WIJ

Soms kom je al lezend een uitspraak tegen die heel beknopt precies onder woorden brengt wat je al jaren 'wist'. Ik las 'Hope and Prospects' van Noam Chomsky. Chomsky is inmiddels 82. Hij is een van de toonaangevende taalkundigen van de de twintigste eeuw en emeritus hoogleraar aan het Massachusets Institute of Technology. Hij is buiten zijn vakgebied vooral bekend geworden als een van de scherpste critici van de Amerikaanse (met name buitenlandse) politiek, zonder onderscheid te maken tussen Democraten en Republikeinen. Hij ziet zichzelf als libertarisch socialist en anarchist. Eenendertig jaar geleden las ik voor het eerst een boek van hem: 'American Power and the New Mandarins'.

Hope and Prospects is een bundel van artikelen en toespraken. Het eerste gaat over globalisatie. Hierin haalt hij Thomas Brady aan, hoogleraar geschiedenis aan de Berkeley University of California: "His point was that the profits of empire were privatized, but the cost socialized." (Onderstreping en nadruk toegevoegd.) Dat ging over vroeger tijden, de kolonisatie van onder meer Zuid-Amerika en Azië, maar het gaat, vrees ik, nog steeds op. Vrij vertaald zegt Brady: de winsten van de handel zijn privé, daar moet de overheid zich dus niet mee bemoeien, de kosten dragen we met ons allen, dat mag de overheid wel regelen. Dat betekent in de praktijk: de winsten voor de weinigen, de kosten voor iedereen.

Volgens mij gaat er jaarlijks voor miljarden subsidie naar het bedrijfsleven. Daar betalen jij en ik dus ook aan mee. Zien we daar iets van terug als de bedrijven gigawinsten maken? Met ons geld zijn tijdens de crisis banken overeind gehouden. Die banken maken weer winst. Hebben ze al laten merken dat ze ons een beetje dankbaar zijn?

De bankencrisis is niet door regeringsmaatregelen, maar juist door de afwezigheid ervan veroorzaakt. Het privékapitaal, een heel klein clubje, kon rustig zijn gang gaan. Dat vindt pas dat 'WIJ' er iets aan moeten doen als ze de zaak in het honderd hebben laten lopen. Is dat eenmaal geregeld dat moet de overheid, als vanouds, 'MIJ' niet meer lastig vallen.
x