Verhuizen

Nee, ik ga niet opnieuw onverwacht verhuizen. Het PAROOL had een artikel dat mij terug deed denken aan mijn jonge jaren, de jaren zestig van de vorige eeuw. De grootste boekhandel van Nederland, Scheltema, verhuist na veertig jaar terug naar het Rokin. De winkel vertrekt in de eerste helft van 2015 vanaf de huidige plek aan het Koningsplein naar het nieuwe onderkomen. Scheltema komt pal naast de uitgang van de toekomstige Noord-Zuidlijn te zitten. (...) Scheltema huisde van 1885 tot 1975 ook al op het Rokin, toen nog onder de naam Scheltema & Holkema's Boekwinkel.

Ik heb gedurende de jaren '65 - '68 bij Schel en Hol, zoals wij het noemden, gewerkt en met heel veel plezier. Het enige wat tegenviel was het salaris. In die jaren werd de Wet op het minimumloon ingevoerd. Dat betekende voor mij een salarisverhoging.

Schel en Hol was een wetenschappelijke boekhandel, gespecialiseerd in medische boeken. Dat leverde veel klandizie op van medische speicialisten in het Binnengasthuis dat vlak daarbij was gevestigd. Het Binnengasthuis was het Academisch Ziekenhuis van de Universiteit van Amsterdam. Met het Wilhelmina Gasthuis fuseerde het later tot het AMC. Ook veel medische studenten kwamen hun studieboeken aanschaffen bij Schel en Hol. September, begin van het academisch jaar, was daarom altijd een zeer drukke maand.

Toen ik begon bij Schel en Hol was het nog usance dat bestelde boeken gratis bezorgd werden, binnen de grachtengordel door een al wat oudere man op een transportfiets, daarbuiten per post. In 'mijn tijd' werd besloten de bezorgkosten door te berekenen aan de klanten. Dat leidde tot een storm van protesten. Veel vaste klanten waren medisch specialisten en wat verdienden die nou helemaal?

De winkel zat op de hoek van het Rokin en een steeg naar de Kalverstraat. Ook aan die zijde waren er etalages. We hebben een keer die etalages vol gelegd met 'winkeldochters', waarvan we er nog aardig wat verkocht hebben.

Op het Rokin, dichter bij de Munt, bevond zich nog een goede boekhandel, Urbi et Orbi, die zich specialiseerde in boeken over filisofie en religie. Daar werkte een zeer fraaie verkoopster, op wie ik hevig verliefd was geworden en met wie ik bijna dertig jaar zeer gelukkig ben geweest. Ik kwam er overigens pas achter dat zij daar werkte, nadat ik haar, bij een feestje op Texel, had ontmoet. Wij lunchten altijd samen bij een coffeeshop op het Rokin, waar toen nog geen soft drugs, maar koffie verkocht werd.

Omdat de salarissen nogal laag waren, was er aan het eind van het geld vaak nog een hoop maand over. Mijn collega's en ik haalden dan geld uit de kassa. Niet stiekem, we prikten ergens een briefje op met onze naam en het bedrag. De boekhouder verzamelde die briefjes en verrekende de bedragen met het salaris. We begonnen elke nieuwe maand dus sowieso met een financiële achterstand. Een lichte compensatie werd gevormd door het feit dat wij boeken konden kopen met een korting van 30%. Aan de omvang van mijn boekenvoorraad is dat nog altijd te merken. Vooral ook omdat Boukje tot 1974 in de boekhandel bleef werken.

Als Schel en Hol eenmaal verhuisd is en de Noor-Zuidlijn functioneert eindelijk, zal ik er weer vaker komen. Ik woon immers vlak bij het beginpunt van die lijn. Ik rijd er met mijn scoormobiel naartoe, rijd ermee de metro in en stap bij Schel en Hol voor de deur weer uit. Is die Noord-Zuidlijn toch nog ergens goed voor.