MARKTWERKING

Ik ben nog opgegroeid met de PTT. Dat (staats)bedrijf  zorgde voor de rondzending van post, liet ons met elkaar communiceren via de telefoon. Maar het was ook een soort bank (de Rijkspostspaarbank): je kon daar bij sparen. Zo af en toe ging ik met wat gespaard zakgeld en mijn spaarbankboekje naar het postkantoor, waar ik mijn spaargeld inleverde en dat werd dan weer bijgeschreven in mijn spaarbankboekje. Toen ik mijn eigen geld ging verdienen opende ik een rekening bij de Postcheque- en Girodienst. Dat werd later de Postgiro, die weer samenging met de Rijkspostspaarbank en zo de Postbank  werd. (Volgens mij werd in 1964 ook in Engeland een Postgiro opgericht. De meer traditioneel ingestelde Engelsen noemden dit 'The Poor Man's Bank'.)

De bedrijven die voortkwamen uit die oude PTT (Post, Telegraaf en Telefonie) waren staatsbedrijven, die ook nog eens een monopolies waren, die ook de draad- en straalverbindingen voor radio en tv beheerden.

Op een gegeven moment vonden 'we' staatsbedrijven en monopolies niet meer van deze tijd. Dat kon, met name door marktwerking, veel goedkoper. Destijds behoorde mobiele telefonie nog tot de sciencefiction en niemand kon de grote vlucht die de mobiele telefonie zou nemen, voorzien. Er is intussen een hele rij telefoonaanbieders, die ook nog internet en tv leveren. Ik denk dat in dit geval privatisering en marktwerking gunstig uitpakten voor de consument.

Het bankwezen is altijd in privéhanden geweest en de Postbak, later de ING, is daar gewoon aan toegevoegd. Ik heb eigenlijk geen idee of er marktwerking in het bankwezen aanwezig is en hoe gunstig dat voor de gewone 'kleine' rekeninghouder uitpakt.

De Post kon natuurlijk niet achterblijven. Tegenwoordig is dat dus PostNL. Dat moest zo nodig concurrentie hebben de en dat werd Sandd. Voor zo ver ik weet zijn de postzegeltjes van PostNL door marktwerking niet goedkoper geworden. (Goeie smoes: zonder marktwerking was het veel duurder geworden.) Sandd werd niet of nauwelijks door individuele brievenstuurders gebruikt. (Heeft Sandd eigenlijk brievenbussen?)

Als ik nu goed begrijp is het juist de marktwerking geweest die ertoe geleid heeft dat PostNL en Sandd niet meer zelfstandig kunnen voortbestaan. Ten gevolgen van de afroming van de brievenmarkt door het toenemende gebruik van e-mail, ging beide bedrijven elkaar min of meer kapot concurreren. Dat hoeft niet meer omdat PostNL Sandd overneemt en er weer een ouderwets monopolistisch bedrijf ontstaat dat zijn eigen prijzen kan vaststellen. Ik ga er ongezien vanuit dat de prijzen zullen stijgen. Ik kan daar zelfs vrede mee hebben, als dat betekent dat al het personeel weer gewoon in loondienst komt en een redelijke salaris gaat verdienen.