Ouderdom

Gisteren schreef ik dat Onze Majesteit in haar kerstboodschap algemeen geaccepteerde gemeenplaatsen weer netjes op een rijtje had gezet, overigens zonder dat ik naar haar geluisterd had. Gisteren heb ik toch maar even in de Volkskrant gekeken en ik bleek gelijk te hebben. De jongeren van nu zijn de ouderen van straks, waarschuwde de koningin. Ik kan me niet voorstellen dat er iemand is die haar op dit punt zou willen tegenspreken.

Stel je even voor dat ik met jullie meegegeten had en bij het natafelen had opgemerkt: Ouderdom wordt vaak alleen als probleem gezien. Maar de maatschappij kan zich niet veroorloven ouderen af te schrijven; vergrijzing heeft ook een verrijkende kant. De vrije tijd kan positief worden benut. Levenservaring en wijsheid kunnen worden verzilverd als ouderen die mogelijkheden ook zelf aangrijpen. Zou je erg onder de indruk zijn geweest van mijn wijze woorden? Zou je willen dat ik die woorden voor het front van de natie op twee tv-netten tegelijk had kunnen uitspreken als Beatrix me niet voor geweest was?

Beatrix is een jaar en een beetje ouder dan ik. Zij werkt nog steeds, staat zogezegd in het volle leven, terwijl ik al ruim acht jaar in de marge rondscharrel. Ik weet niet of zij de manier waarop ik mijn overvloed aan vrije tijd benut als 'positief' beschouwt. Ik durf niet te zeggen dat ik voortdurend mijn levenservaring zit te verzilveren en over mijn wijsheid zullen we het helemaal maar niet hebben. Ik durf wel de stelling aan dat heel wat ouderen na hun jeugd niet veel wijzer zijn geworden. Veel ouderen komen niet verder dan de wat simpele vaststelling dat het in die goeie ouwe tijd allemaal veel beter was. Helaas zijn er ook veel nog-niet- zo-ouderen die dan die 'wijze' les nog geloven ook. "De jeugd van tegenwoordig houdt van luxe. Ze heeft slechte manieren, veracht alle gezag, heeft geen respect en praat, als ze zou moet werken." Die uitspraak is écht oud, 2500 jaar, en komt van niemand minder dan Socrates. Als het toen al zo erg was, zou het nu helemaal een beestenbende moeten zijn. Maar gek genoeg komt het wel eens voor dat een jonger persoon dan ik mij zijn/haar plaats aanbiedt in tram of bus.

Jongeren die, vanwege mijn leeftijd en grijze haar, respectvol knikken als ik weer eens wat beweer, zou ik willen aanraden mij respectvol mede te delen dat ik uit mijn nek sta te kletsen als ze van mening zijn dat ik totaal verkeerd zit. Je hebt namelijk niet steeds meer gelijk naarmate je ouder wordt en niet iedereen weet zijn/haar levenservaring correct te interpreteren en om te zetten in wijsheid. Er zijn jongeren met heel wat meer levenservaring dan ouderen die niet verder kwamen dan het volgen van de platgetreden paden.

Vanwege haar positie kan Beatrix maar zeer beperkt in het publiek een eigen mening geven. Ze zegt dus alleen dingen waar niemand, vooral Jan Peter Balkenende niet, zich een buil aan kan vallen. Dat is prima, maar om dat nou via twee publieke zenders wereldkundig te maken.