zaterdag 18 april 2009

Plicht

Als je, als ambtenaar, iets doet dat door de regering wordt goedgekeurd, wellicht zelfs aanbevolen, is het dan ook goed? Ik bedoel 'goed' in morele zin. Tijdens de processen van Neurenberg is voorgoed afgerekend met het excuus "Befehl ist Befehl". Dat betekent naar mijn mening dat iedereen verantwoordelijk is voor wat zhij doet, al is het in opdracht of op advies van, met medeweten van of oogluikend toegelaten door een regering of hogere bazen.

In de strijd tegen de terreur zijn door Amerikanen, met name CIA-agenten, martelmethoden gebruikt tegen verdachten. Het is al verboden martelmethoden te gebruiken tegen de zwaarste veroordeelde misdadigers, dus het past helemaal niet bij personen die vooralsnog de status van verdachte hebben. Het excuus is zo ongeveer: als je met martelen kunt voorkomen dat er een aanslag wordt gepleegd waarbij honderden doden zouden vallen, ben je toch wel 'goed' bezig. Het is een excuus dat veel gewone burgers wel aanspreekt. "Hoe zou jij reageren als jouw vrouw, jouw kind, jouw man bij een aanslag om het leven zou komen?" Ik weet het niet, maar ik hoop wel dat ik niet tot de conclusie zal komen dat als iemand mij leed of verlies berokkent door onwettig te handelen, ik dat met gelijke munt terug mag betalen. Het lijkt me een van de wezenskenmerken van beschaving: jezelf niet verlagen tot het morele peil dat een ander hoog genoeg vindt.

Onder president Bush werden martelmethoden met goedkeuring van de regering gebruikt. President Obama heeft daar een eind aan gemaakt. Maar hij wil niet, las ik in Het PAROOL dat CIA-agenten die zich hieraan schuldig hebben gemaakt strafrechtelijk vervolgd worden. Obama wil ervoor zorgen dat functionarissen van de geheime dienst die de methode onder Bush 'te goeder trouw' gebruikten terwijl zij 'hun plicht deden', niet voor strafvervolging hoeven te vrezen.

Betekent 'te goeder trouw' dat je ervan mag uitgaan dat je baas en je collega's goed hebben nagedacht over wat ze doen? Kan iemand terecht denken dan het martelen van anderen zijn plicht is?

x

3 opmerkingen:

  1. Ik ben het eens met Obama en vind het 'netjes' van hem om ze niet te laten vervolgen.

    Ik ken aardig wat mensen die beroepsmilitair zijn en die veel Afghanen, Irakezen en Joegoslaven hebben doodgeschoten. In opdracht van. Betekent dat dan dat ze moordenaars zijn en vervolgd moeten worden? Nee toch zeker?

    Ik ben het er niet mee eens uiteraard. Maar hoe groot acht je de kans dat een terrorist eea gaat onthullen als je het hem netjes vraagt?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Vooropgesteld: ik keur martelen af en ik vind dat mensen die martelen zelf verantwoordelijk zijn en daar ook voor ter verantwoording geroepen moeten worden. Of Pol Pot nou je baas was, Saddam Hoessein, Hitler, Bush (die ik hier alleen maar noem omdat hij 8 jaar lang de hoogste legerbaas van de VS is geweest en baas van de veiligheidsdiensten): vervolgen en indien bewezen straffen.

    Dan komt het punt van doen wat je wordt opgedragen. Als je de kraan opendraait om iemand te gaan "waterboarden", dan doe je dat omdat je daar geen probleem mee hebt. Niet met de opdracht van je meerdere en niet met die daad zelf. Dan ben je onmenselijk bezig en daar mag je gewoon niet mee weg komen.

    Ik weiger bovendien te geloven dat je als Amerikaans soldaat of agent in de formele problemen komt als je weigert om te martelen. Daar is natuurlijk wel vantevoren over nagedacht, want als dat van je bekend is, sturen ze je naar andere gebieden en laten ze je andere dingen doen, toch?
    Nee, het puikje van de strijdkrachten of van de veiligheidsagenten sturen ze niet naar Afghanistan of naar Cuba. Of toch wel...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @ Zuster Klivia
    Ik schreef niet over militairen die aan oorlogshandelingen deelnemen, waarop de Conventie van Genève van toepassing is.

    @ Roel
    Zie hierbven.
    In Afghanistan bevinden zich ook 'Special Forces' en mariniers, die wel degelijk als het puikje beschouwd worden.

    BeantwoordenVerwijderen