Herdenken

Er wordt weer zwaar over gediscussieerd, donderdagavond bijv. bij Pauw & Witteman: moeten/mogen we vanavond ook Duitse doden herdenken? Ik behoor tot de laatste generatie die de Tweede Wereldoorlog nog een klein beetje bewust hebben meegemaakt. Ik heb nog duidelijke herinneringen aan de Hongerwinter, maar ik was me toen niet bewust  van de Jodenvervolging en het verzet. Ik wist dat de Duitse soldaten hier niet hoorden, maar verder ging het niet. De eerste jaren na de Tweede Oorlog heb ik wel veel gelezen over de oorlog en alles wat daarmee samenhing. In mijn jeugd ging ik ook wel op 4 mei, in verenigingsverband, naar 'herdenkingsplaatsen', waar tijdens de oorlog mensen gefusilleerd waren. Later deed ik dat nooit meer.

Op 4 mei herdenken we mensen die in de Tweede Wereldoorlog of tijdens oorlogshandelingen daarna zijn omgekomen. In andere landen, zoals Engeland, wordt meer aandacht besteed aan de Eerste Wereldoorlog, al zijn er nog nauwelijks mensen die tijdens die oorlog leefden. Waarom zouden we eigenlijk onderscheid maken tussen doden die aan verschillende kanten stonden? Het zijn zelden of nooit de soldaten die tot oorlog besloten, Het waren politici,  burgers dus, die zelden persoonlijk het slachtoffer werden. En er zijn er altijd een stel, aan alle kanten, die met plezier aan oorlogshandelingen, of zelfs oorlogsmisdaden, deelnemen. Het zou mij te ver gaan ook die te herdenken. We herdenken immers ook geen (andere) misdadigers. Maar vanavond mogen we, wat mij betreft iedereen, van welke nationaliteit ook, herdenken die ongewild is omgekomen bij oorlogshandelingen die zhij niet begonnen is en waaraan zhij gedwongen moest deelnemen.
x