Nationaliteit

De oudere schaatsliefhebbers denken er nog wel eens met enige weemoed aan. Lang voordat er overdekte kunstijsbanen kwamen was er die 'wonderbaan van nature': de Medeobaan in Alma Ata, op een hoogte van 1691 meter in de Oeral. Die baan lag toen in de Sovjet-Unie, maar sedert 1991 in de onafhankelijke republiek Kazachstan. Er is ook een aantal Kazachstaanse schaatsers die op internationaal niveau redelijk kunnen meekomen.

Goede Nederlandse schaatsers hebben, in internationaal perspectief, een probleem: Nederland heeft een surplus aan goede schaatsers, maar aan internationale wedstrijden kunnen nooit meer dan vier schaatsers per land deelnemen. Dat betekent dat er schaatsers van andere landen kunnen meedoen die in Nederland bij gewestelijke wedstrijden nog niet bij de eerste drie zouden komen. Goede Nederlandse schaatsers zitten, stel ik mij voor, tandenknarsend naar internationale wedstrijden te kijken. Ze zien een Rus, een Koreaan, een Chinees of een Zwitser rijden en denken: dat kan ik sneller. En ze hebben nog gelijk ook.

De bekendste Nederlander die er wat op vond is Bart Veldkamp, die nog een aantal jaren als schaatsende Belg door het leven ging. Martin ten Kouwenaar ging voor Oostenrijk schaatsen, Pim Berkhout voor Tsjechië, Cor Jan Smulders voor Duitsland, om er een paar te noemen. Met de Olympische Spelen in het vooruitzicht dachten enkele Nederlandse schaatser zich van een reisje naar Vancouver te kunnen verzekeren door zich de Kazachstaanse nationaliteit aan te meten. De Kazachstaanse autoriteiten en schaatsbond droomden meteen van 'Kazachstaanse' medailles en werkten maar al te graag mee.

Nu las ik in Trouw dat er plotseling enkele Kazachstanen illegaal in Nederland verblijven, al zijn ze wonderlijk snel in korte tijd ingeburgerd. Ze spreken bijvoorbeeld vloeiend Nederlands. Die brave schaatsers hadden iets over het hoofd gezien: De Nederlandse wet bepaalt dat iemand die vrijwillig van nationaliteit wisselt het recht op het Nederlanderschap verliest. (Onderstreping toegevoegd.) Pieter Boelens, hoogleraar immigratierecht aan de universiteit van Leiden, zegt: "Hun Nederlandse paspoort is op dit moment waardeloos. Als ze geen verblijfsvergunning aanvragen zijn ze illegaal in Nederland. Er zijn uitzonderingsposities waarin iemand een dubbele nationaliteit mag behouden. Die uitzonderingen doen zich hier echter niet voor."

Die schaatsers begrijp ik wel. Waarom zou je een kans op eeuwige roem laten liggen als je die via Kazachstan binnen bereik kunt krijgen? Ik begrijp alleen die Kazachstaanse autoriteiten niet. Denken ze nou echt dat ze Kazachstan 'op de kaart kunnen zetten' met Rob Hadders, Robert Bovenhuis, Arjan Stroetinga, Jorrit Bergsma en Christijn Groeneveld? Ik heb al toch al niet zo'n last van 'Wilhelmusgevoel', dus mijn Nederlandse hart gaat echt niet zwellen als Lornah Kiplagat wereldkampioene op de halve marathon wordt, of Yao Jie Europees kampioene bij badminton.
x