Zelfbeschikking

Euthanasieartsen gaan soms te snel mee in beweringen van patiënten dat ze ondraaglijk lijden. Het valt daardoor niet uit te sluiten dat in Nederland euthanasie is verleend aan mensen die nog waardevolle jaren te leven hadden.

Dat zegt (in Trouw) ethicus Theo Boer, die in september na ruim negen jaar afscheid nam van de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie. Hij zei het afgelopen zaterdag ook in 'Nieuwsuur'.

Euthanasie kan worden uitgevoerd als er sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Er is een arts voor nodig om de actiev hulp bij zelfdoding te verlenen, een andere arts die het daarmee eens is en achteraf gaat een toetsingscommissie nog eens beoordelen of alle (zorgvuldigheids)regeltjes wel gevolgd zijn.

Ik heb er niet om gevraagd geboren te worden. Dat gebeurde gewoon omdat in de kring waartoe mijn ouders behoorden voorbehoedmiddelen uit den boze waren. De wetgever - en waarschijnlijk de meerderheid van de bevolking - vindt nog altijd dat ik ook niet geheel zelfstandig en in mijn eentje mag bepalen wanneer het genoeg geweest is. Laat staan dat ze me de middelen wil verschaffen om op een beetje nette manier uit het leven te stappen, netter dan voor een trein of van een flatgebouw af te springen.

Nog altijd hoeven mensen die een kind ter wereld (willen) brengen daarover tegenover niemand verantwoording af te leggen. Ze hoeven aan niemand toestemming te vragen. Artsen en verloskundigen staan klaar om de geboorte probleemloos te laten verlopen. Ze zijn niet verplicht daarbij het oordeel van een collega te vragen en hoeven zich achteraf niet te verantwoorden bij een toetsingscommissie, bestaande uit een beroepsgenoot, een ethicus en een jurist.

'Ondraaglijk' en 'uitzichtloos' zijn naar mijn oordeel subjectieve begrippen. Waarom mag alleen een arts vaststellen of mijn lijden ondraaglijk en uitzichtloos is. Waarom mag een goede vriend die mij al veel langer en beter kent dat niet doen? Waarom mag ik dat niet zelf doen? Het leven is sowieso al niet meer zo geweldig als je geliefde partner al jaren geleden overleden is. Als daar ook nog eens een ernstige ziekte en pijn bij komen is het al gauw uitzichtloos. Mag ik dan zelf even uitmaken of ik nog verder wil? Hoeft een ethicus zich ook niet meer bezwaard te voelen.