Sociaal

Het oorspronkelijke idee achter de sociale werkvoorziening (sw) was mensen met een verworven of aangeboren handicap zinvolle arbeid te laten verrichten en zo mogelijk te laten terugkeren of doorstromen naar een 'normale' baan. Los daarvan: heel veel functies in het 'normale' bedrijfsleven of bij de overheid kunnen probleemloos door mensen met een handicap uitgevoerd worden. Een aardig voorbeeld daarvan is Jette Klijnsma, de staatssecetaris van sociale zaken en werkgelegenheid, die als ze in een talkshow optreedt altijd eerst weer even mag zeggen dat ze 'spastische benen' heeft en met een diensttandem naar haar werk gaat. Echt heel schattig.

Tijden veranderen. Op de sw is al lang geen plaats meer voor mensen met een 'te grote handicap', want de werkvoorzieningen moeten productie maken. Er zijn lange wachtlijsten. Trouw schrijft dat het ministerie van sociale zaken een drempel wil gaan opwerpen voor de sw zodat deze vanaf 2010 niet meer toegankelijk is voor jonggehandicapten. Op die manier wil minister Donner van sociale zaken volgens hen kosten besparen en de toeloop op sw-bedrijven verminderen. (...) Ongeveer 30.000 jongeren met een verstandelijke handicap kunnen de dupe worden.

Een voorloper van de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) was de WAGW (de Wet Arbeid Gehandicapte Werknemers). Die verplichtte werknemers 5% van het aantal werknemers uit gehandicapten te doen bestaan. Er was geen sanctie tegen werknemers die zich daaraan niet hielden. De werkgever die op dit terrein het slechtst presteerde was merkwaardigerwijs de overheid zelf.

De overheid wil graag dat mensen met een handicap een plaats in het 'normale' arbeidsproces krijgen. Dat is volkomen terecht en heel vaak goed mogelijk. Met name in de Verenigde Staten zijn ze daar veel verder mee. Tijdens mijn laatste vakantie in de VS heb ik tweemaal in verschillende horecagelegenheden mannen zien werken met resp. één hand en één arm. Zij werkten in de bediening. De een stond achter de bar, de ander bracht (volle) borden rond. De meeste werkgevers in Nederland verdommen het nog steeds mensen met een handicap in dienst te nemen. De huidige economische crisis maakt het hun alleen maar makkelijker om mensen zonder handicap aan te trekken. Ja, waarom zou je dan een (overigens imaginair) risico gaan lopen? Nu wil de overheid daar nog een schepje bovenop gooien door ervoor te zorgen dat nog meer jonggehandicapten dan maar gewoon thuis blijven zitten.

Wat was ook al weer het motto waar Jan Peter, Wouter en André mee van start gingen? "Samen werken, samen leven." 3,57% van de regering heeft een lichamelijke handicap. De rest heeft een sociale handicap, maar daar kun je kennelijk een aardige carrière mee maken.