HERDENKEN

“Wat moeten wij christenen nu doen met dit verworpen, verdoemde volk der Joden? Ten eerste moet men hun synagogen of scholen in brand steken. Ten tweede ook hun huizen afbreken en verwoesten. Ten derde moet men hun al hun gebedenboeken en Talmoedleerboeken afnemen. Ten vierde moet men hun rabbijnen op straffe van de dood verbieden voortaan nog te onderwijzen. Ten vijfde moet men de Joden het vrijgeleide geheel ontzeggen en hun een straatverbod geven. Ten zesde moet men hun het woekeren verbieden. Ten zevende moet men de jonge, sterke Joden en Jodinnen dorsvlegels, bijlen, houwelen, schoppen, spinrokkens en spinnewielen ter hand stellen en hen hun brood laten verdienen in het zweet huns aanschijns. Daarom nu en voor altijd: weg met hen.”

Ja, dat is geen opheffende tekst. Ik vond hem op de website van Christenen voor Israël. De auteur van deze grof antisemtische tekst is niemand minder dan Maarten Luther. Hoewel het me met de paplepel is ingegoten, had ik me nog niet gerealiseerd dat het dit jaar precies 500 jaar geleden is dat Luther zijn 95 stellingen ophing aan de deur van de kapel in Wittenberg. Luther zal nog veel herdacht worden dit jaar. Hopelijk worden zijn zwarte kanten daarbij niet vergeten.

Nu hebben we in ons land meer Calvijn dan Luther gevolgd. Moeten we daar blij om zijn? 'We' verzetten ons tegen de rooms-katholieke inquisitie die andersdenkenden ter dood bracht. Calvijn heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het in Genève op de brandstapel brengen van Michael Servet, die er wat andere theologische ideeën op nahield dan Calvijn. Fijn, die christelijke traditien van ons.