Waarheid

"The first casualty of war is the truth." (Het eerste slachtoffer van de oorlog is de waarheid.) Deze uitspraak en variaties daarop worden aan meerdere personen toegeschreven, tot aan de Griekse dichter Aischylos en de ongeveer even oude Chinese strateeg Sun Tzu toe (beiden rond 500 v. Chr.). Het geeft wel aan dat we met een oud verschijnsel te maken hebben.

De uitspraak is weer actueel sinds de website 'Wikileaks' ruim 90.000 documenten publiceerde die betrekking hebben op de oorlog in Afghanistan. Er is al opgemerkt dat het lang niet altijd gaat om gegevens/documenten die het stempel 'top secret' dragen. Het gaat vaak ook om zaken die wel bekend waren, maar niet helemaal bekend. Militairen en verantwoordelijke politici geven nu eenmaal niet graag een al te ongunstig beeld van de gevoerde strijd. Hitlers propagandaminister was daar een meester in. Zijn 'werk', toen de Russen de Duitsers steeds verder terugdreven, werd geparodieerd met het volgende rijmpje:
Wir siegen zurück durch uns're Taktik.
Die Russen - sie folgen in wilder Panik.
Tijdens de Vietnamoorlog hadden de Amerikanen de gewoonte om iedere dode Vietnamees te tellen als een dode Vietcong. Dat gaf een wat gunstiger beeld van de resultaten van hun militaire inspanningen.

Onder de tienduizenden documenten op 'Wikileaks' is ook informatie over Nederland te vinden. Zo werd in 2007 door het Ministerie van Defensie wel gemeld dat er op 22 maart met Talibanstrijders was gevochten, maar niet dat daarbij ook burgerslachtoffers vielen, burgers die juist tégen de Taliban een politiepost verdedigden. In de Volkskrant wordt geschreven over een gelekt telegram over die gebeurtenis, waarin staat dat Nederland een pro-actieve pr-campagne' zou beginnen om 'politieke schade in Afghanistan en Nederland te voorkomen'. De volledige waarheid immers zou het toch al niet overweldigende enthousiasme van het Nederlandse volk voor onze aanwezigheid in Afghanistan nog verder doen afnemen. We noemen dat ook wel 'creatief met de feiten omgaan'. In dit verband is een bekend gezegd relevant: "Twee halve waarheden maken geen hele." De Amerikaanse regering heeft ook al weer een pr-argument uit de kast gehaald: de documenten gaan maar tot 2010 en juist in 2010 is aan nieuw beleid begonnen. Er is volgens mij niet bij gezegd dat toen ook besloten werd alleen nog de volledige waarheid naar buiten te brengen.
X