkspartij DF. (...) Elk najaar maakt de regering afspraken met de Deense Volkspartij (DF) volgens het principe 'voor wat hoort wat'. Tijdens het overleg over de begroting, waarin DF ook partner is, worden algemene afspraken voor het komende regeringsjaar gemaakt. In ruil voor brede gedoogsteun, krijgt DF haar zin op het gebied van immigratie-, integratie- en asielbeleid en op het gebied van ouderenzorg, de andere speerpunt van de partij. In feite is die DF een gewone regeringspartij, maar ze levert geen ministers, maar Trouw schrijft ook: De Deense Volkspartij is geen anti-establishment partij meer, zoals in het begin. Kjaersgaard hamert er keer op keer op dat de trouwe gedoogsteun van haar partij in de nabije toekomst moet worden beloond met ministersposten.

Dat bedoel ik nou: na een tijdje zou men eraan kunnen wennen dat de PVV 'gewoon' meedoet. Dan kun je haar toch ook gewoon laten meeregeren? Wie weet gaan de scherpe kantjes er bij de PVV ook wel af na een tijd min of meer verantwoordelijkheid dragen. Maar wat is de PVV eigenlijk zonder die scherpe kantjes? Ze doet links als dat lekker ligt of rechts als dat lekker ligt. Ze doet wat de 'borreltafel' wil. Nu maar afwachten wat de borreltafel vindt van 18 miljard bezuinigen.
x

Democratie

Een al wat bejaarde uitspraak: "Democratie is de dictatuur van de helft plus één." Het is bepaald niet uitgesloten dat we binnenkort een kabinet krijgen dat overeind wordt gehouden door de steun van een 'partij' die - ik zeg het heel voorzichtig - de rechten van de mens niet geheel gelijkwaardig over de inwoners van het land wenst te verdelen. Denkend aan 'Animal Farm' van George Orwell lijkt de leus: "Alle godsdiensten zijn gelijk ... eh ... dat wil zeggen ... als ze op de Bijbel of de Tenach zijn gebaseerd."

De meerderheid van de bevolking staat, althans voorlopig, achter zo'n kabinet. Kunnen we nu zeggen dat daarmee zo'n kabinet 'democratisch gelegitimeerd' is? Ik ben niet zo pessimistisch dat ik dit als de eerste stap naar de afgrond beschouw. Zo lang houdt zo'n kabinet het niet vol. Maar ik vind het toch een enigszins veeg teken dat twee onverdacht democratische partijen het aanvaardbaar achten de uitvoering van hun plannen mogelijk te maken door het aanvaarden van steun van een 'partij' die op zijn best er een wat verwaterde opvatting van democratie op nahoudt.

Het wezen van de democratie is niet dat de meerderheid besluiten mag nemen waaraan ook de minderheid zich zal moeten houden. Het wezen is dat de meerderheid de grondrechten - zoals vrijheid van godsdienst en vrijheid van pers - te allen tijde zal waarborgen, ook als de opvattingen van de minderheid niet overeenkomen met die van de meerderheid. Die waarborgen, waarop Geert Wilders terecht, maar tot vervelens toe, een beroep doet, worden door de PVV niet aan alle minderheidsgroepen toegezegd. Daarmee maakt zij zich ongeschikt tot regeren. Een partij die, uit pragmatische overwegingen, wel haar steun aanvaardt, heeft een keuze gemaakt: voor vieze handen.

x

Meerderheid

Het geeft natuurlijk een lekker gevoel van stabiliteit als we een kabinet krijgen dat kan rekenen op steun van een meerderheid in het parlement. Maar vinden 'wij', Nederlanders, het niet veel mooier dat we nu wellicht (ik houd nog een slag om de arm) een kabinet krijgen dat kan rekenen op de steun van een (ruime) meerderheid van het volk? Ik citeer me zelf nog maar een keer: "Volgens een peiling van Maurice de Hond, lees ik in Trouw, vindt 63% van de Nederlanders het een goed plan dat er een kabinet komt van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV." Dat schreef ik afgelopen maandag.

De gevoelens van de meerderheid woorden vaak treffend verwoord bij 'geenstijl.nl'. Een paar citaten:
- Het is te mooi om waar te zijn.
- mooi zo, geen PvdA, GL, SP en de andere linksche kloek
- Niets links in de regering is wat mij betreft altijd +1

Neem nou eens even aan dat dat gedoogde minderheidskabinet er inderdaad komt. Stel je voor welke maatregelen dat gaat nemen. Vraag je vervolgens af: hoe lang zal die ruime, bijna tweederde, meerderheid achter dat kabinet blijven staan?
X